પટના: સુપ્રીમ કોર્ટ બિહારમાં જાતિ ગણતરી કરાવવાના બિહાર સરકારના નિર્ણય સામેની અરજી પર સુનાવણી કરવા માટે સંમત થઈ છે. આ અરજી પર હવે 28 એપ્રિલે સુનાવણી થવાની છે. ભારતના ચીફ જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુન અને જસ્ટિસ પીએસ નરસિમ્હાની બેંચ આ મામલે તાત્કાલિક સુનાવણી માટે તૈયાર છે. હકીકતમાં, જાતિ આધારિત વસ્તી ગણતરી 15 મેના રોજ સમાપ્ત થવાની છે. તેથી, અરજદાર પક્ષના વકીલની દલીલો સાંભળ્યા પછી, સુપ્રીમ કોર્ટે 28 એપ્રિલે જ સુનાવણી કરવા માટે સંમતિ આપી છે.
સુપ્રીમ કોર્ટ સુનાવણી માટે તૈયાર: નોંધપાત્ર રીતે બિહારમાં 215 જાતિઓનો કોડ નક્કી કરીને જાતિ ગણતરીનું કામ બે તબક્કામાં પૂર્ણ કરવાનું હતું. તે 15 એપ્રિલથી શરૂ થયું હતું જે 15 મે સુધી ચાલશે. અગાઉ 20 જાન્યુઆરીના રોજ, સુપ્રીમ કોર્ટે બિહારમાં જાતિ ગણતરી હાથ ધરવાના બિહાર સરકારના નિર્ણયને પડકારતી અરજી પર સુનાવણી કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. ત્યારબાદ કોર્ટે તે અરજી ફગાવી દીધી હતી અને તેને યોગ્ય ગણી ન હતી. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું હતું કે જો અરજદાર ઈચ્છે તો આ અરજી હાઈકોર્ટમાં લઈ જઈ શકે છે. તે આમ કરવા માટે સ્વતંત્ર છે.
હાઈકોર્ટ પણ 4 મેના રોજ કરશે સુનાવણી: પટના હાઈકોર્ટમાં આ મામલે એક અરજી પણ દાખલ કરવામાં આવી છે. હાઈકોર્ટ આ મામલે 4 મેના રોજ સુનાવણી કરશે. અરજદારે કોર્ટને કહ્યું હતું કે રાજ્ય સરકાર પાસે આ અંગે અધિકારક્ષેત્ર નથી. જોગવાઈઓ હેઠળ, ફક્ત કેન્દ્ર સરકાર જ આ પ્રકારનો સર્વે કરી શકે છે. નોંધપાત્ર વાત એ છે કે, રાજ્ય સરકારે આ સર્વે માટે 500 કરોડ રૂપિયા જાહેર કર્યા છે. પટના હાઈકોર્ટમાં અખિલેશ કુમારની અરજી પર ચીફ જસ્ટિસ કે.વી.ચંદ્રનની ડિવિઝન બેંચ આ મામલે સુનાવણી કરી રહી છે.
સુપ્રીમ કોર્ટે શું કહ્યું: જણાવી દઈએ કે સુપ્રીમ કોર્ટે જાન્યુઆરીમાં જાતિ ગણતરી પર સુનાવણી કરવાનો ઈન્કાર કરી દીધો હતો. પરંતુ શુક્રવારે કોર્ટે સુનાવણીની તારીખ આપી હતી. છેલ્લી સુનાવણી (જાન્યુઆરી 2023) દરમિયાન સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું હતું કે આ મામલો કલમ 32 હેઠળ આવતો નથી. આવી સ્થિતિમાં આ મામલાની સુનાવણી પટના હાઈકોર્ટમાં થવી જોઈએ, કારણ કે આ મામલો રાજ્ય સરકાર સાથે સંબંધિત છે. આ પછી મામલો પટના હાઈકોર્ટમાં ગયો. કોર્ટે સુનાવણીની તારીખ 18 એપ્રિલ આપી હતી. ફરી એકવાર સુનાવણીની તારીખ 4 મે આપવામાં આવી. જે બાદ અરજદાર ફરી એકવાર સુપ્રીમ કોર્ટમાં પહોંચ્યો હતો.
બિહાર સરકાર કેવી રીતે ફસાઈ શકે છે, દલીલ નંબર એક: બિહાર સરકાર જાતિ ગણતરીના નામે રાજ્યના દરેક વ્યક્તિની ગણતરી કરી રહી છે. તેથી જ આ વસ્તી ગણતરીને ધ્યાનમાં લેવામાં આવશે. આવી સ્થિતિમાં વસ્તી ગણતરી કરવાનો અધિકાર માત્ર કેન્દ્ર સરકારને છે. તે ન તો રાજ્યની યાદીમાં છે કે ન તો સમવર્તી યાદીમાં છે. તેને સર્વે કહે છે, દરેક વ્યક્તિની ગણતરી કરવી એ જ વસ્તી ગણતરી છે. આવી સ્થિતિમાં રાજ્ય સરકાર દ્વારા તે કરાવવું ગેરબંધારણીય છે.
દલીલ નંબર બે: જાતિની વસ્તી ગણતરી હેઠળ, રાજ્ય સરકાર દરેક વ્યક્તિની ગણતરી કરાવી રહી છે. તે જ સમયે, આ ગણતરી હેઠળ, ઘણી જ્ઞાતિઓના નામ ગાયબ છે અને ઘણી જ્ઞાતિઓના નામ બદલવામાં આવ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, જે વ્યક્તિની ગણતરી કરી શકાતી નથી, તેના મૂળભૂત અધિકારો પણ છીનવી શકાય છે. જો આ રીતે જોવામાં આવે તો આધાર સહિતના તમામ દસ્તાવેજો હોય તો રાજ્ય સરકારને કોઈના મૂળભૂત અધિકારો છીનવી લેવાનો અધિકાર નથી.
આ પણ વાંચો Population: એવા દેશો કે જ્યાં એક લાખની વસ્તી પણ નથી... ચાલો જોઈએ!
સરકારે તેને વસ્તીગણતરી નહીં પરંતુ માત્ર ગણતરી ગણાવી: બીજી બાજુ પટના હાઈકોર્ટના એડવોકેટ શાંતનુ કુમાર માને છે કે સુપ્રીમ કોર્ટે આ બાબતને ગંભીરતાથી સાંભળવી જોઈએ, જેથી આ વિવાદ પર ન્યાયિક નિર્ણય સ્થાપિત કરી શકાય. આમ તો વસ્તીગણતરીનો મામલો કેન્દ્રનો છે, પરંતુ બિહાર સરકારે આપેલી દલીલ મુજબ તેની ગણતરી સ્થાપિત થઈ ગઈ છે. બિહાર સરકારની દલીલ છે કે આ વસ્તી ગણતરીનો હેતુ તેની કલ્યાણ યોજનાને તમામ જાતિના લોકો સુધી પહોંચાડવાનો છે. આવી સ્થિતિમાં, સુપ્રીમ કોર્ટમાં સુનાવણી સર્વોપરી છે, કારણ કે આ તમામ સરકારો માટે જાતિ ગણતરીના સ્ટેન્ડને સ્પષ્ટ કરશે, જેઓ ભવિષ્યમાં જાતિ ગણતરી કરવા માંગે છે.
આ પણ વાંચો India Tops In Population: ભારત ચીનને પછાડી વિશ્વનો સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતો દેશ બન્યો
