સિંગરૌલી. બંને હાથથી લખવાનું કૌશલ્ય કોઈ જાદુગરની કળા નથી, પરંતુ મધ્યપ્રદેશના સિંગરૌલી જિલ્લાના એક નાનકડા ગામ બુધેલામાં 100 બાળકોનું રોજનું કામ છે. (singrauli school students write with both hand )આ ગામની એક ખાનગી શાળામાં, વિદ્યાર્થીઓ આ મોડમાં એટલા નિપુણ બની ગયા છે કે તેમની પેન કમ્પ્યુટર કીબોર્ડ કરતાં વધુ ઝડપથી ચાલે છે. જે કામ સામાન્ય બાળકો અડધા કલાકમાં પૂર્ણ કરી શકે છે, તે આ બાળકો મિનિટોમાં કરી શકે છે. સતત પ્રેક્ટિસથી બાળકો એટલા કુશળ બની ગયા છે કે, બંને હાથ જોડીને લખીને સૌને ચોંકાવી દે છે. એટલું જ નહીં, તેઓ આ ચમત્કાર પાંચ ભાષાઓ (હિન્દી, અંગ્રેજી, ઉર્દૂ, સ્પેનિશ, સંસ્કૃત)માં કરે છે. વિદ્યાર્થીઓ આ કૌશલ્યને 'હેરી પોટર' જાદુ તરીકે નામ આપે છે.
ગામના બાળકોએ આ અદ્ભુત કૌશલ્ય આનાથી શીખ્યા: જિલ્લાના એક નાનકડા ગામ બુધેલામાં એક ખાનગી શાળાનો પાયો 8 જુલાઈ, 1999ના રોજ વિરાંગદ શર્માના રહેવાસી દ્વારા એક રસપ્રદ વિચાર સાથે નાખવામાં આવ્યો હતો. આના થોડા અઠવાડિયા પહેલા વીરંગદ જબલપુરમાં સેનાની તાલીમ લઈ રહ્યો હતો. તેઓ કહે છે, 'એક દિવસ જબલપુર રેલ્વે સ્ટેશન પર એક પુસ્તકમાં મેં વાંચ્યું કે, દેશના પ્રથમ રાષ્ટ્રપતિ ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદ બંને હાથ વડે લખતા હતા. આ કેવી રીતે બની શકે, આ જિજ્ઞાસાએ વધુ સંશોધનને પ્રેરણા આપી. આ વિચાર એટલો પ્રબળ બન્યો કે થોડા દિવસોમાં તેણે સેનાની તાલીમ છોડી દીધી. શોધ કરવા પર તેમને ખબર પડી કે પ્રાચીન નાલંદા યુનિવર્સિટીના વિદ્યાર્થીઓમાં દરરોજ સરેરાશ 32 હજાર શબ્દો લખવાની ક્ષમતા હતી. પહેલા તો વિશ્વાસ કરવો મુશ્કેલ હતો, પણ જ્યારે મેં ઈતિહાસ શોધ્યો તો ઘણી જગ્યાએ તેનો ઉલ્લેખ જોવા મળ્યો. આ વિચારથી જ શાળાનો પાયો નંખાયો.
બાળકો 11 કલાકમાં 24 હજાર શબ્દો લખી શકે છેઃ વીરંગડે દેશના ઈતિહાસની વાતને વર્તમાનમાં સાર્થક કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. પહેલા તો તેણે જાતે બંને હાથ વડે લખવાનો પ્રયત્ન કર્યો, પણ બહુ સફળતા ન મળી. આ પછી તેણે બાળકો પર તેનો ઉપયોગ અજમાવ્યો. બાળકો ભણવામાં ઉત્કૃષ્ટ છે. તેમાંથી શીખીને બાળકોની લેખન ક્ષમતા વધારવાના પ્રયાસો શરૂ કરવામાં આવ્યા. હવે સ્થિતિ એવી છે કે બાળકો 11 કલાકમાં 24 હજાર શબ્દો લખી શકે છે. જોકે, આ ઝડપ એક સ્પર્ધા દરમિયાન હાંસલ કરવામાં આવી હતી. ટીચિંગ-લર્નિંગના આ કાર્ય દરમિયાન વીરંગડે એલએલબીનો અભ્યાસ પણ પૂરો કર્યો.
યાદ રાખવાની ક્ષમતા વધે છે: વિરાંગદ સમજાવે છે કે, 'તે એક આધ્યાત્મિક સાધના જેવું છે. ધ્યાન, યોગ, નિશ્ચય દ્વારા લક્ષ્ય પ્રાપ્ત કરી શકાય છે, તેથી જ શાળામાં દરરોજ લગભગ દોઢ કલાક ધ્યાન અને યોગ પણ શીખવવામાં આવે છે. બંને હાથ વડે વારાફરતી લખવાથી યાદ રાખવાની ક્ષમતા વધે છે, મન શાર્પ થાય છે અને સૌથી વધુ સમય બચે છે. પરિણામે, બાળકો 45 સેકન્ડમાં ઉર્દૂમાં 1 થી 100 સુધીની ગણતરી, રોમનમાં એક મિનિટમાં, દેવનાગરી લિપિમાં એક મિનિટમાં લખી શકે છે. એક મિનિટમાં બે ભાષાઓમાંથી 250 શબ્દોનો અનુવાદ કરે છે. એક મિનિટમાં 17 શબ્દો લખી શકે છે. એક હાથ બેનું ટેબલ લખે છે, બીજો હાથ ત્રણનું ટેબલ લખે છે, પછી પહેલો હાથ ચારનું ટેબલ લખવાનું શરૂ કરે છે અને બીજો હાથ પાંચનું ટેબલ લખવાનું શરૂ કરે છે.
આ પાછળ વિજ્ઞાનનો તર્ક શું છે: સિંગરૌલી જિલ્લા હોસ્પિટલના મનોચિકિત્સક ડૉ. આશિષ પાંડે જણાવે છે કે આપણું મગજ બે ભાગમાં વહેંચાયેલું છે. મગજની ડાબી બાજુ જમણી બાજુ અને જમણી બાજુ ડાબી બાજુને નિયંત્રિત કરે છે. આ થિયરી અનુસાર લોકો જમણી કે ડાબી બાજુ કામ કરે છે, પરંતુ 1 ટકા લોકો એવા છે જે બંને હાથ જોડીને કામ કરે છે, તેમને ક્રોસ-વાઈઝ કહેવામાં આવે છે. તેમના બંને ભાગો એકસાથે કામ કરવા માટે વિકસિત છે અને તેઓ એકસાથે સમગ્ર મગજ પર નિયંત્રણ ધરાવે છે.
