ETV Bharat / bharat

SC on POCSO Accused : પોકસોના આરોપીની કોન્સ્ટેબલ નિયુક્તિનો મામલો,ઉચ્ચ નૈતિક આચરણને મૂળભૂત આવશ્યકતા દર્શાવી સુપ્રીમે આપ્યો નિર્ણય

સુપ્રીમ કોર્ટે એક કેસમાં ટિપ્પણી કરી છે કે ઉચ્ચ નૈતિક આચરણ એ પોલીસ સેવા માટે મૂળભૂત આવશ્યકતા છે. પોકસો કેસમાં આરોપી નિર્દોષ જાહેર કરાયો હોવા છતાં આરોપીને પોલીસ કોન્સ્ટેબલ તરીકે નિયુક્ત ન કરવાના મધ્યપ્રદેશ પોલીસના નિર્ણયને સુપ્રીમ કોર્ટે યથાવત રાખ્યો છે.

SC on POCSO Accused : પોકસોના આરોપીની કોન્સ્ટેબલ નિયુક્તિનો મામલો,ઉચ્ચ નૈતિક આચરણને મૂળભૂત આવશ્યકતા દર્શાવી સુપ્રીમે આપ્યો નિર્ણય
SC on POCSO Accused : પોકસોના આરોપીની કોન્સ્ટેબલ નિયુક્તિનો મામલો,ઉચ્ચ નૈતિક આચરણને મૂળભૂત આવશ્યકતા દર્શાવી સુપ્રીમે આપ્યો નિર્ણય
author img

By ETV Bharat Gujarati Team

Published : Sep 21, 2023, 10:38 PM IST

નવી દિલ્હી : સુપ્રીમ કોર્ટે એક કેસમાં ટિપ્પણી કરી છે કે ઉચ્ચ નૈતિક આચરણ એ પોલીસ સેવા માટે મૂળભૂત આવશ્યકતા છે. આ સાથે, POCSO કેસમાં આરોપીને નિર્દોષ જાહેર કર્યા હોવા છતાં તેને પોલીસ કોન્સ્ટેબલ તરીકે નિયુક્ત ન કરવાના મધ્યપ્રદેશ પોલીસના નિર્ણયને સર્વોચ્ચ અદાલતે યથાવત રાખ્યો છે.

ઉચ્ચ નૈતિક આચરણ બુનિયાદી આવશ્યકતા : સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું છે કે કાયદાનો અમલ કરતી એજન્સીમાં નોકરી ઇચ્છતાં કોઇ પણ વ્યક્તિ પર લાગુ પડનારા સત્યનિષ્ઠાના માપદંડ હંમેશા ઉચ્ચ અને અધિક કઠોર હોવા જોઇએ કારણ કે પોલીસ સેવા જેવા સંવેદનશીલ પદ પર નિયુક્તિ માટે ઉચ્ચ નૈતિક આચરણ બુનિયાદી આવશ્યકતાઓમાંથી એક છે.

મધ્ય પ્રદેશ પોલીસનો નિર્ણય માન્ય રાખ્યો : સુપ્રીમ કોર્ટે એક કેસમાં નિર્દોષ છૂટેલા પોકસો આરોપીને પોલીસ કોન્સ્ટેબલ તરીકે નિયુક્ત ન કરવાના મધ્ય પ્રદેશ પોલીસના નિર્ણયને આ સાથે યથાવત રાખ્યો હતો.સુપ્રીમે કહ્યું કે યૌન અપરાધોથી બાળકોનું સંરક્ષણ (પોકસો ) અધિનિયમમાં છોડી દેવાયાના મામલાઓમાં હજુ સુધી સ્પષ્ટ ન કહી શકાય કે જ્યારે કેસમાં સાક્ષીઓ ફરી ગયાં હોય અને ફરિયાદી પોલીસને આપેલા બયાનથી ફરી ગયાં હોય. પ્રતિવાદી સાથે સમજૂતીની સ્થિતિ હોય. આ કેસમાં સમાધાન કરી લેવામાં આવ્યું હતું. આરોપી પર આઈપીસી ધારા 354 (ડી) અને પોકસો અધિનિયમ ધારા 11 ( ડી) 12 અક્ષમ્ય હતાં અને આ માટે કેસની સુનાવણી માટે લઇ જવામાં આવ્યો હતો.

નિર્દોષ છોડવાના સંજોગો ચકાસ્યાં : સુપ્રીમે કહ્યું કે ફરિયાદીને ટ્રાયલ કોર્ટે નિર્દોષ છોડી મૂક્યો હતો કેમ તે ફરિયાદી ફરી ગયો હતો અને સાક્ષી ફરી ગયાં હતાં. તેવામાં પ્રતિવાદીની એ દલીલ નિરર્થક છે કે તેની સામેના અપરાધિક મામલામાં નિર્દોષ છોડવામાં આવ્યો હતો. આ તથ્યને ધ્યાનમાં રાખીને કે ગુનામાં નૈતિક અધમતા હતી અને પ્રતિવાદી પર ગંભીર પ્રકારના અક્ષમ્ય અપરાધનો આરોપ લગાવવામાં આવ્યો હતો. અમારો દ્રઢ વિચાર છે કે ટ્રાયલ કોર્ટના નિર્દોષ છોડી મૂકવાના નિર્ણયને ન માની શકાય.

કોન્સ્ટેબલના પદ પર નિયુક્તિ માટે અયોગ્ય : સુપ્રીમ કોર્ટેની સિંગલ જજની પીઠે પોલીસના નિર્ણયમાં દખલ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો પરંતુ એક ખંડપીઠે અપીલની પરવાનગી આપી હતી. મધ્યપ્રદેશ સરકારે ખંડપીઠના આદેશની સામે સુપ્રીમ કોર્ટના દ્વાર ખખડાવ્યાં હતાં. રાજ્યની અપીલને સ્વીકાર કરતાં અને ખંડપીઠના નિર્ણયને રદ કરતાં સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે એટલે સુધી કે પ્રતિવાદી દ્વારા સામનેો કરવામાં આવેલા એક પણ અપરાધિક મામલો જેમાં શંકાનો લાભ આપીને છોડી દેવામાં આવ્યો હતો તેને કોન્સ્ટેબલના પદ પર નિયુક્તિ માટે અયોગ્ય બનાવી શકે છે.

પોલીસની જવાબદારી સ્પષ્ટ કરી : કોર્ટે કહ્યું કે આ તથ્યને ધ્યાનમાં રાખવું જોઇએ કે એકવાર આવા પદ પર નિયુક્તિ બાદ પ્રતિવાદી પર સમાજમાં કાયદો અને વ્યવસ્થા બનાવી રાખવા, કાયદાનો અમલ કરવા, હથિયારો અને દારુગોળાથી નિપટવા, સંદિગ્ધ અપરાધીઓને પકડવા અને મોટા પ્રમાણમાં જનતાની સંપત્તિ અને જીવનની રક્ષા કરવાની જવાબદારી સોંપવામાં આવે છે.

  1. Cauvery River Water Issue: સુપ્રીમ કોર્ટે કાવેરી જળ ફાળવણી મુદ્દે તમિલનાડુની અરજીને ફગાવી દીધી
  2. Section 6A Of Citizenship Act : નાગરિકતા કાયદાની કલમ 6A ને પડકારતી અરજીઓ પર 17 ઓક્ટોબરથી સુનાવણી
  3. SC News : સાંસદો ધારાસભ્યોને રક્ષણ આપતા 1998 પીવી નરસિમ્હા રાવ ચૂકાદાની સમીક્ષા થશે, સુપ્રીમ કોર્ટની 7 જજની બેંચ કરશે સમીક્ષા

નવી દિલ્હી : સુપ્રીમ કોર્ટે એક કેસમાં ટિપ્પણી કરી છે કે ઉચ્ચ નૈતિક આચરણ એ પોલીસ સેવા માટે મૂળભૂત આવશ્યકતા છે. આ સાથે, POCSO કેસમાં આરોપીને નિર્દોષ જાહેર કર્યા હોવા છતાં તેને પોલીસ કોન્સ્ટેબલ તરીકે નિયુક્ત ન કરવાના મધ્યપ્રદેશ પોલીસના નિર્ણયને સર્વોચ્ચ અદાલતે યથાવત રાખ્યો છે.

ઉચ્ચ નૈતિક આચરણ બુનિયાદી આવશ્યકતા : સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું છે કે કાયદાનો અમલ કરતી એજન્સીમાં નોકરી ઇચ્છતાં કોઇ પણ વ્યક્તિ પર લાગુ પડનારા સત્યનિષ્ઠાના માપદંડ હંમેશા ઉચ્ચ અને અધિક કઠોર હોવા જોઇએ કારણ કે પોલીસ સેવા જેવા સંવેદનશીલ પદ પર નિયુક્તિ માટે ઉચ્ચ નૈતિક આચરણ બુનિયાદી આવશ્યકતાઓમાંથી એક છે.

મધ્ય પ્રદેશ પોલીસનો નિર્ણય માન્ય રાખ્યો : સુપ્રીમ કોર્ટે એક કેસમાં નિર્દોષ છૂટેલા પોકસો આરોપીને પોલીસ કોન્સ્ટેબલ તરીકે નિયુક્ત ન કરવાના મધ્ય પ્રદેશ પોલીસના નિર્ણયને આ સાથે યથાવત રાખ્યો હતો.સુપ્રીમે કહ્યું કે યૌન અપરાધોથી બાળકોનું સંરક્ષણ (પોકસો ) અધિનિયમમાં છોડી દેવાયાના મામલાઓમાં હજુ સુધી સ્પષ્ટ ન કહી શકાય કે જ્યારે કેસમાં સાક્ષીઓ ફરી ગયાં હોય અને ફરિયાદી પોલીસને આપેલા બયાનથી ફરી ગયાં હોય. પ્રતિવાદી સાથે સમજૂતીની સ્થિતિ હોય. આ કેસમાં સમાધાન કરી લેવામાં આવ્યું હતું. આરોપી પર આઈપીસી ધારા 354 (ડી) અને પોકસો અધિનિયમ ધારા 11 ( ડી) 12 અક્ષમ્ય હતાં અને આ માટે કેસની સુનાવણી માટે લઇ જવામાં આવ્યો હતો.

નિર્દોષ છોડવાના સંજોગો ચકાસ્યાં : સુપ્રીમે કહ્યું કે ફરિયાદીને ટ્રાયલ કોર્ટે નિર્દોષ છોડી મૂક્યો હતો કેમ તે ફરિયાદી ફરી ગયો હતો અને સાક્ષી ફરી ગયાં હતાં. તેવામાં પ્રતિવાદીની એ દલીલ નિરર્થક છે કે તેની સામેના અપરાધિક મામલામાં નિર્દોષ છોડવામાં આવ્યો હતો. આ તથ્યને ધ્યાનમાં રાખીને કે ગુનામાં નૈતિક અધમતા હતી અને પ્રતિવાદી પર ગંભીર પ્રકારના અક્ષમ્ય અપરાધનો આરોપ લગાવવામાં આવ્યો હતો. અમારો દ્રઢ વિચાર છે કે ટ્રાયલ કોર્ટના નિર્દોષ છોડી મૂકવાના નિર્ણયને ન માની શકાય.

કોન્સ્ટેબલના પદ પર નિયુક્તિ માટે અયોગ્ય : સુપ્રીમ કોર્ટેની સિંગલ જજની પીઠે પોલીસના નિર્ણયમાં દખલ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો પરંતુ એક ખંડપીઠે અપીલની પરવાનગી આપી હતી. મધ્યપ્રદેશ સરકારે ખંડપીઠના આદેશની સામે સુપ્રીમ કોર્ટના દ્વાર ખખડાવ્યાં હતાં. રાજ્યની અપીલને સ્વીકાર કરતાં અને ખંડપીઠના નિર્ણયને રદ કરતાં સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે એટલે સુધી કે પ્રતિવાદી દ્વારા સામનેો કરવામાં આવેલા એક પણ અપરાધિક મામલો જેમાં શંકાનો લાભ આપીને છોડી દેવામાં આવ્યો હતો તેને કોન્સ્ટેબલના પદ પર નિયુક્તિ માટે અયોગ્ય બનાવી શકે છે.

પોલીસની જવાબદારી સ્પષ્ટ કરી : કોર્ટે કહ્યું કે આ તથ્યને ધ્યાનમાં રાખવું જોઇએ કે એકવાર આવા પદ પર નિયુક્તિ બાદ પ્રતિવાદી પર સમાજમાં કાયદો અને વ્યવસ્થા બનાવી રાખવા, કાયદાનો અમલ કરવા, હથિયારો અને દારુગોળાથી નિપટવા, સંદિગ્ધ અપરાધીઓને પકડવા અને મોટા પ્રમાણમાં જનતાની સંપત્તિ અને જીવનની રક્ષા કરવાની જવાબદારી સોંપવામાં આવે છે.

  1. Cauvery River Water Issue: સુપ્રીમ કોર્ટે કાવેરી જળ ફાળવણી મુદ્દે તમિલનાડુની અરજીને ફગાવી દીધી
  2. Section 6A Of Citizenship Act : નાગરિકતા કાયદાની કલમ 6A ને પડકારતી અરજીઓ પર 17 ઓક્ટોબરથી સુનાવણી
  3. SC News : સાંસદો ધારાસભ્યોને રક્ષણ આપતા 1998 પીવી નરસિમ્હા રાવ ચૂકાદાની સમીક્ષા થશે, સુપ્રીમ કોર્ટની 7 જજની બેંચ કરશે સમીક્ષા
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.