ETV Bharat / bharat

મહારાષ્ટ્રમાં ગ્રાહક ફોરમ માટે પસંદગી પ્રક્રિયાને રદ કરવાના બોમ્બે HC ના આદેશ પરનો સ્ટે લંબાવાયો - સુપ્રીમ કોર્ટે બોમ્બે HC આદેશ પરનો સ્ટે લંબાવાયો

સુપ્રીમ કોર્ટે મહારાષ્ટ્રમાં ગ્રાહક ફોરમ માટે પસંદગી પ્રક્રિયાને રદ કરવાના બોમ્બે હાઈકોર્ટના આદેશ પરનો સ્ટે લંબાવ્યો છે. આ આદેશ CJI ડી.વાય. ચંદ્રચુડના નેતૃત્વમાં ત્રણ ન્યાયાધીશોની બેન્ચે આપ્યો હતો. આ કેસની આગામી સુનાવણી 24 નવેમ્બરે થશે. Supreme Court, Bombay High Court judgment, consumer fora in Maharashtra

consumer fora in Maharashtra
consumer fora in Maharashtra
author img

By ETV Bharat Gujarati Team

Published : Nov 17, 2023, 10:30 PM IST

નવી દિલ્હી : સુપ્રીમ કોર્ટે રાજ્ય ગ્રાહક આયોગ અને જિલ્લા ગ્રાહક ફોરમ માટે મહારાષ્ટ્ર સરકાર દ્વારા કરવામાં આવેસ પસંદગીને રદ કરવાના બોમ્બે હાઈકોર્ટના નિર્ણય પરનો સ્ટે લંબાવ્યો છે. સુપ્રીમ કોર્ટે આ કેસની આગામી સુનાવણી 24 નવેમ્બરે નક્કી કરી છે.

આ અંગે ભારતના ચીફ જસ્ટિસ ડી.વાય. ચંદ્રચુડ, જસ્ટિસ જે.બી. પારડીવાલા અને જસ્ટિસ મનોજ મિશ્રાની ખંડપીઠે કહ્યું કે, હાઈકોર્ટના નિર્ણય પરથી એવું લાગે છે કે રાજ્ય સરકાર માટે પેપર-2 ના પ્રશ્નોની સંખ્યામાં વધારો કરવાની મંજૂરી આપવા માટે તેમનો વિચાર ખુલ્યો નથી. એક નિબંધથી બે નિબંધ અને એક કેસ સ્ટડીથી બે કેસ સ્ટડી. ઉપરાંત રાજ્ય સરકારે નિર્દેશ આપ્યો છે કે એક નિબંધ અને એક કેસ સ્ટડીનો જવાબ મરાઠીમાં આપવાનો રહેશે.

ખંડપીઠે કહ્યું કે, અરજદારોનો કેસ એ છે કે રાજ્ય સરકાર દ્વારા રાજ્યની ભાષામાં નિપુણતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે આ કાયદેસર રીતે કરવામાં આવ્યું હતું. પરંતુ જે દલીલને હાઈકોર્ટ તરફથી સમર્થન મળ્યું હતું તે બંધારણની કલમ 142 ના નિર્દેશોની વિરુદ્ધ હતી. મુંબઈ હાઇકોર્ટે 01 સપ્ટેમ્બર, 2023 ના રોજ તેનો ચુકાદો અનામત રાખ્યો તેના પછી અને 20 ઓક્ટોબર, 2023 ના રોજ ચુકાદો સંભળાવ્યો તે પહેલા રાજ્ય સરકાર દ્વારા 5 ઓક્ટોબર, 2023 ના રોજ નિમણૂક કરવામાં આવી હતી. ખંડપીઠે આપેલા આદેશમાં કહ્યું કે, અમે નિર્દેશ કરીએ છીએ કે સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા આપવામાં આવેલ વચગાળાનો સ્ટે 24 નવેમ્બર 2023 સુધી અમલમાં રહેશે.

સુપ્રીમ કોર્ટે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, અરજદાર દ્વારા ઉઠાવવામાં આવેલા મુદ્દાઓ પર વધુ વિચાર-વિમર્શની જરૂર પડશે અને બંને પક્ષોને સાંભળ્યા પછી હાઇકોર્ટમાં અરજી કરનાર મહેન્દ્ર ભાસ્કર લિમયે અને અન્ય લોકોને નોટિસ જારી કરી હતી. આ કેસમાં અરજદાર ગણેશ કુમરા રાજેશ્વર રાવ સેલુકર અને અન્ય લોકો વતી એડવોકેટ નિશાંત આર કટનેશ્વરકરે 20 ઓક્ટોબર, 2023 ના રોજ હાઈકોર્ટના નિર્ણયની માન્યતાને સુપ્રીમ કોર્ટમાં પડકારી હતી. એડવોકેટ ઉદય વારુનજિકરે ખંડપીઠને જણાવ્યું કે, મહારાષ્ટ્ર સરકારે પણ હાઈકોર્ટના નિર્ણય સામે અરજી દાખલ કરી છે.

હાઇકોર્ટે રાજ્ય સરકાર દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલી પસંદગીની પ્રક્રિયાને પ્રાથમિક રીતે એ આધાર પર રદ કરી હતી કે, બંધારણની કલમ 142 હેઠળ નિર્દેશ આપતા સમયે આ કોર્ટે 3 માર્ચ 2023 ના રોજ આપેલ તેના ચુકાદા દ્વારા તરીકેના નિર્દેશ કર્યા હતા. જ્યાં સુધી નિયમો નક્કી ન થાય ત્યાં સુધી રાજ્ય આયોગ અને જિલ્લા ફોરમના સભ્યોની પસંદગી માટે પરીક્ષા લેવામાં આવશે, જેના માટે કેન્દ્ર સરકારે 21 સપ્ટેમ્બર 2023 ના રોજ નિયમો બનાવ્યા હતા.

પ્રથમ પ્રતિવાદી કૈવિએટ પર હાઇકોર્ટ સમક્ષ મૂળ અરજદાર તરફથી હાજર રહેલા વકીલે રજૂઆત કરી હતી કે, રાજ્ય સરકારે કલમ 142 હેઠળ આ કોર્ટના નિર્દેશ દ્વારા નિર્ધારિત પેપર-1 માટેના કુલ માર્કસની સંખ્યામાંથી ભૂલથી 100 માર્ક ઓછા કરી દીધા હતા. બંધારણમાં કેટલાક પ્રશ્નો ભૂલથી સેટ થઈ ગયા તેના આધારે 90 માર્ક્સ આપવામાં આવ્યા હતા.

પ્રથમ પ્રતિવાદીનું કહેવું હતું કે, જો આમ હોય તો પણ યોગ્ય કાર્યવાહીમાં યોગ્ય રીતે બાકીના પ્રશ્નો માટે પ્રમાણસર માર્કસની ફાળવણી કરવી જોઈએ. સુપ્રીમ કોર્ટે નોંધ્યું કે, હાઇકોર્ટે પસંદગી સમિતિની રચનામાં ભૂલ શોધી કાઢી હતી. સુપ્રીમ કોર્ટના અગાઉના ચુકાદાઓનું પાલન કરવામાં આવ્યું નહોતું કારણ કે પેનલમાં મુખ્ય ન્યાયાધીશના માત્ર એક નામાંકિત વ્યક્તિ અને રાજ્ય સરકારના બે પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ થતો હતો.

  1. બોમ્બે હાઈ કોર્ટે પિતાના મૃત્યુ બાદ બે જોડિયા બાળકોના લીગલ ગાર્ડિયન તરીકે માતાને માન્યતા આપી
  2. Supreme Court : મિલકત વેચવાના કરારથી માલિકીનો અધિકાર મળતો નથી- સુપ્રીમ કોર્ટ

નવી દિલ્હી : સુપ્રીમ કોર્ટે રાજ્ય ગ્રાહક આયોગ અને જિલ્લા ગ્રાહક ફોરમ માટે મહારાષ્ટ્ર સરકાર દ્વારા કરવામાં આવેસ પસંદગીને રદ કરવાના બોમ્બે હાઈકોર્ટના નિર્ણય પરનો સ્ટે લંબાવ્યો છે. સુપ્રીમ કોર્ટે આ કેસની આગામી સુનાવણી 24 નવેમ્બરે નક્કી કરી છે.

આ અંગે ભારતના ચીફ જસ્ટિસ ડી.વાય. ચંદ્રચુડ, જસ્ટિસ જે.બી. પારડીવાલા અને જસ્ટિસ મનોજ મિશ્રાની ખંડપીઠે કહ્યું કે, હાઈકોર્ટના નિર્ણય પરથી એવું લાગે છે કે રાજ્ય સરકાર માટે પેપર-2 ના પ્રશ્નોની સંખ્યામાં વધારો કરવાની મંજૂરી આપવા માટે તેમનો વિચાર ખુલ્યો નથી. એક નિબંધથી બે નિબંધ અને એક કેસ સ્ટડીથી બે કેસ સ્ટડી. ઉપરાંત રાજ્ય સરકારે નિર્દેશ આપ્યો છે કે એક નિબંધ અને એક કેસ સ્ટડીનો જવાબ મરાઠીમાં આપવાનો રહેશે.

ખંડપીઠે કહ્યું કે, અરજદારોનો કેસ એ છે કે રાજ્ય સરકાર દ્વારા રાજ્યની ભાષામાં નિપુણતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે આ કાયદેસર રીતે કરવામાં આવ્યું હતું. પરંતુ જે દલીલને હાઈકોર્ટ તરફથી સમર્થન મળ્યું હતું તે બંધારણની કલમ 142 ના નિર્દેશોની વિરુદ્ધ હતી. મુંબઈ હાઇકોર્ટે 01 સપ્ટેમ્બર, 2023 ના રોજ તેનો ચુકાદો અનામત રાખ્યો તેના પછી અને 20 ઓક્ટોબર, 2023 ના રોજ ચુકાદો સંભળાવ્યો તે પહેલા રાજ્ય સરકાર દ્વારા 5 ઓક્ટોબર, 2023 ના રોજ નિમણૂક કરવામાં આવી હતી. ખંડપીઠે આપેલા આદેશમાં કહ્યું કે, અમે નિર્દેશ કરીએ છીએ કે સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા આપવામાં આવેલ વચગાળાનો સ્ટે 24 નવેમ્બર 2023 સુધી અમલમાં રહેશે.

સુપ્રીમ કોર્ટે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, અરજદાર દ્વારા ઉઠાવવામાં આવેલા મુદ્દાઓ પર વધુ વિચાર-વિમર્શની જરૂર પડશે અને બંને પક્ષોને સાંભળ્યા પછી હાઇકોર્ટમાં અરજી કરનાર મહેન્દ્ર ભાસ્કર લિમયે અને અન્ય લોકોને નોટિસ જારી કરી હતી. આ કેસમાં અરજદાર ગણેશ કુમરા રાજેશ્વર રાવ સેલુકર અને અન્ય લોકો વતી એડવોકેટ નિશાંત આર કટનેશ્વરકરે 20 ઓક્ટોબર, 2023 ના રોજ હાઈકોર્ટના નિર્ણયની માન્યતાને સુપ્રીમ કોર્ટમાં પડકારી હતી. એડવોકેટ ઉદય વારુનજિકરે ખંડપીઠને જણાવ્યું કે, મહારાષ્ટ્ર સરકારે પણ હાઈકોર્ટના નિર્ણય સામે અરજી દાખલ કરી છે.

હાઇકોર્ટે રાજ્ય સરકાર દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલી પસંદગીની પ્રક્રિયાને પ્રાથમિક રીતે એ આધાર પર રદ કરી હતી કે, બંધારણની કલમ 142 હેઠળ નિર્દેશ આપતા સમયે આ કોર્ટે 3 માર્ચ 2023 ના રોજ આપેલ તેના ચુકાદા દ્વારા તરીકેના નિર્દેશ કર્યા હતા. જ્યાં સુધી નિયમો નક્કી ન થાય ત્યાં સુધી રાજ્ય આયોગ અને જિલ્લા ફોરમના સભ્યોની પસંદગી માટે પરીક્ષા લેવામાં આવશે, જેના માટે કેન્દ્ર સરકારે 21 સપ્ટેમ્બર 2023 ના રોજ નિયમો બનાવ્યા હતા.

પ્રથમ પ્રતિવાદી કૈવિએટ પર હાઇકોર્ટ સમક્ષ મૂળ અરજદાર તરફથી હાજર રહેલા વકીલે રજૂઆત કરી હતી કે, રાજ્ય સરકારે કલમ 142 હેઠળ આ કોર્ટના નિર્દેશ દ્વારા નિર્ધારિત પેપર-1 માટેના કુલ માર્કસની સંખ્યામાંથી ભૂલથી 100 માર્ક ઓછા કરી દીધા હતા. બંધારણમાં કેટલાક પ્રશ્નો ભૂલથી સેટ થઈ ગયા તેના આધારે 90 માર્ક્સ આપવામાં આવ્યા હતા.

પ્રથમ પ્રતિવાદીનું કહેવું હતું કે, જો આમ હોય તો પણ યોગ્ય કાર્યવાહીમાં યોગ્ય રીતે બાકીના પ્રશ્નો માટે પ્રમાણસર માર્કસની ફાળવણી કરવી જોઈએ. સુપ્રીમ કોર્ટે નોંધ્યું કે, હાઇકોર્ટે પસંદગી સમિતિની રચનામાં ભૂલ શોધી કાઢી હતી. સુપ્રીમ કોર્ટના અગાઉના ચુકાદાઓનું પાલન કરવામાં આવ્યું નહોતું કારણ કે પેનલમાં મુખ્ય ન્યાયાધીશના માત્ર એક નામાંકિત વ્યક્તિ અને રાજ્ય સરકારના બે પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ થતો હતો.

  1. બોમ્બે હાઈ કોર્ટે પિતાના મૃત્યુ બાદ બે જોડિયા બાળકોના લીગલ ગાર્ડિયન તરીકે માતાને માન્યતા આપી
  2. Supreme Court : મિલકત વેચવાના કરારથી માલિકીનો અધિકાર મળતો નથી- સુપ્રીમ કોર્ટ
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.