- ઉત્તર પ્રદેશના લોકો શરૂઆતથી જ રાજકારણ તરફ ઝુકાવતા રહ્યા
- અહીંના બાળકો બાળપણમાં રાજકીય યુક્તિઓ શીખે છે
- તાજેતરના વર્ષોમાં અહીંના લોકોનો રાજકારણમાં ઝુકાવ વધ્યો
- યુપીમાં દેશની સૌથી વધુ 653 અપ્રમાણિત પાર્ટીઓ
- "અપના દેશ પાર્ટી"ને સૌથી વધુ દાન મળ્યું
લખનઉ: ઉત્તર પ્રદેશ વિશે એવું કહેવાય છે કે અહીંના બાળકો બાળપણમાં રાજકીય યુક્તિઓ શીખે છે. અહીં શહેરના ચોરસ ચોકથી ગામડાના ફૂટપાથ પર ચાલતી વ્યક્તિ તમને રાજકીય પંડિતથી ઓછી નહીં લાગે. દરેક વ્યક્તિ તમને બીજા કરતા અલગ જણાશે અને તર્કની કસોટી પર ખરી ઉતરશે, એટલે કે અહીંના લોકોની અવરજવર ક્ષમતા અન્ય રાજ્યોના રહેવાસીઓ કરતા ઘણી વધારે છે. કદાચ આ જ કારણ છે કે ઉત્તર પ્રદેશના લોકો શરૂઆતથી જ રાજકારણ (politics in up) તરફ ઝુકાવતા રહ્યા છે. તાજેતરના વર્ષોમાં અહીંના લોકોનો રાજકારણમાં ઝુકાવ વધ્યો છે અને તેના પરિણામે લોકો તેમના મુદ્દાઓ રાખવા માટે રાજકીય પક્ષો બનાવી રહ્યા છે.
જાણીને નવાઈ લાગશે
તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે યુપીમાં દેશની સૌથી વધુ 653 અપ્રમાણિત પાર્ટીઓ (653 unrecognized parties in UP) છે. 2019ની નોંધણી અનુસાર દેશમાં રાજકીય પક્ષોની સંખ્યા 2,301 પર પહોંચી ગઈ છે. અગાઉ 2010માં કુલ 1,112 રાજકીય પક્ષો હતા. બીજી તરફ જો આપણે રાજકીય પક્ષોને મળેલા દાનની વાત કરીએ તો તમને જાણીને આશ્ચર્ય થશે કે રાજ્યની "અપના દેશ પાર્ટી" ને સૌથી વધુ દાન મળ્યું છે અને આ રકમ લગભગ 65.63 કરોડ રૂપિયા છે.
આ પણ વાંચો - હું જ્યાં પણ જાઉં છું, તેઓ મને અટકાવે છે: લખનઉથી આગ્રા જતા કોંગ્રેસના નેતા પ્રિયંકા ગાંધીની પોલીસે અટકાયત કરી
ADR દ્વારા જાહેર કરાયેલા અહેવાલ દ્વારા સામે આવી માહિતી
વાસ્તવમાં ઉપરોક્ત માહિતી બિન-સરકારી સંસ્થા એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ (ADR) દ્વારા જાહેર કરાયેલા એક અહેવાલમાં (Revealed in ADR report) સામે આવી છે. આ સિવાય રિપોર્ટમાં એવો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે દેશમાં રજિસ્ટર્ડ પરંતુ માન્યતા વગરના રાજકીય પક્ષોની સંખ્યા ઝડપથી વધી રહી છે.
એક દાયકામાં આ સંખ્યા બમણી થઈ ગઈ
નવીનતમ માહિતી અનુસાર 2010માં આવી પાર્ટીઓની સંખ્યા 1,112 હતી, પરંતુ 2019 સુધીમાં તેમની સંખ્યા વધીને 2,301 થઈ ગઈ. એટલે કે એક દાયકામાં આ સંખ્યા બમણી થઈ ગઈ છે. અને આશ્ચર્યજનક વાત એ છે કે યુપીમાં છેલ્લા નવ વર્ષમાં 653 નવી પાર્ટીઓએ પોતાનું રજીસ્ટ્રેશન કરાવ્યું છે. પરંતુ આ તમામ પક્ષો અમાન્ય રાજકીય પક્ષોની યાદીમાં છે.
તમિલનાડુ ત્રીજા સ્થાને
જો કે તાજેતરની માહિતી અનુસાર જ્યાં દેશમાં માન્યતા વિનાના રાજકીય પક્ષોની સંખ્યા 2,301 છે, ત્યાં ઉત્તર પ્રદેશમાં આવા પક્ષોની સંખ્યામાં ઝડપથી વધારો થયો છે. રાજકીય નિષ્ણાત અને વિશ્લેષક પ્રોફેસર લલિત કુચાલિયાના જણાવ્યા અનુસાર રાજ્યમાં માન્યતા ન ધરાવતા રાજકીય પક્ષોમાં લગભગ 28 ટકાનો વધારો થયો છે. આવી સ્થિતિમાં માન્યતા વિનાના રાજકીય પક્ષોની યાદીમાં યુપી ટોચ પર છે, જ્યારે બીજા સ્થાને 291 પક્ષો સાથે રાજધાની દિલ્હીનું નામ છે. જો કે આ યાદીમાં 184 પક્ષોનો સમાવેશ કરીને તમિલનાડુ ત્રીજા સ્થાને છે.
આ પણ વાંચો - ગૃહપ્રધાન અમિત શાહે'મારો પરિવાર-ભાજપ પરિવાર' સદસ્યતા અભિયાનની શરૂઆત કરી
અહેવાલમાં મળેલા દાનનો ઉલ્લેખ
વાસ્તવમાં 1 ઓક્ટોબર 2014થી ચૂંટણી પંચે ચૂંટણી ખર્ચમાં પારદર્શિતા અને જવાબદારી સુનિશ્ચિત કરવા માટે માર્ગદર્શિકા અને બિન-માન્ય પક્ષોના પક્ષ ભંડોળ જાહેર કર્યા છે. આ પક્ષોએ દાન અને ખર્ચ સંબંધિત અહેવાલ રાજ્યના મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનરને સુપરત કરવાનો રહેશે અને આ અહેવાલ દર વર્ષે 30 સપ્ટેમ્બરે વાર્ષિક દાન અહેવાલના સ્વરૂપમાં રજૂ કરવાનો રહેશે. તમને જણાવી દઈએ કે તે રાજકીય પક્ષોને માન્યતા ન ધરાવતા પક્ષોની શ્રેણીમાં રાખવામાં આવે છે, જે તાજેતરમાં નોંધાયેલ છે અથવા જેમને વિધાનસભા અથવા લોકસભાની ચૂંટણીમાં એટલા મત નથી મળ્યા કે તેમને રાજ્ય સ્તરના પક્ષોની યાદીમાં રાખી શકાય.
આ પાર્ટીને સૌથી વધુ ડોનેશન મળ્યું છે
રાજ્યમાં સૌથી વધુ ડોનેશન મેળવનાર પાર્ટીનું નામ સાંભળીને કદાચ તમને નવાઈ લાગશે. હા આ પાર્ટીનું નામ છે "અપના દેશ પાર્ટી" અને આ પાર્ટી દાનના પૈસા મેળવવામાં અન્ય રાજકીય પક્ષો કરતા વધુ ભાગ્યશાળી રહી છે. એનજીઓ એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સના વર્ષ 2017-18 અને 2018-19માં 4,300 લોકોએ તેમાં સૌથી વધુ રૂ. 65.63 કરોડનું દાન આપ્યું હતું. એટલે કે સરેરાશ દરેક વ્યક્તિએ દોઢ લાખ રૂપિયાનું દાન કર્યું છે. જો કે, આ આંકડો આ બે નાણાકીય વર્ષમાં પ્રાપ્ત કુલ દાનની રકમના લગભગ 72.88 ટકા છે. આ સાથે જ રિપોર્ટમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે ઉત્તર પ્રદેશના 653 અમાન્ય રાજકીય પક્ષોમાંથી 2018-19માં માત્ર 20 પાર્ટીઓએ જ રિપોર્ટ આપ્યો છે અને વર્ષ 2017-18 દરમિયાન માત્ર 11 પાર્ટીઓએ જ રિપોર્ટ આપ્યો છે.
