નવી દિલ્હી: કેન્દ્રની મોદી સરકાર સેમિકન્ડક્ટર્સના ઉત્પાદન પર ભાર મૂકી રહી છે. આને ધ્યાનમાં રાખીને આજે ગુજરાતમાં 'સેમિકોન ઈન્ડિયા' કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. જેમાં સરકાર વિદેશી રોકાણકારોને દેશમાં સેમિકન્ડક્ટર મેન્યુફેક્ચરિંગ પ્લાન્ટ સ્થાપવા માટે આમંત્રિત કરી રહી છે. આ સાથે સરકારે જાહેરાત કરી છે કે તે કંપનીઓને 50 ટકા નાણાકીય સહાય પણ આપશે. આ તમામ માધ્યમો દ્વારા સરકાર દેશને સેમિકન્ડક્ટર ચેઈનનું હબ બનાવવા માંગે છે. પરંતુ પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે સેમિકન્ડક્ટર શા માટે એટલા મહત્વપૂર્ણ છે? તેનો ઉપયોગ ક્યાં થાય છે અને તેનું બજાર કેટલું મોટું છે. આવો જાણીએ આ તમામ સવાલોના જવાબ આ રિપોર્ટમાં.
સેમિકન્ડક્ટર ચિપ શું છે: સેમિકન્ડક્ટર એ એક ખાસ પ્રકારની સામગ્રી છે. જે સિલિકોનથી બનેલું છે. તેનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે ઇલેક્ટ્રોનિક ઉત્પાદનોમાં થાય છે કારણ કે તે વીજળીનું સારું વાહક માનવામાં આવે છે. તે વીજળીને નિયંત્રિત કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. સેમિકન્ડક્ટર ચિપ્સ માઇક્રોસિર્કિટમાં ફીટ કરવામાં આવે છે, જે ઘણા આધુનિક ઇલેક્ટ્રોનિક સામાન અને ઘટકોને શક્તિ આપે છે.
સેમિકન્ડક્ટરનો ઉપયોગ: ઇલેક્ટ્રોનિક ઉત્પાદનો માટે સેમિકન્ડક્ટર ચિપ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તેને ઈલેક્ટ્રોનિક ઉત્પાદનોનું હૃદય માનવામાં આવે છે. સેમિકન્ડક્ટર સસ્તાનો ઉપયોગ સ્માર્ટફોનથી લઈને કાર, લેપટોપ, ટેબલેટ, સ્માર્ટ ઉપકરણો, વાહનો, ઘરગથ્થુ ઉપકરણો, ફાર્માસ્યુટિકલ ઉપકરણો, એગ્રી ટેક, એટીએમ, ડેટા સેન્ટર્સ અને કમ્પ્યુટર્સ સુધીના ઘણા ઉત્પાદનોમાં થાય છે.
સેમિકન્ડક્ટર બજાર: આ રીતે આપણી આસપાસના તમામ ઈલેક્ટ્રોનિક સામાનમાં સેમિકન્ડક્ટર ચિપ્સનો ઉપયોગ થાય છે. આવી સ્થિતિમાં તેનું માર્કેટ કેટલું મોટું હશે તેનો અંદાજ લગાવી શકાય છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર 2019માં ભારતમાં સેમિકન્ડક્ટર માર્કેટનું મૂલ્યાંકન $22.7 બિલિયન હતું. ડિજિટાઈઝેશનને કારણે તેનું માર્કેટ દિવસેને દિવસે વધી રહ્યું છે. વર્ષ 2022માં કુલ માર્કેટમાં તેનો હિસ્સો લગભગ 10 ટકા હતો.
76,000 કરોડ રૂપિયાની યોજના: સરકારે 2026 સુધીમાં દેશના સેમિકન્ડક્ટર માર્કેટને $64 બિલિયન સુધી વધારવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે. આ લક્ષ્યાંકને પહોંચી વળવા માટે સરકારે વર્ષ 2021માં 76,000 કરોડ રૂપિયાની પ્રોત્સાહક યોજનાની જાહેરાત કરી હતી. આ ક્ષેત્ર આગામી દસ વર્ષમાં દેશના જીડીપીમાં 60 થી 70 હજાર કરોડ રૂપિયાનું યોગદાન આપી શકે છે.
મેન્યુફેક્ચરિંગમાં આ કંપનીઓ આગળ: સેમિકન્ડક્ટર મેન્યુફેક્ચરિંગનું બજાર ઘણા દેશોમાં ફેલાયેલું છે. જો કે તેમાંથી મોટા ભાગનું ઉત્પાદન તાઇવાનમાં થાય છે. વિશ્વમાં સેમિકન્ડક્ટરના કુલ વેચાણમાં ચીનનો હિસ્સો એક તૃતીયાંશ છે. સેમિકન્ડક્ટર ચિપ્સ બનાવતી મુખ્ય કંપનીઓમાં ઇન્ટેલ, સેમસંગ, તાઇવાન સેમિકન્ડક્ટર મેન્યુફેક્ચરિંગ કંપની (TSMC), બ્રોડકોમ અને Nvidia વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
નવા યુગનું તેલ: દેશ અને દુનિયામાં સેમિકન્ડક્ટર ચિપ્સનો વ્યાપક ઉપયોગ થઈ રહ્યો છે. આ ચિપ્સ આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ, રોબોટિક્સ, ગેમિંગ, ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટિંગ, ડ્રોન, એડવાન્સ્ડ વાયરલેસ નેટવર્ક્સ, 5G, IoT, પહેરી શકાય તેવી એપ્લિકેશન્સ અને બ્લોકચેન જેવી ઉભરતી ટેક્નોલોજીનો મહત્વનો ભાગ છે. એટલા માટે તેને નવા યુગનું તેલ કહેવામાં આવે છે.
