નવી દિલ્હી: અફઘાનિસ્તાનમાં માર્યા ગયેલા ફોટો જર્નાલિસ્ટ દાનિશ સિદ્દીકીના (Late photojournalist Danish Siddiqui) માતા-પિતા માનવતા સામેના તેમના યુદ્ધ માટે તાલિબાન વિરુદ્ધ આંતરરાષ્ટ્રીય ફોજદારી અદાલતમાં (International Criminal Court) જશે. દાનિશ સિદ્દીકી (38) અફઘાન દળો અને તાલિબાન વચ્ચે ચાલી રહેલા સંઘર્ષના કવરેજ માટે (Danish siddiqui family moves to ICC) અફઘાનિસ્તાનમાં હતો, ત્યારે ગયા વર્ષે જુલાઈમાં તેની હત્યા (International Criminal Court Against Taliban) કરવામાં આવી હતી.
આ પણ વાંચો: Delhi Violence Case: દિલ્હી હિંસા કેસમાં સોનિયા ગાંધી સહિત 24 નેતાઓને ફરી નોટિસ જારી
હત્યા માટે જવાબદાર લોકો સામે કાનૂની કાર્યવાહી: પુલિત્ઝર પુરસ્કાર જીતનાર સિદ્દીકી (Late photojournalist Danish Siddiqui) અફઘાનિસ્તાનના કંદહાર શહેરમાં સ્પિન બોલ્ડકમાં અફઘાન સૈનિકો અને તાલિબાન વચ્ચેના યુદ્ધને કવર કરી રહ્યો હતો, ત્યારે તેની હત્યા કરવામાં આવી હતી. પરિવારે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે, દાનિશ સિદ્દીકીના માતા-પિતા, અખ્તર સિદ્દીકી અને શાહિદા અખ્તર તેની હત્યાની તપાસ કરશે, ટોચના તાલિબાન કમાન્ડરો અને નેતાઓ સહિત તેની હત્યા માટે જવાબદાર લોકો સામે કાનૂની કાર્યવાહી શરૂ કરશે. જો કે નિવેદનમાં તે સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું નથી કે, કયા પ્રકારની કાનૂની કાર્યવાહીની માંગ કરવામાં આવશે, તે સમજી શકાય છે કે, સિદ્દિકીનો પરિવાર તાલિબાન વિરુદ્ધ આંતરરાષ્ટ્રીય ફોજદારી અદાલતમાં જશે.
વકીલે શું કહ્યુંઃ સિસેરો ચેમ્બર્સના વકીલ અવી સિંઘે દાનિશ સિદ્દીકીના હત્યામાં સામેલ વ્યક્તિઓના નામ સહિતની ફરિયાદ અંગે માહિતી આપી છે. દાનિશના મૃત્યુને ખૂબ જ દુઃખદ ગણાવતા અવિ સિંહે કહ્યું કે, તે ભારતીય પત્રકાર છે તે જાણીને તે દાનિશના માતા-પિતાના કહેવા પર તાલિબાન વિરુદ્ધ અવાજ ઉઠાવશે જેમણે આ ગુનો કર્યો છે. અવી સિંહે એમ પણ કહ્યું કે, તાલિબાનોએ હુમલો કર્યો ત્યારે તે યુદ્ધને કવર કરતી વખતે સ્પિન બોલ્ડક વિસ્તારમાં હતો. આ દરમિયાન તે ઘાયલ થયો હતો અને તેને નજીકની મસ્જિદમાં લઈ જવામાં આવ્યો હતો. જ્યાં અફઘાન રાષ્ટ્રીય દળો દ્વારા તેની સારવાર કરવામાં આવી રહી હતી. ત્યારબાદ ત્યાં પણ તાલિબાન કમાન્ડરોએ હુમલો કર્યો અને તેના શરીરને વિકૃત કરી નાખ્યું. સ્વતંત્ર સુત્રોના જણાવ્યા અનુસાર તેને ટોર્ચર પણ કરવામાં આવ્યો હતો.
આ લોકો વિરુદ્ધ ફરિયાદ: ઇન્ટરનેશનલ ક્રિમિનલ કોર્ટમાં દાખલ કરવામાં આવનારી ફરિયાદમાં અબ્દુલ ગની બરાદર (દોહા વાતચીતોનું નેતૃત્વ કરી રહેલા મુખ્ય પ્રવક્તા), તાલિબાન સુપ્રીમ કમાન્ડર મુલ્લા હિબતુલ્લા અખુન્દઝાદા, મૌલવી મુહમ્મદ યાકુબ મુજાહિદ (કાર્યકારી સંરક્ષણ પ્રધાન), ગુલ આગા શેરઝાઈ (કંદહાર)નો સમાવેશ થાય છે). મોહમ્મદ હસન અખુંદ (તાલિબાન કાઉન્સિલના વડા), ઝબીઉલ્લા મુજાહિદ (સત્તાવાર પ્રવક્તા) સહિત 7 લોકોના નામનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. એવો દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે, તાલિબાને આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે. સિદ્દીકી પ્રેસના કારણસર અફઘાન દળો સાથે સંકળાયેલો હતો. પરિવારના વકીલ અવી સિંહે કહ્યું કે જ્યારે મૃતદેહ તેમના પરિવારને પરત કરવામાં આવ્યો ત્યારે બુલેટ પ્રૂફ જેકેટ અકબંધ હતું. આ એક અલગ કેસ નથી અને તાલિબાનનો નાગરિકોને નિશાન બનાવવાનો ઇતિહાસ છે.
પરિવારે શું કહ્યું: સિંહે કહ્યું કે, તાલિબાનની લશ્કરી આચાર સંહિતા પત્રકારો સહિત નાગરિકો પર હુમલો કરવાની નીતિ ધરાવે છે. અફઘાનિસ્તાનમાં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સહાયતા મિશનએ તાલિબાન દ્વારા 70,000 થી વધુ નાગરિકોની હત્યાનું દસ્તાવેજીકરણ કર્યું છે. ઓનલાઈન પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં, દાનિશના ભાઈ ઉમર સિદ્દીકીએ કહ્યું કે, આ થોડા મહિના અમારા પરિવાર માટે ખૂબ જ પીડાદાયક રહ્યા છે. અમે જાણીએ છીએ કે અમારે હજી ઘણી લાંબી મજલ કાપવાની છે. પરંતુ અમને લાગે છે કે, ગુનેગારોને ન્યાય અપાવવાની ખાતરી કરવાની અમારી જવાબદારી છે. જેથી ભવિષ્યમાં કોઈ પત્રકાર સાથે આવું ન થાય.
ઇન્ટરનેશનલ ક્રિમિનલ કોર્ટ શું છે: ઇન્ટરનેશનલ ક્રિમિનલ કોર્ટ (International Criminal Court) એ આંતર-સરકારી સંસ્થા છે અને હેગમાં સ્થિત એક કાયમી ટ્રિબ્યુનલ છે. જેને યુદ્ધ અપરાધો માટે વ્યક્તિઓ પર કાર્યવાહી કરવાનો અધિકાર છે. આઇસીસી અને ઇન્ટરનેશનલ કોર્ટ ઓફ જસ્ટિસ (ICJ) વચ્ચેના તફાવતને સમજાવતા વકીલ અવિ સિંહે જણાવ્યું હતું કે, ICJ એ સંયુક્ત રાષ્ટ્રની ન્યાયિક શાખા છે, જે દેશો વચ્ચેના વિવાદોનો નિર્ણય કરે છે. આ બંને સ્વતંત્ર સંસ્થાઓ છે.
આ પણ વાંચો: અખિલેશ યાદવ અને આઝમ ખાને એક અણધાર્યો નિર્ણય લીધો, આપ્યું રાજીનામું
ભારત-અફઘાનિસ્તાનની સ્થિતિ: 7 જુલાઈ 1998 ના રોજ 120 દેશો દ્વારા રોમ કાનૂન અપનાવવામાં આવ્યો હતો. જે અંતર્ગત 1 જુલાઇ 2002ના રોજ આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રિમિનલ કોર્ટની સત્તાવાર રીતે સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. આમ તે રોમ કાનૂનની બહાલી પછી અમલમાં આવ્યો. આશ્ચર્યજનક રીતે, અફઘાનિસ્તાન એ 100 દેશોમાંથી એક છે જેણે રોમ કાનૂન પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. જ્યારે ભારત સહિત ચીન અને અમેરિકા આમાં સામેલ નથી.