હૈદરાબાદ: આજે ભારતના પ્રથમ કેન્દ્રીય શિક્ષણ મંત્રી મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદની 135 જન્મજયંતિ છે. આ દિવસે 'રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ દિવસ' ઉજવવામાં આવે છે. જેમણે શિક્ષણ દ્વારા રાષ્ટ્ર નિર્માણમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું હતું. તેઓ સ્વતંત્રતા સેનાની, વિદ્વાન અને જાણીતા શિક્ષણવિદ હતા. આ દિવસ ઉજવવાની શરૂઆત ભારતના તત્કાલીન રાષ્ટ્રપતિ પ્રતિભા પાટીલ દ્વારા વિજ્ઞાન ભવનમાં કરવામાં આવી હતી.
કોણ હતા મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદઃ દેશના પ્રથમ શિક્ષણ મંત્રી આઝાદ કિશોરાવસ્થામાં જ પત્રકારત્વમાં સક્રિય બન્યા હતા. આ સાથે, વર્ષ 1912 માં, તેમણે કલકત્તામાં સાપ્તાહિક ઉર્દૂ અખબાર અલ-હિલાલ (ધ ક્રેસન્ટ) પ્રકાશિત કરવાનું શરૂ કર્યું. બાદમાં, તેમણે દિલ્હીમાં જામિયા મિલિયા ઇસ્લામિયા જેવી ઘણી સંસ્થાઓની સ્થાપના કરી.
કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે આ દિવસ: સમગ્ર દેશમાં શાળાના વિદ્યાર્થીઓ મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદના ઉપદેશો અને સિદ્ધિઓ પર ચર્ચાઓ, ચર્ચાઓ અને થીમ આધારિત કાર્યક્રમોનું આયોજન કરી શકે છે. તેઓ મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદની જન્મજયંતિ અથવા તેમની જીવન સિદ્ધિઓ સંબંધિત સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો પણ કરી શકે છે. વધુમાં, શાળાઓ ભારતીય શિક્ષણ પ્રણાલીમાં વર્તમાન સમસ્યાઓ અને મુદ્દાઓની ચર્ચા કરવા માટે ચર્ચાઓ અથવા સેમિનારનું પણ આયોજન કરી શકે છે. આ ચર્ચાઓ દ્વારા, નિષ્ણાતો અને શેરધારકો સિસ્ટમમાં સમસ્યાઓને ઓળખી શકે છે અને આ સમસ્યાઓના સંભવિત ઉકેલો સાથે પણ આવી શકે છે.
IIT અનેUGCની સ્થાપનાનો શ્રેય: મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદે હિંદુ-મુસ્લિમ એકતા માટે કામ કર્યું હતું, અને એક અલગ મુસ્લિમ રાષ્ટ્ર (પાકિસ્તાન) ના સિદ્ધાંતનો વિરોધ કરનારા મુસ્લિમ નેતાઓમાં સામેલ હતા. મૌલાના આઝાદને 'ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટેક્નોલોજી' (IIT) અને 'યુનિવર્સિટી ગ્રાન્ટ્સ કમિશન' (UGC) ની સ્થાપનાનો શ્રેય છે. તેમણે શિક્ષણ અને સંસ્કૃતિના વિકાસ માટે ઉત્તમ સંસ્થાઓની સ્થાપના કરી.
રાષ્ટ્રીય સ્તરનો શિક્ષણ દિવસ: ભારતના માનવ સંસાધન વિકાસ મંત્રાલયે સપ્ટેમ્બર 2008માં મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદના જન્મદિવસને 'રાષ્ટ્રીય સ્તરનો શિક્ષણ દિવસ' તરીકે ઉજવવાની જાહેરાત કરી હતી. આ દિવસે શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. સેન્ટ્રલ એડવાઇઝરી બોર્ડ ઑફ એજ્યુકેશનના અધ્યક્ષ તરીકેના તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન, તેમણે પુખ્ત સાક્ષરતા, 14 વર્ષ સુધીના તમામ બાળકો માટે મફત અને ફરજિયાત શિક્ષણ માટે કામ કર્યું હતું.
આ પણ વાંચો:
