હૈદરાબાદ : ભારત દર વર્ષે 11 નવેમ્બરનાં રોજ “રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ દિવસ”ની ઉજવણી ભારતનાં પ્રથમ કેન્દ્રીય શિક્ષણ પ્રધાન મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદની જન્મજયંતિની (Birth anniversary of Maulana Abul Kalam Azad) ઉજવણી માટે કરે છે. આ દિવસની શરૂઆત 11 નવેમ્બર 2008માં ભારતના તત્કાલીન રાષ્ટ્રપતિ પ્રતિભા પાટીલ દ્વારા કરવામાં આવી હતી. મૌલાના આઝાદનો જન્મ 11 નવેમ્બર, 1888નાં રોજ થયો હતો.
કોણ હતા અબુલ કલામ આઝાદ: મૌલાના આઝાદને સ્વતંત્ર ભારતમાં શિક્ષણના મુખ્ય ‘આર્કિટેક્ટ’ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદ 15 ઓગસ્ટ 1947થી 2 ફેબ્રુઆરી 1958 સુધી ભારતના શિક્ષણ પ્રધાન (First Education Minister of India) હતા. ભારતના પ્રથમ શિક્ષણ પ્રધાન તરીકે આઝાદે ગ્રામીણ ગરીબો અને છોકરીઓને શિક્ષિત કરવા પર ભાર મૂક્યો હતો. મૌલાના અબુલ કલામ એક સુધારક, સ્વાતંત્ર્ય સેનાની, વિદ્વાન અને જાણીતા શિક્ષણવિદ્ હતા. જેમણે શિક્ષણ દ્વારા રાષ્ટ્ર નિર્માણમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું હતું.
શા માટે ઉજવવામાં આ દિવસ: ભારતમાં રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ દિવસની ઉજવણી પાછળનો મુખ્ય ઉદ્દેશ (why celebrate National Education Day) મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદની જન્મજયંતિ છે. માનવ સંસાધન વિકાસ મંત્રાલયે ભારતના પ્રથમ શિક્ષણ પ્રધાન તરીકે આઝાદ દ્વારા આપેલા યોગદાનને જાણવા માટે આ દિવસ મનાવવાની જાહેરાત કરી છે. રાષ્ટ્ર નિર્માણ, સંસ્થાન નિર્માણ અને શિક્ષણ ક્ષેત્રે મૌલાના આઝાદના યોગદાનને યાદ કરવા દર વર્ષે 11 નવેમ્બરને રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે આ દિવસ: સમગ્ર દેશમાં (How to celebrate National Education Day) શાળાના વિદ્યાર્થીઓ મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદના ઉપદેશો અને સિદ્ધિઓ પર ચર્ચાઓ, ચર્ચાઓ અને થીમ આધારિત કાર્યક્રમોનું આયોજન કરી શકે છે. તેઓ મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદની જન્મજયંતિ અથવા તેમની જીવન સિદ્ધિઓ સંબંધિત સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો પણ કરી શકે છે. વધુમાં, શાળાઓ ભારતીય શિક્ષણ પ્રણાલીમાં વર્તમાન સમસ્યાઓ અને મુદ્દાઓની ચર્ચા કરવા માટે ચર્ચાઓ અથવા સેમિનારનું પણ આયોજન કરી શકે છે. આ ચર્ચાઓ દ્વારા, નિષ્ણાતો અને શેરધારકો સિસ્ટમમાં સમસ્યાઓને ઓળખી શકે છે અને આ સમસ્યાઓના સંભવિત ઉકેલો સાથે પણ આવી શકે છે.
ભારત રત્નથી સન્માનિત: રાષ્ટ્ર નિર્માણ, સંસ્થાન નિર્માણ અને શિક્ષણ ક્ષેત્રે મૌલાના આઝાદના યોગદાન બદલ 1992માં તેમને ભારતનાં સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માન મરણોત્તર ભારત રત્નથી નવાજવામાં આવ્યા હતા.