બેંગલુરુ: ચંદ્રયાન મિશન ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં પ્રવેશ્યાના એક દિવસ પછી ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ઇસરો) એ રવિવારે ચંદ્રયાન-3 દ્વારા જોવામાં આવેલ ચંદ્રનો એક વીડિયો જાહેર કર્યો હતો. અવકાશ એજન્સીએ ટ્વિટર પર 'ચંદ્રયાન-3 મિશન: ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં ચંદ્રયાન-3 પ્રવેશ દરમિયાન દેખાયો ચંદ્ર' શીર્ષક સાથે વીડિયો પોસ્ટ કર્યો છે. વીડિયોમાં ચંદ્રને ઘણા ક્રેટર્સ સાથે વાદળી-લીલા રંગમાં બતાવવામાં આવ્યો છે. આ વીડિયો રવિવારે મોડી રાત્રે જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો.
-
The Moon, as viewed by #Chandrayaan3 spacecraft during Lunar Orbit Insertion (LOI) on August 5, 2023.#ISRO pic.twitter.com/xQtVyLTu0c
— LVM3-M4/CHANDRAYAAN-3 MISSION (@chandrayaan_3) August 6, 2023 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data="
">The Moon, as viewed by #Chandrayaan3 spacecraft during Lunar Orbit Insertion (LOI) on August 5, 2023.#ISRO pic.twitter.com/xQtVyLTu0c
— LVM3-M4/CHANDRAYAAN-3 MISSION (@chandrayaan_3) August 6, 2023The Moon, as viewed by #Chandrayaan3 spacecraft during Lunar Orbit Insertion (LOI) on August 5, 2023.#ISRO pic.twitter.com/xQtVyLTu0c
— LVM3-M4/CHANDRAYAAN-3 MISSION (@chandrayaan_3) August 6, 2023
17 ઓગસ્ટ આગામી મોટો દિવસ: અવકાશયાન તેના માર્ગને વધુ વ્યવસ્થિત કરવા અને ચંદ્રની સપાટીની નજીક જવા માટે થોડા દિવસો માટે ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષા કરશે. એટલે કે ચંદ્રની સપાટીથી 100 કિમી ઉપર ગોળાકાર ભ્રમણકક્ષામાં. તે ચંદ્રની સપાટી પર ઉતરાણ કરતા પહેલા અવકાશયાન માટે યોગ્ય લેન્ડિંગની ખાતરી આપે છે. 17 ઓગસ્ટ એ આગામી મોટો દિવસ છે, જ્યારે ISRO લેન્ડિંગ મોડ્યુલને પ્રોપલ્શન મોડ્યુલથી અલગ કરશે.
ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં દાખલ: ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશને શનિવારે માહિતી આપી હતી કે ચંદ્રયાન-3 સફળતાપૂર્વક ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં દાખલ થઈ ગયું છે. પેરીલૂનમાં રેટ્રો બર્નિંગ મિશન ઓપરેશન્સ કોમ્પ્લેક્સ (MOX), ISTRAC, બેંગલુરુમાંથી આદેશ આપવામાં આવ્યો હતો. આગામી ઑપરેશન (ભ્રમણકક્ષામાં ઘટાડો) 6 ઑગસ્ટ, 2023 ના રોજ આશરે 23:00 IST પર સુનિશ્ચિત થયેલ છે.
સોફ્ટ લેન્ડિંગ અપેક્ષિત: ચંદ્રયાન 3 ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષા સુધી પહોંચવામાં લોન્ચ તારીખથી લગભગ 33 દિવસ લેશે. ચંદ્રની સપાટી પર ઉતર્યા પછી, તે 1 ચંદ્ર દિવસ માટે કામ કરશે. મિશનનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય લેન્ડરને ચંદ્રની સપાટી પર સુરક્ષિત રીતે ઉતારવાનો છે. ચંદ્ર ભ્રમણકક્ષામાં પ્રવેશ્યાના થોડા દિવસો પછી, લેન્ડર પ્રોપલ્શન મોડ્યુલથી અલગ થઈ જશે. લેન્ડર 23 ઓગસ્ટે સાંજે 5.47 વાગ્યે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવની નજીક સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરે તેવી અપેક્ષા છે. લેન્ડર ચંદ્રની સપાટીથી લગભગ 100 કિલોમીટરની ઊંચાઈએથી ચંદ્ર પર ઉતરશે.
23 ઓગસ્ટે લેન્ડિંગ: લેન્ડિંગ મોડ્યુલ, વિક્રમ, રોવર પ્રજ્ઞાન વહન કરે છે. આ પછી વિક્રમ 23 ઓગસ્ટે ચંદ્રની સપાટી પર સુરક્ષિત ઉતરાણ કરવાનું લક્ષ્ય રાખશે. ઓપરેશનનો આ ભાગ મહત્વપૂર્ણ છે, કારણ કે તે લેન્ડિંગ મોડ્યુલને સ્વતંત્ર રીતે નેવિગેટ કરવા અને ચંદ્ર પર ચોક્કસ લેન્ડિંગ કરવાની મંજૂરી આપે છે. સફળ સોફ્ટ લેન્ડિંગના લગભગ ચાર કલાક પછી રોવર પ્રજ્ઞાન લેન્ડર વિક્રમથી અલગ થઈ જશે. આ પછી, વિક્રમ અને પ્રજ્ઞાન બંને ચંદ્રની સપાટી પર પ્રયોગો કરશે.
ચંદ્રની સપાટી પર પરીક્ષણો: ઇન-સીટુ પ્રયોગો પૃથ્વી પર નમૂનાઓ પરત કરવાની જરૂર વગર સીધા ચંદ્રની સપાટી પર કરવામાં આવેલા પરીક્ષણો અને વિશ્લેષણોનો સંદર્ભ આપે છે. આ પ્રયોગો ચંદ્ર પર્યાવરણ, રચના અને અન્ય વૈજ્ઞાનિક માપદંડોને લગતા મૂલ્યવાન ડેટા અને આંતરદૃષ્ટિ પ્રદાન કરશે. જે ચંદ્ર વિશેની આપણી સમજણ અને ભાવિ સંશોધન માટેની તેની સંભવિતતાને વિસ્તૃત કરવામાં મદદ કરશે.
ચંદ્ર ગુરુત્વાકર્ષણ ક્ષેત્રનો અભ્યાસ: પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ તેના વૈજ્ઞાનિક સાધનોની શ્રેણી સાથે ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષા ચાલુ રાખશે. આનો અર્થ એ થયો કે વિક્રમ સફળતાપૂર્વક લેન્ડ થયા પછી અને પ્રજ્ઞાન તૈનાત થયા પછી પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ ચંદ્રની સપાટી પર ઉતરવાને બદલે ચંદ્રની પરિક્રમા કરવાનું ચાલુ રાખશે. ભ્રમણકક્ષામાં પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ મૂલ્યવાન ડેટા એકત્રિત કરવાનું અને વૈજ્ઞાનિક પ્રયોગો કરવાનું ચાલુ રાખશે. આનાથી ચંદ્રના પર્યાવરણ અને અન્ય વૈજ્ઞાનિક માપદંડોનું વ્યાપક અન્વેષણ તેમજ ચંદ્ર ગુરુત્વાકર્ષણ ક્ષેત્રના વધુ અભ્યાસ અને ચંદ્રની સપાટીના મેપિંગને સક્ષમ બનાવશે. આ ડેટા આપણને ચંદ્રની ભૂસ્તરશાસ્ત્રીય રચના, તેની ઉત્ક્રાંતિ અને ભવિષ્યના મિશન અને મનુષ્ય દ્વારા કરવામાં આવેલા સંશોધનોને સમજવામાં મદદ કરશે.
