હૈદરાબાદ: જીવનના દરેક ક્ષેત્રમાં મહિલાઓની ભૂમિકા આવશ્યક છે. ધોતી પહેરેલા મહાત્મા ગાંધીએ અંગ્રેજો સામેની તેમની લડત દરમિયાન દ્રઢપણે માન્યું હતું કે મહિલાઓની મુક્તિ વિના ભારત વિદેશી શાસનથી મુક્ત થઈ શકતું નથી. આજે આપણે આર્થિક મહાસત્તા બનવાનું સપનું જોઈએ છીએ પરંતુ ભૂલી જઈએ છીએ કે જ્યાં સુધી આપણને સમાન કામ માટે સમાન પગાર નહીં મળે ત્યાં સુધી આપણું સ્વપ્ન વાસ્તવિકતા નહીં થાય.
જેન્ડર પે ગેપ: આમાં સીધો પગાર ભેદભાવ શામેલ છે. પુરુષોને તેમની મહિલા સાથીદારો કરતાં સમાન કામ માટે વધુ ચૂકવણી કરવામાં આવે છે. વર્લ્ડ ઇકોનોમિક ફોરમ મુજબ, પ્રગતિના વર્તમાન દરે, આ અંતરને દૂર કરવા અને વિશ્વભરમાં વેતન સમાનતા હાંસલ કરવા માટે અંદાજિત 257 વર્ષ લાગશે. કોવિડ -19 રોગચાળાએ આર્થિક ક્ષેત્રમાં મહિલાઓને અપ્રમાણસર અસર કરીને વસ્તુઓને વધુ ખરાબ કરી છે. હકીકતમાં સંશોધન દર્શાવે છે કે રોગચાળાને કારણે મહિલા અને પુરૂષ વચ્ચે પગાર તફાવત 5% વધશે.
મહિલા અને પુરૂષ વચ્ચેના પગારના તફાવતને દૂર કરવો એ નૈતિક અને વ્યવહારિક બંને જરૂરિયાત છે. ખાસ કરીને કારણ કે ફોર્ચ્યુનમાં સૌથી વધુ પગાર મેળવનાર મહિલા સીઇઓ સૌથી વધુ પગાર મેળવતા પુરુષ સીઇઓ કરતા આશરે $ 758,474,67 ની કમાણી કરે છે.
આ પણ વાંચો : કોંગ્રેસ સે ડર નહીં લગતા ‘આપ’સે લગતા હૈ, નવા પ્રધાનમંડળમાં દક્ષિણ ગુજરાતનું કદ વધ્યું
ભારત: વર્લ્ડ ઇકોનોમિક ફોરમ (WEF) એ કહ્યું કે મહિલાઓને પુરૂષો સાથે સમાન ચૂકવણી કરવામાં 100 વર્ષ લાગશે. WEF ગ્લોબલ જેન્ડર ગેપ રિપોર્ટ 2020 એ ભારતને 153 દેશોમાં 112 મો ક્રમ આપ્યો છે, જે 2018 ની સરખામણીએ ચાર સ્થાન નીચું છે જ્યારે આપણે 108 મા ક્રમે હતા.
ભારતમાં વ્યાપક પગાર તફાવતના કારણો
માર્ચ 2019 માં પ્રકાશિત મોન્સ્ટર સેલેરી ઈન્ડેક્સ (એમએસઆઈ) અનુસાર, દેશમાં મહિલાઓ પુરુષો કરતાં 19% ઓછી કમાણી કરે છે. સર્વેમાં જાણવા મળ્યું છે કે 2018 માં ભારતમાં પુરુષો માટે સરેરાશ કુલ કલાકદીઠ વેતન ₹ 242.49 હતું, જે મહિલાઓ માટે ₹ 196.3 ની સરખામણીમાં, એટલે કે સ્ત્રીઓ કરતાં પુરુષો માટે ₹ 46.19 વધુ છે. સર્વે અનુસાર, મોટા ઉદ્યોગોમાં લિંગ પગાર તફાવત વિશાળ છે. IT સેવાઓએ પુરુષોની તરફેણમાં 26% નો તીવ્ર વેતનનો તફાવત દર્શાવ્યો છે. જ્યારે મેન્યુફેક્ચરિંગમાં, પુરુષો સ્ત્રીઓ કરતાં 24% વધુ કમાય છે. અસંગઠિત ક્ષેત્રમાં અને ખાસ કરીને કૃષિ જેવા ક્ષેત્રોમાં ક્ષમતાના તફાવતોને ટાંકીને મહિલાઓને નિયમિતપણે પુરુષો કરતાં નોંધપાત્ર રીતે ઓછો પગાર આપવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો : કેન્દ્રીય પ્રધાને જ્ઞાનને સમૃદ્ધિમાં રૂપાંતરિત કરી દેશના ઉજ્જવળ ભવિષ્યના ઘડતર પર મૂક્યો ભાર
ધ્યાન રાખો: નાણાકીય વ્યવસ્થાપન, નોકરીના મૂલ્યોની ઉંડી સમજ અને નોકરીમાં કેવી રીતે પગાર આપવામાં કરવામાં આવે છે તે મહત્વની કુશળતા છે. અસરકારક રીતે વાટાઘાટ કરવા માટે પગારના માપદંડોની નજીક રાખવું અને નોકરીના વર્ણન અને શીર્ષકોનું સંશોધન કરવું મહત્વપૂર્ણ છે.
પ્રશ્નો પૂછો: પગાર માત્ર ભૂમિકાના કદને જ ધ્યાનમાં લેતો નથી, પણ અનન્ય અનુભવ સમૂહ પણ છે જે વ્યક્તિઓમાં પણ કામગીરીમાં તફાવત લાવે છે.
વ્યક્તિગત રીસેટ: મહિલાઓ સમગ્ર પરિવારને વૃદ્ધ માતાપિતા અથવા બાળ સંભાળ જેવા પાસાઓમાં સમાન ભૂમિકા ભજવવા માટે પ્રોત્સાહિત કરી શકે છે. આ એક વ્યક્તિગત રીસેટ તેમના માટે કારકિર્દીની પ્રગતિ અને પે પેરીટી માટે સમાન તકો મેળવવાનો માર્ગ મોકળો કરી શકે છે.
