ETV Bharat / bharat

HINDI DIVAS 2022 : હિન્દી દિવસની ઉજવણીનો ઇતિહાસ, મહત્વ અને પદ્ધતિ જાણો

author img

By

Published : Sep 14, 2022, 8:37 AM IST

Updated : Sep 14, 2022, 8:52 AM IST

વિશ્વભરમાં લગભગ 120 મિલિયન લોકો બીજી ભાષા તરીકે હિન્દી બોલે છે, અને 420 મિલિયનથી વધુ લોકો તેને તેમની માતૃભાષા તરીકે બોલે છે. દેશના પ્રથમ વડાપ્રધાન જવાહરલાલ નેહરુએ 1949થી આ દિવસને હિન્દી દિવસ તરીકે ઉજવવાની જાહેરાત કરી હતી. દર વર્ષે 14 સપ્ટેમ્બરને દેશમાં હિન્દી દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. HINDI DIVAS 2022, Why is Hindi Day celebrated, Beginning of Hindi Day, hindi diwas history And significance, Importance of Hindi language

HINDI DIVAS 2022
HINDI DIVAS 2022

ન્યુઝ ડેસ્ક : 14 સપ્ટેમ્બર 1949 ના રોજ, બંધારણ સભાએ હિન્દીને સત્તાવાર ભાષા તરીકે અપનાવી હતી(hindi diwas history And significance). ત્યારથી આ દિવસને રાષ્ટ્રીય હિન્દી દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે( HINDI DIVAS 2022). ભારતીય બંધારણની કલમ 343(1)માં હિન્દી ભાષાનો ઉલ્લેખ છે. આ મુજબ, ભારતની સત્તાવાર ભાષા 'હિન્દી' છે અને લિપિ દેવનાગરી છે. 'હિન્દી' શબ્દ સાથે જોડાયેલી એક રસપ્રદ વાત એ છે કે આ શબ્દ ફારસી ભાષાનો છે. હિન્દીમાં ફારસીનો અર્થ થાય છે- 'સિંધુ નદીની ભૂમિ'. હિન્દી એ મેન્ડરિન, સ્પેનિશ અને અંગ્રેજી પછી વિશ્વમાં ચોથી સૌથી વધુ બોલાતી ભાષા છે. તે જ સમયે, ભારતની 77 ટકા વસ્તી હિન્દી બોલે છે અને સમજે છે.

1953માં સૌપ્રથમવાર હિન્દી દિવસની ઉજવણી વર્ષ 1949માં બંધારણ સભા દ્વારા હિન્દી ભાષાને અપનાવવામાં આવી હતી. પરંતુ રાષ્ટ્રભાષા પ્રચાર સમિતિ, વર્ધાની વિનંતી પર દરેક પ્રદેશમાં તેનો પ્રચાર કરવા માટે, 1953 થી, 14 સપ્ટેમ્બર દર વર્ષે સમગ્ર ભારતમાં હિન્દી દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ સિવાય 14 સપ્ટેમ્બરે રાજેન્દ્ર સિંહની જન્મજયંતિ પણ છે. તેઓ હિન્દી અને સંસ્કૃતના વિદ્વાન હતા. હિન્દીને ભારતની અધિકૃત ભાષા બનાવવામાં તેમની ભૂમિકા હતી.

વિશ્વ હિન્દી દિવસ 10 જાન્યુઆરીએ ઉજવવામાં આવે ભારતમાં હિન્દીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે 14 સપ્ટેમ્બરે હિન્દી દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. સમગ્ર વિશ્વમાં 10 જાન્યુઆરીએ 'વિશ્વ હિન્દી દિવસ' ઉજવવામાં આવે છે. તેનો હેતુ હિન્દીના પ્રચારને વૈશ્વિક સ્તરે ફેલાવવાનો છે. આ દિવસે હિન્દી ભાષા પુરસ્કાર પણ આપવામાં આવે છે. હિન્દી દિવસના અવસર પર દેશના રાષ્ટ્રપતિ એ તમામ લોકોને સન્માનિત કરે છે જેમણે હિન્દી ભાષાના કોઈપણ ક્ષેત્રમાં સિદ્ધિ હાંસલ કરી હોય.

હિન્દી સર્વત્ર છે 14 થી 21 સપ્ટેમ્બર સુધીનું આખું સપ્તાહ સમગ્ર દેશમાં રાજભાષા સપ્તાહ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ દરમિયાન તમામ શાળા અને કોલેજોમાં નિબંધ, વક્તવ્ય, ચર્ચા જેવી સ્પર્ધાઓનું આયોજન કરવામાં આવે છે. આજે સમગ્ર હિન્દીમાં હિન્દી ભાષાનું વર્ચસ્વ છે. તમામ સોશિયલ મીડિયા વેબસાઇટ્સ અને ઇન્ટરનેટ પર હિન્દી ભાષાને સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે.

ન્યુઝ ડેસ્ક : 14 સપ્ટેમ્બર 1949 ના રોજ, બંધારણ સભાએ હિન્દીને સત્તાવાર ભાષા તરીકે અપનાવી હતી(hindi diwas history And significance). ત્યારથી આ દિવસને રાષ્ટ્રીય હિન્દી દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે( HINDI DIVAS 2022). ભારતીય બંધારણની કલમ 343(1)માં હિન્દી ભાષાનો ઉલ્લેખ છે. આ મુજબ, ભારતની સત્તાવાર ભાષા 'હિન્દી' છે અને લિપિ દેવનાગરી છે. 'હિન્દી' શબ્દ સાથે જોડાયેલી એક રસપ્રદ વાત એ છે કે આ શબ્દ ફારસી ભાષાનો છે. હિન્દીમાં ફારસીનો અર્થ થાય છે- 'સિંધુ નદીની ભૂમિ'. હિન્દી એ મેન્ડરિન, સ્પેનિશ અને અંગ્રેજી પછી વિશ્વમાં ચોથી સૌથી વધુ બોલાતી ભાષા છે. તે જ સમયે, ભારતની 77 ટકા વસ્તી હિન્દી બોલે છે અને સમજે છે.

1953માં સૌપ્રથમવાર હિન્દી દિવસની ઉજવણી વર્ષ 1949માં બંધારણ સભા દ્વારા હિન્દી ભાષાને અપનાવવામાં આવી હતી. પરંતુ રાષ્ટ્રભાષા પ્રચાર સમિતિ, વર્ધાની વિનંતી પર દરેક પ્રદેશમાં તેનો પ્રચાર કરવા માટે, 1953 થી, 14 સપ્ટેમ્બર દર વર્ષે સમગ્ર ભારતમાં હિન્દી દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ સિવાય 14 સપ્ટેમ્બરે રાજેન્દ્ર સિંહની જન્મજયંતિ પણ છે. તેઓ હિન્દી અને સંસ્કૃતના વિદ્વાન હતા. હિન્દીને ભારતની અધિકૃત ભાષા બનાવવામાં તેમની ભૂમિકા હતી.

વિશ્વ હિન્દી દિવસ 10 જાન્યુઆરીએ ઉજવવામાં આવે ભારતમાં હિન્દીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે 14 સપ્ટેમ્બરે હિન્દી દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. સમગ્ર વિશ્વમાં 10 જાન્યુઆરીએ 'વિશ્વ હિન્દી દિવસ' ઉજવવામાં આવે છે. તેનો હેતુ હિન્દીના પ્રચારને વૈશ્વિક સ્તરે ફેલાવવાનો છે. આ દિવસે હિન્દી ભાષા પુરસ્કાર પણ આપવામાં આવે છે. હિન્દી દિવસના અવસર પર દેશના રાષ્ટ્રપતિ એ તમામ લોકોને સન્માનિત કરે છે જેમણે હિન્દી ભાષાના કોઈપણ ક્ષેત્રમાં સિદ્ધિ હાંસલ કરી હોય.

હિન્દી સર્વત્ર છે 14 થી 21 સપ્ટેમ્બર સુધીનું આખું સપ્તાહ સમગ્ર દેશમાં રાજભાષા સપ્તાહ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ દરમિયાન તમામ શાળા અને કોલેજોમાં નિબંધ, વક્તવ્ય, ચર્ચા જેવી સ્પર્ધાઓનું આયોજન કરવામાં આવે છે. આજે સમગ્ર હિન્દીમાં હિન્દી ભાષાનું વર્ચસ્વ છે. તમામ સોશિયલ મીડિયા વેબસાઇટ્સ અને ઇન્ટરનેટ પર હિન્દી ભાષાને સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે.

Last Updated : Sep 14, 2022, 8:52 AM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.