ન્યુઝ ડેસ્ક: સામાન્ય રીતે પરંપરા રહી છે કે દિવાળીના બીજા દિવસે ભગવાન ગોવર્ધનની પૂજા ખૂબ જ ધામધૂમથી કરવામાં આવે છે, પરંતુ આ વખતે એવું થવાનું નથી, દિવાળી 24 ઓક્ટોબરે મનાવવામાં આવે છે. આ મુજબ ગોવર્ધન પૂજા 25 ઓક્ટોબરે ઉજવવી જોઈએ, પરંતુ 25 ઓક્ટોબરે સૂર્યગ્રહણ હોવાથી ગોવર્ધન પૂજા હવે 26 ઓક્ટોબરે ઉજવવામાં આવશે, કારણ કે 25 ઓક્ટોબરે સૂર્યગ્રહણ હોવાના કારણે મંદિરોમાં પૂજા પર પ્રતિબંધ રહેશે. 26ના રોજ (Govardhan Puja will be celebrated on October 26) યોજાશે.
આપણી ધાર્મિક માન્યતાઓ અને શાસ્ત્રો અનુસાર કારતક માસમાં અમાવસ્યાના બીજા દિવસે આવતી પ્રતિપદાનું મહત્વ ગોવર્ધન પૂજાનું છે અને ગોવર્ધન પૂજા આ દેશમાં તેમજ બ્રજમંડળમાં ખાસ કરીને ઉજવવામાં આવે છે. ગોવર્ધન પૂજાના દિવસે, લોકો ગોવર્ધન પરિક્રમા અને 56 ભોગનો પ્રસાદ ચઢાવવાનો મોટો કાર્યક્રમ પણ ગોઠવે છે.
અન્નકૂટ: દેશના કેટલાક ભાગોમાં ગોવર્ધન પૂજાને અન્નકૂટ તરીકે પણ ઉજવવામાં આવે છે. પરંતુ આ વર્ષે સૂર્યગ્રહણના કારણે આ તહેવાર પણ બુધવારે ઉજવવામાં આવશે. ગોવર્ધન પૂજાના દિવસે ભગવાન કૃષ્ણ, ગોવર્ધન પર્વત અને ગાયની પૂજા કરવામાં આવે છે. ગોવર્ધન પૂજાના દિવસે ભગવાન કૃષ્ણને 56 કે 108 પ્રકારની વાનગીઓ અર્પણ કરવી શુભ માનવામાં આવે છે. આ વાનગીઓને 'અન્નકૂટ' કહેવામાં આવે છે. હવે આ ભોગ બુધવારે થશે.
ગોવર્ધન પૂજા શુભ મુહૂર્ત: (Govardhan Puja Shubh Muhurat ) સૌથી પહેલા ગોવર્ધન પૂજા કાર્તિક મહિનાના શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદા તિથિ પર કરવામાં આવે છે. આ વર્ષે પ્રતિપદા 25 ઓક્ટોબરે સાંજે 4:18 વાગ્યે શરૂ થવાની છે અને 26 ઓક્ટોબરે બપોરે 2:42 વાગ્યા સુધી ચાલશે. આવી સ્થિતિમાં 26 ઓક્ટોબરના રોજ ગોવર્ધન પૂજાનો શુભ સમય સવારે 6.29 થી 8.43 સુધીનો રહેશે.
ગોવર્ધન પૂજાની તૈયારી કેવી રીતે કરવી
- સવારે વહેલા ઊઠીને સ્નાન કરવું.
- પુરુષો પૂજા સામગ્રી એકત્રિત કરે છે અને અન્ય તૈયારીઓ કરે છે.
- મહિલાઓ ઘરના રસોડામાં તાજી વાનગીઓ બનાવે છે.
- ભગવાન ગોવર્ધનની મૂર્તિ ઘરના આંગણામાં કે દરવાજામાં કે ખેતરમાં ગાયના છાણમાંથી તૈયાર કરવામાં આવે છે.
- આ સાથે ગાય, ભેંસ, ખેતરના ખલિયાં, બળદ, ખેત ઓજારો, દૂધ દહીં અને ઘી જેવી વસ્તુઓનો પણ સમાવેશ થાય છે.
- ભગવાનને નૈવેદ્ય અર્પણ કરો.
- આ પછી ભગવાન કૃષ્ણ અને ભગવાન ગોવર્ધનની કથા સંભળાવો.
- ભગવાન કૃષ્ણ અને ભગવાન ગોવર્ધનની આરતી કરો.
- પૂજા પૂરી થયા પછી આસપાસમાં પ્રસાદ વહેંચો.
- આ પછી પ્રસાદ લેતા સમયે આખા પરિવાર સાથે ભોજન કરો.
- ગોવર્ધન પૂજા દ્વારા કૃષિ અને પ્રાકૃતિક સંસાધનો સંબંધિત તમામ વસ્તુઓની પૂજા કરો.
- ગોવર્ધન પૂજા દ્વારા પ્રકૃતિના મહત્વ અને સંરક્ષણનો સંદેશ આપવાનો પ્રયાસ કરો અને લોકોને પ્રેરણા આપો.
આ રીતે કરવામાં આવે છે ગોવર્ધન પૂજા: ગોવર્ધન પૂજાના દિવસે લોકો ગાયના છાણમાંથી ગોવર્ધન પર્વત બનાવે છે અને તેની પૂજા કરે છે. આ દિવસે લોકો પૂજા કરવા સિવાય 56 કે 108 વસ્તુઓ પણ ચઢાવે છે. આ દિવસે કરવામાં આવેલ આ વિશેષ ભોગ ભગવાન કૃષ્ણ અને ગોવર્ધન પર્વતને ચઢાવવામાં આવે છે. આ દરમિયાન ભગવાન કૃષ્ણની મૂર્તિનો અભિષેક કરવામાં આવે છે. ત્યારબાદ તેઓને દૂધ અને દહીંથી સ્નાન કરાવવામાં આવે છે અને તેમને નવા વસ્ત્રો ચઢાવવા અને ભોગ ચઢાવવા આમંત્રણ આપવામાં આવે છે.
ગોવર્ધન પર્વત પરિક્રમાઃ મથુરા, વૃંદાવન અને ગોકુલના લોકો તેમજ સમગ્ર બ્રજ પ્રદેશના લોકોમાં ગોવર્ધન પર્વતની પરિક્રમાનો ક્રેઝ છે. લોકો, અન્ય દિવસોની સાથે, ખાસ કરીને આ દિવસે ગોવર્ધન પર્વતની પરિક્રમા કરે છે. હિન્દુ ધર્મમાં પૂજાની સાથે સાથે પરિક્રમાનું પણ ઘણું મહત્વ છે. તેથી જેમની પાસે સમય હોય છે તેઓ ગોવર્ધન પર્વતની પરિક્રમા કરીને આ દિવસની પૂજા પૂર્ણ કરે છે.
