અમદાવાદ: ગંગા દશેરા દર વર્ષે જ્યેષ્ઠ મહિનાના શુક્લ પક્ષની દસમી તારીખે ઉજવવામાં આવે છે. મંગળવાર એટલે કે આજે ગંગા દશેરાનો તહેવાર છે. આ દિવસે ગંગા સ્નાનનું વિશેષ મહત્વ છે. ધાર્મિક નિષ્ણાતોના મતે ગંગા દશેરાનો શુભ સમય સોમવારથી 30 મેના રોજ સવારે 11 વાગ્યાથી એટલે કે મંગળવારે બપોરે 1.00 વાગ્યાથી 7 મિનિટ સુધી માનવામાં આવ્યો છે. ઉદયા તિથિ મંગળવારે છે, તેથી આ વખતે ગંગા દશેરા 2023 મંગળવારે ઉજવવામાં આવશે.
ગંગા દશેરાનું વ્રત અને 10 નંબરનો અંક: ગંગાના પાણીને પૃથ્વી પર સૌથી પવિત્ર માનવામાં આવે છે. એવી ધાર્મિક માન્યતા છે કે, માતા ગંગા દશેરાના દિવસે પૃથ્વી પર અવતર્યા હતા. જ્યેષ્ઠ માસના શુક્લ પક્ષની દસમી તારીખે બુધવારે મા ગંગાનું અવતરણ થયું હતું. તે દિવસે હસ્ત નક્ષત્ર, વ્યતિપાત, ગર અને આનંદ યોગ, ચંદ્ર કન્યામાં અને સૂર્ય વૃષભમાં સ્થિત હતો. કુલ મળીને 10 શુભ યોગો રચાઈ રહ્યા હતા. એટલા માટે આ દિવસે ગંગા દશેરા ઉજવવામાં આવે છે અને ગંગા દશેરાના દિવસે 10 નંબરને ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. એટલા માટે આ દિવસે 10 રકમનું દાન ફળદાયી માનવામાં આવે છે. ધાર્મિક નિષ્ણાતોના મતે ગંગા દશેરાના દિવસે શુભ મુહૂર્તમાં સ્નાન, ધ્યાન અને પૂજા કરવાથી 10 પાપોમાંથી મુક્તિ મળે છે અને એવું માનવામાં આવે છે કે સ્વર્ગની પ્રાપ્તિ થાય છે.
ગંગાને ભાગીરથી કેમ કહેવામાં આવે છે: ધાર્મિક વિદ્વાનો અનુસાર, ભગીરથની સખત તપસ્યા અને બ્રહ્માના વરદાન પછી માતા ગંગા પૃથ્વી પર આવી. આ કારણથી તેમને ભાગીરથી પણ કહેવામાં આવે છે. ગંગા નદી ભગવાન વિષ્ણુના ચરણોમાં નીકળે છે, તેથી તેને વિષ્ણુપદી પણ કહેવામાં આવે છે.. એવું પણ માનવામાં આવે છે કે હિમાલયની ખીણો અને દુર્ગમ પર્વતોમાંથી પસાર થતી માતા ગંગા, હરિદ્વારના બ્રહ્મા કુંડમાં સમાઈ ગઈ હતી. ગંગા દશેરા હતી ગંગા દશેરાના દિવસે 'હર હર ગંગે' મંત્રનો જાપ કરો. જો ગંગા નદી ઘરની નજીક ન હોય તો ઘરમાં સ્વચ્છ પાણીથી સ્નાન કરો. સ્નાન કર્યા પછી, નિયમો અનુસાર પૂજા કરો અને જરૂરિયાતમંદોને દાન કરો. 10ની સંખ્યામાં દાન કરવું ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. તમારી ક્ષમતા અનુસાર ભોજન, પૈસા, વસ્ત્રો અને અન્ય વસ્તુઓનું દાન કરો.
ગંગા દશેરા પર આ વસ્તુઓનું દાન કરો: ગંગા દશેરાના દિવસે દાન અને દાનનું ખૂબ મહત્વ છે. સામાન્ય દિવસો કરતાં આ અવસર પર દાન-પુણ્ય અનેક ગણું વધુ ફળદાયી નીવડે તેવી ધાર્મિક માન્યતા છે. આ અવસરે 10ની સંખ્યામાં દાન કરવાની પરંપરા છે. ધાર્મિક વિદ્વાનો અનુસાર, ગંગા દશેરાના અવસર પર 10 નંબરનું દાન કરવાથી ભગવાન વિષ્ણુના અપાર આશીર્વાદ મળે છે. ઉપરાંત, આ દાન ઓછામાં ઓછા 10 જરૂરિયાતમંદ લોકોને પણ કરવું જોઈએ. આ પ્રસંગે ફળ, સૂકો મેવો, અનાજ, ઘી, મીઠું, ખાંડ, પ્રવાહી, અનાજ, કપડાં વગેરેનું દાન કરવું લાભકારી માનવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો:
