બિહાર: દલાઈ લામાના અધ્યાપન કાર્યક્રમનો ત્રીજો અને છેલ્લો દિવસ (third day of Dalai Lama teaching program ) બોધ ગયાના કાલચક્ર મેદાન ખાતે યોજાયો હતો. શિક્ષણના છેલ્લા દિવસે તેમણે બૌદ્ધ ધર્મનો નાશ કરવાના ચીન સરકારના પ્રયાસોને લોકો સમક્ષ મૂક્યા (Dalai Lama Statement On China Government) હતા. તેમણે કહ્યું કે ચીનની સરકાર દ્વારા બૌદ્ધ ધર્મને નુકસાન થયું છે. બૌદ્ધ ધર્મને ઝેર ગણીને તેનો નાશ કરવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ તેમ છતાં ચીનમાંથી બૌદ્ધ ધર્મનો નાશ ન થઈ શક્યો. આજે પણ ચીનમાં બૌદ્ધ ધર્મને માનનારા ઘણા લોકો છે.
"જે લોકો મારામાં વિશ્વાસ તેમજ બૌદ્ધ ધર્મમાં વિશ્વાસ બતાવી રહ્યા છે, તો પછી હું જે બોધિચિત પ્રદાન કરું છું તે સ્વીકારો. તિબેટીયન હોય કે મોંગોલિયન હોય કે ચીન, ચીનમાં ઘણા બૌદ્ધ મઠો છે. આજે પણ ત્યાં ઘણા બુદ્ધ વિહારો અસ્તિત્વ ધરાવે છે. લોકો બૌદ્ધ ધર્મ અને બુદ્ધ તેમના મનમાં. ચીનની સરકારે બૌદ્ધ ધર્મનો નાશ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, તેને ઝેર ગણીને નુકસાન પહોંચાડ્યું, હજુ પણ ત્યાં બૌદ્ધ ધર્મ અસ્તિત્વ ધરાવે છે" - દલાઈ લામા, બૌદ્ધ ગુરુ
પોતાના અને અન્ય લોકો માટે બોધચિતનો અભ્યાસ કરો: દલાઈ લામાએ પણ પોતાના અથવા અન્ય લોકો માટે બોધચિતનો અભ્યાસ કરવાનું કહ્યું હતું. જો આપણે તિબેટીયન પરંપરાને પણ જોઈએ તો, શાક્યો નિગમમાં બોધચિતનો અભ્યાસ કરે છે, બોધચિત મન અને શરીરને લાંબુ રાખે છે અને આયુષ્ય આપે છે. તેનાથી સારી ઊંઘ પણ આવે છે. સૌના કલ્યાણને જોતાં આનાથી શ્રેષ્ઠ બીજું કશું ન હોઈ શકે. બોધચિતના આચરણ દ્વારા અંદરના દુષણો અને દુ:ખોને દૂર કરી શકાય છે.
આ પણ વાંચો: દલાઈ લામાએ આસામના CMને પત્ર લખ્યો, પૂરના કારણે થયેલી તબાહી પર વ્યક્ત કરી ચિંતા
અરુણાચલ પ્રદેશના સીએમ પણ ભણાવવામાં સામેલઃ અરુણાચલ પ્રદેશના સીએમ પેમા ખાંડુએ પણ આજે દલાઈ લામાના શિક્ષણ કાર્યક્રમમાં ભાગ લીધો હતો. અરુણાચલ પ્રદેશના સીએમ પેમા ખાંડુએ કાલચક્ર મેદાનમાં સંબોધન કર્યું હતું. સાથે જ વિવિધ સ્ત્રોતોમાંથી આવતી રકમ અને ખર્ચની વિગતો પણ આપવામાં આવી હતી. ગયામાં આયોજિત આ ત્રણ દિવસીય શિક્ષણ કાર્યક્રમમાં 50 થી 60 હજાર શ્રદ્ધાળુઓએ ભાગ લીધો હતો, જેઓ નેપાળ, ભૂતાન, યુરોપ, અમેરિકા સહિત ઘણા દેશોમાંથી પહોંચ્યા હતા. બૌદ્ધ ધર્મના ગુરુ દલાઈ લામાના શિક્ષણનો 15 ભાષાઓમાં અનુવાદ થઈ રહ્યો હતો. વિવિધ દેશોના બૌદ્ધ ભક્તો વિવિધ ભાષાઓમાં એફએમ દ્વારા શિક્ષણ સાંભળી રહ્યા હતા.
આ પણ વાંચો: કોરોના વિસ્ફોટ: ગયામાં 11 વિદેશીઓ કોરોના પોઝિટિવ, 29 ડિસેમ્બરથી દલાઈ લામાનું પ્રવચન
ગયામાં 18 વખત કાલચક્ર પૂજાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે: બૌદ્ધ ધર્મના ગુરુ દલાઈ લામા 22 ડિસેમ્બરે જ બોધગયા પહોંચ્યા હતા. અહીં તે લગભગ 1 મહિનો રોકાશે. આ દરમિયાન અહીં કાલચક્ર પૂજા થાય છે. બિહારના બોધગયામાં અત્યાર સુધીમાં 18 વખત કાલચક્ર પૂજાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. મૂળરૂપે કાલચક્ર પૂજા (Kalachakra Puja in Bodh Gay) ની પરંપરા તિબેટથી શરૂ થઈ હતી, ત્યારબાદ કાલચક્ર પૂજા ઘણા દેશો અને ભારતમાં શરૂ થઈ હતી. આ પૂજામાં તાંત્રિક સાધના દ્વારા વિશ્વ શાંતિની કામના કરવામાં આવે છે. તે જ સમયે, જીવિતો માટે શાંતિ અને મૃતકો માટે મોક્ષની કામના કરવામાં આવે છે. કાલચક્ર પૂજાનું નેતૃત્વ બૌદ્ધ ગુરુ દલાઈ લામા કરે છે. કાલચક્ર પૂજાના અવસર પર વિશ્વભરમાંથી બૌદ્ધ ભક્તો એકઠા થાય છે.