હૈદરાબાદ: દેશમાં દર વર્ષે 24મી ફેબ્રુઆરીએ 'સેન્ટ્રલ એક્સાઇઝ ડે' ઉજવવામાં આવે છે. દિવસની ઉજવણીનો હેતુ અર્થતંત્રમાં સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ એક્સાઇઝ એન્ડ કસ્ટમ્સના યોગદાનની ઉજવણી કરવાનો છે. આ દ્વારા લોકોને કરવેરા પ્રણાલી વિશે પણ જાગૃત કરવામાં આવે છે. 24 ફેબ્રુઆરી, 1944ના રોજ સેન્ટ્રલ એક્સાઇઝ એન્ડ સોલ્ટ એક્ટ લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. આ પ્રસંગે 'સેન્ટ્રલ એક્સાઇઝ ડે' ઉજવવામાં આવે છે. હવે કરવેરા પ્રણાલીમાં સુધારો કરીને ટેક્સની ચુકવણી સરળ બની છે.
આ દિવસ શા માટે ઉજવવામાં આવે છે?: 24મી ફેબ્રુઆરી 1944ના રોજ સેન્ટ્રલ એક્સાઇઝ એન્ડ સોલ્ટ એક્ટ લાગુ થવાને કારણે દર વર્ષે 24મી ફેબ્રુઆરીએ સેન્ટ્રલ એક્સાઇઝ ડે ઉજવવામાં આવે છે. 'સેન્ટ્રલ એક્સાઇઝ ડે' પર, CBEC અને તેમની સાથે સંકળાયેલા અધિકારીઓ દ્વારા આપવામાં આવતી સેવાઓનું સન્માન કરવામાં આવે છે. દરમિયાન તેમની સંપૂર્ણ પ્રામાણિકતા, ઈમાનદારી અને ભવિષ્યમાં તેમને પ્રેરણા આપવા માટે આ દિવસે તેમનું સન્માન કરવામાં આવે છે. આ વિભાગ સાથે સંકળાયેલા અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓ દર વર્ષે ઉત્પાદન ક્ષેત્રમાં માલસામાનમાં ભ્રષ્ટાચારની તપાસ કરે છે.
કેવી રીતે વસૂલવામાં આવે છેઃ સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ કસ્ટમ્સ એન્ડ એક્સાઈઝ કેન્દ્રીય નાણા મંત્રાલયના મહેસૂલ વિભાગ હેઠળ આવે છે અને તે એક પ્રકારનો પરોક્ષ કર છે. સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સીસ એન્ડ કસ્ટમ્સ દેશમાં કસ્ટમ્સ, જીએસટી, સેન્ટ્રલ એક્સાઇઝ, સર્વિસ ટેક્સ અને નાર્કોટિક્સના વહીવટ માટે જવાબદાર છે. તે એક પ્રકારનો પરોક્ષ કર છે જે ફેક્ટરીઓમાં ઉત્પાદિત તમામ ઉત્પાદનો પર લાદવામાં આવે છે.
સેન્ટ્રલ કસ્ટમ્સ એન્ડ એક્સાઇઝ ડેની ઉજવણી: આબકારી વિભાગની સ્થાપના બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન 1855માં કરવામાં આવી હતી. દેશની એક તૃતીયાંશ આવક એક્સાઇઝ ડ્યુટીમાંથી આવે છે. જો કે, 1944 થી, વિવિધ પ્રકારની સેવાઓનો પણ ટેક્સ બ્રેકેટમાં સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. આ સંસ્થા વિશે દેશના લોકોને માહિતગાર કરવા માટે સેન્ટ્રલ કસ્ટમ્સ એન્ડ એક્સાઇઝ ડેની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત આ દિવસ આ સંસ્થા સાથે જોડાયેલા વરિષ્ઠ અધિકારીઓની મહેનતના સન્માન માટે પણ ઉજવવામાં આવે છે.