કેનેડા : ભારત અને કેનેડા વચ્ચે ચાલી રહેલા વિવાદમાં વધારો થયો હોય તેમ લાગી રહ્યું છે. કેનેડા સરકારના એક મોટા નિર્ણયે આ અંગે સંકેત કર્યો છે. કેનેડાએ ભારતમાંથી તેના 41 રાજદ્વારીઓને પાછા બોલાવવાનો નિર્ણય લીધો છે. કેનેડાના વિદેશપ્રધાન મેલાની જોલીએ ભારતીય સ્થાનિક સમય મુજબ ગુરુવારે જાહેરાત કરી હતી કે, કેનેડાએ 41 રાજદ્વારીઓ અને તેમના પરિવારના 42 સભ્યોને ભારતમાંથી પાછા બોલાવ્યા છે.
કેનેડાનો નિર્ણય : મેલાની જોલીએ કહ્યું કે, હાલ હું પુષ્ટિ કરી શકું છું કે ભારતે 20 ઓક્ટોબર સુધીમાં દિલ્હીમાં 21 કેનેડિયન રાજદ્વારીઓ અને તેમના આશ્રિતો સિવાય તમામ માટે અનૈતિક રીતે રાજદ્વારી પ્રતિરક્ષાને હટાવવાની તેની યોજનાની ઔપચારિક રીતે જાણ કરી છે. કેનેડિયન રાજદ્વારીઓના પ્રસ્થાનની પુષ્ટિ કરતા મેલાની જોલીએ વધુમાં કહ્યું કે, આનો અર્થ એ થયો કે 41 કેનેડિયન રાજદ્વારીઓ અને તેમના 42 આશ્રિતોને છૂટ મળવાનું જોખમ હતું, જેનાથી તેમની વ્યક્તિગત સુરક્ષા જોખમાય તેમ છે.
કેનેડિયન રાજદ્વારીને પરત બોલાવ્યા : ભારતે કેનેડા માટે વિઝાની કામગીરી સ્થગિત કર્યા બાદ આ રાજદ્વારી વિવાદની શરુઆત થઈ છે. કેનેડાએ બંને દેશો વચ્ચે ચાલી રહેલા રાજદ્વારી વિવાદને કારણે સમાનતા માટે આહવાન કરતા ભારતમાં કેનેડિયન રાજદ્વારીઓની સંખ્યા ઘટાડવાની હાકલ કરી હતી. કેનેડાના વિદેશપ્રધાનએ કહ્યું કે, અમે તેમને ભારતથી સુરક્ષિત પ્રસ્થાન કરાવાની સુવિધા પ્રદાન કરી છે. આનો અર્થ એ થયો કે અમારા રાજદ્વારીઓ અને તેમના પરિવારોએ હવે રાજદ્વારી પ્રતિરક્ષાની છૂટ આપી છે.
મેલાની જોલીનું નિવેદન : રાજદ્વારીઓને સુરક્ષિત રાખો પછી ભલે તેઓ ગમે ત્યાંથી હોય અને કોઈ પણ જગ્યાએ મોકલવામાં આવ્યા હોય. પ્રતિરક્ષા રાજદ્વારીઓને તેઓ જ્યાં છે તે દેશમાંથી બદલો લેવા અથવા ધરપકડના ભય વિના તેમનું કામ કરવાની મંજૂરી આપે છે. આ કૂટનીતિનો મૂળભૂત સિદ્ધાંત છે અને તે બે તરફી માર્ગ છે. તેઓ ત્યારે જ કામ કરે છે જ્યારે દરેક દેશ નિયમોનું પાલન કરે છે. રાજદ્વારી વિશેષાધિકારો અને પ્રતિરક્ષાઓને એકપક્ષીય રીતે રદ કરવી એ આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાની વિરુદ્ધ છે. આ રાજદ્વારી સંબંધો પરના વિયના કન્વેંશનનું સ્પષ્ટ ઉલ્લંઘન છે અને આમ કરવાની ધમકી આપવી તે અયોગ્ય અને તણાવપૂર્ણ છે.
