અયોધ્યા: લાંબા સંઘર્ષ પછી રામ નગરી પોતાના નામથી સંબંધિત વિવાદને ધોઈ નાખવામાં સફળ થઈ ગઈ છે. હવે અયોધ્યા વિવાદ માટે નહીં પણ રામ મંદિર માટે પ્રસિદ્ધ થશે. હાલ શ્રી રામ જન્મભૂમિમાં રામલલ્લા મંદિરનું નિર્માણ શરૂ કરાયું છે. મંદિરના નિર્માણનું ઉદ્ઘાટન વૈશ્વિક રોગચાળાના કારણે પ્રભાવિત થયું હતું. આ મંદિરનું નિર્માણ ખૂબ જ સામાન્ય રીતે જ શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. ટ્રસ્ટ વતી મંદિર નિર્માણ અંગે સંતોએ ખુશી વ્યક્ત કરી છે, તો ચાલો આપણે જાણીએ ધાર્મિક વિવાદોના રાજકારણ વચ્ચે રામાનગરી શરૂ થયેલા રામ મંદિરની શરૂઆત વિશે...
રામ નગરીમાં મંદિર અને મસ્જિદનો વિવાદ 500 વર્ષથી વધુ જૂનો હોવાનું કહેવાય છે. આ વિવાદ કાનૂની રીતે આઝાદી પછી અસ્તિત્વમાં આવ્યો હતો. અયોધ્યા વિવાદથી આઝાદી પછીના રાજકારણ પર અસર થઈ હતી. દેશના ઘણા સ્થળોએ આ વિવાદને કારણે હિંસા પણ થઈ છે. સુપ્રીમ કોર્ટમાં બાબરી ડિમોલીશન કેસ અંતિમ તબક્કામાં છે, ત્યારે મંદિરના વિવાદને લઈને અયોધ્યા વિવાદ બાદ બાબરી ડિમોલિશનનો મામલો પણ સમાપ્ત થવા પર છે.
અયોધ્યા વિવાદ અંગે સુપ્રીમ કોર્ટનો નિર્ણય 9 નવેમ્બર, 2019 ના રોજ આવ્યો હતો. કોર્ટે કેન્દ્ર સરકારને રામ મંદિર નિર્માણ માટે એક ટ્રસ્ટ સ્થાપવા માટે 3 મહિનાનો સમય આપ્યો હતો. આ સમયગાળો પૂરો થાય તે પહેલાં કેન્દ્ર સરકારે 5 ફેબ્રુઆરીએ મંદિર ટ્રસ્ટની રચના કરી હતી. રામ મંદિરના નિર્માણ માટે રચાયેલા ટ્રસ્ટનું નામ 'શ્રી રામ જન્મભૂમિ તીર્થ ક્ષેત્ર ટ્રસ્ટ' રખાયું હતું. રામ મંદિર માટે ટ્રસ્ટની રચના થતાં જ પ્રથમ દાન કરવામાં આવ્યું હતું. કેન્દ્રએ આ દાન પોતોની તીજોરીમાંથી આપ્યું હતું. રામ મંદિરના નિર્માણ માટે ટ્રસ્ટની રચના થયા બાદ 19 ફેબ્રુઆરીએ પ્રથમ બેઠક દિલ્હીમાં મળી હતી. આ બેઠકમાં ટ્રસ્ટના 15 સભ્યોમાંથી 9 સભ્યોએ ભાગ લીધો હતો.
શ્રી રામ જન્મભૂમિ તીર્થ ક્ષેત્ર ટ્રસ્ટની રચના થતાં જ અયોધ્યાના સંતોને ખબર પડી કે, રામનાગરીના કોઈ વરિષ્ઠ લોકોને કે યંત્રને કોઈ વિશેષ જવાબદારી આપવામાં આવી નથી. જો કે, ટ્રસ્ટમાં વિશેષ પદના મજબૂત દાવેદાર માનવામાં આવતા શ્રી મણિરામદાસ છાવણઈના મહંત અને રામ જન્મભૂમિ ન્યાસના પ્રમુખ નૃત્ય ગોપાલદાસનું નામ નવા ટ્રસ્ટના સભ્યોની સૂચિમાં નહોતું. જે બાદ અયોધ્યામાં સંતોએ વિરોધ કરવાનું મન બનાવી લીધું હતું. આ બાબતની જાણ થતાં જ કેન્દ્ર સરકારે સંતોના સંભવિત વિરોધને ગંભીરતાથી લીધો હતો. દેશના ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહે શ્રી મણિરામદાસ છાવણીના અનુગામી મહંત કમલ નયનદાસ સાથે વાતચીત કરી હતી. જે બાદ ટ્રસ્ટ મહંત નૃત્ય ગોપાલદાસને પ્રમુખ બનાવવામાં આવ્યા હતાં. જેથી વિરોધનો અંત આવ્યો હતો.
રામ નાગરીમાં ભગવાન રામના જન્મસ્થળ પર ભવ્ય મંદિર બનાવવા ભક્તોના ફાળા માટે ખાતાઓ સક્રિય કરાયા છે. અયોધ્યાની એસબીઆઈ શાખામાં સ્થિત શ્રી રામ જન્મભૂમિ તીર્થ ક્ષેત્ર ટ્રસ્ટનું બચત અને ચાલુ ખાતું 5 માર્ચે સક્રિય કરવામાં આવ્યું હતું. રામલલ્લા જ્યાં બેઠેલા હતા તે સ્થાન ભગવાન રામનું જન્મસ્થળ હોવાનું કહેવાય છે. ટ્રસ્ટ દ્વારા બનાવવામાં આવનાર રામલલ્લા મંદિરના ગર્ભગૃહનું નિર્માણ આ સ્થળે થવાનું છે. આવી સ્થિતિમાં રામલલ્લાને 25 માર્ચે જમીનના લેવલિંગ અને બાંધકામના કામ માટે હંગામી ધોરણે ગર્ભ ગૃહને હટાવવામાં આવ્યું હતું. આ અંગે મુખ્યપ્રધાન યોગી આદિત્યનાથે પણ અસ્થાયી ગર્ભાશયમાં ભગવાનના પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા કાર્યક્રમમાં ભાગ લીધો હતો. હાલ મંદિર નિર્માણ પ્રક્રિયાના પ્રથમ તબક્કા પર વિચારણા કરવામાં આવી રહી છે.
તકનીકી રીતે 67 એકર જમીન સંપાદન સંબંધિત દસ્તાવેજો શ્રી રામ જન્મભૂમિ તીર્થ ક્ષેત્ર પરીક્ષણ માટે સોંપવામાં આવ્યા હતાં. તમને જણાવી દઇએ કે, વિવાદિત વિસ્તાર ઉપરાંત આસપાસની 67 એકર જમીન રામ મંદિર નિર્માણ માટે હસ્તગત કરવામાં આવી હતી. સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણય બાદ વિવાદિત જમીનની સાથે હસ્તગત કરેલી જગ્યાની માલિકી પણ ટ્રસ્ટને સોંપવામાં આવી હતી. કાયદાકીય પ્રક્રિયા પૂર્ણ થયા બાદ અને લોકડાઉન દરમિયાન બાંધકામના કામોમાં રાહત આપ્યા બાદ ટ્રસ્ટે 11 મેથી રામ જન્મભૂમિ સંકુલમાં કામ શરૂ કર્યું છે. આ પહેલા સુરક્ષા માટે લગાવેલ બેરીકેડિંગને દૂર કરવામાં આવ્યાં હતાં પછી રામલલ્લાના મૂળ ગ્રહ અને તેની આસપાસની જમીનનું સ્તરીકરણ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.
રામ જન્મભૂમિ સંકુલમાં 10 દિવસ પૂરા થયા પછી સ્તરીકરણ પરીક્ષણ દરમિયાન મળી આવેલા અવશેષો જાહેર કરવામાં આવ્યા છે. ટ્રસ્ટના મહામંત્રી ચંપત રાયે કહ્યું કે, પ્રાચીન કલાકૃતિઓ અને અવશેષો રામલલ્લા મંદિર સાથે સંકળાયેલા છે. તે જ સમયે અયોધ્યાના સંતોએ આ અવશેષો ઉજ્જૈનના રાજા વિક્રમાદિત્યના સમયના છે એમ કહ્યું છે. બાબરીના ડિમોલિશન પછી મહંત નૃત્ય ગોપાલદાસ જી 25 વર્ષ પછી રામ જન્મભૂમિ સંકુલમાં પહોંચ્યા હતાં. તેમણે રામ જન્મભૂમિ કેમ્પસમાં થઈ રહેલા કામનો હિસ્સો લીધો હતો. આ પછી, તેમણે મંદિર નિર્માણ શરૂ કરવાની જાહેરાત કરી હતી. તેમણે કહ્યું હતું કે, આજથી અયોધ્યામાં રામ મંદિર નિર્માણની શરૂઆત થઈ છે. હવે સમય આવી ગયો છે કે, રામશિલાનો ઉપયોગ કરી મંદિર બનાવવામાં આવે.
હાલ અયોધ્યામાં રામ મંદિર નિર્માણની શરૂઆતને લઈ ખુશીનો માહોલ છે, ત્યાં સાધુ-સંતોનું કહેવું છે કે, હવે અયોધ્યા નામનો વિવાદ ધોવાઈ ગયો છે. આવી સ્થિતિમાં હવે આ શહેર રામ મંદિર માટે જાણીતું થશે. અયોધ્યા સિદ્ધપીઠ નાકા હનુમાનગઢી મંદિરના મહંત રામદાસે તમામ સાધુ સમાજ વતી મંદિરના નિર્માણ અંગે ખુશી વ્યક્ત કરી હતી. તેમણે કહ્યું કે, હવે અયોધ્યામાં ધાર્મિક વિકાસ સાથે વિશ્વના વિકાસનો માર્ગ મોકળો થશે.