ETV Bharat / bharat

સેન્ટ્રલ વિસ્ટા પ્રોજેક્ટ : સુપ્રીમ કોર્ટે નવી સંસદ બિલ્ડિંગ માટે પર્યાવરણીય મંજૂરીને પડકારતી પિટિશન ફાઇલ કરવાની મંજૂરી આપી

કેન્દ્ર સરકારના મહત્વાકાંક્ષી પ્રોજેક્ટ સેન્ટ્રલ વિસ્ટા પ્રોજેક્ટના ભાગ રૂપે નવા સંસદ ભવનના નિર્માણ માટે પર્યાવરણીય મંજૂરી (Environmental Clearance)ને પડકારતી બંધારણની કલમ 32 હેઠળ સુપ્રીમ કોર્ટે બુધવારે રિટ અરજીને મંજૂરી આપી હતી.

સેન્ટ્રલ વિસ્ટા પ્રોજેક્ટ
સેન્ટ્રલ વિસ્ટા પ્રોજેક્ટ
author img

By

Published : Jul 29, 2020, 9:34 PM IST

નવી દિલ્હી : સરકારની રૂપિયા 20,000 કરોડના ખર્ચે પ્રસ્તાવિત સેન્ટ્રલ વિસ્ટા પ્રોજેક્ટની પર્યાવરણીય મંજૂરીની માન્યતાને કોર્ટ દ્વારા તપાસ કરવામાં આવશે. કોર્ટે અરજદારને પ્રોજેક્ટની પર્યાવરણીય મંજૂરીને પડકારવાતી અરજીને દાખલ કરવાની મંજૂરી આપી છે. કોર્ટે અરજદારને 17 જૂને સેન્ટ્રલ વિસ્ટા પ્રોજેક્ટને અપાયેલી પર્યાવરણીય મંજૂરીને પડકારતી અરજીને ધ્યાનમાં રાખીને એક સપ્તાહની અંદર વરિષ્ઠ એડવોકેટ શ્યામ દિવાને આ મામલે નવી અરજી દાખલ કરવા કોર્ટે જણાવ્યું હતું. અરજી દાખલ થયાના એક અઠવાડિયામાં કેન્દ્ર સરકાર આ અરજીનો જવાબ રજૂ કરશે અને બે અઠવાડિયા પછી આ મામલે સુનાવણી હાથ ધરવામાં આવશે.

માર્ચમાં સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા સેન્ટ્રલ વિસ્ટા પ્રોજેક્ટને પડકારતી પેન્ડિંગ અરજીઓને દિલ્હી હાઈકોર્ટમાં ખસેડવામાં આવ્યો હતો. બુધવારે રાજીવ સુરી અને લેફ્ટનન્ટ કર્નલ (નિવૃત્ત) અનુજ શ્રીવાસ્તવ દ્વારા સેન્ટ્રલ વિસ્ટા રિડેવલપમેન્ટ પ્રોજેક્ટ વિરુદ્ધ દાખલ કરેલી અરજી પર સુનાવણી કરી હતી. 17 જૂને વરિષ્ઠ વકીલ શ્યામ દિવાને પર્યાવરણીય મંજૂરીના મુદ્દા પર એક હસ્તક્ષેપ અરજી દાખલ કરી હતી. દલીલો શરૂ થવા પર, ખંડપીઠે સ્પષ્ટ કર્યું કે "લેન્ડ યૂઝ" સંબંધિત મુદ્દાઓ જ સાંભળવામાં આવશે.

કેન્દ્ર સરકાર વતી સોલિસીટર જનરલ તુષાર મહેતાએ દલીલ કરી હતી કે, અરજદારોએ સમજવાની જરૂર છે કે આ પ્રોજેક્ટ રાષ્ટ્રીય હિત સાથે સંબંધિત છે. આ પ્રોજેક્ટ અંગે વાંધા ઉઠાવવાના કારણે આ પ્રોજેક્ટમાં વિલંબ થઈ રહ્યો છે, જે યોગ્ય નથી. કેન્દ્ર સરકારે આ પ્રોજેક્ટની આવશ્યકતા દર્શાવીને કોર્ટમાં સોગંદનામું દાખલ કરીને તેનો બચાવ કર્યો છે. કેન્દ્રએ કહ્યું છે કે, 100 વર્ષ જૂનું સંસદ ભવન તેની ઉંમરનું સંકેત છે.

કેન્દ્રએ કહ્યું છે કે, આ કુદરતી પડકારોને ધ્યાનમાં રાખીને સંસદનું નવું આધુનિક બિલ્ડિંગ બનાવવું જરૂરી છે. કેન્દ્રએ કહ્યું કે, હાલની સંસદ લગભગ 100 વર્ષ જૂની છે અને હેરિટેજ બિલ્ડિંગોમાંની એકમાં ગ્રેડ -1 ગ્રેડની ઇમારતો છે. વર્ષોથી સંસદીય પ્રવૃત્તિઓમાં અનેક ગણો વધારો થયો છે. કેન્દ્ર સરકારે જણાવ્યું છે કે સંસદ ભવનની બિલ્ડિંગ સુવિધાના અભાવ સાથે તકનીકી બાબતોમાં વર્તમાન આવશ્યકતાઓને પહોંચી વળવા સક્ષમ નથી. જુદા જુદા સ્થળોએ 51થી વધુ મંત્રાલયો છે. ઘણા ભાડાના મકાનોમાં વિભાગો ચલાવવામાં આવી રહ્યા છે. વાર્ષિક હજાર કરોડ રૂપિયા તેમનું ભાડુ જાય છે. આવી સ્થિતિમાં, જો બધા મંત્રાલયો અને સચિવાલય એક જગ્યાએ હોય તો તે સારૂ રહેશે. આ જોતા સરકાર સંસદ ભવનનું નવ નિર્માણ કરાવવામાં માગે છે.

સરકારના આ મહત્વાકાંક્ષી પ્રોજેક્ટને સુપ્રીમ કોર્ટમાં પડકારવામાં આવ્યો છે. કોર્ટમાં કરેલી અરજીઓએ સેન્ટ્રલ વિસ્તા પ્રોજેક્ટ માટે જમીનના ઉપયોગ માટેના પડકારને પડકાર્યો છે અને આક્ષેપ કર્યો છે કે, લ્યુટિઅન્સ ઝોનની 86 એકર જમીન આ કામ માટે વાપરવાની છે તેના કારણે લોકોનો ફરવાનો વિસ્તાર અને હરિયાળી ખત્મ થઇ જશે.

સેન્ટ્રલ વિસ્ટામાં સંસદ ભવન, રાષ્ટ્રપતિ ભવન, ઉત્તર અને દક્ષિણ બ્લોકની ઇમારતો જેવા મહત્વપૂર્ણ મંત્રાલયોની ઇમારતો છે. કેન્દ્ર સરકાર નવું સંસદ ભવન, એક નવું સંકુલ બનાવીને તેનો વિકાસ કરવાનો વિચાર કરી રહી છે, જેમાં વડા પ્રધાન અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ઉપરાંત અનેક નવી ઓફિસ હશે. કેન્દ્રીય જાહેર બાંધકામ વિભાગએ અગાઉ એક સોગંદનામું રજૂ કર્યું છે જેમાં જણાવ્યું છે કે સંસદની હાલની ઇમારત સલામતીના ધોરણોને સુરક્ષિત નથી.

નવી દિલ્હી : સરકારની રૂપિયા 20,000 કરોડના ખર્ચે પ્રસ્તાવિત સેન્ટ્રલ વિસ્ટા પ્રોજેક્ટની પર્યાવરણીય મંજૂરીની માન્યતાને કોર્ટ દ્વારા તપાસ કરવામાં આવશે. કોર્ટે અરજદારને પ્રોજેક્ટની પર્યાવરણીય મંજૂરીને પડકારવાતી અરજીને દાખલ કરવાની મંજૂરી આપી છે. કોર્ટે અરજદારને 17 જૂને સેન્ટ્રલ વિસ્ટા પ્રોજેક્ટને અપાયેલી પર્યાવરણીય મંજૂરીને પડકારતી અરજીને ધ્યાનમાં રાખીને એક સપ્તાહની અંદર વરિષ્ઠ એડવોકેટ શ્યામ દિવાને આ મામલે નવી અરજી દાખલ કરવા કોર્ટે જણાવ્યું હતું. અરજી દાખલ થયાના એક અઠવાડિયામાં કેન્દ્ર સરકાર આ અરજીનો જવાબ રજૂ કરશે અને બે અઠવાડિયા પછી આ મામલે સુનાવણી હાથ ધરવામાં આવશે.

માર્ચમાં સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા સેન્ટ્રલ વિસ્ટા પ્રોજેક્ટને પડકારતી પેન્ડિંગ અરજીઓને દિલ્હી હાઈકોર્ટમાં ખસેડવામાં આવ્યો હતો. બુધવારે રાજીવ સુરી અને લેફ્ટનન્ટ કર્નલ (નિવૃત્ત) અનુજ શ્રીવાસ્તવ દ્વારા સેન્ટ્રલ વિસ્ટા રિડેવલપમેન્ટ પ્રોજેક્ટ વિરુદ્ધ દાખલ કરેલી અરજી પર સુનાવણી કરી હતી. 17 જૂને વરિષ્ઠ વકીલ શ્યામ દિવાને પર્યાવરણીય મંજૂરીના મુદ્દા પર એક હસ્તક્ષેપ અરજી દાખલ કરી હતી. દલીલો શરૂ થવા પર, ખંડપીઠે સ્પષ્ટ કર્યું કે "લેન્ડ યૂઝ" સંબંધિત મુદ્દાઓ જ સાંભળવામાં આવશે.

કેન્દ્ર સરકાર વતી સોલિસીટર જનરલ તુષાર મહેતાએ દલીલ કરી હતી કે, અરજદારોએ સમજવાની જરૂર છે કે આ પ્રોજેક્ટ રાષ્ટ્રીય હિત સાથે સંબંધિત છે. આ પ્રોજેક્ટ અંગે વાંધા ઉઠાવવાના કારણે આ પ્રોજેક્ટમાં વિલંબ થઈ રહ્યો છે, જે યોગ્ય નથી. કેન્દ્ર સરકારે આ પ્રોજેક્ટની આવશ્યકતા દર્શાવીને કોર્ટમાં સોગંદનામું દાખલ કરીને તેનો બચાવ કર્યો છે. કેન્દ્રએ કહ્યું છે કે, 100 વર્ષ જૂનું સંસદ ભવન તેની ઉંમરનું સંકેત છે.

કેન્દ્રએ કહ્યું છે કે, આ કુદરતી પડકારોને ધ્યાનમાં રાખીને સંસદનું નવું આધુનિક બિલ્ડિંગ બનાવવું જરૂરી છે. કેન્દ્રએ કહ્યું કે, હાલની સંસદ લગભગ 100 વર્ષ જૂની છે અને હેરિટેજ બિલ્ડિંગોમાંની એકમાં ગ્રેડ -1 ગ્રેડની ઇમારતો છે. વર્ષોથી સંસદીય પ્રવૃત્તિઓમાં અનેક ગણો વધારો થયો છે. કેન્દ્ર સરકારે જણાવ્યું છે કે સંસદ ભવનની બિલ્ડિંગ સુવિધાના અભાવ સાથે તકનીકી બાબતોમાં વર્તમાન આવશ્યકતાઓને પહોંચી વળવા સક્ષમ નથી. જુદા જુદા સ્થળોએ 51થી વધુ મંત્રાલયો છે. ઘણા ભાડાના મકાનોમાં વિભાગો ચલાવવામાં આવી રહ્યા છે. વાર્ષિક હજાર કરોડ રૂપિયા તેમનું ભાડુ જાય છે. આવી સ્થિતિમાં, જો બધા મંત્રાલયો અને સચિવાલય એક જગ્યાએ હોય તો તે સારૂ રહેશે. આ જોતા સરકાર સંસદ ભવનનું નવ નિર્માણ કરાવવામાં માગે છે.

સરકારના આ મહત્વાકાંક્ષી પ્રોજેક્ટને સુપ્રીમ કોર્ટમાં પડકારવામાં આવ્યો છે. કોર્ટમાં કરેલી અરજીઓએ સેન્ટ્રલ વિસ્તા પ્રોજેક્ટ માટે જમીનના ઉપયોગ માટેના પડકારને પડકાર્યો છે અને આક્ષેપ કર્યો છે કે, લ્યુટિઅન્સ ઝોનની 86 એકર જમીન આ કામ માટે વાપરવાની છે તેના કારણે લોકોનો ફરવાનો વિસ્તાર અને હરિયાળી ખત્મ થઇ જશે.

સેન્ટ્રલ વિસ્ટામાં સંસદ ભવન, રાષ્ટ્રપતિ ભવન, ઉત્તર અને દક્ષિણ બ્લોકની ઇમારતો જેવા મહત્વપૂર્ણ મંત્રાલયોની ઇમારતો છે. કેન્દ્ર સરકાર નવું સંસદ ભવન, એક નવું સંકુલ બનાવીને તેનો વિકાસ કરવાનો વિચાર કરી રહી છે, જેમાં વડા પ્રધાન અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ ઉપરાંત અનેક નવી ઓફિસ હશે. કેન્દ્રીય જાહેર બાંધકામ વિભાગએ અગાઉ એક સોગંદનામું રજૂ કર્યું છે જેમાં જણાવ્યું છે કે સંસદની હાલની ઇમારત સલામતીના ધોરણોને સુરક્ષિત નથી.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.