અયોધ્યાઃ સનાતન ધર્મીઓની આસ્થાના કેન્દ્ર એવા ભગવાન શ્રી રામના ભવ્ય મંદિરનું નિર્માણ (Construction of a magnificent temple of Sri Rama) આ દિવસોમાં સરયુ નદીના કિનારે સ્થિત અયોધ્યામાં ચાલી રહ્યું છે. 5 ઓગસ્ટ 2020 ના રોજ જ્યારે દેશના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ભૂમિપૂજન કરીને રામ જન્મભૂમિ સંકુલમાં રામ મંદિરના નિર્માણ કાર્યની શરૂઆત કરી, ત્યારે આગામી બે વર્ષમાં મંદિર નિર્માણનું 40 ટકા કામ પૂર્ણ થઈ ગયું છે. રામ મંદિર નિર્માણને આજે બે વર્ષ પૂર્ણ થયા છે.આવો જાણીએ રામ મંદિર સાથે જોડાયેલી કેટલીક મહત્વપૂર્ણ માહિતી વિશે.
આ પણ વાંચો: અયોધ્યામાં બની રહેલા રામ મંદિરની ભવ્ય તસવીરો
1528માં તોડી પાડવામાં આવ્યું હતું મંદિર : ઈતિહાસકારોના મતે અયોધ્યામાં પાણીપતના પ્રથમ યુદ્ધમાં ઈબ્રાહિમ લોદીને હરાવીને ભારત આવ્યા બાદ ઝહીર ઉદ્દીન મોહમ્મદ બાબરે રામજન્મભૂમિ પર મસ્જિદ બનાવવાની જે માહિતી બહાર આવી છે તેમાં મસ્જિદ બનાવી હતી. તેનું નામ બાબરી મસ્જિદ રાખવામાં આવ્યું હતું.મસ્જિદના નિર્માણના લગભગ 300 વર્ષ બાદ 1813માં હિંદુ સંગઠનોએ પ્રથમ વખત બાબરી મસ્જિદ પર દાવો કર્યો હતો. તેમણે દાવો કર્યો હતો કે અયોધ્યામાં રામ મંદિર તોડીને બાબરી મસ્જિદ બનાવવામાં આવી હતી.72 વર્ષ બાદ આ મામલો પહેલીવાર કોર્ટમાં પહોંચ્યો હતો. 134 વર્ષથી ત્રણ કોર્ટમાં આ વિવાદ સાથે જોડાયેલી અરજીઓની સુનાવણી બાદ આ મામલો સુપ્રીમ કોર્ટમાં પહોંચ્યો હતો.
વિવાદિત માળખું કેવી રીતે તોડી પાડવામાં આવ્યું? : અયોધ્યામાં રામજન્મભૂમિ પર મંદિરના દાવાને લઈને હિંદુ પક્ષ સતત ઉશ્કેરાઈ રહ્યો હતો. 1934 માં, આ બાબતે રમખાણો ફાટી નીકળ્યા હતા અને વિવાદિત માળખાના કેટલાક ભાગને, જેને મુસ્લિમ પક્ષ બાબરી મસ્જિદ કહે છે, તોડી પાડવામાં આવ્યો હતો. 1949 માં, ભગવાન રામલલાની મૂર્તિઓ આ માળખાની અંદર મસ્જિદના આકારમાં જોવા મળી હતી, જેમાં મુસ્લિમ પક્ષે આરોપ લગાવ્યો હતો કે હિન્દુઓ રામલલાની મૂર્તિઓ મસ્જિદની અંદર લાવ્યા હતા. આ ઘટનાના માત્ર 7 દિવસ બાદ જ ફૈઝાબાદ કોર્ટે આખા સંકુલને વિવાદિત જમીન જાહેર કરી અને તેના દરવાજાને તાળું મારી દીધું. આ ઘટનાના એક વર્ષ બાદ હિન્દુ મહાસભાના વકીલ ગોપાલ વિચારકે ફૈઝાબાદ જિલ્લા કોર્ટમાં રામલલાની મૂર્તિઓની પૂજા કરવાનો અધિકાર માંગતી અરજી દાખલ કરી હતી. સિક્વલમાં, 1959માં, નિર્મોહી અખાડાએ વિવાદિત સ્થળની માલિકી અંગે બીજો કેસ દાખલ કર્યો હતો. 1961માં, સુન્ની વક્ફ બોર્ડે વિવાદિત સંકુલમાં પ્રતિમાની સ્થાપના વિરુદ્ધ કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરી અને મસ્જિદ તેમજ આસપાસની જમીન પર પોતાનો અધિકાર વ્યક્ત કર્યો.
વિવાદિત માળખાને જમીન પર તોડી નાખ્યું : 1986માં એક સમય એવો પણ આવ્યો જ્યારે તત્કાલિન વડાપ્રધાન રાજીવ ગાંધીના પ્રયાસોથી ફૈઝાબાદ કોર્ટે બાબરી મસ્જિદના તાળા ખોલવાનો આદેશ જાહેર કર્યો. 1987માં આ સમગ્ર મામલો ફૈઝાબાદ ડિસ્ટ્રિક્ટ કોર્ટમાંથી અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટમાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવ્યો હતો. કાયદાકીય લડાઈ વચ્ચે 6 ડિસેમ્બર 1992નો એ દિવસ પણ આવ્યો જ્યારે આખો દેશ રમખાણોની આગમાં સળગી ગયો હતો. અયોધ્યામાં, હિન્દુવાદી સંગઠનોએ ગોળીઓ અને લાકડીઓની પરવા કર્યા વિના, વિવાદિત માળખાને જમીન પર તોડી નાખ્યું અને માળખાનો કાટમાળ પણ ઉપાડી લીધો.
1949થી શરૂ થઈ હતી કાનૂની લડાઈ : 1949થી શરૂ થયેલી કાનૂની લડાઈ રામ મંદિર પર સક્રિયપણે પોતાના અધિકારો માટે વર્ષોવર્ષ ચાલુ રહી. આ દરમિયાન ઘણા વધુ હિંદુ અને મુસ્લિમ પક્ષકારો આ મુકદ્દમામાં સામેલ હતા જેમણે વિવાદિત સ્થળ પર પોતાનો દાવો રજૂ કર્યો હતો. 1992માં વિવાદિત માળખાને તોડી પાડવામાં આવ્યા બાદ સમગ્ર મામલો વધુ હાઈ પ્રોફાઈલ બની ગયો હતો. વર્ષ 2010માં અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટે આ મામલે પોતાનો ચુકાદો આપતાં વિવાદિત સ્થળને સુન્ની વક્ફ બોર્ડ રામલલા વિરાજમાન અને નિર્મોહી અખાડા વચ્ચે ત્રણ સમાન ભાગોમાં વહેંચવાનો આદેશ આપ્યો હતો, પરંતુ મુસ્લિમ પક્ષ આ નિર્ણયથી સંતુષ્ટ નહોતો. અને તેઓએ સુપ્રીમ કોર્ટનો સંપર્ક કરવાનો નિર્ણય કર્યો.
ઓગસ્ટ 2019 થી સુપ્રીમ કોર્ટમાં અયોધ્યા કેસની દૈનિક સુનાવણી શરૂ થઈ : વર્ષ 2011માં સુપ્રીમ કોર્ટે અયોધ્યા વિવાદ પર અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટના નિર્ણય પર રોક લગાવી દીધી અને ફરી એકવાર સમગ્ર કેસની સુનાવણી શરૂ થઈ. દરમિયાન, વર્ષ 2017માં એક એવો સમય હતો જ્યારે સુપ્રીમ કોર્ટે કોર્ટની બહાર સમાધાન માટે હાકલ કરી હતી, પરંતુ મામલો સાકાર થયો ન હતો. 8 માર્ચ 2019 ના રોજ, સુપ્રીમ કોર્ટે આ મામલે મધ્યસ્થી કરવા માટે એક પેનલ મોકલી અને 8 અઠવાડિયાની અંદર સમગ્ર કાર્યવાહી પૂર્ણ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો. 1 ઓગસ્ટ 2019 ના રોજ, આર્બિટ્રેશન પેનલે કોર્ટ સમક્ષ તેનો અહેવાલ રજૂ કર્યો. 2 ઓગસ્ટ 2019 ના રોજ, સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે મધ્યસ્થતા પેનલ મામલાના ઉકેલ શોધવામાં નિષ્ફળ રહી છે, ત્યારબાદ 6 ઓગસ્ટ 2019 થી સુપ્રીમ કોર્ટમાં અયોધ્યા કેસની દૈનિક સુનાવણી શરૂ થઈ હતી. તે કરવામાં આવી રહી હતી.
16 ઓક્ટોબર 2019માં અયોધ્યા કેસની સુનાવણી પૂર્ણ થઈ : 16 ઓક્ટોબર 2019 ના રોજ, અયોધ્યા કેસની સુનાવણી પૂર્ણ થઈ અને ચુકાદો સુરક્ષિત થયો, ત્યારબાદ 9 નવેમ્બર 2019 નો ઐતિહાસિક દિવસ પણ આવ્યો જ્યારે રામ ભક્તોને લગભગ 400 વર્ષના લાંબા સંઘર્ષ પછી ન્યાય મળ્યો અને મુખ્ય ન્યાયાધીશ રંજન ગોગોઈની અધ્યક્ષતામાં. બેન્ચમાં જસ્ટિસ એસએ બોબડે, જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડ, જસ્ટિસ અશોક ભૂષણ અને જસ્ટિસ એસ અબ્દુલ નઝીરે આ મામલે પોતાનો ચુકાદો આપતાં રામલલાને આખી જમીન પર બેસવાનો અધિકાર માનીને આખી જમીન રામલલા વિરાજમાનને સોંપી દીધી. જ્યારે મસ્જિદ માટે અયોધ્યાથી થોડે દૂર છે.પરંતુ જમીન આપવા સૂચના આપી હતી.
શ્રી રામ જન્મભૂમિ તીર્થ ક્ષેત્ર ટ્રસ્ટ : રામ મંદિર મામલામાં સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણય બાદ કોર્ટના નિર્દેશો અનુસાર મંદિર નિર્માણ માટે એક ટ્રસ્ટની રચના કરવામાં આવી હતી, જેમાં દેશના અગ્રણી સંતો અને ધાર્મિક નેતાઓને સ્થાન આપવામાં આવ્યું હતું. શ્રી રામ જન્મભૂમિ તીર્થ ક્ષેત્ર ટ્રસ્ટના નામે મંદિર નિર્માણ માટે આ ટ્રસ્ટની રચના કરવામાં આવી હતી.આ ટ્રસ્ટની હાકલ પર સુપ્રીમ કોર્ટનો નિર્ણય આવ્યાના લગભગ 9 મહિના બાદ દેશના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી ધામધૂમથી અયોધ્યા પહોંચ્યા હતા. રામજન્મભૂમિ સંકુલ.તેમણે ભૂમિ પૂજન કરીને રામ મંદિરના નિર્માણ માટે શિલાન્યાસ કર્યો, ત્યારબાદ મંદિરનું નિર્માણ કાર્ય શરૂ થયું.
40 ટકા બાંધકામ પૂર્ણ થઈ ગયું : 5 ઓગસ્ટ 2020 ના રોજ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા મંદિરના નિર્માણ માટે શિલાન્યાસ કર્યા પછી, અત્યાર સુધીમાં લગભગ 40 ટકા બાંધકામ પૂર્ણ થઈ ગયું છે. મંદિરનો પાયો તૈયાર થયા બાદ 21 ફૂટ ઉંચો માળ પણ તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. શ્રી રામ જન્મભૂમિ તીર્થ ક્ષેત્ર ટ્રસ્ટના જનરલ સેક્રેટરી ચંપત રાયના જણાવ્યા અનુસાર, ગર્ભગૃહમાં કોતરવામાં આવેલા રાજસ્થાનના ગુલાબી રેતીના પથ્થરને ઉમેરવાની પ્રક્રિયા પણ ઝડપી ગતિએ શરૂ કરવામાં આવી છે. આ સાથે મંદિરની સુરક્ષા માટે તૈયાર કરવામાં આવી રહેલી રિટેનિંગ વોલનું કામ 3 દિશામાં લગભગ પૂર્ણ થઈ ગયું છે.
આ પણ વાંચો: અયોધ્યામાં CM યોગી આદિત્યનાથએ ગર્ભગૃહનો કર્યો શિલાન્યાસ
મંદિરના નિર્માણમાં થાંભલા બાંધવાનું કામ 3 ક્વાર્ટર પૂર્ણ થયું : મંદિરના નિર્માણ માટે જમીનની નીચે કરવાની કામગીરી પૂર્ણ થઈ ગઈ છે અને હવે મંદિરનું નિર્માણ અને શિખરનું બાંધકામ ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર પર કરવામાં આવશે. મંદિરના નિર્માણમાં થાંભલા બાંધવાનું કામ 3 ક્વાર્ટર પૂર્ણ થયું છે. વાસ્તુશાસ્ત્ર અનુસાર, 1 જૂનના રોજ, ગર્ભગૃહની પશ્ચિમમાં અર્ધચંદ્રાકારના આકારમાં કોતરેલા બંસી પહાડપુરના ગુલાબી રંગના રેતીના પત્થરોનું સ્થાપન શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. બે મહિનામાં, ગર્ભગૃહની પશ્ચિમ બાજુએ 250 થી વધુ કોતરણીવાળા પથ્થરના સ્તરો સંપૂર્ણપણે સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા છે. ડિસેમ્બર 2023 સુધીમાં ગર્ભગૃહમાં રામલલાની સ્થાપના કરવાની તૈયારીઓ કરવામાં આવી રહી છે અને શ્રી રામ જન્મભૂમિ તીર્થ ક્ષેત્ર ટ્રસ્ટ દ્વારા સમગ્ર રામજન્મભૂમિ સંકુલનું નિર્માણ કાર્ય વર્ષ 2025 સુધીમાં પૂર્ણ કરવાની યોજના છે, જેના માટે દિવસ-રાત કામ કરવામાં આવી રહ્યું છે.
