મુંબઈ: દેશમાં જનતા પાસે ઉપલબ્ધ રોકડ 21 ઓક્ટોબર, 2022ના રોજ રૂપિયા 30.88 લાખ કરોડના રેકોર્ડ સ્તરે પહોંચી ગઈ છે. જે દર્શાવે છે કે, નોટબંધીના છ વર્ષ પછી પણ દેશમાં રોકડનો પુષ્કળ ઉપયોગ ચાલુ છે. આ આંકડો 4 નવેમ્બર, 2016ના રોજ પૂરા થયેલા પખવાડિયામાં રહેલા ચલણના સ્તર કરતાં 71.84 ટકા વધારે (Cash usage at record level even after six years of demonetisation) છે.
શું છે નાણાં પુરવઠાના આંકડા: વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 8 નવેમ્બર, 2016ના રોજ અર્થતંત્રમાં ભ્રષ્ટાચાર અને કાળા નાણાંની સમસ્યાને દૂર કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે 500 અને 1,000 રૂપિયાની નોટોને બંધ કરી દીધી હતી. આ પગલાનો હેતુ ભારતને 'ઓછી રોકડ' અર્થતંત્ર બનાવવાનો હતો. ઘણા નિષ્ણાતો દ્વારા આ પગલાની ટીકા કરવામાં આવી હતી અને તેને નબળું આયોજન અને એક્ઝિક્યુશન ગણાવી હતી. ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) દ્વારા શુક્રવારના રોજ પખવાડિયાના ધોરણે જારી કરાયેલા નાણાં પુરવઠાના આંકડા અનુસાર, તે આ વર્ષે 21 ઓક્ટોબર સુધી જાહેર ચલણમાં હતું. ચલણ સ્તર વધીને 30.88 લાખ કરોડ રૂપિયા થયો હતો.
રોકડનો ઉપયોગ સતત વઘુ: 4 નવેમ્બર 2016ના રોજ પૂરા થયેલા પખવાડિયામાં આ આંકડો 17.7 લાખ કરોડ રૂપિયા (After six years of demonetization) હતો. લોકો સાથેનું ચલણ એ નોંધો અને સિક્કાઓનો સંદર્ભ આપે છે જેનો ઉપયોગ લોકો દ્વારા વ્યવહાર કરવા, વેપાર કરવા અને માલ અને સેવાઓ ખરીદવા માટે કરવામાં આવે છે. ચલણમાં રહેલી કુલ કરન્સીમાંથી બેંકો પાસે પડેલી રોકડને બાદ કરવાથી ખબર પડે છે કે, લોકોમાં કેટલી કરન્સી ચલણમાં છે. નોંધપાત્ર રીતે, નવા અને અનુકૂળ ડિજિટલ ચુકવણી વિકલ્પોની લોકપ્રિયતા હોવા છતાં, અર્થતંત્રમાં રોકડનો ઉપયોગ (Use of cash in the economy) સતત વધી રહ્યો છે.
