નવી દિલ્હીઃ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ટેસ્ટ ક્રિકેટમાં ધરખમ ફેરફારો થયા છે. આજકાલ, ટેસ્ટ મેચ 5 દિવસ સુધી મર્યાદિત છે, જેમાં દરેક ટીમ બે ઇનિંગ્સ રમે છે. જો આ સમય મર્યાદામાં કોઈ પરિણામ ન મળે, તો મેચ ડ્રો થાય છે. હવે આપણે જોઈએ છીએ કે, ટેસ્ટ મેચો બે, ત્રણ કે ચાર દિવસમાં પૂરી થાય છે. જો કે, એક એવો સમય હતો જ્યારે મેચો ઘણા દિવસો સુધી લંબાવવામાં આવતી હતી, જેમાં એક અઠવાડિયા કે તેથી વધુ સમયના વિરામ સાથે પણ મેચ રમાતી હતી.
પ્રારંભિક તબક્કો:
પ્રથમ સત્તાવાર ટેસ્ટ મેચ ઓસ્ટ્રેલિયા અને ઈંગ્લેન્ડ વચ્ચે 1877માં રમાઈ હતી. હાલમાં જે શ્રીલંકા અને ઈંગ્લેન્ડ વચ્ચે ટેસ્ટ તે મેચ નંબર 2,545 રમાઈ રહી છે. આ વ્યાપક ઇતિહાસ દરમિયાન, ટેસ્ટ ક્રિકેટના ફોર્મેટમાં નોંધપાત્ર ફેરફારો થયા છે.
શરૂઆતમાં, પરિણામ ન આવે ત્યાં સુધી ટેસ્ટ મેચો ચાલુ રહેતી, જેનો કોઈ નિશ્ચિત સમયગાળો ન હતો. ટીમો જ્યાં સુધી તેમની ઇનિંગ્સ પૂરી ન થાય અથવા તેઓ ઓલઆઉટ ન થાય ત્યાં સુધી બેટિંગ કરતી હતી. મેચો 2, 3, 4 અથવા 5 દિવસ કે તેથી વધુ સમય સુધી ચાલતી હતી. પ્રથમ 50 વર્ષ દરમિયાન, ઓસ્ટ્રેલિયા બિનસમય મર્યાદિત ટેસ્ટ રમ્યું, જ્યારે ઈંગ્લેન્ડ 3-દિવસીય ટેસ્ટનું આયોજન કરે છે. આ બિન-સમયસર મેચોમાં, જીત અથવા ટાઈ જરૂરી હતી, કેટલીક રમતો હવામાન અથવા અન્ય પરિબળોને કારણે ડ્રોમાં સમાપ્ત ઠાઈઓ હતી. ઇનિંગ્સ ભાગ્યે જ જાહેર કરવામાં આવતી હતી; વિકેટ પડી ત્યાં સુધી બેટિંગ ચાલુ રહેતી અને વિરામ પછી રમત ફરીથી શરૂ થતી. મેચ વચ્ચે આરામણો સમયગાળા આપવામાં આવે છે. તે સમયે ખેલાડીઓના માથે વ્યવસાયિક દબાણ નહોતું, ફક્ત રમત માટે પ્રેમ હતો.
1877 થી 1939 સુધી, આવી 100 ટેસ્ટ રમાઈ હતી તેમાંથી 96 મેચનું પરિણામ મળ્યું હતું, જ્યારે માત્ર ચાર મેચ ડ્રો થઈ હતી. બીજા વિશ્વયુદ્ધ સુધી ઓસ્ટ્રેલિયામાં રમાતી તમામ ટેસ્ટ આ ફોર્મેટને અનુસરતી હતી. ઉલ્લેખનીય છે કે, 1929માં ઈંગ્લેન્ડ અને ઓસ્ટ્રેલિયા વચ્ચે મેલબોર્નમાં 8 દિવસની ટેસ્ટ યોજાઈ હતી. 1947 સુધી, ઓસ્ટ્રેલિયા સામે ભારતની ટેસ્ટ 7 દિવસ ચાલતી હતી, જેમાં એક દિવસનો બ્રેકનો આપવામાં આવતો હતો. તે સમયે બોલરો 8, 6 અને 5 બોલના દરે ઓવર ફેંકતા હતા.
સૌથી લાંબી ટેસ્ટ મેચ:
1939માં ડરબનમાં દક્ષિણ આફ્રિકા અને ઈંગ્લેન્ડ વચ્ચે રમાયેલી ટેસ્ટ અત્યાર સુધીની સૌથી લાંબી ટેસ્ટ મેચ છે. મૂળ રૂપે 10 દિવસ માટે સુનિશ્ચિત થયેલ આ ખેલ 9 દિવસમાં રમાઈ હતી. તે 3 માર્ચે શરૂ થયું અને ત્યારથી 14 માર્ચ સુધી ચાલી હતી રહ્યું. 11મી અને 12મી તારીખે વરસાદને કારણે રમતમાં વિક્ષેપ પડ્યો હતો, 14મીએ સાંજે ઈંગ્લેન્ડ જીતથી 42 રન દૂર હતું, પરંતુ મેચ ડ્રો જાહેર કરવામાં આવી હતી. કારણ કે, ઈંગ્લેન્ડે બીજા દિવસે બોટ દ્વારા ડરબન છોડવું પડ્યું હતું. દક્ષિણ આફ્રિકાએ 530 અને 481 રન બનાવ્યા, જ્યારે ઈંગ્લેન્ડે 316 અને 654/5 રન બનાવ્યા. આ ટેસ્ટ, જે 43 કલાક અને 16 મિનિટ ચાલી હતી અને જેમાં કુલ 1,981 રન બનાવ્યા હતા, તે કોઈપણ નિશ્ચિત સમય મર્યાદા વિના છેલ્લી ટેસ્ટ રમાઈ હતી.
અલગ અલગ દેશોમાં વિવિધ ફોર્મેટ:
ટેસ્ટ ક્રિકેટ માટે વિવિધ દેશોએ પોતપોતાની પદ્ધતિઓ અપનાવી છે. ઓસ્ટ્રેલિયા, ઈંગ્લેન્ડ, ભારત, દક્ષિણ આફ્રિકા, વેસ્ટ ઈન્ડિઝ, ન્યુઝીલેન્ડ અને પાકિસ્તાન તમામ અલગ-અલગ ફોર્મેટમાં રમ્યા હતા. 1930 સુધીમાં, ઓસ્ટ્રેલિયા અને ઈંગ્લેન્ડ વચ્ચેની એશિઝ શ્રેણી ચાર-દિવસીય મેચ બની હતી, જે 1948 સુધીમાં વધીને પાંચ-દિવસીય મેચ થઈ ગઈ હતી. 1932માં ઈંગ્લેન્ડમાં ભારતની પ્રથમ ટેસ્ટ ત્રણ-દિવસીય મેચ હતી અને 1933-34માં ઈંગ્લેન્ડ સામેની તેમની પ્રથમ ઘરેલું શ્રેણી ચાર દિવસીની મેચ હતી.
ભારતે ધીમે ધીમે 5 દિવસનું ફોર્મેટ અપનાવ્યું. 1973 સુધી, ન્યૂઝીલેન્ડ અને પાકિસ્તાન વચ્ચેની શ્રેણી પછી ચાર દિવસીય ટેસ્ટ રમાતી હતી, જેમાં તમામ ટીમો આખરે પાંચ-દિવસીય મેચો રમી હતી. જોકે, 2017માં દક્ષિણ આફ્રિકા અને ઝિમ્બાબ્વે વચ્ચે ચાર દિવસીય ટેસ્ટ રમાઈ હતી અને ગયા વર્ષે ઈંગ્લેન્ડ અને આયર્લેન્ડ વચ્ચે ચાર દિવસીય ટેસ્ટ રમાઈ હતી.