ETV Bharat / opinion

હાઈબ્રિડ યુદ્ધ પોતાના સર્વોત્તમ સ્તર પર - HYBRID WARFARE - HYBRID WARFARE

વિશ્વ એક હાઈબ્રિડ યુદ્ધ તરફ આગળ વધતુ જોવાઈ રહ્યું છે, ઈઝરાયલના હાલમાં કરવામાં આવેલા હુમલા અને અસર અંગે આવો વિસ્તૃત વિગતો જાણીએ...

હાઈબ્રિડ યુદ્ધ પોતાના સર્વોત્તમ સ્તર પર
હાઈબ્રિડ યુદ્ધ પોતાના સર્વોત્તમ સ્તર પર (Etv Bharat)
author img

By ETV Bharat Gujarati Team

Published : Sep 21, 2024, 6:02 AM IST

નવી દિલ્હીઃ જોકે આ બાબતની સટીક જાણકારી ક્યારેય નથી મળી શકી કે કેવી રીતે ઈઝરાયેલ મોસાદ અને તેના સાયબરવોરફેર યૂનિટ 8200એ લેબનોનમાં પેઝર, હેંડહેલ્ડ વોકી-ટોકી અને ઉર્જા પ્રણાલિઓના વિસ્ફોટની યોજના બનાવી, પણ આનાથી હાઈબ્રિડ યુદ્ધને નવા સ્તર પર પહોંચાડી દીધું છે. આ હુમલાઓએ લેબનોનમાં ભય પેદા કરી દીધો છે અને તેમના તમામ આધુનિક ટેક્નીકલ ઉપકરણોને છોડીને તેમને સંચારના પ્રાચીન સાધનો પર પાછા વળવા માટે મજબૂર થવું પડ્યું છે. તેણે હિઝબોલ્લાહ નેતાઓના મનમાં અનિશ્ચિતતા અને ભ્રમ પણ પેદા કર્યો, જેનાથી ઈઝરાયેલીઓને આક્રમક કાર્યવાહી માટે પોતાની સેનાને ફરીથી તૈનાત કરવાનો સમય અને સ્થાન મળી ગયા. તેણે ઈલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણોથી ઉત્પન્ન થનારા જોખમોને સામે લાવી દીધા.

જેરુસલેમ પોસ્ટ અનુસાર, યૂનિટ 8200, 'અમેરિકી રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા એજન્સી કે બ્રિટનની જીસીએચક્યૂના બરાબર છે અને ઈઝરાયેલ રક્ષા દળોમાં સૌથી મોટી એક લશ્કરી એકમ છે.' આ કાર્ય સિગ્નલ ઈંટેલિજન્સથી લઈને ડેટા માઈનિંગ અને ત્યાંથી સાબર હુમલાઓ સુધીનું છે. આ ઈરાની પરમાણુ સેંટ્રીફ્યૂઝને નિષ્ક્રિય કરવા માટે સાયબર હુમલાઓના ઉપયોગ કરવા સહિત પહેલાની ઘટનાઓમાં શામિલ રહ્યું છે. યૂનિટને હમાસના લક્ષ્યોનું સિલેક્સ્સન કરવા માટે એક આર્ટિફિશિયલ ઈંટેલિજેંસનો ઉપયોગ કરવા માટે જાણિતું છે. 7 ઓક્ટોબરે હુમલાની જાણકારી મેળવવામાં નિષ્ફળ રહવેના કારણે તેની પ્રતિષ્ઠા ખરાબર થઈ ગઈ હતી, જેના પરિણામ સ્વરૂપ તેના પ્રમુખને રાજીનમું આપવું પડ્યું હતું.

હાઈબ્રિડ યુદ્ધ પોતાના સર્વોત્તમ સ્તર પર
હાઈબ્રિડ યુદ્ધ પોતાના સર્વોત્તમ સ્તર પર (Etv Bharat)

મીડિયા અહેવાલો અનુમાન કરે છે કે ઇઝરાયેલ હિઝબોલ્લાના બહુવિધ સંદેશાવ્યવહાર સાધનો માટેના સામૂહિક ઓર્ડરને અટકાવવામાં વ્યવસ્થાપિત હતું અને રેડિયો સિગ્નલો દ્વારા તેમના વિસ્ફોટને સક્ષમ કરવા માટે વિસ્ફોટકો અને ચિપ્સ લગાવીને તેમાં ફેરફાર કર્યો હતો. વિસ્ફોટ થતાં ઉપકરણોનું ઉત્પાદન કર્યું હોવાનું માનવામાં આવતી કંપનીઓએ કોઈપણ આરોપોને નકારી કાઢ્યા હતા, અને એવી માન્યતામાં ઉમેરો કર્યો હતો કે ઈઝરાયેલના ઓપરેટિવ્સની માલિકીની શેલ કંપનીને ઓર્ડર આપવામાં આવ્યા હતા.

યુએસએ વાકેફ હોવાનો અથવા તેમાં સામેલ હોવાનો ઇનકાર કર્યો છે, જોકે સીએનએનના અહેવાલમાં ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે યુ.એસ.ને આગામી હુમલાની જાણ કરવામાં આવી હતી, વિગતો શેર કર્યા વિના. જ્યારે ઇઝરાયેલે ટિપ્પણી કરવાનો ઇનકાર કર્યો છે, તેના સંરક્ષણ પ્રધાન, યોવ ગેલન્ટે ઉલ્લેખ કર્યો છે, 'આપણે આ યુદ્ધમાં નવા યુગની શરૂઆતમાં છીએ અને આપણે આપણી જાતને અનુકૂળ થવાની જરૂર છે.'

આ તે સૌથી નજીકની વાત છે જેને ઈઝરાયલી સ્વીકાર કરવાના નજીક પહોંચી ગયા છે. દુનિયા માટે, હાઈબ્રિડ યુદ્ધ હવે એક ખતરનાક તબક્કામાં પ્રવેશ કરી ચુક્યું છે, જ્યાં સામાન્ય માણસ પર જોખમમાં છે. આ ડિવાઈસમાં વિસ્ફોટક લગાવવામાં આવ્યો હતો તેવા દાવા કરવામાં આવ્યા હતા. ઈલેક્ટ્રોનિક સિગ્નલનો ઉપયોગ કરીને આ જ પ્રકારની બેટરીમાં વિસ્ફોટ કરવામાં આવ્યો હતો, જોકે આ સ્પષ્ટ નથી. હેકર્સે પુષ્ટિ કરી છે કે ડિવાઈસને દૂરથી છેડછાટ કરવા માટે માલ્વેયરનો ઉપયોગ કરવો શક્ય છે, પણ સંભવતઃ જોવાયેલા સ્તરો પર નથી. હિઝબોલ્લાહ ને વિવશ પેજર પર સ્વિચ થવું પડ્યું, જ્યારે તેમને અનુભવ થયો કે ઈઝરાયલી મોબાઈલ સિગ્નલના આધાર પર વરિષ્ઠ કમાંડર્સને શોધી રહ્યા હતા અને તેમના વિશેષ હુમલામાં નિશાન બનાવી રહ્યા હતા. આ હુમલાના સાથે લેબનોનમાં પેજર અને હાથમાં પકડાતા વોકી ટોકી પણ જોખમ ભર્યા છે. આ હિઝબોલ્લાહ સંચારને અસર કરે છે, જે યુદ્ધમાં જરૂરી શરત છે.

ઇઝરાયેલ દ્વારા આ વ્યૂહાત્મક કામગીરીની વ્યૂહાત્મક અસર પડશે, શરૂઆતમાં તે વૈશ્વિક સ્તરે અનેક આતંકવાદી સંગઠનો સાથેની લડાઇમાં હિઝબુલ્લાહને બદલો લેવાની ફરજ પાડવામાં આવશે, જો કે પથ્થર યુગમાં સંદેશા વ્યવહાર સાથે તે સરળ નહીં હોય. થોડા સમય માટે તેમના નેતૃત્વમાં મૂંઝવણ પ્રવર્તશે. આનો ઉપયોગ ઇઝરાયેલીઓ દ્વારા કરવામાં આવશે.

હિઝબોલ્લાહ પદાનુક્રમમાં ઇઝરાયેલી જાસૂસોના સંભવિત અસ્તિત્વ અંગે વધતી જતી અસ્વસ્થતા હશે, જેમણે મોસાદને સંચાર ઉપકરણોના ઓર્ડર પર વિગતો લીક કરી હશે. અવિશ્વાસ વધારતા, ચૂડેલ શિકાર તરફ દોરી શકે છે. જ્યારે મૃત્યુ ઓછા હતા, ઇજાઓ હિઝબુલ્લાહને અસર કરશે કારણ કે મોટાભાગના ઇજાગ્રસ્તો મધ્યમ ક્રમાંકિત કાર્યકર્તાઓ હતા. ઈઝરાયેલ સાથે સંઘર્ષમાં રોકાયેલા અન્ય આતંકવાદી જૂથો હવે ઈલેક્ટ્રોનિક કોમ્યુનિકેશન ડિવાઈસનો ઉપયોગ કરવામાં સાવચેત રહેશે.

ઇઝરાયેલની અંદર, હિઝબોલ્લાહ અને તેના સાથીઓ તરફથી રોકેટ હુમલાઓ સહિત મોટા બદલો લેવાની આશંકા છે. લશ્કરી આક્રમણની ઇઝરાયેલની ધમકી હોવા છતાં, બદલો લેવાથી જાનહાનિ થઈ શકે છે. યુદ્ધવિરામ, જે થોડા દિવસો પહેલા શક્ય હતું, હવે ઇતિહાસ દેખાય છે. હમાસની કસ્ટડીમાં ઇઝરાયલના બંધકોની સુરક્ષા એક પ્રશ્નાર્થ ચિન્હ બની રહેશે. ઈરાનના પ્રોક્સીઓ હવે ઈઝરાયેલને નિશાન બનાવવા માટે સાથે જોડાશે.

બેન્જામિન નેતન્યાહુ, ઇઝરાયેલના પીએમ, સંઘર્ષને વિસ્તૃત કરવાના તેમના લક્ષ્યને પ્રાપ્ત કરી ચૂક્યા છે. તેનાથી તેમની ખુરશી વધુ થોડા સમય માટે સુરક્ષિત રહેશે. વિસ્થાપિત ઇઝરાયેલીઓને હિઝબોલ્લાહ દ્વારા કરવામાં આવેલા હુમલાઓને કારણે પાછા ઉત્તરી ઇઝરાયેલમાં તેમના ઘરોમાં પાછા ખસેડવાના તેમના વચનના આધારે ઓપરેશન શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. વિસ્તૃત સંઘર્ષ તેના હટાવવા માટેના કોઈપણ વિરોધને અવરોધિત કરશે અને યુ.એસ.ને તેનું સમર્થન કરવા માટે પણ દબાણ કરશે. શાંતિ અને યુદ્ધવિરામની આશા ધુમાડામાં ઉડી ગઈ છે. હમાસના હુમલાની પ્રથમ વર્ષગાંઠ ખૂણામાં છે અને ઇઝરાયેલ તેના યુદ્ધ લક્ષ્યો હાંસલ કરવાની ક્યાંય નજીક નથી. એવું લાગે છે કે તેની પાસે કોઈ વ્યૂહરચના કે અંતિમ રાજ્ય નથી. તેનાથી વિપરીત, તેણે વધુ આતંકવાદી જૂથોને સંઘર્ષમાં ખેંચ્યા છે. સમગ્ર પ્રદેશમાં જાનહાનિ અને વિનાશનું પ્રમાણ વધુ રહ્યું છે.

ઈરાન, જેણે લગભગ સો ઘાયલ હિઝબુલ્લાહ સૈનિકોને તબીબી સારવાર માટે તેમના દેશમાં પહોંચાડ્યા હતા, તેઓ તેમની સરહદોની અંદર સમાન હુમલાની શક્યતાને ધ્યાનમાં લેશે. તેના સેન્ટ્રીફ્યુજને ઇઝરાયેલ દ્વારા અગાઉના સાયબર હુમલામાં નિષ્ક્રિય કરવામાં આવ્યા હતા. તે જ પુનરાવર્તન કરી શકાય છે. અમેરિકાએ ઈરાનને લેબનોનમાં હુમલાનો જવાબ આપવા અંગે ચેતવણી આપી છે.

વૈશ્વિક સ્તરે, રાષ્ટ્રો તેમના ટોચના નાગરિક અને લશ્કરી કાર્યકર્તાઓ માટે સિસ્ટમમાં સ્થાનિક રીતે વિકસિત સોફ્ટવેર સાથે સુરક્ષિત નેટવર્ક તરફ આગળ વધી રહ્યા છે. આ માટે તેઓ વિશ્વસનીય કંપનીઓ પાસેથી મોટી સંખ્યામાં મોબાઈલ સેટનો ઓર્ડર આપે છે. આ પછી ફેરફાર કરવામાં આવે છે. આનો હેતુ વરિષ્ઠ કમાન્ડરોના સ્થાનો સાથે ચેડા થવાથી તેમજ સંદેશાવ્યવહારને હેક થવાથી રોકવાનો છે. ઇઝરાયેલની કાર્યવાહી માટે જરૂરી છે કે આવા તમામ ઉપકરણોને કોઈપણ માલવેર માટે ફરીથી તપાસવામાં આવે, જે એક ખર્ચાળ કવાયત હશે, પરંતુ તેને અવગણી શકાય નહીં.

મોટા પ્રમાણમાં વસ્તી, મુખ્યત્વે એવા રાષ્ટ્રોમાં કે જેઓ ચાઇના અથવા અન્ય વિરોધી દેશોમાંથી ઇલેક્ટ્રોનિક હાર્ડવેર આયાત કરે છે, તેઓ તેમના સાધનોમાં સમાન માલવેર વિશે ચિંતિત હશે. સ્થાનિક ઉત્પાદનમાં વધારો કરતી વખતે સરકારોને પ્રતિકૂળ રાષ્ટ્રો પાસેથી પ્રાપ્તિ ઘટાડવા દબાણ કરવામાં આવશે. રાષ્ટ્રો હવે ઇઝરાયેલી મોડલનો અભ્યાસ કરવાનો પ્રયાસ કરશે અને તેમના વિરોધીઓને વધુ સારી રીતે લક્ષ્ય બનાવવા માટે ટેક્નોલોજી વિકસાવવાનો પ્રયાસ કરશે. હાઇબ્રિડ યુદ્ધ હવે નવા તબક્કામાં પ્રવેશ્યું છે. ઘણા સંવેદનશીલ સ્થાનો આગ્રહ કરે છે કે તેના કર્મચારીઓ સ્થાનોને ટ્રેક થતા અટકાવવા માટે ઇન્ટરનેટ વિના મૂળ મોબાઇલ ફોનનો ઉપયોગ કરે છે.

કાયદેસર રીતે, હુમલાને બૂબી ટ્રેપ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, જે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે પ્રતિબંધિત છે. જોકે, ઈઝરાયેલ આ હુમલામાં સામેલ હોવાનો ઈન્કાર કરશે. જ્યારે સિંગલ મોબાઈલ ફોન હજુ પણ વિસ્ફોટ કરી શકાય છે, સંશોધન હવે સામૂહિક એક્શન તરફ આગળ વધશે. તે ઇતિહાસનું પુનરાવર્તન છે. આક્રમક ભૂમિકામાં ડ્રોનનો ઉપયોગ કરનાર યુ.એસ. સૌપ્રથમ હતું, હાલમાં દરેક રાષ્ટ્ર અને આતંકવાદી જૂથો પાસે પણ છે. ઈઝરાયેલે આ એક રસ્તો બતાવ્યો છે, જે બીજાઓ અનુસરશે. વિશ્વ હવે જોખમી સ્થળ હશે.

  1. સરકારી ક્ષેત્રમાં લેટરલ એન્ટ્રી, વર્ક કલ્ચરમાં તફાવત સુધારવાની જરૂર છે - LATERAL ENTRANTS IN GOVT SECTOR
  2. જમ્મુ કાશ્મીર ચૂંટણી: વારસા માટેની લડાઈ, જનરેશનલ શિફ્ટ - JAMMU KASHMIR ELECTIONS

નવી દિલ્હીઃ જોકે આ બાબતની સટીક જાણકારી ક્યારેય નથી મળી શકી કે કેવી રીતે ઈઝરાયેલ મોસાદ અને તેના સાયબરવોરફેર યૂનિટ 8200એ લેબનોનમાં પેઝર, હેંડહેલ્ડ વોકી-ટોકી અને ઉર્જા પ્રણાલિઓના વિસ્ફોટની યોજના બનાવી, પણ આનાથી હાઈબ્રિડ યુદ્ધને નવા સ્તર પર પહોંચાડી દીધું છે. આ હુમલાઓએ લેબનોનમાં ભય પેદા કરી દીધો છે અને તેમના તમામ આધુનિક ટેક્નીકલ ઉપકરણોને છોડીને તેમને સંચારના પ્રાચીન સાધનો પર પાછા વળવા માટે મજબૂર થવું પડ્યું છે. તેણે હિઝબોલ્લાહ નેતાઓના મનમાં અનિશ્ચિતતા અને ભ્રમ પણ પેદા કર્યો, જેનાથી ઈઝરાયેલીઓને આક્રમક કાર્યવાહી માટે પોતાની સેનાને ફરીથી તૈનાત કરવાનો સમય અને સ્થાન મળી ગયા. તેણે ઈલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણોથી ઉત્પન્ન થનારા જોખમોને સામે લાવી દીધા.

જેરુસલેમ પોસ્ટ અનુસાર, યૂનિટ 8200, 'અમેરિકી રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા એજન્સી કે બ્રિટનની જીસીએચક્યૂના બરાબર છે અને ઈઝરાયેલ રક્ષા દળોમાં સૌથી મોટી એક લશ્કરી એકમ છે.' આ કાર્ય સિગ્નલ ઈંટેલિજન્સથી લઈને ડેટા માઈનિંગ અને ત્યાંથી સાબર હુમલાઓ સુધીનું છે. આ ઈરાની પરમાણુ સેંટ્રીફ્યૂઝને નિષ્ક્રિય કરવા માટે સાયબર હુમલાઓના ઉપયોગ કરવા સહિત પહેલાની ઘટનાઓમાં શામિલ રહ્યું છે. યૂનિટને હમાસના લક્ષ્યોનું સિલેક્સ્સન કરવા માટે એક આર્ટિફિશિયલ ઈંટેલિજેંસનો ઉપયોગ કરવા માટે જાણિતું છે. 7 ઓક્ટોબરે હુમલાની જાણકારી મેળવવામાં નિષ્ફળ રહવેના કારણે તેની પ્રતિષ્ઠા ખરાબર થઈ ગઈ હતી, જેના પરિણામ સ્વરૂપ તેના પ્રમુખને રાજીનમું આપવું પડ્યું હતું.

હાઈબ્રિડ યુદ્ધ પોતાના સર્વોત્તમ સ્તર પર
હાઈબ્રિડ યુદ્ધ પોતાના સર્વોત્તમ સ્તર પર (Etv Bharat)

મીડિયા અહેવાલો અનુમાન કરે છે કે ઇઝરાયેલ હિઝબોલ્લાના બહુવિધ સંદેશાવ્યવહાર સાધનો માટેના સામૂહિક ઓર્ડરને અટકાવવામાં વ્યવસ્થાપિત હતું અને રેડિયો સિગ્નલો દ્વારા તેમના વિસ્ફોટને સક્ષમ કરવા માટે વિસ્ફોટકો અને ચિપ્સ લગાવીને તેમાં ફેરફાર કર્યો હતો. વિસ્ફોટ થતાં ઉપકરણોનું ઉત્પાદન કર્યું હોવાનું માનવામાં આવતી કંપનીઓએ કોઈપણ આરોપોને નકારી કાઢ્યા હતા, અને એવી માન્યતામાં ઉમેરો કર્યો હતો કે ઈઝરાયેલના ઓપરેટિવ્સની માલિકીની શેલ કંપનીને ઓર્ડર આપવામાં આવ્યા હતા.

યુએસએ વાકેફ હોવાનો અથવા તેમાં સામેલ હોવાનો ઇનકાર કર્યો છે, જોકે સીએનએનના અહેવાલમાં ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે યુ.એસ.ને આગામી હુમલાની જાણ કરવામાં આવી હતી, વિગતો શેર કર્યા વિના. જ્યારે ઇઝરાયેલે ટિપ્પણી કરવાનો ઇનકાર કર્યો છે, તેના સંરક્ષણ પ્રધાન, યોવ ગેલન્ટે ઉલ્લેખ કર્યો છે, 'આપણે આ યુદ્ધમાં નવા યુગની શરૂઆતમાં છીએ અને આપણે આપણી જાતને અનુકૂળ થવાની જરૂર છે.'

આ તે સૌથી નજીકની વાત છે જેને ઈઝરાયલી સ્વીકાર કરવાના નજીક પહોંચી ગયા છે. દુનિયા માટે, હાઈબ્રિડ યુદ્ધ હવે એક ખતરનાક તબક્કામાં પ્રવેશ કરી ચુક્યું છે, જ્યાં સામાન્ય માણસ પર જોખમમાં છે. આ ડિવાઈસમાં વિસ્ફોટક લગાવવામાં આવ્યો હતો તેવા દાવા કરવામાં આવ્યા હતા. ઈલેક્ટ્રોનિક સિગ્નલનો ઉપયોગ કરીને આ જ પ્રકારની બેટરીમાં વિસ્ફોટ કરવામાં આવ્યો હતો, જોકે આ સ્પષ્ટ નથી. હેકર્સે પુષ્ટિ કરી છે કે ડિવાઈસને દૂરથી છેડછાટ કરવા માટે માલ્વેયરનો ઉપયોગ કરવો શક્ય છે, પણ સંભવતઃ જોવાયેલા સ્તરો પર નથી. હિઝબોલ્લાહ ને વિવશ પેજર પર સ્વિચ થવું પડ્યું, જ્યારે તેમને અનુભવ થયો કે ઈઝરાયલી મોબાઈલ સિગ્નલના આધાર પર વરિષ્ઠ કમાંડર્સને શોધી રહ્યા હતા અને તેમના વિશેષ હુમલામાં નિશાન બનાવી રહ્યા હતા. આ હુમલાના સાથે લેબનોનમાં પેજર અને હાથમાં પકડાતા વોકી ટોકી પણ જોખમ ભર્યા છે. આ હિઝબોલ્લાહ સંચારને અસર કરે છે, જે યુદ્ધમાં જરૂરી શરત છે.

ઇઝરાયેલ દ્વારા આ વ્યૂહાત્મક કામગીરીની વ્યૂહાત્મક અસર પડશે, શરૂઆતમાં તે વૈશ્વિક સ્તરે અનેક આતંકવાદી સંગઠનો સાથેની લડાઇમાં હિઝબુલ્લાહને બદલો લેવાની ફરજ પાડવામાં આવશે, જો કે પથ્થર યુગમાં સંદેશા વ્યવહાર સાથે તે સરળ નહીં હોય. થોડા સમય માટે તેમના નેતૃત્વમાં મૂંઝવણ પ્રવર્તશે. આનો ઉપયોગ ઇઝરાયેલીઓ દ્વારા કરવામાં આવશે.

હિઝબોલ્લાહ પદાનુક્રમમાં ઇઝરાયેલી જાસૂસોના સંભવિત અસ્તિત્વ અંગે વધતી જતી અસ્વસ્થતા હશે, જેમણે મોસાદને સંચાર ઉપકરણોના ઓર્ડર પર વિગતો લીક કરી હશે. અવિશ્વાસ વધારતા, ચૂડેલ શિકાર તરફ દોરી શકે છે. જ્યારે મૃત્યુ ઓછા હતા, ઇજાઓ હિઝબુલ્લાહને અસર કરશે કારણ કે મોટાભાગના ઇજાગ્રસ્તો મધ્યમ ક્રમાંકિત કાર્યકર્તાઓ હતા. ઈઝરાયેલ સાથે સંઘર્ષમાં રોકાયેલા અન્ય આતંકવાદી જૂથો હવે ઈલેક્ટ્રોનિક કોમ્યુનિકેશન ડિવાઈસનો ઉપયોગ કરવામાં સાવચેત રહેશે.

ઇઝરાયેલની અંદર, હિઝબોલ્લાહ અને તેના સાથીઓ તરફથી રોકેટ હુમલાઓ સહિત મોટા બદલો લેવાની આશંકા છે. લશ્કરી આક્રમણની ઇઝરાયેલની ધમકી હોવા છતાં, બદલો લેવાથી જાનહાનિ થઈ શકે છે. યુદ્ધવિરામ, જે થોડા દિવસો પહેલા શક્ય હતું, હવે ઇતિહાસ દેખાય છે. હમાસની કસ્ટડીમાં ઇઝરાયલના બંધકોની સુરક્ષા એક પ્રશ્નાર્થ ચિન્હ બની રહેશે. ઈરાનના પ્રોક્સીઓ હવે ઈઝરાયેલને નિશાન બનાવવા માટે સાથે જોડાશે.

બેન્જામિન નેતન્યાહુ, ઇઝરાયેલના પીએમ, સંઘર્ષને વિસ્તૃત કરવાના તેમના લક્ષ્યને પ્રાપ્ત કરી ચૂક્યા છે. તેનાથી તેમની ખુરશી વધુ થોડા સમય માટે સુરક્ષિત રહેશે. વિસ્થાપિત ઇઝરાયેલીઓને હિઝબોલ્લાહ દ્વારા કરવામાં આવેલા હુમલાઓને કારણે પાછા ઉત્તરી ઇઝરાયેલમાં તેમના ઘરોમાં પાછા ખસેડવાના તેમના વચનના આધારે ઓપરેશન શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. વિસ્તૃત સંઘર્ષ તેના હટાવવા માટેના કોઈપણ વિરોધને અવરોધિત કરશે અને યુ.એસ.ને તેનું સમર્થન કરવા માટે પણ દબાણ કરશે. શાંતિ અને યુદ્ધવિરામની આશા ધુમાડામાં ઉડી ગઈ છે. હમાસના હુમલાની પ્રથમ વર્ષગાંઠ ખૂણામાં છે અને ઇઝરાયેલ તેના યુદ્ધ લક્ષ્યો હાંસલ કરવાની ક્યાંય નજીક નથી. એવું લાગે છે કે તેની પાસે કોઈ વ્યૂહરચના કે અંતિમ રાજ્ય નથી. તેનાથી વિપરીત, તેણે વધુ આતંકવાદી જૂથોને સંઘર્ષમાં ખેંચ્યા છે. સમગ્ર પ્રદેશમાં જાનહાનિ અને વિનાશનું પ્રમાણ વધુ રહ્યું છે.

ઈરાન, જેણે લગભગ સો ઘાયલ હિઝબુલ્લાહ સૈનિકોને તબીબી સારવાર માટે તેમના દેશમાં પહોંચાડ્યા હતા, તેઓ તેમની સરહદોની અંદર સમાન હુમલાની શક્યતાને ધ્યાનમાં લેશે. તેના સેન્ટ્રીફ્યુજને ઇઝરાયેલ દ્વારા અગાઉના સાયબર હુમલામાં નિષ્ક્રિય કરવામાં આવ્યા હતા. તે જ પુનરાવર્તન કરી શકાય છે. અમેરિકાએ ઈરાનને લેબનોનમાં હુમલાનો જવાબ આપવા અંગે ચેતવણી આપી છે.

વૈશ્વિક સ્તરે, રાષ્ટ્રો તેમના ટોચના નાગરિક અને લશ્કરી કાર્યકર્તાઓ માટે સિસ્ટમમાં સ્થાનિક રીતે વિકસિત સોફ્ટવેર સાથે સુરક્ષિત નેટવર્ક તરફ આગળ વધી રહ્યા છે. આ માટે તેઓ વિશ્વસનીય કંપનીઓ પાસેથી મોટી સંખ્યામાં મોબાઈલ સેટનો ઓર્ડર આપે છે. આ પછી ફેરફાર કરવામાં આવે છે. આનો હેતુ વરિષ્ઠ કમાન્ડરોના સ્થાનો સાથે ચેડા થવાથી તેમજ સંદેશાવ્યવહારને હેક થવાથી રોકવાનો છે. ઇઝરાયેલની કાર્યવાહી માટે જરૂરી છે કે આવા તમામ ઉપકરણોને કોઈપણ માલવેર માટે ફરીથી તપાસવામાં આવે, જે એક ખર્ચાળ કવાયત હશે, પરંતુ તેને અવગણી શકાય નહીં.

મોટા પ્રમાણમાં વસ્તી, મુખ્યત્વે એવા રાષ્ટ્રોમાં કે જેઓ ચાઇના અથવા અન્ય વિરોધી દેશોમાંથી ઇલેક્ટ્રોનિક હાર્ડવેર આયાત કરે છે, તેઓ તેમના સાધનોમાં સમાન માલવેર વિશે ચિંતિત હશે. સ્થાનિક ઉત્પાદનમાં વધારો કરતી વખતે સરકારોને પ્રતિકૂળ રાષ્ટ્રો પાસેથી પ્રાપ્તિ ઘટાડવા દબાણ કરવામાં આવશે. રાષ્ટ્રો હવે ઇઝરાયેલી મોડલનો અભ્યાસ કરવાનો પ્રયાસ કરશે અને તેમના વિરોધીઓને વધુ સારી રીતે લક્ષ્ય બનાવવા માટે ટેક્નોલોજી વિકસાવવાનો પ્રયાસ કરશે. હાઇબ્રિડ યુદ્ધ હવે નવા તબક્કામાં પ્રવેશ્યું છે. ઘણા સંવેદનશીલ સ્થાનો આગ્રહ કરે છે કે તેના કર્મચારીઓ સ્થાનોને ટ્રેક થતા અટકાવવા માટે ઇન્ટરનેટ વિના મૂળ મોબાઇલ ફોનનો ઉપયોગ કરે છે.

કાયદેસર રીતે, હુમલાને બૂબી ટ્રેપ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, જે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે પ્રતિબંધિત છે. જોકે, ઈઝરાયેલ આ હુમલામાં સામેલ હોવાનો ઈન્કાર કરશે. જ્યારે સિંગલ મોબાઈલ ફોન હજુ પણ વિસ્ફોટ કરી શકાય છે, સંશોધન હવે સામૂહિક એક્શન તરફ આગળ વધશે. તે ઇતિહાસનું પુનરાવર્તન છે. આક્રમક ભૂમિકામાં ડ્રોનનો ઉપયોગ કરનાર યુ.એસ. સૌપ્રથમ હતું, હાલમાં દરેક રાષ્ટ્ર અને આતંકવાદી જૂથો પાસે પણ છે. ઈઝરાયેલે આ એક રસ્તો બતાવ્યો છે, જે બીજાઓ અનુસરશે. વિશ્વ હવે જોખમી સ્થળ હશે.

  1. સરકારી ક્ષેત્રમાં લેટરલ એન્ટ્રી, વર્ક કલ્ચરમાં તફાવત સુધારવાની જરૂર છે - LATERAL ENTRANTS IN GOVT SECTOR
  2. જમ્મુ કાશ્મીર ચૂંટણી: વારસા માટેની લડાઈ, જનરેશનલ શિફ્ટ - JAMMU KASHMIR ELECTIONS
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.