બોલપુર: પશ્ચિમ બંગાળના શાંતિનિકેતનમાં યુનેસ્કોની વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઈટ વિશ્વ ભારતી યુનિવર્સિટીની છ ઈમારતોમાંથી સૌથી જૂની ઈમારત ટૂંક સમયમાં પ્રવાસીઓ માટે ખોલવામાં આવશે. આ બિલ્ડીંગનું નવીનીકરણ કરી રહેલી આર્કિયોલોજિકલ સોસાયટી ઓફ ઈન્ડિયા (ASI)એ હવે કામ પૂર્ણ થયા બાદ તેને યુનિવર્સિટી સત્તાવાળાઓને સોંપી દીધી છે.
પ્રવાસીઓ હવે પ્રસિદ્ધ શાંતિનિકેતન ગૃહની મુલાકાત લઈ શકશે. રવીન્દ્રનાથ ટાગોરના શાંતિનિકેતનને ગયા વર્ષે સપ્ટેમ્બરમાં યુનેસ્કો દ્વારા વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઈટ જાહેર કરવામાં આવ્યું હતું. જોકે, નવીનીકરણના કારણે શાંતિનિકેતન ગૃહ પ્રવાસીઓ માટે બંધ કરી દેવામાં આવ્યું હતું. આ વિષય પર, વિશ્વ ભારતીના રવિન્દ્ર ભવનના ડિરેક્ટર અમલ પાલે ETV ભારતને જણાવ્યું હતું કે ASI દ્વારા શરૂ કરાયેલ શાંતિનિકેતન હોમના રિસ્ટોરેશનનું કામ લાંબા સમયથી ચાલી રહ્યું હતું. હવે અહીંનું કામ પૂર્ણ થઈ ગયું છે અને તેને સત્તાવાર રીતે વિશ્વ ભારતીને સોંપવામાં આવ્યું છે.
જો કે, આ બિલ્ડીંગમાં પ્રવાસીઓને આવવા દેવાની અંતિમ મંજૂરી યુનિવર્સિટીના સુરક્ષા અધિકારીઓ અને અન્ય નિષ્ણાતો સાથે ચર્ચા કર્યા બાદ લેવામાં આવશે. COVID-19 રોગચાળાના ફાટી નીકળ્યા બાદ, યુનિવર્સિટી કેમ્પસની અંદરની સુવિધાઓના જાહેર પ્રવેશ પર નિયંત્રણો લાદવામાં આવ્યા હતા. જ્યારે વિદ્યાર્થીઓએ સત્તાવાળાઓને એવી ફરિયાદ પણ કરી હતી કે કેમ્પસના મુખ્ય વિસ્તારમાં પ્રવાસીઓની મુક્ત અવરજવરને કારણે તેમના અભ્યાસમાં અવરોધ આવી રહ્યો હોવાનું જણાવાયુ હતું.
જો કે, હવે પ્રવાસીઓને ધીમે ધીમે યુનિવર્સિટી કેમ્પસના અમુક વિસ્તારો અને રવીન્દ્ર ભવન મ્યુઝિયમની મુલાકાત લેવાની મંજૂરી આપવામાં આવી રહી છે. પ્રવાસી પાંચ ઘરો; ઉદિચી, શ્યામોલી, કોણાર્ક અને પુનાશ્ચાની પણ મુલાકાત લઈ શકશે, જેનો ઉપયોગ ટાગોરે શાંતિનિકેતનમાં તેમના રોકાણ દરમિયાન કર્યો હતો. જ્યારે આ શ્રેણીનું છઠ્ઠું, શાંતિનિકેતન ગૃહ હવે આ યાદીમાં ઉમેરવામાં આવશે.
યુનિવર્સિટી પાસે ઉપલબ્ધ રેકોર્ડ્સ દર્શાવે છે કે, તમામ ઘરોમાં શાંતિનિકેતન ગૃહ એકમાત્ર એવું માળખું હતું જે રાયપુરના જમીનદાર પ્રતાપ નારાયણ સિંહના સમયનું હતું. મહર્ષિ દેવેન્દ્રનાથ ટાગોર બોલપુર પહોંચ્યા અને આશ્રમની સ્થાપના કરી તે પહેલાંની વાત છે. જે આગળ જતાં શાંતિનિકેતન તરીકે જાણીતું થયું.
દ્વિપેન્દ્રનાથ ટાગોર અને આચાર્ય શિવનાથ શાસ્ત્રી અને પ્રતાપચંદ્ર મજમુદાર જેવા લેખકો શાંતિનિકેતન ગૃહમાં રોકાયા છે. આ બિલ્ડીંગમાં મહાત્મા ગાંધી, મદનમોહન માલવિયા, જદુનાથ સરકાર અને અન્ય જેવા રાષ્ટ્રીય નેતાઓની શાંતિનિકેતનની મુલાકાત દરમિયાન પણ હોસ્ટ કરવામાં આવ્યું છે. આજ સુધી, શાંતિનિકેતન ગૃહની બાલ્કનીમાંથી શહનાઈ વગાડીને વાર્ષિક પૌષ મેળાની જાહેરાત કરવામાં આવે છે.
