আমেৰিকান কলেজ অৱ গেষ্ট্ৰ’এণ্টেৰ’লজীয়ে সংজ্ঞায়িত কৰা অনুসৰি হেপাটাইটিছ হৈছে যকৃতৰ সংক্ৰমণ (প্ৰদাহ) আৰু তাৰ ফলত হোৱা প্ৰদাহ । হেপাটাইটিছ ভাইৰাছ পাঁচ প্ৰকাৰৰ হ’ল- হেপাটাইটিছ এ, বি, চি, ডি আৰু হেপাটাইটিছ ই । সময়মতে সঠিক নিদান আৰু চিকিৎসা নকৰিলে হেপাটাইটিছৰ পাৰ্শ্বক্ৰিয়াই ক্ৰমান্বয়ে যকৃতৰ কাৰ্য্যক্ষমতা দুৰ্বল কৰি পেলায় আৰু বহুদিনৰ পিছত যকৃতে কাম বন্ধ কৰি দিয়ে । এই গুৰুতৰ চিকিৎসাজনিত অৱস্থাক লিভাৰ ফেইলাৰ বোলা হয় ।
অৱহেলাৰ ফলত যকৃতৰ অধিক ক্ষতি হ’ব পাৰে: হেপাটাইটিছ বি আৰু চি সময়মতে ধৰা নপৰে আৰু সঠিক চিকিৎসা নকৰিলে দুয়োটাৰে যকৃতৰ চিৰ’ছিছ বা যকৃতৰ কৰ্কট ৰোগৰ দৰে মাৰাত্মক ৰোগ হ’ব পাৰে । স্বাস্থ্য বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে যকৃতৰ ৰোগৰ প্ৰেক্ষাপটত ছমাহতকৈ কম সময়ৰ সংক্ৰমণক তীব্ৰ আৰু ছমাহতকৈ অধিক সময়ৰ সংক্ৰমণক দীৰ্ঘদিনীয়া সংক্ৰমণ বুলি কোৱা হয় ।
হেপাটাইটিছ এ আৰু ইঃ দূষিত খোৱাপানী আৰু অস্বাস্থ্যকৰ খাদ্য হেপাটাইটিছৰ প্ৰধান কাৰণ । হেপাটাইটিছ বি আৰু চি’তকৈ হেপাটাইটিছ এ আৰু ইয়ে যকৃতৰ ক্ষতি কম কৰে। সুষম খাদ্য আৰু উপযুক্ত চিকিৎসা পালন কৰি দুয়োটাৰে পৰা মুক্তি পাব পাৰি ।
হেপাটাইটিছ বি আৰু চিঃ হেপাটাইটিছ বি আৰু চিৰ ফলত যকৃতৰ যথেষ্ট ক্ষতি হয় । তেজ সঞ্চালন, সংক্ৰমিত ব্যক্তিয়ে ব্যৱহাৰ কৰা বস্তু যেনে টুথব্ৰাছ আৰু ৰেজাৰ আদি ভাগ-বতৰা কৰি আন সুস্থ লোকলৈ এই ভাইৰাছ সংক্ৰমিত হ’ব পাৰে । আনহাতে, ড্ৰাগছ বেজী দিয়া বা অসুৰক্ষিত যৌন সম্পৰ্ক স্থাপন কৰা লোকৰ হেপাটাইটিছ বি আৰু চি ৰোগত আক্ৰান্ত হোৱাৰ সম্ভাৱনা বেছি ।
হেপাটাইটিছ ডিঃ সাধাৰণতে কোনো ব্যক্তি হেপাটাইটিছ বি আৰু চি ৰোগত আক্ৰান্ত হ’লে হেপাটাইটিছ ডি ৰোগত আক্ৰান্ত হোৱাৰ সম্ভাৱনাও বেছি। হেপাটাইটিছ ডিৰ ক্ষেত্ৰত যকৃতৰ প্ৰদাহ দীৰ্ঘদিন ধৰি থাকে ।
ইয়াত গুৰুতৰ লক্ষণসমূহ উল্লেখ কৰা হৈছে : হেপাটাইটিছৰ পাঁচোটা প্ৰকাৰৰ লক্ষণ প্ৰায় একে, মূলতঃ
- পেটৰ বিষ
- সঘনাই বদহজম আৰু ডায়েৰিয়া
- জণ্ডিচ ছাল, নখ আৰু চকু হালধীয়া হোৱা
- বমি আৰু বমি হোৱা
- ভোক কমি যোৱা আৰু ধাৰাবাহিকভাৱে ওজন কমি যোৱা
- জ্বৰ আৰু অটলতা
- বমি আৰু বমি হোৱা
- শাৰীৰিক বা মানসিক পৰিশ্ৰম নকৰাকৈ ভাগৰুৱা অনুভৱ কৰা
- প্ৰস্ৰাৱৰ গাঢ় হালধীয়া ৰং
- গাঁঠিৰ বিষ
কেতিয়া চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ ল’ব লাগে: ওপৰৰ কোনো লক্ষণ দেখা দিলে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ ল’ব লাগে ।
এই পৰীক্ষাসমূহে হেপাটাইটিছ ধৰা পেলাব: ‘IgM’ এন্টিব’ডি পৰীক্ষাৰ সহায়ত হেপাটাইটিছ এ আৰু ই ধৰা পেলোৱা হয় । হেপাটাইটিছ বি ভাইৰাছ ধৰা পেলাবলৈ DNAৰ মাত্ৰা পৰীক্ষা কৰা হয় । গতিকে, হেপাটাইটিছ চিৰ বাবে আৰ এন এ পৰীক্ষা আৰু জিন’টাইপিং পৰীক্ষা কৰা হয় । ইয়াৰ উপৰিও লিভাৰ ফাংচন টেষ্ট, চিবিচি, কিডনী ফাংচন টেষ্টো কৰা হয় ।
চিকিৎসাৰ প্ৰকাৰসমূহ হ’ল-
হেপাটাইটিছ এ আৰু ইঃ হেপাটাইটিছ এৰ বেছিভাগ ক্ষেত্ৰতে শৰীৰটো নিজাববীয়াকৈ সুস্থ হৈ উঠে যদিও ৰোগীয়ে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ মানি চলিব লাগে । ব্যতিক্ৰমী ক্ষেত্ৰত ধাৰাবাহিকভাৱে বমি আৰু ডায়েৰিয়া বা অস্বাভাৱিক শাৰীৰিক অৱস্থাৰ বাবে ৰোগীক চিকিৎসালয়ত ভৰ্তি কৰিবলগীয়া হয় । হেপাটাইটিছ ইৰ চিকিৎসা হেপাটাইটিছ এৰ দৰেই যদিও গৰ্ভৱতী মহিলাৰ হেপাটাইটিছ ই হোৱাৰ সম্ভাৱনা বেছি । এনে ক্ষেত্ৰত তেওঁলোকক চিকিৎসাৰ দ্বাৰা নিৰীক্ষণ কৰিব লাগে ।
হেপাটাইটিছ বি’ৰ চিকিৎসাঃ এই ভাইৰাছৰ সংক্ৰমণো দীৰ্ঘদিনীয়া সংক্ৰমণলৈ পৰিণত হ’ব পাৰে আৰু কিছুমান ক্ষেত্ৰত এই সমস্যা আজীৱন চলি থাকিব পাৰে । যদিহে হেপাটাইটিছ বি সংক্ৰমণ ৬ মাহতকৈ অধিক সময় থাকে তেন্তে ইয়াক ক্ৰনিক হেপাটাইটিছ বি বোলা হয় । এই সংক্ৰমণৰ চিকিৎসাৰ বাবে বেজী আৰু টেবলেট ব্যৱহাৰ কৰা হয় । ইয়াৰ পিছতো হেপাটাইটিছ বিৰ আৰোগ্যৰ হাৰ অতি কম । ৰোগীজনক প্ৰতি ৩ মাহৰ মূৰে মূৰে নিৰীক্ষণ কৰা হয় আৰু তেওঁৰ ঔষধ আজীৱন অব্যাহত ৰাখিব পাৰি । হেপাটাইটিছ বিত লিভাৰ কেন্সাৰ বা লিভাৰ চিৰ’ছিছ হ’ব পাৰে যদিও চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ অনুসৰি সঠিক ঔষধ সেৱন কৰিলে এই অৱস্থাৰ পৰা হাত সাৰিব পাৰি ।
- হেপাটাইটিছ চিৰ চিকিৎসা সম্ভৱঃ নতুন ঔষধৰ উপলব্ধতাৰ লগে লগে এতিয়া হেপাটাইটিছ চিৰ চিকিৎসা সম্ভৱ হৈছে । এই ঔষধবোৰৰ সফলতাৰ হাৰ প্ৰায় ৯৮ শতাংশ আৰু পাৰ্শ্বক্ৰিয়া নগণ্য ।
- হেপাটাইটিছ ডিৰ চিকিৎসাঃ দেশত হেপাটাইটিছ ডি’ৰ অতি কম সংখ্যক ৰোগীহে দেখা দিয়ে । হেপাটাইটিছ ডি’ৰ চিকিৎসাৰ বাবে ঔষধ উপলব্ধ ।
বাৰিষাৰ সময়ত ৰোগী বৃদ্ধি পায়: আন ঋতুৰ তুলনাত বাৰিষাত হেপাটাইটিছ এ আৰু ইৰ ৰোগী বৃদ্ধি পায় । আচলতে এই বতৰত বায়ুমণ্ডলত আৰ্দ্ৰতাৰ বাবে হেপাটাইটিছ A আৰু E ভাইৰাছ দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পায় । ইয়াৰ উপৰিও বৰষুণতো মলি বাঢ়ি যায় । দেশৰ বিশুদ্ধ খোৱাপানী যোগান ব্যৱস্থা সকলোতে নিখুঁত নহয়, বৰষুণৰ পানীৰ লিকেজে আনকি খোৱাপানীকো দূষিত কৰে । এই অৱস্থাত হেপাটাইটিছ এ আৰু ই হোৱাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পায় ।
- হেপাটাইটিছ এ আৰু ই ভাইৰাছ দূষিত খোৱাপানী আৰু অস্বাস্থ্যকৰ খাদ্য খোৱাৰ জৰিয়তে শৰীৰত প্ৰৱেশ কৰে । এনে অৱস্থাত কেৱল বিশুদ্ধ খোৱাপানী আৰু খাদ্য গ্ৰহণ কৰিব লাগে ।
- ঘৰতে ৰন্ধা সতেজ খাদ্য যিমান পাৰি খাব আৰু বাহিৰত খাদ্য খোৱাৰ পৰা বিৰত থাকক ।
- যিসকলে হেপাটাইটিছ এৰ ভেকচিন লোৱা নাই তেওঁলোকে বাৰিষা আৰম্ভ হোৱাৰ ৬ মাহৰ আগতে হেপাটাইটিছ এৰ ভেকচিন ল’ব লাগে ৷
লিভাৰ চিৰ’ছিছৰ আশংকা: বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাই কৰা এক অধ্যয়ন অনুসৰি হেপাটাইটিছ বি আৰু চি ৰোগ নিৰ্ণয় আৰু তৎকালীনভাৱে চিকিৎসা নকৰিলে ৰোগীয়ে লিভাৰ চিৰ’ছিছৰ দৰে গুৰুতৰ সমস্যাৰ সন্মুখীন হ’ব পাৰে । চিৰ’ছিছত যকৃত সংকুচিত হয় আৰু ইয়াৰ কোষবোৰৰ অৱনতি ঘটিবলৈ আৰম্ভ কৰে । এনে অৱস্থাত লিভাৰে কাম কৰা বন্ধ কৰি দিয়ে, ইয়াক চিকিৎসাৰ ক্ষেত্ৰত লিভাৰ ফেইলাৰ বুলি কোৱা হয় । এই পৰিস্থিতিত লিভাৰ ট্ৰান্সপ্লাণ্টেই একমাত্ৰ আৰু শেষ উপায় ।
আপোনাৰ খাদ্যাভ্যাসৰ প্ৰতি গুৰুত্ব দিয়ক
- সদায় মদৰ পৰা আঁতৰি থাকক, কাৰণ মদ যকৃতৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ শত্ৰু ।
- অত্যধিক তেলীয়া বা চৰ্বিযুক্ত খাদ্য যকৃতৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে বেয়া, ইয়াক পৰিহাৰ কৰক ।
- জাংক ফুড আৰু প্ৰচেছড ফুড ক্ষতিকাৰক ।
- খাদ্যত গোটা শস্য অন্তৰ্ভুক্ত কৰক । দাইল, দাইল আৰু অটছ উপকাৰী ।
- বতৰৰ ফলমূল আৰু শাক-পাচলি পছন্দ কৰক ।
- কম চৰ্বিযুক্ত দুগ্ধজাত সামগ্ৰী উপকাৰী ।
- নিমখ কমকৈ খোৱাটো উপকাৰী । খাদ্যৰ ওপৰত পৃথকে পৃথকে নিমখ ছটিয়াই নিদিব ।
যকৃতৰ উপকাৰী খাদ্যঃ আমেৰিকান জাৰ্নেল অৱ ক্লিনিকেল নিউট্ৰিচনৰ মতে, বিট, সেউজীয়া পাতৰ শাক-পাচলি, মূলা, ব্ৰকলি আদি যকৃতক শক্তিশালী কৰি ৰখাৰ বাবে বিশেষভাৱে উপকাৰী । ইয়াৰ উপৰিও টেঙা ফল যেনে মৌচুমী, গোল নেমু, নেমু, কমলা আদিও উপকাৰী । আনহাতে, দ্য জাৰ্নেল অৱ নিউট্ৰিচনত প্ৰকাশিত এক অধ্যয়ন অনুসৰি আখৰোটত প্ৰচুৰ পৰিমাণে ওমেগা ১ আৰু ওমেগা ৩ ফেটি এচিড থাকে, যিবোৰত প্ৰচুৰ পৰিমাণে এন্টি অক্সিডেন্ট থাকে । এই কাৰণে আখৰোট যকৃতৰ বাবেও উপকাৰী । এই অধ্যয়ন অনুসৰি হালধি, সেউজীয়া পাতৰ শাক-পাচলি, মাহজাতীয় শস্য আৰু ব্ৰকলিও যকৃতৰ বাবে উপকাৰী ।
নিজৰ যত্ন লওক:
হেপাটাইটিছৰ প্ৰতিষেধক: হেপাটাইটিছ এ আৰু বি টিকা (ভেক্সিন) উপলব্ধ, যাৰ ব্যৱহাৰে হেপাটাইটিছৰ সম্ভাৱনা বহু পৰিমাণে হ্ৰাস কৰে । এই ভেকচিনৰ মাত্ৰা শিশুৰ পৰা প্ৰাপ্তবয়স্কলৈকে ল’ব পাৰি ।
চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শৰে পৰীক্ষা কৰক: হেপাটাইটিছ পৰীক্ষা এই ৰোগ প্ৰতিৰোধ আৰু আগতীয়াকৈ নিৰ্ণয়ৰ আটাইতকৈ সঠিক পদ্ধতি । যেতিয়াই হেপাটাইটিছৰ কোনো লক্ষণ দেখা দিয়ে তেতিয়াই চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লওক আৰু পৰীক্ষা কৰক । এনে কৰিলে যিকোনো গুৰুতৰ ৰোগৰ আশংকা বাচিব পাৰি । তেজৰ পৰীক্ষাৰ জৰিয়তে হেপাটাইটিছ ধৰা পেলাব পাৰি যাতে আপুনি কোনো ভাইৰাছৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিছে নেকি ।
বীজাণুমুক্ত চিৰিঞ্জ ব্যৱহাৰ: কোনো কাৰণতে বেজী এবাৰতকৈ বেছি ব্যৱহাৰ কৰিব নালাগে । ইয়াৰ বাবে বীজাণুমুক্ত চিৰিঞ্জ ব্যৱহাৰ কৰক আৰু তাৰ পিছত ব্যৱহাৰৰ পিছত পেলাই দিয়ক। যদি দুজন ব্যক্তিৰ মাজত চিৰিঞ্জ পুনৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয় তেন্তে হেপাটাইটিছ, এইচ আই ভি আদি ৰোগৰ সংক্ৰমণৰ আশংকা বৃদ্ধি পায় ।
অসুৰক্ষিত যৌন সম্পৰ্ক নকৰিব: কেতিয়াবা যৌন সম্পৰ্কৰ ফলত যকৃতৰ ক্ষতি হ’ব পাৰে । এনে ক্ষেত্ৰত যৌন সম্পৰ্কৰ সময়ত সুৰক্ষামূলক ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰক ।
আনৰ ব্লেড ব্যৱহাৰ নকৰিব: বেজী বা চিৰিঞ্জৰ দৰে আনৰ ব্লেড বা ৰেজাৰেও তেজ সংক্ৰমিত কৰি হেপাটাইটিছ আৰু এইচ আই ভি আদিৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰিব পাৰে ।
টেটু কৰাৰ সময়ত সাৱধান হওক: টেটু আঁতৰোৱা সঁজুলিৰ বেজী বীজাণুমুক্ত বা বীজাণুমুক্ত হ’ব লাগে । কাৰণ পুনৰ ব্যৱহাৰৰ আগতে সেইবোৰক সঠিকভাৱে বীজাণুমুক্ত নকৰিলে হেপাটাইটিছৰ দৰে সংক্ৰমণৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পায় ।
হেপাটাইটিছ দিৱসৰ বিষয়বস্তু: এইবাৰ হেপাটাইটিছ দিৱস আমি অপেক্ষা কৰা নাই শীৰ্ষক বিষয়বস্তুৰ অধীনত উদযাপন কৰা হ’ব ।
লগতে পঢ়ক: IVF technology: নিঃসন্তান দম্পতীৰ বাবে আশাৰ সঞ্চাৰ কঢ়িয়াই অনা IVF দৰাচলতে কি হয় ? বিতংভাৱে জানো আহক