“Attention deficit hyperactivity disorder হৈছে এটা আচৰণ সম্বন্ধীয় বিকাৰ যিটো অধিকাংশ শিশুৰ ক্ষেত্ৰত দেখা যায় । কিন্তু কেতিয়াবা এই সমস্যাই কেতিয়াবা বৃদ্ধাৱস্থাতো দেখা দিয়ে । এই মনোবিকাৰৰ সৈতে জড়িত গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰক যেনে ইয়াৰ লক্ষণ, প্ৰতিৰোধ আৰু ইয়াৰ লগত জড়িত ভ্ৰমসমূহৰ বিষয়ে জনসাধাৰণক সচেতন কৰি তোলাৰ লক্ষ্যৰে আৰু কোনো সংকোচ নকৰাকৈ এই বিকাৰৰ সময়মতে নিদান আৰু চিকিৎসাৰ বাবে তেওঁলোকক প্ৰেৰণা যোগোৱাৰ উদ্দেশ্যে, প্ৰতি বছৰে অক্টোবৰ মাহটোত "ৰাষ্ট্ৰীয় ADHD সজাগতা মাহ" হিচাপে উদযাপন কৰা হয়(ADHD Awareness Month) ৷
“ADHD” য়ে কেৱল শিশুৱেই নহয়, বয়সস্থ লোককো আক্ৰান্ত কৰিব পাৰে
আমি বহুবাৰ দেখিবলৈ পাওঁ যে কিছুমান শিশু সদায় অতি সক্ৰিয় হৈ থাকে । সক্ৰিয় হোৱাৰ অৰ্থ হ’ল কিন্তু তেওঁলোকে একে ঠাইতে আৰামত বা শান্তিৰে বহিব নোৱাৰে, অতি শীঘ্ৰেই উত্তেজিত হৈ পৰে আৰু বহুত জেদী আৰু খং কৰে, কোনো কামত মনোনিৱেশ কৰিব নোৱাৰে ইত্যাদি । এনে শিশুক সাধাৰণতে অতি উত্তেজিত শিশুৰ শ্ৰেণীত ৰখা হয় । কিন্তু আপুনি জানেনে যে শিশুৰ হাইপাৰ বিহেভিয়াৰ সদায় স্বাভাৱিক নহয়, কিন্তু কেতিয়াবা ই “এটেনচন ডেফিচিট হাইপাৰএক্টিভিটি ডিছঅৰ্ডাৰ (ADHD)”ৰ ফলতো হ’ব পাৰে ।
কেৱল শিশুৱেই নহয়, প্ৰাপ্তবয়স্কসকলৰ মাজতো এডিএইচডিৰ কাৰণ, প্ৰভাৱ, প্ৰতিৰোধ আৰু ভ্ৰমৰ বিষয়ে সজাগতা প্ৰচাৰ কৰাৰ উদ্দেশ্যে আৰু ইয়াৰ চিকিৎসাৰ বাবে মানুহক সঠিক সময়ত চিকিৎসকৰ সহায় ল’বলৈ প্ৰেৰণা দিয়াৰ লক্ষ্যৰে অক্টোবৰ মাহটো হৈছে "ৰাষ্ট্ৰীয় এডিএইচডি মাহ"। উদযাপন কৰা হয় । এইবাৰ এই অনুষ্ঠানৰ আয়োজন কৰা হৈছে “এটা ভাগ-বতৰা কৰা অভিজ্ঞতা বুজি পোৱা” শীৰ্ষক বিষয়বস্তুৰ ওপৰত ।
ইতিহাস(History of ADHD)
মন কৰিবলগীয়া যে, এই অনুষ্ঠানটো প্ৰথমে আমেৰিকাৰ কিছুমান সংগঠনে আৰম্ভ কৰিছিল । কেইবাটাও সংগঠনৰ যৌথ প্ৰচেষ্টাত ২০০৪ চনত ৰাষ্ট্ৰীয় ADHD সজাগতা মাহ স্থাপন কৰা হৈছিল । দৰাচলতে, ADHD সজাগতা দিৱস প্ৰথমে ৰাষ্ট্ৰীয় বন্ধৰ দিন হিচাপে আমেৰিকাৰ চেনেটে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল । যাৰ সময় পিছত এমাহলৈ বৃদ্ধি কৰা হ’ল । বৰ্তমান বহু দেশত বিশ্বৰ মঞ্চত কেৱল এডিএইচডিৰ সৈতে জড়িত সংস্থাই নহয় আন বহুতো চিকিৎসা আৰু সামাজিক সংগঠনেও ইয়াক উদযাপন কৰে ।
পৰিসংখ্যাই কি কয়(What the statistics say)
ADHDত আক্ৰান্ত লোকৰ সংখ্যা সন্দৰ্ভত বিশ্ব পৰ্যায়ত বহুতো অধ্যয়ন আৰু সমীক্ষা কৰা হৈছে । ইয়াৰ ভিতৰত নেচনেল ইনষ্টিটিউট ফৰ হেল্থ কেয়াৰ এণ্ড এক্সেলেন্সে প্ৰকাশ কৰা তথ্য অনুসৰি শিশুৰ ক্ষেত্ৰত এডিএইচডিৰ বিশ্বব্যাপী প্ৰাদুৰ্ভাৱৰ আনুমানিক প্ৰাদুৰ্ভাৱ প্ৰায় ৫%। একে সময়তে কিছুমান অধ্যয়নৰ ফলাফলেও দেখুৱাইছে যে ভাৰতত স্কুললৈ যোৱা প্ৰায় ১.৬ শতাংশৰ পৰা ১২.২ শতাংশ শিশুৰ ADHD সমস্যা আছে । বালিকাসকলতৈ বালকসকলৰ ক্ষেত্ৰত এই মনোৰোগ অধিক হোৱা দেখা যায় ।
ইণ্ডিয়ান মেডিকেল এছ’চিয়েশ্যনৰ(Indian Madical Association) এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি এডিএইচডিৰ লক্ষণসমূহ বেছিভাগেই প্ৰি-স্কুল বা কেজি ক্লাছৰ শিশুৰ ক্ষেত্ৰত দেখা দিবলৈ আৰম্ভ কৰে । কিন্তু সঠিক সময়ত আৰু সঠিক চিকিৎসা গ্ৰহণ নকৰিলে এই মনোৰোগে কিশোৰ-কিশোৰী আনকি প্ৰাপ্তবয়স্ক লোককো আক্ৰান্ত কৰিব পাৰে । আনকি তেওঁলোকৰ শৈক্ষিক, সামাজিক, পেছাদাৰী আৰু পাৰিবাৰিক জীৱনতো ইয়াৰ দ্বাৰা বহু পৰিমাণে প্ৰভাৱিত হ’ব পাৰে ।
ADHDৰ কাৰণ আৰু প্ৰকাৰ (ADHDৰ কাৰণ আৰু প্ৰকাৰ)
তাৎপৰ্যপূৰ্ণভাৱে এডিএইচডিৰ স্পষ্ট কাৰণসমূহৰ বিষয়ে এতিয়াও বহু সন্দেহ আৰু মতানৈক্যৰ সৃষ্টি হৈছে । কিন্তু ইয়াক স্নায়ু বিকাশৰ অৱস্থা বুলি গণ্য কৰা হয় যিটো জিনীয় কাৰণতো হ’ব পাৰে ।
এডিএইচডি তিনি প্ৰকাৰৰ, হাইপাৰএক্টিভ, ইম্পলচিভ আৰু অসাৱধান আচৰণ । তিনিওটা প্ৰকাৰতে কিছুমান লক্ষণ শিশু আৰু প্ৰাপ্তবয়স্কৰ ক্ষেত্ৰত বেলেগ বেলেগ ধৰণে দেখা যাব পাৰে, কিন্তু ইয়াৰ দ্বাৰা ভুক্তভোগীৰ ব্যক্তিগত, কৰ্ম আৰু সামাজিক জীৱনত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পৰিব পাৰে ।
বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে এই মনোৰোগৰ কোনো নিৰাময় নাই, কিন্তু ক্লিনিকেল আৰু মানসিক অনুসন্ধান, পৰামৰ্শ, জ্ঞানমূলক আচৰণ চিকিৎসা আৰু কেতিয়াবা প্ৰয়োজনত ঔষধৰ সহায়ত ইয়াক সম্পূৰ্ণৰূপে নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পাৰি ।
বিশেষজ্ঞসকলে কি কয় (What the experts say)
ETV Bharat সুখীভৱই দিল্লীৰ ক্লিনিকেল মনোচিকিৎসক ডাঃ ৰোমা মাথুৰৰ (Clinical Psychiatrist) সৈতেও ADHD সন্দৰ্ভত কথা মত ব্যক্ত কৰে । তেওঁ বুজাইছে যে, যদি সঠিক সময়ত এটেনচন ডেফিচিট হাইপাৰএক্টিভিটি ডিছঅৰ্ডাৰৰ (Attention deficit hyperactivity disorder) উপস্থিতি ধৰা পৰে, তেন্তে ইয়াক নিয়ন্ত্ৰণ কৰাটো বেছিভাগ ক্ষেত্ৰতে বৰ জটিল নহয় । কিন্তু বেছিভাগ ক্ষেত্ৰতে অভিভাৱক আৰু শিক্ষকে ইয়াৰ লক্ষণসমূহক এডিএইচডি চাইকোচিছৰ সৈতে সংযোগ কৰিবলৈ অক্ষম হয় ।
যদিও আগৰ তুলনাত মানুহৰ মাজত ADHD সম্পৰ্কে সজাগতা বৃদ্ধি পাইছে, কিন্তু তথাপিও বেছিভাগ মানুহেই এই অৱস্থাৰ চিকিৎসাৰ বাবে মনোৰোগ বিশেষজ্ঞৰ সহায় ল’বলৈ দ্বিধাবোধ কৰে ।
তেওঁ কয় যে, শিশুৰ এই মনোৰোগৰ লক্ষণ যেনে একাগ্ৰতাৰ অভাৱ, অতি চঞ্চল আচৰণ, একাগ্ৰতাত সমস্যা, পঢ়া-শুনাত দুৰ্বল, প্ৰায়ে স্কুলত বা যিকোনো ঠাইতে বস্তু এৰি দিয়া, এটা ঠাইত শান্ত নহ’ব পৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয় উত্তৰ জানিও পৰীক্ষাত ভাল নম্বৰ পোৱা, যিকোনো কামত সোনকালে বিৰক্ত হোৱা, জেদী আৰু খঙাল আচৰণ দেখুওৱা, কাজিয়া আৰু ধৈৰ্যৰ অভাৱ ইত্যাদি, দেখা পালে Counseling এজন মনোৰোগ বিশেষজ্ঞৰ পৰা লোৱা উচিত আৰু তেওঁক ইয়াৰ পৰা বচাবলৈ চিকিৎসা কৰা উচিত ডিছঅৰ্ডাৰ ।
ডাঃ ৰোমাই কৈছে যে, এই মনোৰোগৰ বাবে বহু সময়ত শিশুৱে আত্মবিশ্বাসৰ অভাৱ আৰু খিংখিঙীয়া ভাৱ বৃদ্ধিৰ সমস্যা আৰু কেতিয়াবা মানসিক চাপত ভুগিবলগীয়া হোৱা দেখিবলৈ পায় । একে সময়তে বিশেষকৈ বয়সস্থসকলৰ ক্ষেত্ৰত ADHD আন বহুতো মনোবিকাৰৰো কাৰণ হ’ব পাৰে । সেইবাবেই যিকোনো বয়সতে এই মনোৰোগৰ লক্ষণসমূহক গুৰুত্বসহকাৰে লৈ ইয়াৰ চিকিৎসাৰ বাবে প্ৰচেষ্টা চলোৱাটো অতি প্ৰয়োজনীয় ।
লগতে পঢ়ক: World Menopause Day 2022 : ৰজোনিবৃত্তিয়ে মহিলাৰ সামগ্ৰিক স্বাস্থ্যত কেনে প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে