ইণ্টাৰনেচনেল ডেস্ক, ৯ মাৰ্চ : ইণ্ডোনেছিয়াৰ ৰাজধানী জাকাৰ্টা দিনে দিনে জনবহুল, প্ৰদূষিত, ভূমিকম্প প্ৰৱণ আৰু দ্ৰুতগতিত জাভা সাগৰত ডুব গৈ আছে । সেয়ে বৰ্তমান চৰকাৰে ইণ্ডোনেছিয়াৰ ৰাজধানী বৰ্ণিঅ' দ্বীপলৈ স্থানান্তৰিত কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়া আৰম্ভ কৰিছে (Indonesia moving capital from Jakarta to Borneo) । ইণ্ডোনেছিয়াৰ চৰকাৰী সূত্ৰই কয় যে নতুন মহানগৰখন এক বহনক্ষম বন চহৰ হ'ব, যিয়ে পৰিৱেশক উন্নয়নৰ কেন্দ্ৰবিন্দু কৰি ৰাখিব আৰু ২০৪৫ চনৰ ভিতৰত কাৰ্বন-শূন্য হোৱাৰ লক্ষ্য ৰাখিছে (Indonesia capital moving to Borneo island) ।
কিন্তু পৰিৱেশবিদসকলে সতৰ্ক কৰি দিছে যে, ৰাজধানী নিৰ্মাণৰ ফলত বৃহৎ পৰিমাণৰ বনধ্বংস হ'ব, ওৰাং ওটাঙৰ দৰে বিপদাপন্ন প্ৰজাতিৰ বাসস্থানৰ প্ৰতি ভাবুকিৰ সৃষ্টি হ'ব আৰু খিলঞ্জীয়া সম্প্ৰদায়ৰ বাসস্থানবোৰ বিপদত পৰিব । যদিও নতুন ৰাজধানীৰ স্থানলৈ প্ৰৱেশাধিকাৰ সাধাৰণতে সীমিত, এছোচিয়েটেড প্ৰেছক (Associated Press) মাৰ্চৰ আৰম্ভণিতে নিৰ্মাণৰ প্ৰগতি চাবলৈ স্থানডোখৰৰ কিছু অংশ ভ্ৰমণ কৰিবলৈ অনুমতি দিয়া হয় ।
ৰাজধানী কিয় স্থানান্তৰ কৰিব লৈছে, চৰকাৰৰ পৰিকল্পনা আৰু প্ৰকল্পস্থলীৰ ওচৰত অৱস্থিত পৰিৱেশ, বিপদাপন্ন প্ৰজাতি আৰু খিলঞ্জীয়া সম্প্ৰদায়বোৰক ই কেনেদৰে প্ৰভাৱিত কৰিব তাক লৈ সমাজকৰ্মীসকল কিয় চিন্তিত হৈ আছে এবাৰ চাওঁ আহক ।
ইণ্ডোনেছিয়াই কিয় ইয়াৰ ৰাজধানী স্থানান্তৰ কৰিছে ?
জাকাৰ্টাত প্ৰায় ১০ নিযুত লোকে বাস কৰে আৰু বৃহত্তৰ মহানগৰীয় অঞ্চলত সেই সংখ্যা আৰু তিনিগুণ । ইয়াক পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ দ্ৰুতগতিত ডুব যোৱা চহৰ বুলি বৰ্ণনা কৰা হৈছে । বৰ্তমানৰ হাৰত অনুমান কৰা হৈছে যে 2050 চনৰ ভিতৰত চহৰখনৰ এক-তৃতীয়াংশ জলমগ্ন হ'ব পাৰে (worlds most rapidly sinking city Jakarta) ।
ইয়াৰ মুখ্য কাৰণ হৈছে অনিয়ন্ত্ৰিত ভূগৰ্ভস্থ পানী আহৰণ । কিন্তু জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ ফলত জাভা সাগৰৰ পৃষ্ঠ বৃদ্ধিৰ ফলত ই অধিক বৃদ্ধি পাইছে । ইয়াৰ বায়ু আৰু ভূগৰ্ভস্থ পানী যথেষ্ট প্ৰদূষিত হয় । ইয়াত নিয়মীয়াকৈ বানপানী হয় আৰু ৰাস্তাবোৰ যান-জঁটৰ বাবে ইমানেই বন্ধ হৈ থাকে যে যাৰ ফলত অৰ্থনীতিৰ প্ৰতি বছৰে 4.5 বিলিয়ন আমেৰিকান ডলাৰ ব্যয় হয় ।
ৰাষ্ট্ৰপতি জোকো উইডোডোৱে (President of Indonesia Joko Widodo) জাকাৰ্টাই জৰ্জৰিত হৈ অহা সমস্যাৰ বাবে এক বিকল্প হিচাপে এখন নতুন ৰাজধানী নিৰ্মাণৰ কল্পনা কৰিছে । যাৰ ফলত ইয়াৰ জনসংখ্যা হ্ৰাস পাব আৰু দেশখনক এখন বহনক্ষম চহৰৰ সৈতে নতুনকৈ আৰম্ভ কৰিবলৈ অনুমতি দিয়া হৈছে ।
নতুন ৰাজধানীখন কেনেকুৱা হ'ব ?
উইডোডোৰ নৌচাণ্টাৰা চহৰ (city of Nusantara) প্ৰতিষ্ঠাৰ পৰিকল্পনা হৈছে এটা পুৰণি জাভানী শব্দ, যাৰ অৰ্থ হৈছে দ্বীপপুঞ্জ । এই পৰিকল্পনাত তাত চৰকাৰী ভৱন আৰু আৱাস নিৰ্মাণ কৰা হ'ব । প্ৰাৰম্ভিক অনুমান অনুসৰি ১.৫ নিযুততকৈও অধিক অসামৰিক কৰ্মচাৰীক জাকাৰ্টাৰ উত্তৰ-পূবত প্ৰায় ২,০০০ কিলোমিটাৰ (১,২৪০ মাইল) দূৰত্বত থকা চহৰখনলৈ স্থানান্তৰ কৰা হ'ব । অৱশ্যে মন্ত্ৰালয় আৰু চৰকাৰী সংস্থাসমূহে এতিয়াও সেই সংখ্যা চূড়ান্ত কৰিবলৈ বাকী আছে ।
নৌচাণ্টাৰা নেচনেল কেপিটেল অথৰিটীৰ (Nusantara National Capital Authority) মুৰব্বী বাম্বাং চুচানটোনোৱে কয় যে, নতুন ৰাজধানী চহৰখনে বন চহৰৰ ধাৰণা প্ৰয়োগ কৰিব আৰু ৬৫ শতাংশ অঞ্চল পুনৰ বনানীকৰণ কৰা হ'ব । ইণ্ডোনেছিয়াৰ স্বাধীনতা দিৱসৰ লগত সংগতি ৰাখি অহা বছৰৰ ১৭ আগষ্টত চহৰখন উদ্বোধন কৰা হ'ব বুলি আশা কৰা হৈছে । নতুন ৰাজধানী কৰ্তৃপক্ষই কৈছে যে চহৰখনৰ অন্তিম পৰ্যায়বোৰ অৱশ্যে ২০৪৫ চনলৈকে সম্পূৰ্ণ কৰা নহ'ব । কিয়নো উক্ত বছৰটো হৈছে দেশখনৰ শততম বাৰ্ষিকী ।
পৰিৱেশবিদসকল কিয় চিন্তিত ?
অৱশ্যে পৰিৱেশবিদসকলে বোৰ্ণিঅ'ৰ পূব কালিমন্তন প্ৰদেশত ২,৫৬,০০০ হেক্টৰ (৯৯০ বৰ্গ মাইল) বিস্তৃত চহৰ নিৰ্মাণৰ পাৰিপাৰ্শ্বিক প্ৰভাৱৰ বিষয়ে চিন্তা কৰিছে । কিয়নো উক্ত অঞ্চলটোত ওৰাং ওটাং, নাহৰফুটুকী আৰু অন্যান্য বন্যপ্ৰাণীৰ এক বিস্তৃত বিন্যাস আছে ।
বনাঞ্চলৰ সমস্যা নিৰীক্ষণ কৰা ইণ্ডোনেছিয়াৰ বেচৰকাৰী সংগঠন ফৰেষ্ট ৱাচ্চ ইণ্ডোনেছিয়াই ২০২২ চনৰ নৱেম্বৰৰ এক প্ৰতিবেদনত সতৰ্ক কৰি দিছিল যে নতুন ৰাজধানীৰ বেছিভাগ বনাঞ্চল হৈছে উৎপাদিত বনাঞ্চল । সেয়ে তাত বনানীকৰণ আৰু নিষ্কাশনমূলক কাৰ্যকলাপৰ বাবে অনুমতি প্ৰদান কৰাৰ অৰ্থ হৈছে অধিক বনধ্বংস হোৱা ।
প্ৰতিবেদনত কোৱা হৈছে যে, এতিয়ালৈকে নতুন ৰাজধানী চহৰ অঞ্চলত অৱশিষ্ট প্ৰাকৃতিক বনাঞ্চলৰ সুৰক্ষাৰ স্থিতি সম্পৰ্কে কোনো নিশ্চয়তা প্ৰদান কৰা নাই । এছোচিয়েটেড প্ৰেছৰ তথ্য বিশ্লেষণে এইটোও দেখুৱাইছে যে অঞ্চলটোৱে আহিবলগীয়া বছৰবোৰত অত্যধিক গৰম আশা কৰিব পাৰে ।
থলুৱা সম্প্ৰদায়বোৰ কেনেদৰে প্ৰভাৱিত হয় ?
নিৰ্মাণৰ বাবে 100 তকৈও অধিক খিলঞ্জীয়া বালিক লোক থকা কমেও পাঁচখন গাঁও স্থানান্তৰিত হৈছে । আনহাতে, ভৱনৰ স্থান সম্প্ৰসাৰিত হোৱাৰ লগে লগে অধিক গাঁও উচ্ছেদ হোৱাৰো সম্ভাৱনা আছে ।
অৱশ্যে চৰকাৰে কৈছে যে নতুন ৰাজধানীয়ে স্থানীয় সম্প্ৰদায়ৰ নেতাসকলৰ পৰা সমৰ্থন লাভ কৰিছে আৰু চহৰখনৰ বাবে ভূমি ব্যৱহাৰ কৰা লোকসকলক ক্ষতিপূৰণ প্ৰদান কৰিছে । কিন্তু দেশৰ বহুতৰ দৰে এজন খিলঞ্জীয়া নেতা চিবুকডিনে কয় যে, সম্প্ৰদায়টোৰ সদস্যসকলে ক্ষতিপূৰণ কেনেদৰে গণনা কৰা হয় বা সেয়া উচিত হয়নে নহয় তাক নজনাকৈয়ে চৰকাৰে আগবঢ়োৱা ধন ল'বলৈ বাধ্য হৈছে ।
