নিউজ ডেস্ক,৩ মাৰ্চ : খুচুৰা বজাৰত ঘেঁহু আৰু ঘেঁহুৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত সামগ্ৰীৰ মূল্য প্ৰায় ডেৰ বছৰ ধৰি নিৰন্তৰ বৃদ্ধি হৈ আছে আৰু এই বছৰৰ ফেব্ৰুৱাৰী মাহত অস্বাভাৱিক গ্ৰীষ্মৰ বাবে ই এক উচ্চ স্তৰত থাকিব বুলি আশা কৰা হৈছে ।
মুদ্ৰাস্ফীতি বনাম আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় দৰ - ঘেঁহু আৰু ঘেঁহুৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত সামগ্ৰীৰ উচ্চ খুচুৰা মুদ্ৰাস্ফীতি, যি যোৱা বছৰৰ জুলাইৰ পৰা বৃদ্ধি হৈ আছে । আঁচনিৰ হাৰ, ৰেপো আৰু ৰিভাৰ্চ ৰেপো হাৰৰ ওপৰত পোনপটীয়া প্ৰভাৱ পেলায় য'ত বেংকবোৰে ৰিজাৰ্ভ বেংকৰ পৰা ঋণ লয় বা তেওঁলোকৰ অতিৰিক্ত পুঁজি আৰবিআইৰ ওচৰত ৰাখে, যি ব্যৱসায় আৰু গৃহ ঋণৰ দৰে ব্যক্তিৰ দ্বাৰা লোৱা ঋণৰ সুতৰ হাৰত প্ৰতিফলিত হয়, অটো ঋণ, ব্যক্তিগত ঋণ আৰু অন্যান্য ঋণ ।
ঘেঁহুৰ মূল্য (Wheat price)- খুচুৰা বজাৰত ঘেঁহু আৰু ঘেঁহুৰ সামগ্ৰীৰ (prices of wheat and wheat products) মূল্য অক্টোবৰ ২০২১-ৰ পৰা বৃদ্ধি হ'বলৈ আৰম্ভ কৰিছিল আৰু অক্টোবৰ ২০২০-ত তেওঁলোকৰ মূল্যতকৈ ১ শতাংশ ব্যয়বহুল হৈছিল । অৱশ্যে, সেই সময়ত যিকোনো লোকৰ বাবে এইটো ধাৰণা কৰা কঠিন হ'লহেঁতেন যে বছৰি আধাৰত আৰু ১৪ মাহৰ বাবে মূল্য বৃদ্ধি হৈ থাকিব কিয়নো ভাৰত হৈছে এক মুখ্য ঘেঁহু খেতি কৰা ৰাষ্ট্ৰ য'ত খাদ্য সুৰক্ষা নিশ্চিত কৰাৰ বাবে পৰ্যাপ্ত অতিৰিক্ত সামগ্ৰী আছে ।
অৱশ্যে, যিহেতু তথ্যই দেখুৱাইছে যে ২০২২ চনৰ মে' মাহৰ বাহিৰে যেতিয়া ১০ বেছিছ পইণ্ট (শতাংশৰ এক দশমাংশ) সামান্য হ্ৰাস হৈছিল, বছৰি ৮.৬ শতাংশ ৰ পৰা ৮.৫ শতাংশ লৈ, ঘেঁহু আৰু ঘেঁহুৰ সামগ্ৰীৰ খুচুৰা মূল্য নিৰন্তৰ বৃদ্ধি হৈ আছে । পৰিস্থিতি আৰু অধিক বৃদ্ধি পাইছিল যেতিয়া যোৱা বছৰ জুলাইত ঘেঁহু আৰু ঘেঁহুৰ সামগ্ৰীৰ খুচুৰা মুদ্ৰাস্ফীতি ১০.৭ শতাংশত উপনীত হৈছিল আৰু তেতিয়াৰ পৰা ঘেঁহুৰ মূল্য দুটা সংখ্যাত আছে ।
তদুপৰি, শেহতীয়া চৰকাৰী তথ্য অনুসৰি, এই বছৰৰ জানুৱাৰীত, ঘেঁহু আৰু ঘেঁহুৰ সামগ্ৰীৰ খুচুৰা মুদ্ৰাস্ফীতি ২০ শতাংশ সীমা অতিক্ৰম কৰিছে (retail inflation of wheat )। যদি নিকট ম্যাদত ঘেঁহুৰ মূল্য কম কৰাৰ কোনো আশা আছিল তেনেহ'লে দেশৰ কিছু অংশত, বিশেষকৈ দেশৰ ভিতৰতে ঘেঁহুৰ বাবে জনাজাত পাঞ্জাৱত ফেব্ৰুৱাৰী মাহত অস্বাভাৱিকভাৱে অত্যধিক গৰম হোৱা দেখা গৈছে ।
চিপিআইত ঘেঁহুৰ সামগ্ৰী (Wheat products in CPI)- ঘেঁহু আৰু ঘেঁহুৰ সামগ্ৰীৰ উপভোক্তা মূল্য সূচকত (চিপিআই) একত্ৰিত ওজন ৩.৮৯ শতাংশ । অৱশ্যে, খুচুৰা মুদ্ৰাস্ফীতিৰ ক্ষেত্ৰত তাৰ অংশ আছিল ক্ৰমান্বয়ে ১১.৪ শতাংশ আৰু ১১.০ শতাংশ । ২০২২ চনৰ ডিচেম্বৰ আৰু ২০২৩ চনৰ জানুৱাৰীত দেশত খুচুৰা মুদ্ৰাস্ফীতি জোখাৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ সূচকত তেওঁলোকৰ ওজনতকৈ যথেষ্ট অধিক ।
খুচুৰা মুদ্ৰাস্ফীতি সূচকত ঘেঁহুৰ ওজনতকৈ অধিক অৰিহণা যোগোৱা অন্যান্য খাদ্য সামগ্ৰীবোৰ হৈছে গাখীৰ আৰু দুগ্ধজাত সামগ্ৰী, মচলা আৰু প্ৰস্তুত কৰা আহাৰ, জলপান, মিঠাই ইত্যাদি । চি.পি.আই.-ত পাচলিৰ ওজন ৬.০৪ শতাংশ আৰু ২০২২ চনৰ ডিচেম্বৰ আৰু ২০২৩ৰ জানুৱাৰীত খুচুৰা মুদ্ৰাস্ফীতিত তাৰ অৱদান ক্ৰমান্বয়ে ঋণাত্মক ১৮ শতাংশ আৰু ঋণাত্মক ১১.৫ শতাংশ হৈছে ।
আৰ.বি.আই. নিৰ্দেশ(RBI mandate)- ঘেঁহু আৰু ঘেঁহুৰ সামগ্ৰীৰ অত্যধিক মূল্য, যি যোৱা বছৰৰ জুলাইৰ পৰা দুটা সংখ্যাত আছে, পাচলিৰ মূল্যত তীব্ৰ সংকোচনৰ বাবে অধিক অফছেট কৰা হৈছিল । খাদ্য শস্যৰ মূল্য বৃদ্ধিৰ বাবে খুচুৰা মুদ্ৰাস্ফীতিৰ ওপৰত চাপ আছে, বিশেষকৈ ঘেঁহু, প্ৰ'টিন-আধাৰিত খাদ্য সামগ্ৰী আৰু মচলা (retail inflation due to rising cereal prices)। ঘেঁহু আৰু অন্যান্য খাদ্য সামগ্ৰীৰ খুচুৰা মূল্যৰ বৃদ্ধি ১৯৩৪ চনৰ আৰবিআই আইনৰ ধাৰা ৪৫জেডএ অনুসৰি ৰিজাৰ্ভ বেংকে নিৰ্ধাৰণ কৰা আঁচনিৰ হাৰৰ ওপৰত পোনপটীয়া প্ৰভাৱ পেলায় ।
আৰ.বি.আই. আইনৰ ধাৰা ৪৫জে.এ.-ৰ উপ ধাৰা ১-ত কোৱা হৈছে যে কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে বেংকৰ সৈতে আলোচনা কৰি প্ৰতি পাঁচ বছৰত এবাৰ উপভোক্তা মূল্য সূচকৰ হিচাপত মুদ্ৰাস্ফীতিৰ লক্ষ্য নিৰ্ধাৰণ কৰিব । আইনৰ অধীনত, আৰ.বি.আই.-ক দেশত খুচুৰা মুদ্ৰাস্ফীতি ৪ শতাংশ হাৰত বজাই ৰখাৰ বাবে নিৰ্দেশ দিয়া হৈছে, যাৰ প্ৰভেদ ২ শতাংশতকৈ বেছি নহয় । যদি খুচুৰা মুদ্ৰাস্ফীতি ৬ শতাংশৰ ওপৰত থাকে, চৰকাৰে নিৰ্ধাৰণ কৰা ওপৰৰ বেণ্ডটো তেনেহ'লে ই চৰকাৰক কাৰণবোৰ বৰ্ণনা কৰিব লাগিব ।
ৰেপোৰ হাৰ বৃদ্ধি (Raising repo rates)- চি.পি.আই. হিচাপে জোখা খুচুৰা মূল্য বোৰ শীতল কৰাৰ বাবে, আৰ.বি.আই.-য়ে ২০২২ চনৰ মে'ৰ পৰা নীতিগত সুত বৃদ্ধি কৰি আহিছে যেতিয়া ঘেঁহু আৰু ঘেঁহুৰ সামগ্ৰীৰ খুচুৰা মূল্য বছৰি ৮.৫ শতাংশ অধিক আছিল । তেতিয়াৰ পৰা আৰবিআইয়ে আঁচনিৰ হাৰ ২৫০ বেচিছ পইণ্ট (২.৫ শতাংশ) বৃদ্ধি কৰিছে ।
কিছুমান মহলৰ পৰা আশা কৰা স্বত্বেও, ৰিজাৰ্ভ বেংকে এতিয়ালৈকে ইয়াৰ হাৰ বৃদ্ধি স্থগিত কৰা নাই আৰু যোৱা মাহত ঘোষণা কৰা মুদ্ৰা নীতিত আঁচনিৰে ৰেপো ৰেট আৰু ২৫ বেছিছ পইণ্ট বৃদ্ধি কৰিছে । এই বছৰৰ ফেব্ৰুৱাৰীত অস্বাভাৱিকভাৱে তাপমাত্ৰা বৃদ্ধিৰ বাবে উচ্চ স্তৰত থাকিব বুলি আশা কৰা ঘেঁহুৰ উচ্চ মূল্যই ৰিজাৰ্ভ বেংকৰ মুদ্ৰাস্ফীতি ব্যৱস্থাপনাৰ কাম আৰু অধিক জটিল কৰি তুলিব কিয়নো গ্ৰীষ্মকাল আৰম্ভ হোৱাৰ লগে লগে পাচলিৰ মূল্য বৃদ্ধি হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে আৰু চিপিআইলৈ তেওঁলোকৰ অৱদান ইতিবাচক হ'ব ।
এনে পৰিস্থিতিত, ৰিজাৰ্ভ বেংকৰ বাবে অদূৰ ভৱিষ্যতে যিকোনো সূতৰ হাৰ হ্ৰাস কৰাৰ বিষয়ে চিন্তা কৰা কঠিন হ'ব আৰু ইয়াৰ ফলস্বৰূপে গৃহ ঋণ, অটো ঋণ আৰু ব্যক্তিগত ঋণৰ দৰে ঋণৰ সুতৰ হাৰ হ্ৰাস হোৱাৰ সম্ভাৱনা নাই ।
লগতে পঢ়ক :Beat education inflation : সন্তানৰ শৈক্ষিক ভৱিষ্যৎ সুৰক্ষিত কৰিবলৈ কি পৰিকল্পনা কৰা উচিত ?
