Rheumatoid Arthritis বা বাতবিষ হৈছে গাঁঠিৰ এক সাধাৰণ ৰোগ, য’ত বিষ, গাঁঠিৰ জঠৰতা, খোজ কঢ়াত অসুবিধা আদি লক্ষণে আমনিদায়ক কৰি তোলে । বাতবিষৰ লক্ষণো একেবাৰে বেলেগ । বাতবিষ, অষ্টিঅ’আৰ্থাইটিছৰ দৰে বাতবিষ দুই প্ৰকাৰৰ(rheumatoid arthritis criteria) । যদিও সকলো ধৰণৰ বাতবিষতে ফুলা, গাঁঠিৰ বিষ আৰু খোজ কঢ়াত অসুবিধা হোৱা আদি লক্ষণ দেখা যায়, কিন্তু এইবোৰৰ বাহিৰেও কিছুমান লক্ষণ দেখা যায়, যিয়ে এই ৰোগবোৰৰ মাজত পাৰ্থক্য বুজায়(Rheumatoid Arthritis Awareness Day 2023)।
অষ্টিঅ’আৰ্থাইটিছৰ বাতবিষ আটাইতকৈ বেছি, আনহাতে বাতবিষৰ ফলত আটাইতকৈ বেছি বিষ হয় । সাধাৰণতে বয়সৰ লগে লগে অষ্টিঅ’আৰ্থাইটিছ ৰোগ হয় । যাৰ লক্ষণসমূহ হ’ল গাঁঠিৰ বিষ আৰু জঠৰতা(rheumatoid arthritis causes)। আনহাতে বাতবিষ হৈছে এক অটোইম্যুন ৰোগ য’ত শৰীৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাই সুস্থ কোষক আক্ৰমণ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে, যাৰ ফলত গাঁঠিবোৰ বিষ, ফুলা, জঠৰ হৈ পৰে ।
Rheumatoid Arthritis আৰু অষ্টিঅ’আৰ্থাইটিছৰ মাজৰ পাৰ্থক্যসমূহ জানো আহক ?
অষ্টিঅ’আৰ্থাইটিছ
বয়সৰ লগে লগে গাঁঠিৰ মাজৰ কাৰ্টিলেজ ক্ষয় হ’লে হাড়বোৰ ইটোৱে সিটোৰ ওপৰত ঘঁহনি খায়, যাক অষ্টিঅ’আৰ্থাইটিছ বোলা হয় । গতিকে মানুহ এজনে খোজ কাঢ়িলে বা চিৰি বগালে গাঁঠিবোৰত বিষ অনুভৱ কৰে । বয়স বৃদ্ধিৰ লগে লগে বহু লোকে এই বাতবিষত ভুগিবলগীয়া হয় ।
Rheumatoid Arthritis
ই অটোইম্যুন ইনফ্লেমেটৰী আৰ্থাইটিছৰ আটাইতকৈ সাধাৰণ কাৰণ, ই এক শতাংশ জনসংখ্যাৰ আক্ৰান্ত আৰু পুৰুষতকৈ মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত বেছিকৈ দেখা দিয়ে । মেদবহুলতা, ধূমপান, মহিলা লিংগ, বাতবিষৰ পাৰিবাৰিক ইতিহাস ইয়াৰ বিকাশৰ আঁৰৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ বিপদজনক কাৰক । ই এক অটোইম্যুন ৰোগ, য’ত শৰীৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাই গাঁঠিবোৰক আগুৰি থকা আৱৰণৰ আৱৰণত আক্ৰমণ কৰে । ইয়াৰ ফলত দীৰ্ঘদিনীয়া প্ৰদাহ হয়, যাৰ ফলত গাঁঠিৰ বিষ, ফুলা, জঠৰতা আদি হ’ব পাৰে । বাতবিষৰ অভ্যন্তৰীণ অংগ যেনে ৰক্তবাহী নলী, স্নায়ু, ছাল আদিতো প্ৰদাহ হ’ব পাৰে । চিকিৎসা নোপোৱা লোকৰ আয়ুস কম হোৱাৰ লগতে হৃদৰোগ আৰু লিম্ফোমাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পায় ।
বাতবিষ সজাগতা দিৱস ২০২৩: ইতিহাস
১৮৫৮ চনত আলফ্ৰেড বি গেৰডে এই অৱস্থাৰ বৰ্ণনাৰ বাবে "Rheumatoid" শব্দটোৰ উদ্ভাৱন কৰে । পূৰ্বে ইয়াক অষ্টিঅ’আৰ্থাইটিছৰ লগত মিহলি কৰা হৈছিল । ১৯৪৯ চনলৈকে বিষনাশক ঔষধ সহজে উপলব্ধ নাছিল । ১৯৮৮ চনৰ আশে-পাশে প্ৰথমবাৰৰ বাবে মেথ’ট্ৰেক্সেটৰ চিকিৎসা উপলব্ধ হৈছিল । কিন্তু কেইমাহমান বা কেইসপ্তাহমানৰ পিছত ৰেমিছনলৈ যোৱাৰ পিছত কিছুমান মানুহৰ বাবে এই অৱস্থা পুনৰ দেখা দিব পাৰে ।
পিছলৈ ২০১১ চনত ৰোগীৰ এটা দলে বাত ৰোগীৰ ফাউণ্ডেশ্যন স্থাপন কৰে । গোটটোৰ লক্ষ্য হৈছে এই ৰোগ আৰু ইয়াৰ উপলব্ধ চিকিৎসাৰ বিষয়ে জনসাধাৰণৰ সজাগতা সৃষ্টি কৰা । এই অৱস্থাৰ বিষয়ে জ্ঞান বৃদ্ধি আৰু মিথ দূৰ কৰিবলৈ ২০১৩ চনত ফাউণ্ডেচনে বাত সজাগতা দিৱস স্থাপন কৰিছিল ।
Rheumatoid বা বাতবিষৰ লক্ষণ
বাতবিষ এটা গুৰুতৰ ৰোগ, যিটো সময়ত নিয়ন্ত্ৰণ নকৰিলে শৰীৰৰ বহু অংগৰ ক্ষতিসাধন কৰিব পাৰে । এই ৰোগৰ বাবে চকু, ছাল আৰু হাওঁফাওঁৰ লগত জড়িত বহুতো গুৰুতৰ ৰোগৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পাব পাৰে(rheumatoid arthritis symptoms) । লগতে বাতবিষত হাড়ৰ ক্ষতি হয়, যাৰ ফলত ভৰি আৰু হাতৰ আঙুলিবোৰ বেঁকা হ’বলৈ আৰম্ভ কৰে । এনে পৰিস্থিতিত এই ৰোগৰ লক্ষণসমূহ সময়মতে চিনাক্ত কৰি নিয়ন্ত্ৰণ কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয় । তলত দিয়া লক্ষণসমূহৰ সহায়ত আপুনি বাতবিষ চিনাক্ত কৰিব পাৰে-
- ভোক কমি যোৱা
- শৰীৰত গোট খোৱা
- অংগ কোমল হোৱা
- দ্ৰুত ওজন হ্ৰাস
- মুখ আৰু চকু শুকান
- অলপ জ্বৰ অনুভৱ কৰা
- বৰ ভাগৰুৱা অনুভৱ কৰি
- দীৰ্ঘদিন ধৰি গাঁঠিৰ বিষ, ফুলা আৰু জঠৰতা
- ৰাতিপুৱা বহু সময়লৈকে জঠৰতা আৰু জঠৰতা
ইয়াৰ চিকিৎসা কি ?
যদি আপুনি বাতবিষৰ বলি হয়, তেন্তে তেজৰ পৰীক্ষা, এক্স-ৰে বা আল্ট্ৰাছাউণ্ডৰ জৰিয়তে এই ৰোগ ধৰা পেলাব পাৰি(how to cure rheumatoid arthritis permanently)। এই ৰোগৰ চিকিৎসাৰ সময়ত বিষ আৰু ফুলা দূৰ কৰাৰ প্ৰয়াস কৰা হয়(rheumatoid arthritis treatment)। এনে পৰিস্থিতিত স্বাস্থ্যসন্মত খাদ্য আৰু শাৰীৰিক কাৰ্যকলাপৰ সহায়ত ইয়াৰ পৰা বহু পৰিমাণে সকাহ পাব পাৰি । ইয়াৰ বাবে এইবোৰ কথাও মনত ৰখাটো অতি প্ৰয়োজনীয়-
- খাদ্যত ঘেঁহু, যৱ, চাউল, ফলমূল আৰু শাক-পাচলি আদি স্বাস্থ্যকৰ বস্তু অন্তৰ্ভুক্ত কৰক ।
- চৰ্বি, সংপৃক্ত চৰ্বি আৰু কলেষ্টেৰল সেৱন হ্ৰাস কৰক(rheumatoid arthritis diagnosis)৷
- ধূমপান আৰু মদৰ পৰা আঁতৰি থাকক ।
- নিয়মিত শাৰীৰিক ক্ৰিয়া-কলাপ যেনে ব্যায়াম আদি কৰক ।
- কেলচিয়াম আৰু ভিটামিন ডি সেৱন কৰক ।
- খাদ্যত ভিটামিন চি, বি৬, বি১২, ই, ফলিক এচিড, মেগনেছিয়াম, জিংক আৰু চেলেনিয়াম অন্তৰ্ভুক্ত কৰক
লগতে পঢ়ক: World NTD Day: NTD ৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ কেৱল সজাগতাই নহয়; প্ৰতিৰোধৰ প্ৰচেষ্টাও প্ৰয়োজনীয়
