নিউজ ডেস্ক, ৫ জুলাই : বিশ্ববিদ্যালয় অনুদান আয়োগৰ (ইউজিচি) অধ্যক্ষ এম জগদেশ কুমাৰে শেহতীয়াকৈ ঘোষণা কৰিছে যে কেন্দ্ৰীয় বিশ্ববিদ্যালয়সমূহৰ সহকাৰী অধ্যাপকসকলৰ বাবে পিএইচডি ডিগ্ৰী থকাটো বাধ্যতামূলক নহয় । ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে প্ৰাৰ্থীসকলে ৰাষ্ট্ৰীয় যোগ্যতা পৰীক্ষাৰ (ইউজিচি-নেট) দ্বাৰাই এই পদৰ বাবে যোগ্যতা অৰ্জন কৰিব পাৰে ।
ওচমানিয়া বিশ্ববিদ্যালয় চৌহদত ইউজিচি-এইচআৰডিচি ভৱনৰ উদ্বোধনৰ সময়ত এই কথা ঘোষণা কৰে ইউজিচিৰ অধ্যক্ষগৰাকীয়ে । পিএইচডি নথকা কিন্তু বিশ্ববিদ্যালয়ত অধ্যাপনা কৰিব বিচৰাসকলক সুযোগ প্ৰদানৰ বাবে এই সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছে বুলি তেওঁ অৱগত কৰে । ইয়াৰ ফলত গুৰুত্বপূৰ্ণ পেছাদাৰী অভিজ্ঞতা থাকিলেও পিএইচডি ডিগ্ৰী অৰ্জনৰ সুযোগ নথকা বিশেষজ্ঞসকলো উপকৃত হ'ব বুলি জনায় ।
আয়োগৰ এক চৰকাৰী পত্ৰত কোৱা হৈছে, "বিশ্ববিদ্যালয় অনুদান আয়োগে ইউজিচিৰ (বিশ্ববিদ্যালয় আৰু মহাবিদ্যালয়ত শিক্ষক আৰু অন্যান্য শৈক্ষিক কৰ্মচাৰী নিযুক্তিৰ বাবে নিম্নতম অৰ্হতা আৰু উচ্চ শিক্ষাত মানদণ্ড বজাই ৰখাৰ বাবে ব্যৱস্থা), নিয়মাৱলী, ২০১৮-ত সংশোধন অনা হৈছে । উক্ত নিয়মাৱলীৰ ৩.১০-ত কোৱা হৈছে যে বিশ্ববিদ্যালয়ৰ বিভাগত সহকাৰী অধ্যাপক পদত পোনপটীয়া নিযুক্তিৰ বাবে পিএইচডি ডিগ্ৰী বাধ্যতামূলক অৰ্হতা হ'ব ।"
সহকাৰী অধ্যাপক পদৰ বাবে পিএইচডি বাধ্যতামূলক বিষয়ৰ ওপৰত বিতৰ্ক
উল্লেখ্য, বিশ্ববিদ্যালয়সমূহত সহকাৰী অধ্যাপক পদৰ বাবে পিএইচডি বাধ্যতামূলক হ'ব লাগেনে নালাগে সেই সন্দৰ্ভত শৈক্ষিক জগত বৰ্তমান এক বিতৰ্কত লিপ্ত হৈ আছে । যদিও কিছুমানে যুক্তি দিয়ে যে প্ৰাৰ্থীসকলৰ প্ৰয়োজনীয় অৰ্হতা আৰু দক্ষতা নিশ্চিত কৰিবলৈ পিএইচডি অপৰিহাৰ্য, আন কিছুমানে আকৌ কয় যে এইটো সদায় প্ৰয়োজন নহয় । ইয়াৰ বাবে বৈকল্পিক অৰ্হতা আৰু অভিজ্ঞতাও বিবেচনা কৰা উচিত ।
অৰ্থনৈতিক সহযোগিতা আৰু উন্নয়ন সংস্থাৰ (Economic Co-operation and Development, OECD) প্ৰতিবেদন অনুসৰি, বিশ্বৰ জনসংখ্যাৰ ২%-তকৈও কম লোকে ২০২০ চনলৈকে ডক্টৰেট ডিগ্ৰী লাভ কৰিছে । যিটোৱে পিএইচডি অৰ্হতাসম্পন্ন প্ৰাৰ্থীৰ সীমাবদ্ধতা আৰু শৈক্ষিক পদৰ বাবে বিকল্প অৰ্হতা বিবেচনা কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে । ইয়াৰ উপৰি বিভিন্ন ক্ষেত্ৰৰ বহুতো বিশেষজ্ঞৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ পেছাদাৰী অভিজ্ঞতা আছে যদিও অৰ্থনৈতিক সীমাবদ্ধতা, সময় বা সম্পদৰ অভাৱ বা ব্যক্তিগত পৰিস্থিতিৰ দৰে একাধিক কাৰণত তেওঁলোকে পিএইচডি গ্ৰহণ কৰিব পৰা নাই ।
আনহাতে, পিএইচডিৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ পক্ষত থকাসকলে যুক্তি দিয়ে যে এইটো এটা অত্যাৱশ্যকীয় অৰ্হতা । কিয়নো ই নিশ্চিত কৰে যে প্ৰাৰ্থীসকলৰ বিশ্ববিদ্যালয় পৰ্যায়ত গৱেষণা শিকোৱা আৰু পৰিচালনা কৰাৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় দক্ষতা আৰু জ্ঞান আছে । ইয়াৰ উপৰি গৱেষণা অনুদান আৰু অন্যান্য শৈক্ষিক সুযোগৰ বাবে প্ৰায়ে পিএইচডি ৰ প্ৰয়োজন হয় । অৱশ্যে বহুতে যুক্তি দিয়ে যে বৈকল্পিক অৰ্হতা আৰু অভিজ্ঞতা বিবেচনা কৰা উচিত । কিয়নো পিএইচডি কৰাটো কাৰ্যকৰী শিক্ষণ দক্ষতাৰ সমান নহয় ।
ইয়াৰ উপৰি এইটো বিবেচনা কৰাটোও গুৰুত্বপূৰ্ণ যে পিএইচডি কৰাটো এক সময় সাপেক্ষ প্ৰচেষ্টা হ'ব পাৰে আৰু ই বহুতো যোগ্য প্ৰাৰ্থীক শৈক্ষিক কেৰিয়াৰ গঢ়ি তোলাত বাধা দিব পাৰে । ইয়াৰ ফলত শিক্ষানুষ্ঠানসমূহৰ বাবে সম্ভাৱ্য প্ৰাৰ্থীৰ সংখ্যা কমিব পাৰে । যাৰ ফলত প্ৰতিভা আৰু বৈচিত্ৰ্য হেৰুওৱাৰ সম্ভাৱনা আছে ।
ইউজিচিৰ নেট অৰ্হতা কৰা সিদ্ধান্তটোৱে পৰ্যাপ্তনে ?
নেটৰ অৰ্থ হৈছে ৰাষ্ট্ৰীয় যোগ্যতা পৰীক্ষা । যিটো হৈছে শিক্ষকতা আৰু গৱেষণাত কেৰিয়াৰ গঢ়িব বিচৰা প্ৰাৰ্থীসকলৰ বাবে ভাৰতত এক যোগ্যতা সম্পন্ন পৰীক্ষা । মানৱ বিজ্ঞান, সামাজিক বিজ্ঞান, বিজ্ঞান, ব্যৱস্থাপনা আৰু বাণিজ্যকে ধৰি বিভিন্ন শাখাত বছৰি দুবাৰকৈ এই পৰীক্ষা অনুষ্ঠিত হয় ।
"সহকাৰী অধ্যাপকৰ বাবে নেট অৰ্হতা পৰ্যাপ্ত কৰাৰ ইউজিচিৰ সিদ্ধান্তই প্ৰাৰ্থীসকলক সুযোগ প্ৰদান কৰিব । যিসকলে পিএইচডি কৰাৰ সুযোগ নাপালে, কিন্তু প্ৰাসংগিক অভিজ্ঞতা আছে তেওঁলোকৰ ক্ষেত্ৰত ই লাভান্বিত কৰিব পাৰে ।" এছ'চিয়েচন অব ইণ্ডিয়ান ইউনিভাৰ্চিটিজৰ মহাসচিব ডঃ পংকজ মিট্টালে কয় ।
মন কৰিবলগীয়া যে যদিও সহকাৰী অধ্যাপক পদৰ বাবে পিএইচডি বাধ্যতামূলক নহয়, তথাপিও সহযোগী অধ্যাপক বা অধ্যাপকৰ দৰে উচ্চ শৈক্ষিক পদৰ বাবে ইয়াৰ প্ৰয়োজন হ'ব পাৰে । ইয়াৰ উপৰি বিশ্ববিদ্যালয়বোৰৰ শৈক্ষিক কৰ্মচাৰী নিয়োগৰ বাবে নিজা নিৰ্দিষ্ট প্ৰয়োজনীয়তা আৰু অগ্ৰাধিকাৰ থাকিব পাৰে ।
সহকাৰী অধ্যাপক পদৰ বাবে নেট অৰ্হতা পৰ্যাপ্ত কৰাৰ ইউজিচিৰ সিদ্ধান্ত হৈছে ঔদ্যোগিক পেছাদাৰীসকলৰ অন্তৰ্ভুক্তিৰ বাবে এক অধিক সুলভ আৰু বৈচিত্ৰ্যপূৰ্ণ শৈক্ষিক পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰাৰ দিশত এক ইতিবাচক পদক্ষেপ, যিয়ে পিএইচডিক শিক্ষাদানৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ আগ্ৰহ সৃষ্টিত বাধা হিচাপে বিবেচনা কৰে ।
অৱশ্যে শিক্ষা জগতত পিএইচডিৰ ভূমিকাক লৈ এতিয়াও বিতৰ্ক অব্যাহত থকাৰ সম্ভাৱনা আছে । সেয়ে অনাগত বছৰবোৰত এই বিষয়ত কেনে ধৰণৰ আলোচনা হয় সেয়া হ'ব লক্ষণীয় ।
লগতে পঢ়ক :Guinness Record in Rubiks Cube : ৰুবিক কিউবত গিনিজ ৰেকৰ্ড আহমেদাবাদৰ ছবছৰীয়া শিশুৰ
