কোভিড-19 মহামাৰীয়ে 2020ত বিশ্বব্যাপী মানৱ জাতিক যথেষ্ট কষ্ট দিয়াৰ লগতে বহুটো মূল্যৱান জীৱন হেৰুৱাইছিল । ইয়াৰ সৈতে এক অভূতপূৰ্ব অৰ্থনৈতিক মন্দাৱস্থাৰ সৈতে ৰাষ্ট্ৰীয় অৰ্থনীতি হ্ৰাস হৈছিল আৰু ইয়াৰ ফলত নীতি নিৰ্মাতাসকলৰ বাবে এক তীব্ৰ প্ৰত্যাহ্বান সৃষ্টি হৈছিল যিসকলে তীব্ৰ বিত্তীয় সীমাবদ্ধতাৰ সৈতে পুনৰুদ্ধাৰৰ বাবে ধীৰ পথৰ পৰিকল্পনা কৰিব লাগিব । সোমবাৰে (১ ফেব্ৰুৱাৰী) এই পটভূমিৰ বিপৰীতে উপস্থাপন কৰা বাৰ্ষিক ভাৰতীয় বাজেটত জনস্বাস্থ্য আৰু নাগৰিক কল্যানৰ বাহিৰে বেছিভাগ খণ্ডতে ইয়াৰ কঠোৰ বৈশিষ্ট প্ৰতিফলিত হৈছে ।
প্ৰত্যাশিতভাৱে, সৰ্বাধিক বৃদ্ধি জনস্বাস্থ্য সেৱা প্ৰণালী আৰু সম্পৰ্কিত আন্তঃগাঁথনিৰ বাবে আছিল আৰু 2021-22 বিত্তীয় বৰ্ষৰ মুঠ ব্যয় 2,23,846 কোটি টকা, যাৰ ভিতৰত প্ৰতিষেধক টিকাকৰণৰ বাবে 35,000 কোটি টকাৰ ব্যৱস্থা আছে, যাৰ পৰিমান আগৰ বছৰৰ পৰা 137 শতাংশ বৃদ্ধি হৈছে আৰু ইয়াক আদৰণি জনোৱা উচিত । এইটোৱে সূচায় যে বিশ্ব এতিয়াও কোভিডৰ পৰৱৰ্তী পৰ্যায়ত নাই আৰু এটা প্ৰমাণিত সুৰক্ষিত অঞ্চললৈ এই পৰিৱৰ্তনৰ পথে এবছৰ বা দুই বছৰ সময় ল’ব পাৰে ।
প্ৰাচীন ভাৰতীয় পুস্তকসমূহত মানৱ নিৰাপত্তা বা 'যোগক্ষেমা' বৰ্ণনা কৰা হ'লে চাণক্যৰ 'অৰ্থশাস্ত্ৰয়ে সৰ্বোচ্চ প্ৰাথমিকতা লাভ কৰিব লাগে, সাৰ্বভৌমত্বৰ সৈতে সম্পৰ্কিত ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা হৈছে এক সমানেৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ দায়িত্ব যি নিৰ্বাচিত ৰাজনৈতিক নেতৃত্বৰ ওপৰত স্থানান্তৰিত কৰে । মোডী চৰকাৰৰ বাবে 2020 চনৰ গ্ৰীষ্মকালত লাদাখ অঞ্চলত প্ৰকৃত নিয়ন্ত্ৰণৰেৰেখা পাৰ হৈ চীনা অধিগ্ৰহণক লৈ এইটো আৰু অধিক জৰুৰী হৈ আহিছে ।
এনেদৰে এই বছৰৰ বাবে প্ৰতিৰক্ষা আৱণ্টনৰ বাবে গভীৰভাৱে অপেক্ষা কৰা হৈছিল কিন্তু কোনো আচৰিত হোৱা নাছিল । সামগ্ৰিক বৃদ্ধি নম্ৰ আৰু আগৰ বিত্তীয় বৰ্ষৰ সংশোধিত ব্যয়ৰ পৰা, যি আছিল 4,71,000 কোটি টকা ৰক্ষা আৱণ্টন আৰু ইয়াক এতিয়া 4,78,000 কোটি টকালৈ বৃদ্ধি কৰা হৈছে – যি হৈছে 2021-22 বিত্তীয় বৰ্ষৰ বাজেট অনুমান । বৰ্তমান বিনিময় হাৰত এইটো প্ৰায় 65.48 বিলিয়ন আমেৰিকান ডলাৰ ।
এনেদৰে আগৰ বছৰৰ সংশোধিত ব্যয়ৰ পৰা বৃদ্ধি এক সামান্য 1.48 শতাংশ আৰু এই আৱণ্টন চলিত বৰ্ষৰ বাবে প্ৰক্ষেপিত জিডিপিৰ 1.63 শতাংশ বুলি অনুমান কৰা হৈছে । প্ৰতিৰক্ষা আৱণ্টন 2011-12 চনত জিডিপিৰ 2 শতাংশৰ পৰা ক্ৰমান্বয়ে হ্ৰাস পাইছে, যদিও পেছাদাৰী পৰামৰ্শ হৈছে যে এক বিশ্বাসযোগ্য ভাৰতীয় সামৰিক বাহিনীক লালন-পালন কৰাত ব্যৱহাৰযোগ্য আৰু কাৰ্যকৰী হ'বলৈ, এই সংখ্যাটো 3 শতাংশলৈ আগবাঢ়ি যাব লাগিব । ভাৰতে সমাধান কৰিব পৰা প্ৰত্যাহ্বানৰ প্ৰতি ফলস্বৰূপে, এইটো স্পষ্ট যে চীনৰ প্ৰত্যাহ্বান স্বত্বেও প্ৰতিৰক্ষা খণ্ডৰ বাবে ইয়াক অতীততকৈ অধিক টান কৰিব লাগিব ।
বিসংগ্ৰহ কৰা সংখ্যাবোৰৰ এটা শিক্ষণীয় বৰ্ণনা আছে । মুঠ 4,78,000 কোটি টকা আৱণ্টনত পেঞ্চন হিচাপে 1,16,000 কোটি টকা আৰু প্ৰতিৰক্ষা সেৱাৰ বাবে 3,62,000 কোটি টকা অন্তৰ্গত । আগৰ বছৰৰ তুলনাত, পিছৰ সংখ্যাটো অলপ অধিক শক্তিশালী, কিয়নো ই সমগ্ৰ প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয় আৰু ইয়াৰ বিভিন্ন বিভাগৰ বাবে 3,37,000 কোটি টকাৰ পৰা 3,62,000 কোটি টকালৈ বৃদ্ধি পাইছে ।
2021-22 বিত্তীয় বৰ্ষৰ বাবে প্ৰতিৰক্ষা আৱণ্টনৰ মূলধন ব্যয় হৈছে 1,35,000 কোটি টকা আৰু এইটো বাজেট মুদ্ৰা যাৰ অধীনত সঁজুলিৰ আধুনিকীকৰণ আৰু নতুন ইনভেণ্টৰী (যেনে টেংক-জাহাজ-বিমান) অধিগ্ৰহণ কৰা হয় । উপ-পাঠে সূচায় যে আগৰ গালৱান ক্ষতিগ্ৰষ্ট বছৰত, সংশোধিত মূলধন ব্যয় আছিল 1,34,510 কোটি টকা । সেয়েহে আগৰ বছৰৰ সংশোধিত ব্যয়ৰ পৰা এই বিত্তীয় বৰ্ষৰ বাবে বাজেট কৰা মূলধন আৱণ্টনলৈ প্ৰকৃত বৃদ্ধি হৈছে 500 কোটি টকা । পূৰ্বৱৰ্তী বিত্তীয় বৰ্ষত মূলধন উপাদানৰ বাজেট অনুমান 1,14,000 কোটি টকা বুলি ধাৰ্য কৰা হৈছিল আৰু বাজেট ব্যয়ৰ পৰা বাজেট ব্যয়লৈ চোৱা হৈছিল ৷ 21,000 কোটি টকাৰ বৃদ্ধিক 19 শতাংশ জঁপিয়াই থকা হিচাপে আদৰণি জনোৱা হৈছে । অৱশ্যে অধিক বৈধ তুলনা হৈছে অন্তিম সংশোধিত ব্যয়ৰ পৰা বৰ্তমানৰ বাজেট ব্যয়লৈ–যিটো সামান্য 500 কোটি টকা, বা 0.5 শতাংশৰ তলত ।
সমগ্ৰ বোৰ্ডত দীৰ্ঘদিন ধৰি স্থগিত হৈ থকা ইনভেণ্টৰী হ্ৰাস বৃদ্ধি কৰিবলৈ তিনিটা সেৱা, স্থলসেনা, নৌ সেনা আৰু বায়ু সেনা বাহিনীৰ বিত্তীয় সঞ্চাৰৰ গুৰুতৰ প্ৰয়োজন । এনেদৰে মূলধন আৱণ্টন প্ৰতিটো সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ কাৰ্যকৰী বিশ্বাসযোগ্যতাৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ সূচক আৰু ইয়াত ছবিখন ক্ষীণ ।
পূৰ্বৱৰ্তী বিত্তীয় বৰ্ষত, সংশোধিত মূলধন ব্যয় (প্ৰকৃত ব্যয় কৰা পৰিমাণ) নিম্নলিখিত ধৰণৰ আছিল: স্থলসেনা – 33,213 কোটি টকা; নৌ সেনা – 37,542 কোটি টকা; আৰু বায়ু সেনাৰ 55,055 কোটি টকা । চলিত বিত্তীয় বৰ্ষত (2021-22) বাজেটত মূলধন আৱণ্টন হৈছে সেনা – 36,482 কোটি টকা; নৌ সেনা – 33,254 কোটি টকা; আৰু বায়ু সেনা – 53,215 কোটি টকা । সাৰাংশত, উচ্চতৰ প্ৰতিৰক্ষা এপেক্সৰ দ্বাৰা বৰ্তমানৰ বাজেট আৱণ্টন আৰু ইনভেণ্টৰী পৰিকল্পনাই সূচায় যে বৰ্তমানৰ নিৰাপত্তা প্ৰত্যাহ্বান (চীনৰ সৈতে সমস্যাগ্ৰস্ত এলএচি) আৰু সম্পৰ্কিত দুই সন্মুখৰ প্ৰতিদ্বন্দীৰ বাবে, সেনাক এই বছৰ প্ৰাথমিকতা প্ৰদান কৰিব লাগিব । এনেদৰে সেনাৰ বাবে মূলধন আৱণ্টন বৃদ্ধি হৈছে (3269 কোটি টকা), আনহাতে নৌ সেনা আৰু বায়ু সেনাৰ বাবে হ্ৰাস কৰা হৈছে ।
ইয়াৰ পিছত হোৱা অনুমানটো হ'ল যে ভাৰতৰ উচ্চ প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থাপনাই এই বছৰৰ বাবে সীমান্তৰ সামৰিক ক্ষমতা (নৌ সেনা আৰু বায়ু সেনা) বৃদ্ধি ৰখা হৈছে । আশা কৰোঁ যে অহা বছৰ অভিমুখীতা সলনি হ'ব - যদি ভাৰতীয় অৰ্থনীতি শক্তিশালী ধৰণে পুনৰুদ্ধাৰ হয় ।
সামৰিক যন্ত্ৰৰ আধুনিকীকৰণৰ বাবে পৰ্যাপ্ত পুঁজি প্ৰদান কৰাটো ভাৰতীয় ৰাজনৈতিক উচ্চাকাংক্ষাৰ বাবে এক জটিল প্ৰত্যাহ্বান । এইটো এটা শুভ তুলনা নহয় - অন্তিমবাৰ জিডিপিৰ শতাংশ হিচাপে ভাৰতৰ প্ৰতিৰক্ষা আৱণ্টন বৰ্তমানৰ দৰে কম আছিল - যেতিয়া প্ৰধানমন্ত্ৰী জৱাহৰলাল নেহৰু নেতৃত্বত আছিল । আৰু 1962 চনৰ অক্টোবৰৰ ভিতৰত ভাৰতক তীব্ৰজোঁট কৰা হৈছিল । ইতিহাসে নিজকে পুনৰাবৃত্তি নকৰিবও পাৰে কিন্তু ইয়াৰ ছন্দবোৰ আচৰিতভাৱে প্ৰত্যাশিত হ'ব লাগিব ।
