ETV Bharat / bharat

Chandrayaan1 data : পৃথিৱীৰ ইলেক্ট্ৰনে চন্দ্ৰত পানী গঠন কৰিব পাৰে; চন্দ্ৰযান-১ তথ্যৰ পৰামৰ্শ

ভাৰতৰ চন্দ্ৰযান-১ চন্দ্ৰ অভিযানৰ পৰা ৰিম'ট চেঞ্চিং তথ্য বিশ্লেষণ কৰি থকা আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ মনোৱাৰ হাৱাই বিশ্ববিদ্যালয়ৰ (ইউএইচ) বিজ্ঞানীসকলে জানিব পাৰিছে যে পৃথিৱীৰ পৰা উচ্চ শক্তিৰ ইলেক্ট্ৰনবোৰে চন্দ্ৰত পানী গঠন কৰিব পাৰে ।

Chandrayaan1 data
Chandrayaan1 data
author img

By ETV Bharat Assamese Team

Published : Sep 15, 2023, 4:42 PM IST

নিউজ ডেস্ক, ১৫ ছেপ্টেম্বৰ : ভাৰতৰ চন্দ্ৰযান-১ চন্দ্ৰ অভিযানৰ ৰিম'ট চেঞ্চিং তথ্য বিশ্লেষণ কৰা বিজ্ঞানীসকলে জানিব পাৰিছে যে পৃথিৱীৰ উচ্চ শক্তিৰ ইলেক্ট্ৰনবোৰে চন্দ্ৰত পানী সৃষ্টি কৰিব পাৰে । আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ মনোৱাত হাৱাই বিশ্ববিদ্যালয়ৰ (ইউএইচ) গৱেষকসকলৰ নেতৃত্বত দলটোৱে আৱিষ্কাৰ কৰে যে পৃথিৱীৰ প্লাজমা শ্বীটৰ এই ইলেক্ট্ৰনবোৰে চন্দ্ৰপৃষ্ঠত বতৰ প্ৰক্ৰিয়াত অৰিহণা যোগাইছে, সেয়া হৈছে শিল আৰু খনিজ পদাৰ্থ ভাঙি পেলোৱা বা দ্ৰৱীভূত কৰা ।

নাচাৰ এষ্ট্ৰ'নমী আলোচনীত প্ৰকাশিত গৱেষণাটোত দেখা গৈছে যে ইলেক্ট্ৰনবোৰে চন্দ্ৰপৃষ্ঠত পানী গঠনত সহায় কৰিব পাৰে । চন্দ্ৰত পানীৰ ঘনত্ব আৰু বিতৰণৰ বিষয়ে জনাটো ইয়াৰ গঠন আৰু বিৱৰ্তন বুজি পোৱা আৰু ভৱিষ্যতৰ মানৱ অন্বেষণৰ বাবে জলসম্পদ প্ৰদান কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি গৱেষকসকলে কয় ।

নতুন অনুসন্ধানটোৱে চন্দ্ৰৰ স্থায়ীভাৱে ছাঁ দিয়া অঞ্চলবোৰত পূৰ্বতে আৱিষ্কৃত পানীৰ উৎপত্তি ব্যাখ্যা কৰাত সহায় কৰিব পাৰে বুলিও তেওঁলোকে কয় । চন্দ্ৰযান-১-এ চন্দ্ৰত পানীৰ অণু আৱিষ্কাৰত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল । ২০০৮ চনত আৰম্ভ কৰা এই অভিযানটো চন্দ্ৰযান কাৰ্যসূচীৰ অধীনত প্ৰথম ভাৰতীয় চন্দ্ৰ অনুসন্ধান আছিল ।

প্ৰ'টনৰ দৰে উচ্চ শক্তিৰ কণাৰে গঠিত সৌৰ বায়ুৱে চন্দ্ৰপৃষ্ঠত বোমাবর্ষণ কৰে আৰু যিটো চন্দ্ৰত পানী সৃষ্টি হোৱাৰ এক প্ৰাথমিক উপায় বুলি ভবা হয় ।

দলটোৱে পৃথিৱীৰ মেগনেটোটেইলৰ মাজেৰে পাৰ হৈ যোৱাৰ সময়ত চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ বতৰৰ পৰিৱৰ্তনৰ অনুসন্ধান কৰিছিল, যিটো হৈছে এক এলেকা যিয়ে চন্দ্ৰপৃষ্ঠক সৌৰ বায়ুৰ পৰা প্ৰায় সম্পূৰ্ণৰূপে ৰক্ষা কৰে কিন্তু সূৰ্যৰ পাতল ফ'টনৰ পৰা নহয় । "ই চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ পানীৰ গঠন প্ৰক্ৰিয়া অধ্যয়নৰ বাবে এক প্ৰাকৃতিক পৰীক্ষাগাৰ প্ৰদান কৰে ।" ইউএইচ মনোৱা স্কুল অব অছিয়েনৰ এজন সহকাৰী গৱেষক চুৱাই লিয়ে কয় ।

"যেতিয়া চন্দ্ৰ মেগনেটোটেইলৰ বাহিৰত থাকে, চন্দ্ৰপৃষ্ঠত সৌৰ বায়ুৰ বোমাবর্ষণ কৰা হয় । মেগনেটোটেইলৰ ভিতৰত প্ৰায় কোনো সৌৰ বায়ু প্ৰ'টন নাই আৰু পানীৰ গঠন প্ৰায় শূন্যলৈ হ্ৰাস হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে ।" লিয়ে কয় । লি আৰু সহযোগীসকলে ২০০৮ আৰু ২০০৯ চনৰ ভিতৰত ভাৰতৰ চন্দ্ৰযান-১ অভিযানত মুন মিনাৰেলজি মেপাৰ সঁজুলিয়ে এক ইমেজিং স্পেক্ট্ৰোমিটাৰৰ দ্বাৰা সংগ্ৰহ কৰা ৰিম'ট চেঞ্চিং তথ্য বিশ্লেষণ কৰিছিল ।

তেওঁলোকে বিশেষকৈ পানীৰ গঠনৰ পৰিৱৰ্তনৰ মূল্যাঙ্কন কৰিছিল । যিহেতু চন্দ্ৰই পৃথিৱীৰ মেগনেটোটেইলৰ মাজেৰে পাৰ হৈছিল, য'ত প্লাজমা শ্বীট অন্তৰ্ভুক্ত আছিল । "মই আচৰিত । ৰিম'ট চেঞ্চিং পৰ্যবেক্ষণবোৰে দেখুৱাইছিল যে পৃথিৱীৰ মেগনেটোটেইলত পানীৰ গঠন পৃথিৱীৰ মেগনেটোটেইলৰ বাহিৰত থকা সময়ৰ সৈতে প্ৰায় একে ।" লিয়ে কয় ।

"ই সূচায় যে মেগনেটোটেইলত অতিৰিক্ত গঠন প্ৰক্ৰিয়া বা পানীৰ নতুন উৎস থাকিব পাৰে, যি সৌৰ বায়ু প্ৰ'টন ৰখাৰ সৈতে পোনপটীয়াকৈ সম্পৰ্কিত নহয় । বিশেষকৈ, উচ্চ শক্তিৰ ইলেক্ট্ৰনৰ দ্বাৰা বিকিৰণে সৌৰ বায়ু প্ৰ'টনৰ দৰে একে প্ৰভাৱ প্ৰদৰ্শন কৰে ।" তেওঁ ব্যাখ্যা কৰে । গৱেষকসকলে লগতে কয় যে এই অনুসন্ধান আৰু দলটোৰ পূৰ্বৰ চন্দ্ৰমেৰুৰ অধ্যয়নে সূচায় যে পৃথিৱী চন্দ্ৰৰ সৈতে বহুতো অচিনাক্ত দিশত দৃঢ়ভাৱে বান্ধ খাই আছে ।

উল্লেখ্য যে চন্দ্ৰযান-১ ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাৰ (ইছৰো) দ্বাৰা অক্টোবৰ, ২০০৮-ত উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল আৰু আগষ্ট, ২০০৯ চনলৈকে পৰিচালনা কৰা হৈছিল । অভিযানটোত এটা অৰ্বিটাৰ আৰু এটা ইম্পেক্টাৰ অন্তৰ্ভুক্ত আছিল । আনহাতে, ভাৰতে যোৱা মাহত চন্দ্ৰৰ ৰহস্যময় দক্ষিণ মেৰুৰ ওচৰত এটা ৰ'ভাৰ আৰু লেণ্ডাৰৰ সৈতে চন্দ্ৰযান-৩ অভিযান সফলতাৰে অৱতৰণ কৰা প্ৰথমখন দেশ হৈ পৰে ।

লগতে পঢ়ক :Aditya L1 : পৃথিৱীৰ চতুৰ্থ কক্ষপথত প্ৰৱেশ আদিত্য এল-১ৰ

নিউজ ডেস্ক, ১৫ ছেপ্টেম্বৰ : ভাৰতৰ চন্দ্ৰযান-১ চন্দ্ৰ অভিযানৰ ৰিম'ট চেঞ্চিং তথ্য বিশ্লেষণ কৰা বিজ্ঞানীসকলে জানিব পাৰিছে যে পৃথিৱীৰ উচ্চ শক্তিৰ ইলেক্ট্ৰনবোৰে চন্দ্ৰত পানী সৃষ্টি কৰিব পাৰে । আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ মনোৱাত হাৱাই বিশ্ববিদ্যালয়ৰ (ইউএইচ) গৱেষকসকলৰ নেতৃত্বত দলটোৱে আৱিষ্কাৰ কৰে যে পৃথিৱীৰ প্লাজমা শ্বীটৰ এই ইলেক্ট্ৰনবোৰে চন্দ্ৰপৃষ্ঠত বতৰ প্ৰক্ৰিয়াত অৰিহণা যোগাইছে, সেয়া হৈছে শিল আৰু খনিজ পদাৰ্থ ভাঙি পেলোৱা বা দ্ৰৱীভূত কৰা ।

নাচাৰ এষ্ট্ৰ'নমী আলোচনীত প্ৰকাশিত গৱেষণাটোত দেখা গৈছে যে ইলেক্ট্ৰনবোৰে চন্দ্ৰপৃষ্ঠত পানী গঠনত সহায় কৰিব পাৰে । চন্দ্ৰত পানীৰ ঘনত্ব আৰু বিতৰণৰ বিষয়ে জনাটো ইয়াৰ গঠন আৰু বিৱৰ্তন বুজি পোৱা আৰু ভৱিষ্যতৰ মানৱ অন্বেষণৰ বাবে জলসম্পদ প্ৰদান কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি গৱেষকসকলে কয় ।

নতুন অনুসন্ধানটোৱে চন্দ্ৰৰ স্থায়ীভাৱে ছাঁ দিয়া অঞ্চলবোৰত পূৰ্বতে আৱিষ্কৃত পানীৰ উৎপত্তি ব্যাখ্যা কৰাত সহায় কৰিব পাৰে বুলিও তেওঁলোকে কয় । চন্দ্ৰযান-১-এ চন্দ্ৰত পানীৰ অণু আৱিষ্কাৰত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল । ২০০৮ চনত আৰম্ভ কৰা এই অভিযানটো চন্দ্ৰযান কাৰ্যসূচীৰ অধীনত প্ৰথম ভাৰতীয় চন্দ্ৰ অনুসন্ধান আছিল ।

প্ৰ'টনৰ দৰে উচ্চ শক্তিৰ কণাৰে গঠিত সৌৰ বায়ুৱে চন্দ্ৰপৃষ্ঠত বোমাবর্ষণ কৰে আৰু যিটো চন্দ্ৰত পানী সৃষ্টি হোৱাৰ এক প্ৰাথমিক উপায় বুলি ভবা হয় ।

দলটোৱে পৃথিৱীৰ মেগনেটোটেইলৰ মাজেৰে পাৰ হৈ যোৱাৰ সময়ত চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ বতৰৰ পৰিৱৰ্তনৰ অনুসন্ধান কৰিছিল, যিটো হৈছে এক এলেকা যিয়ে চন্দ্ৰপৃষ্ঠক সৌৰ বায়ুৰ পৰা প্ৰায় সম্পূৰ্ণৰূপে ৰক্ষা কৰে কিন্তু সূৰ্যৰ পাতল ফ'টনৰ পৰা নহয় । "ই চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ পানীৰ গঠন প্ৰক্ৰিয়া অধ্যয়নৰ বাবে এক প্ৰাকৃতিক পৰীক্ষাগাৰ প্ৰদান কৰে ।" ইউএইচ মনোৱা স্কুল অব অছিয়েনৰ এজন সহকাৰী গৱেষক চুৱাই লিয়ে কয় ।

"যেতিয়া চন্দ্ৰ মেগনেটোটেইলৰ বাহিৰত থাকে, চন্দ্ৰপৃষ্ঠত সৌৰ বায়ুৰ বোমাবর্ষণ কৰা হয় । মেগনেটোটেইলৰ ভিতৰত প্ৰায় কোনো সৌৰ বায়ু প্ৰ'টন নাই আৰু পানীৰ গঠন প্ৰায় শূন্যলৈ হ্ৰাস হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে ।" লিয়ে কয় । লি আৰু সহযোগীসকলে ২০০৮ আৰু ২০০৯ চনৰ ভিতৰত ভাৰতৰ চন্দ্ৰযান-১ অভিযানত মুন মিনাৰেলজি মেপাৰ সঁজুলিয়ে এক ইমেজিং স্পেক্ট্ৰোমিটাৰৰ দ্বাৰা সংগ্ৰহ কৰা ৰিম'ট চেঞ্চিং তথ্য বিশ্লেষণ কৰিছিল ।

তেওঁলোকে বিশেষকৈ পানীৰ গঠনৰ পৰিৱৰ্তনৰ মূল্যাঙ্কন কৰিছিল । যিহেতু চন্দ্ৰই পৃথিৱীৰ মেগনেটোটেইলৰ মাজেৰে পাৰ হৈছিল, য'ত প্লাজমা শ্বীট অন্তৰ্ভুক্ত আছিল । "মই আচৰিত । ৰিম'ট চেঞ্চিং পৰ্যবেক্ষণবোৰে দেখুৱাইছিল যে পৃথিৱীৰ মেগনেটোটেইলত পানীৰ গঠন পৃথিৱীৰ মেগনেটোটেইলৰ বাহিৰত থকা সময়ৰ সৈতে প্ৰায় একে ।" লিয়ে কয় ।

"ই সূচায় যে মেগনেটোটেইলত অতিৰিক্ত গঠন প্ৰক্ৰিয়া বা পানীৰ নতুন উৎস থাকিব পাৰে, যি সৌৰ বায়ু প্ৰ'টন ৰখাৰ সৈতে পোনপটীয়াকৈ সম্পৰ্কিত নহয় । বিশেষকৈ, উচ্চ শক্তিৰ ইলেক্ট্ৰনৰ দ্বাৰা বিকিৰণে সৌৰ বায়ু প্ৰ'টনৰ দৰে একে প্ৰভাৱ প্ৰদৰ্শন কৰে ।" তেওঁ ব্যাখ্যা কৰে । গৱেষকসকলে লগতে কয় যে এই অনুসন্ধান আৰু দলটোৰ পূৰ্বৰ চন্দ্ৰমেৰুৰ অধ্যয়নে সূচায় যে পৃথিৱী চন্দ্ৰৰ সৈতে বহুতো অচিনাক্ত দিশত দৃঢ়ভাৱে বান্ধ খাই আছে ।

উল্লেখ্য যে চন্দ্ৰযান-১ ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাৰ (ইছৰো) দ্বাৰা অক্টোবৰ, ২০০৮-ত উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল আৰু আগষ্ট, ২০০৯ চনলৈকে পৰিচালনা কৰা হৈছিল । অভিযানটোত এটা অৰ্বিটাৰ আৰু এটা ইম্পেক্টাৰ অন্তৰ্ভুক্ত আছিল । আনহাতে, ভাৰতে যোৱা মাহত চন্দ্ৰৰ ৰহস্যময় দক্ষিণ মেৰুৰ ওচৰত এটা ৰ'ভাৰ আৰু লেণ্ডাৰৰ সৈতে চন্দ্ৰযান-৩ অভিযান সফলতাৰে অৱতৰণ কৰা প্ৰথমখন দেশ হৈ পৰে ।

লগতে পঢ়ক :Aditya L1 : পৃথিৱীৰ চতুৰ্থ কক্ষপথত প্ৰৱেশ আদিত্য এল-১ৰ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.