ইণ্টাৰনেশ্যনেল ডেস্ক, ১৪ মাৰ্চ : পৃথিৱীৰ মানচিত্ৰ সলনি হ'ব নেকি (World map may change)? সাতৰ পৰিৱৰ্তে আঠখন মহাদেশ বুলি ক'ব লাগিব নেকি ? বিজ্ঞানীসকলে অৱশ্যে এই ক্ষেত্ৰত বিশেষ ইংগিত দিছে । ভূতাত্ত্বিক বিশেষজ্ঞসকলে কোৱা মতে বৰ্তমানৰ আফ্ৰিকা মহাদেশ কেইহাজাৰ বছৰৰ ভিতৰত দুটা ভাগত বিভক্ত হ'বলৈ গৈ আছে (Africa is going to split in two)। দুয়োটা ভাগৰ মাজত এখন নতুন সাগৰৰ সৃষ্টি হ'বলৈ গৈ আছে । ইতিমধ্যে ইয়াৰ লক্ষণবোৰ পৃথিৱীৰ ভিতৰি ভাগত আৰু বহিঃ ভাগত পৰা আৰম্ভ হৈছে !
উক্ত ভূখণ্ডৰ আকাৰ নিৰন্তৰ সলনি হৈ আছে । কিন্তু এই পৰিৱৰ্তনবোৰ সদায় নহয় । স্বাভাৱিকতে কেইবা হাজাৰ বছৰৰ সময় লয় । শেহতীয়াকৈ, আফ্ৰিকা মহাদেশত এই বৃহৎ পৰিৱৰ্তন হ'বলৈ গৈ আছে । আফ্ৰিকা দুখন মহাদেশত বিভক্ত হ'বলৈ গৈ আছে । এই ক্ৰমত, তাৰ মাজত এখন নতুন সাগৰৰ সৃষ্টি হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে (New sea may divide Africa)। বিজ্ঞানীসকলে এই পৰিৱৰ্তনক পূব আফ্ৰিকাৰ ৰিফ্ট বুলি দাবী কৰিছে ।
বিজ্ঞানীসকলে এই বৃহৎ ফাটক এটা টেকটনিক প্লেট বুলি বিবেচনা কৰিছে, যি দুটা ভাগত বিভক্ত হয় । যেতিয়া এই প্লেটবোৰ গতি কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে পৃথিৱীৰ পৃষ্ঠ আৰু ভূগৰ্ভস্থ দুয়োটা উপত্যকাৰ দৰে ফাটৰ সৃষ্টি হয় । ১৩৮ নিযুত বছৰ পূৰ্বে এনে বিৱৰ্তনৰ ফলত দক্ষিণ আমেৰিকা আৰু আফ্ৰিকা দুখন মহাদেশত বিভক্ত হৈছিল ।
এতিয়া আফ্ৰিকাত একে ধৰণৰ পৰিৱৰ্তন দেখা গৈছে । ২০০৫ চনৰ আৰম্ভণিতে ইথিওপিয়াৰ মৰুভূমিত ৫৬ কিলোমিটাৰ দীঘল ফাট মেলা দেখা গৈছিল (Cracks within the earth)। ২০১৮ চনত, কেনিয়াত একেধৰণৰ বৃহৎ ফাট দেখা গৈছিল । গৱেষণাই দেখুৱাইছে যে ইয়াৰ কাৰণ হৈছে সাগৰৰ পৃষ্ঠত প্লেটৰ গতি ।
বিজ্ঞানীসকলে আফ্ৰিকান নুবিয়ান, আফ্ৰিকান চোমালি আৰু আৰৱীয় প্লেটত ফাট মেলা প্ৰত্যক্ষ কৰিছে । ই এক নতুন সাগৰ গঠনৰ লক্ষণ বুলি ধাৰণা কৰা হৈছে । লিডছ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ এগৰাকী গৱেষক ক্ৰিষ্টোফাৰ মূৰে কয় যে মাটিৰ তলত আৰম্ভ হোৱা ফাট যেতিয়া পৃষ্ঠত উপনীত হয় তেন্তে ই সাগৰৰ সৃষ্টি হোৱাৰ কাৰণ হ'ব পাৰে (Africa is gradually splitting)। কোৱা হয় যে, এডেন উপসাগৰ আৰু লোহিত সাগৰৰ পানীত এই ফাট দেখা গৈছে আৰু এক নতুন সাগৰ গঠনৰ ধাৰণা কৰা হৈছে ।
হাজাৰ হাজাৰ কিলোমিটাৰ দীঘল এই ফাটৰ বাবে বৰ্তমানৰ চোমালিয়া, ইথিওপিয়া, তাঞ্জানিয়া আৰু কেনিয়াৰ কিছু অংশক লৈ এক নতুন মহাদেশ গঠন কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে ।
অৱশ্যে আফ্ৰিকা এতিয়াই দুটা ভাগত বিভক্ত নহয় । ইতিমধ্যে আৰম্ভ হোৱা এই প্ৰক্ৰিয়াটো সম্পূৰ্ণ হ'বলৈ কেইবা হাজাৰ বছৰ লাগিব । এখন নতুন সাগৰ সৃষ্টি হ'বলৈ ৫-১০ নিযুত বছৰ লাগিব পাৰে । এতিয়া চাৰিওফালে মাটিৰে আৱৰি থকা উগাণ্ডা আৰু জাম্বিয়াৰ এটা উপকূলীয় অঞ্চল হ'ব । ফাট মেলা এলেকাৰ পূব অংশত দ্ৰুতগতিত পৰিৱৰ্তন দেখা গৈছে । নাইৰোবি বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ভূবিজ্ঞান বিভাগৰ গৱেষক এডউইন ডিণ্ডিয়ে ব্যাখ্যা কৰা মতে এই সকলোবোৰৰ ৰূপ ল'বলৈ কেই নিযুত বছৰ লাগিব ।
লগতে পঢ়ক :Civil War in Myanmar: আকৌ অশান্ত ম্যানমাৰ; সেনাৰ গুলীত নিহত KNDFৰ 28 কেডাৰ