ETV Bharat / technology

বিশ্ব পাছৱৰ্ড দিৱস : তথ্য গোপনে ৰখাৰ যুঁজ - World Password Day 2024

author img

By ETV Bharat Assamese Team

Published : May 2, 2024, 11:02 AM IST

World Password Day: ২ মে'ত পালন কৰা হৈছে বিশ্ব পাছৱৰ্ড দিৱসৰ । সুৰক্ষিত পাছৱৰ্ডৰ গুৰুত্বৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধিৰ বাবে এই বিশেষ দিনটো উদযাপন কৰা হয় । গৱেষক মাৰ্ক বাৰ্নেটক স্মৰণ কৰি এই দিনটো উদযাপন কৰা হয় ।

World Password Day
বিশ্ব পাছৱৰ্ড দিৱস

নিউজ ডেস্ক,২ মে': মাৰ্ক বাৰ্নেটে ২০০৫ চনত মুকলি কৰা তেওঁৰ পাৰফেক্ট পাছৱৰ্ড নামৰ গ্ৰন্থখনৰ পৰা মানুহক 'পাছৱৰ্ড দিৱস' পালন কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰিছিল । সেই পৰামৰ্শৰ অনুসাৰি ইণ্টেল চিকিউৰিটিয়ে ২০১৩ চনত ঘোষণা কৰিছিল যে প্ৰতি মে'ৰ প্ৰথম বৃহস্পতিবাৰে বিশ্ব পাছৱৰ্ড দিৱস হিচাপে পালন কৰা হ'ব আৰু তেতিয়াৰ পৰাই চাইবাৰ সুৰক্ষা পেছাদাৰীসকলে আমাৰ ডিজিটেল পৰিচয় সুৰক্ষিত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত পাছৱৰ্ডৰ সৰ্বাধিক গুৰুত্বৰ স্মাৰক হিচাপে দিনটো পালন কৰি আহিছে ।

এই দিনটো উন্নত পাছৱৰ্ড প্ৰক্ৰিয়াৰ বিষয়ে সজাগতা সৃষ্টি কৰা আৰু এজনৰ অনলাইন আচৰণৰ অবিচ্ছেদ্য সুৰক্ষা ব্যৱস্থা নিশ্চিত কৰাৰ বাবে উৎসৰ্গিত ।

ডাটা সুৰক্ষা আৰু গোপনীয়তাৰ বাবে শক্তিশালী পাছৱৰ্ড কিয় গুৰুত্বপূৰ্ণ ?

যিকোনো ব্যক্তিয়ে কম্পিউটাৰ বা উচ্চ-প্ৰযুক্তিৰ ডিভাইচ যেনে স্মাৰ্টফোন বা টেবলেট ব্যৱহাৰ কৰে তেওঁলোকৰ বাবে অনুমোদিত প্ৰৱেশাধিকাৰ এক সম্ভাৱ্য গুৰুত্বপূৰ্ণ সমস্যা । এই ব্ৰেক-ইনবোৰৰ ভুক্তভোগীসকলৰ বাবে পৰিণামবোৰত অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব পাৰে মূল্যৱান ডাটা যেনে প্ৰেজেণ্টেচন, ইমেইল আৰু সংগীত হেৰুওৱা ।

ভুক্তভোগীসকলৰ ওচৰত তেওঁলোকৰ বেংক একাউণ্টৰ তথ্য, ধন বা আনকি তেওঁলোকৰ পৰিচয় চুৰি হ'ব পাৰে । তদুপৰি, অনুমোদনহীন ব্যৱহাৰকাৰীসকলে আইন ভংগ কৰিবলৈ আন কাৰোবাৰ কম্পিউটাৰ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে, যি ভুক্তভোগীজনক আইনী সমস্যাত পেলাব পাৰে । এটা শক্তিশালী পাছৱৰ্ডে বিত্তীয় প্ৰৱঞ্চনা আৰু পৰিচয় চুৰিৰ পৰা অত্যাৱশ্যকীয় সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে ।

হেকাৰসকলে কম্পিউটাৰত প্ৰৱেশ কৰা এটা আটাইতকৈ সচৰাচৰ উপায় হ'ল পাছৱৰ্ড অনুমান কৰা । সৰল আৰু সচৰাচৰ ব্যৱহৃত পাছৱৰ্ডবোৰে অনুপ্ৰৱেশকাৰীসকলক কম্পিউটিং ডিভাইচ এটাৰ প্ৰৱেশাধিকাৰ আৰু নিয়ন্ত্ৰণ সহজে লাভ কৰিবলৈ সক্ষম কৰে ।

ইয়াৰ বিপৰীতে, অনুমান কৰা কঠিন পাছৱৰ্ড এটাই সাধাৰণ হেকাৰসকলৰ বাবে এটা যন্ত্ৰত প্ৰৱেশ কৰাটো অত্যাধিক কঠিন কৰি তোলে আৰু তেওঁলোকক বিকল্প লক্ষ্য বিচাৰিবলৈ বাধ্য কৰিব । পাছৱৰ্ডটো যিমানে কঠিন হয়, এজনৰ কম্পিউটাৰ অবাঞ্ছিত অনুপ্ৰৱেশৰ বলি হোৱাৰ সম্ভাৱনা সিমানে কম হয় ।

দুৰ্বল পাছৱৰ্ডৰ বিপদাশংকা : চাইবাৰ সুৰক্ষাৰ ভাবুকি বৃদ্ধি পাইছে, ব্যক্তিগত আৰু কৰ্পোৰেট ডাটাৰ সহজ প্ৰৱেশাধিকাৰ লাভ কৰিবলৈ দুৰ্বল পাছৱৰ্ডবোৰ ব্যৱহাৰ কৰিছে । ভেৰিজন ডাটা ব্ৰিচ ইনভেষ্টিগেচন প্ৰতিবেদন অনুসৰি, প্ৰায় ৫০ শতাংশ ডাটা উলংঘনত দুৰ্বল বা চুৰি হোৱা পাছৱৰ্ড অন্তৰ্ভুক্ত থাকে । এই ঘটনাবোৰৰ ফলত বিত্তীয় লোকচান, পৰিচয় চুৰি আৰু কোম্পানীবোৰৰ গুৰুতৰ খ্যাতিৰ ক্ষতি হ'ব পাৰে ।

শক্তিশালী পাছৱৰ্ডৰ বিশেষত্ববোৰ কি ? : সাৱধান পাছৱৰ্ড ব্যৱস্থাপনাৰ জৰিয়তে আপোনাৰ গোপনীয়তা সুৰক্ষা বৃদ্ধি কৰাটো জটিল হোৱাৰ প্ৰয়োজন নাই । পাছৱৰ্ড সুৰক্ষা বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে ইয়াত কেইটামান নিৰ্দেশনা দিয়া হৈছে :

  • জটিল আৰু দৈৰ্ঘ্য : জটিল পাছৱৰ্ড সৃষ্টি কৰিবলৈ আপাৰকেছ আৰু ল'ৱাৰকেছ আখৰ, সংখ্যা আৰু চিহ্ন ব্যৱহাৰ কৰক । অতি কমেও ১২ টা বৰ্ণৰ ভিতৰত ব্যৱহাৰ কৰিব যাতে সেইবোৰ বিচাৰি উলিয়াবলৈ কঠিন হৈ পৰে ।
  • পৰিৱৰ্তনশীল : আপোনাৰ সকলো ডিজিটেল সম্পদৰ সৈতে আপোচ কৰাৰ পৰা এক উলংঘন প্ৰতিহত কৰিবলৈ বিভিন্ন একাউণ্টৰ বাবে বিভিন্ন পাছৱৰ্ড ব্যৱহাৰ কৰক ।
  • নৱীকৰণ : চুৰি হোৱা ডাটাৰ ক্ষতিৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস কৰিবলৈ নিয়মীয়াকৈ পাছৱৰ্ড সলনি কৰক ।
  • অপ্ৰত্যাশিত : সাধাৰণ শব্দ, সৰল প্ৰতিস্থাপন আৰু ব্যক্তিগত তথ্য পৰিহাৰ কৰিব যাক সামাজিক প্ৰ'ফাইলৰ পৰা সহজে অনুমান বা লাভ কৰিব পাৰি ।

পাছৱৰ্ড মেনেজাৰ ব্যৱহাৰ কৰা : পাছৱৰ্ড মেনেজাৰবোৰ একাধিক একাউণ্ট পৰিচালনা কৰোঁতে সহায়ক হয় কিয়নো তেওঁলোকে পাছৱৰ্ড সংৰক্ষণ আৰু এনক্ৰিপ্ট কৰিব পাৰে, শক্তিশালী ৰেণ্ডম পাছৱৰ্ড সৃষ্টি কৰিব পাৰে আৰু আনকি পাছৱৰ্ড পৰিৱৰ্তন স্বয়ংক্ৰিয় কৰিব পাৰে, শক্তি ত্যাগ নকৰাকৈ সুৰক্ষা সৰল কৰে ।

মাল্টি-ফেক্টৰ প্ৰমাণীকৰণৰ ভূমিকা (MFA) : এমএফএ যোগ কৰিলে সুৰক্ষাৰ আন এটা স্তৰ প্ৰৱৰ্তন কৰে । দ্বিতীয় প্ৰকাৰৰ প্ৰমাণীকৰণৰ প্ৰয়োজন হোৱাৰ দ্বাৰা পাছৱৰ্ড এটাৰ সৈতে আপোচ কৰা হ'লেও এমএফএয়ে একাউণ্ট উলংঘনৰ আশংকা যথেষ্ট হ্ৰাস কৰে । আপোনাৰ পাছৱৰ্ড আপডেট কৰিবলৈ কিছু সময় লৈ আপোনাৰ গোপনীয়তা আৰু আত্মসুৰক্ষিত কৰক । পোহনীয়া জন্তু বা পৰিয়ালৰ নাম, গুৰুত্বপূৰ্ণ তাৰিখ আৰু অন্যান্য চিনাক্তকৰণ তথ্য পৰিহাৰ কৰক ।

তথ্য আদান-প্ৰদান আৰু সুৰক্ষাৰ সমস্যা : আধুনিক প্ৰযুক্তিৰ বাবে কম্পিউটিং ডিভাইচবোৰ বিভিন্ন ৰূপত আহে, যেনে ডেস্কটপ মেচিন, লেপটপ, স্মাৰ্টফোন, সংগীত প্লেয়াৰ আৰু টেবলেট । এই ডিভাইচবোৰৰ যিকোনো এটা আন কম্পিউটিং ডিভাইচৰ সৈতে সংযোগ কৰিব পাৰে আৰু তথ্য শ্বেয়াৰ কৰিব পাৰে আৰু বহুক্ষেত্ৰত, তেওঁলোকে বিত্তীয় লেনদেন কৰিবলৈ বেংকৰ সৈতে সংযোগ কৰিব পাৰে ।

এই সকলোবোৰ যন্ত্ৰ অননুমোদিত ব্যৱহাৰকাৰীৰ দ্বাৰা অপব্যৱহাৰৰ সম্ভাৱনা আছে আৰু সেয়েহে, ব্যৱহাৰকাৰীসকলে নিতৌ সেইবোৰ পাছৱৰ্ডৰ দ্বাৰা সুৰক্ষিত কৰিব লাগে । পাছৱৰ্ড হৈছে এক উপায় যাৰ দ্বাৰা এজন ব্যৱহাৰকাৰীয়ে প্ৰমাণ কৰে যে তেওঁলোক কম্পিউটিং ডিভাইচ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ কৰ্তৃত্বপ্ৰাপ্ত । এটা ডিভাইচত একাধিক ব্যৱহাৰকাৰী থাকিব পাৰে আৰু প্ৰতিটোত তেওঁলোকৰ নিজা পাছৱৰ্ড থাকিব পাৰে ।

পাছৱৰ্ডবোৰ লক-এণ্ড-কী চিষ্টেমৰ দৰে নহয়, য'ত কেৱল সঠিক কীয়ে (key) এজন ব্যক্তিক প্ৰৱেশাধিকাৰ লাভ কৰিবলৈ সক্ষম কৰিব । পাৰ্থক্যটো হ'ল যে প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ একেখন দুৱাৰৰ বাবে এটা পৃথক চাবি থাকে ।

কিছুমান কম্পিউটিং ডিভাইচ, যেনে ডেস্কটপ কম্পিউটাৰ আৰু লেপটপত এজন মেনেজমেণ্ট-পৰ্যায়ৰ ব্যৱহাৰকাৰী, বা 'চুপাৰইউজাৰ' থাকে, যাৰ আন ব্যৱহাৰকাৰীসকলক নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ আৰু কম্পিউটিং ডিভাইচছ ছফ্টৱেৰ সংশোধন কৰাৰ ক্ষমতা আছে । এই চুপাৰইউজাৰ একাউণ্টটোক 'ৰুট' বা 'প্ৰশাসক' একাউণ্ট বুলিও কোৱা হয় ।

এইটো জনাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ কিয়নো যদিও হেকাৰসকলে তেওঁলোকে লাভ কৰিব পৰা যিকোনো পাছৱৰ্ডৰ চেষ্টা কৰিব, তেওঁলোকে সাধাৰণতে প্ৰথমে চুপাৰইউজাৰ পাছৱৰ্ড অনুমান কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিব, কিয়নো ই তেওঁলোকক এটা ডিভাইচৰ ওপৰত আটাইতকৈ বেছি নিয়ন্ত্ৰণ দিয়ে ।

ম'বাইল ডিভাইচ সুৰক্ষা: ম'বাইল ডিভাইচত, এটা পিন বা পাছ কোডৰ প্ৰয়োজন । এইটো কম্পিউটাৰ এটাৰ পাছৱৰ্ডৰ দৰে, কিন্তু ইয়াত নিম্নতম চাৰিটা বৰ্ণ বা অংক থাকিব পাৰে আৰু এনে এক বস্তু হ'ব পাৰে যি ব্যক্তিগত বা সহজে অনুমান কৰা নহয় । ডিভাইচৰ বাবে পাছ কোডবোৰো কম সময়ৰ পিচত সময় উকলিবলৈ ছেট কৰিব লাগে ।

সময় উকলি যোৱাৰ পিছত, কোডটো পুনৰ উল্লেখ কৰিব লাগিব । আদৰ্শভাৱে, সময়সীমা ২০ মিনিটতকৈ বেছি হ'ব নালাগে, অৱশ্যে সময়-আউটৰ মাজত কম সময় সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ ।

পাছৱৰ্ডৰ পৰা পাছকীলৈ (Passkey) : চাইবাৰ সুৰক্ষাত এক নতুন যুগৰ প্ৰৱেশ : পাছৱৰ্ডবোৰ দীৰ্ঘদিন ধৰি প্ৰমাণীকৰণৰ আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় উপায়, কিন্তু সেইবোৰ ত্ৰুটি অবিহনে নহয় । পাছৱৰ্ডৰ পুনৰাবৃত্তি আৰু জটিল সংমিশ্ৰণ মনত ৰখাত অসুবিধাৰ বাবে ,সেইবোৰ চাইবাৰ বিপদৰ সন্মুখীন হ'ব পাৰে ।

কিছুমান মানুহে কেৱল অতি জটিল পাছৱৰ্ড লৈ নাহে বুলি উল্লেখ নকৰিব । এটা পাছকী হৈছে এটা নিৰ্দিষ্ট অনলাইন একাউণ্টৰ বাবে এটা চমু ব্যৱহাৰকাৰী আইডি বিকল্প । এইটো এক এবাৰৰ প্ৰক্ৰিয়া আৰু এবাৰ সম্পন্ন হোৱাৰ পিচত ব্যৱহাৰকাৰীসকলে বিভিন্ন একাউণ্টৰ বাবে একাধিক পাছৱৰ্ড ছেট আপ কৰাৰ প্ৰয়োজন নাই । গুগলে এণ্ড্ৰইড ডিভাইচত পাছকী ফিচাৰ ডিফল্ট কৰি তুলিছে ।

যেতিয়াই এজন ব্যৱহাৰকাৰীয়ে ৱেবছাইট, মাধ্যমটো লক্ষ্য কৰে, সেয়া ফোন হওঁক বা ডেস্কটপ হওঁক, ইতিমধ্যে জানে যে ব্যক্তিজন কোন আৰু ই ব্যৱহাৰকাৰী আইডি আৰু পাছৱৰ্ড প্ৰমাণিত কৰিব । ব্যৱহাৰকাৰীয়ে কেৱল ডিভাইচৰ সুৰক্ষা প্ৰণালী যেনে ফোনত ফিংগাৰ প্ৰিণ্ট চেন্সৰ/ফেচ আইডি বা পিচিত উইণ্ডোচ হেলোৰ জৰিয়তে একাউণ্টত লগ ইন কৰিব পাৰে । যদি ডিভাইচটোত সেই বায়'মেট্ৰিক সুৰক্ষা সুবিধাবোৰৰ কোনো এটা নাই, তেন্তে তেওঁ কেৱল ডিভাইচৰ লক স্ক্ৰীণৰ স্ক্ৰীণ পেটাৰ্ণ বা পিন কোড মনত ৰাখিব লাগিব ।

আটাইতকৈ সচৰাচৰ পাছৱৰ্ড : অনলাইন পাছৱৰ্ড মেনেজমেণ্ট কোম্পানী নৰ্ডপাছৰ মতে পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ সচৰাচৰ অনলাইন পাছৱৰ্ড ১২৩৪৫৬ । নৰ্ডপাছে ১২৩৪৫৬ আটাইতকৈ বেয়া পাছৱৰ্ড বুলিও কয়, কিয়নো ইয়াক ৪.৫ নিযুতবাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে, হেকাৰসকলে ক্ৰেক কৰিবলৈ এক ছেকেণ্ডতকৈও কম সময় লয় - বাকী আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় অনলাইন পাছৱৰ্ডৰ দৰে ।

  • 123456
  • 123456789
  • password
  • 12345
  • 12345678
  • 111111
  • 1234567890
  • admin
  • 123
  • ********
  • Admin123
  • 000000
  • abc123
  • password1
  • guest

চাৰ্ফচাৰ্কৰ গৱেষণা অনুসৰি ২০২৩ চনত ৫.৩ নিযুত লিক হোৱা একাউণ্টৰ সৈতে সৰ্বাধিক উলংঘা কৰা দেশৰ তালিকাত ভাৰত পঞ্চম স্থানত আছে । বিশ্বব্যাপী, মুঠ ২৯৯.৮ নিযুত একাউণ্ট উলংঘা কৰা হৈছিল, আমেৰিকা প্ৰথম স্থানত আছিল আৰু জানুৱাৰীৰ পৰা ডিচেম্বৰৰ ভিতৰত সকলো উলংঘনৰ ৩২ শতাংশ আছিল ।

২০২২ চনৰ তুলনাত ২০২৩ চনত ভাৰতত উলংঘনৰ হাৰ ৫৬ শতাংশ কম আছিল । ইয়াৰ পূৰ্বে ২০২২ চনত ১২.৩ নিযুত একাউণ্ট উলংঘা হোৱাৰ সৈতে ভাৰত তালিকাৰ সপ্তম স্থানত আছিল । ২০২৩ চনত প্ৰায় ১০০ নিযুত অনলাইন একাউণ্ট ভংগ হোৱাৰ সৈতে আমেৰিকা ৩ গুণ বাৰ্ষিক বিকাশৰ পিচত প্ৰথম স্থানলৈ আহিছিল । ৰাছিয়াই দ্বিতীয় স্থান দখল কৰে, আনহাতে ফ্ৰান্সে তৃতীয় স্থান দখল কৰে, তাৰ পিচত আছে স্পেইন আৰু ভাৰত ।

টুইটাৰ, লিংকডইন আৰু অন্যান্য প্লেটফৰ্মসমূহে বৃহৎ পৰিমাণৰ তথ্য উলংঘনৰ সন্মুখীন হৈছে : চাইবাৰ নিৰাপত্তা গৱেষকসকলে ২৬ বিলিয়নতকৈও অধিক ব্যক্তিগত ৰেকৰ্ড উন্মোচিত হোৱাৰ সৈতে 'Mother of all Breaches' বুলি উল্লেখ কৰা হৈছে । এই ডাটা লিক, সম্ভৱত: এতিয়ালৈকে ৰেকৰ্ড কৰা সৰ্ববৃহৎ, টুইটাৰ, লিংকডইন আৰু ড্ৰপবক্সকে ধৰি অসংখ্য প্লেটফৰ্ম প্ৰভাৱিত কৰিছে ।

আপোচ কৰা ৰেকৰ্ডবোৰৰ ভিতৰত আছিল টেনচেণ্টৰ কিউকিউৰ পৰা ১.৫ বিলিয়ন, ৱেইবোৰ পৰা ৫০৪ নিযুত, মাইস্পেচৰ পৰা ৩৬০ নিযুত, টুইটাৰৰ পৰা ২৮১ নিযুত, লিংকডইনৰ পৰা ২৫১ নিযুত আৰু এডাল্ট ফ্ৰেণ্ডফাইণ্ডাৰৰ পৰা ২২০ নিযুত । লক্ষণীয়ভাৱে, এই লিকটোৱে আমেৰিকা, ব্ৰাজিল, জাৰ্মানী, ফিলিপাইনছ, তুৰস্ক আৰু অন্যান্য বিভিন্ন চৰকাৰী সংগঠনৰ ৰেকৰ্ডো অন্তৰ্ভুক্ত কৰিছে ।

আপোনাৰ ডিজিটেল জীৱন অধিক সুৰক্ষিত কৰিবলৈ কিছুমান পৰামৰ্শ :

  • আপোনাৰ পাছৱৰ্ডবোৰ আনক কেতিয়াও নক'ব ।
  • বিভিন্ন একাউণ্টৰ বাবে বিভিন্ন পাছৱৰ্ড ব্যৱহাৰ কৰক ।
  • পাছৱৰ্ড বনাওক যিবোৰ অনুমান কৰা কঠিন কিন্তু মনত ৰাখিবলৈ সহজ ।
  • মাল্টি-ফেক্টৰ প্ৰমাণীকৰণ (এমএফএ) ব্যৱহাৰ কৰক ।
  • পাছৱৰ্ড মেনেজাৰ ব্যৱহাৰ কৰক ।

চাইবাৰ পৃথিৱীত, সুৰক্ষিত পাছৱৰ্ড গুৰুত্বপূৰ্ণ । আপোনাৰ তথ্য অফলাইনত অহাৰ বাহিৰে, দীঘল, অনন্য আৰু জটিল পাছৱৰ্ডবোৰে আপোনাৰ মূল্যৱান তথ্য সৰ্বশ্ৰেষ্ঠভাৱে সুৰক্ষিত কৰে । আন এক কৌশল হৈছে প্ৰতি কেইমাহমানৰ পিচত বা আপুনি আপোনাৰ একাউণ্টৰ সৈতে আপোচ কৰা বুলি ভবা যিকোনো সময়তে আপোনাৰ পাছৱৰ্ড সলনি কৰা ।

আপোনাৰ ডিজিটেল জীৱন যিমান সম্ভৱ সুৰক্ষিত হোৱাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ কেৱল এই দিনটোত আপোনাৰ পাছৱৰ্ডবোৰ পৰীক্ষা কৰাই নহয় কিন্তু সেইবোৰ নিয়মীয়াকৈ পৰীক্ষা কৰাটোও আপোনাৰ বাবে এক ভাল ধাৰণা ।

লগতে পঢ়ক :বিশ্ব টুনা দিৱস: আমেৰিকান আহাৰত আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় মাছ বিধৰ বাবে সজাগতা বৃদ্ধিৰ এক প্ৰয়াস - World Tuna Day 2024

নিউজ ডেস্ক,২ মে': মাৰ্ক বাৰ্নেটে ২০০৫ চনত মুকলি কৰা তেওঁৰ পাৰফেক্ট পাছৱৰ্ড নামৰ গ্ৰন্থখনৰ পৰা মানুহক 'পাছৱৰ্ড দিৱস' পালন কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰিছিল । সেই পৰামৰ্শৰ অনুসাৰি ইণ্টেল চিকিউৰিটিয়ে ২০১৩ চনত ঘোষণা কৰিছিল যে প্ৰতি মে'ৰ প্ৰথম বৃহস্পতিবাৰে বিশ্ব পাছৱৰ্ড দিৱস হিচাপে পালন কৰা হ'ব আৰু তেতিয়াৰ পৰাই চাইবাৰ সুৰক্ষা পেছাদাৰীসকলে আমাৰ ডিজিটেল পৰিচয় সুৰক্ষিত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত পাছৱৰ্ডৰ সৰ্বাধিক গুৰুত্বৰ স্মাৰক হিচাপে দিনটো পালন কৰি আহিছে ।

এই দিনটো উন্নত পাছৱৰ্ড প্ৰক্ৰিয়াৰ বিষয়ে সজাগতা সৃষ্টি কৰা আৰু এজনৰ অনলাইন আচৰণৰ অবিচ্ছেদ্য সুৰক্ষা ব্যৱস্থা নিশ্চিত কৰাৰ বাবে উৎসৰ্গিত ।

ডাটা সুৰক্ষা আৰু গোপনীয়তাৰ বাবে শক্তিশালী পাছৱৰ্ড কিয় গুৰুত্বপূৰ্ণ ?

যিকোনো ব্যক্তিয়ে কম্পিউটাৰ বা উচ্চ-প্ৰযুক্তিৰ ডিভাইচ যেনে স্মাৰ্টফোন বা টেবলেট ব্যৱহাৰ কৰে তেওঁলোকৰ বাবে অনুমোদিত প্ৰৱেশাধিকাৰ এক সম্ভাৱ্য গুৰুত্বপূৰ্ণ সমস্যা । এই ব্ৰেক-ইনবোৰৰ ভুক্তভোগীসকলৰ বাবে পৰিণামবোৰত অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব পাৰে মূল্যৱান ডাটা যেনে প্ৰেজেণ্টেচন, ইমেইল আৰু সংগীত হেৰুওৱা ।

ভুক্তভোগীসকলৰ ওচৰত তেওঁলোকৰ বেংক একাউণ্টৰ তথ্য, ধন বা আনকি তেওঁলোকৰ পৰিচয় চুৰি হ'ব পাৰে । তদুপৰি, অনুমোদনহীন ব্যৱহাৰকাৰীসকলে আইন ভংগ কৰিবলৈ আন কাৰোবাৰ কম্পিউটাৰ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে, যি ভুক্তভোগীজনক আইনী সমস্যাত পেলাব পাৰে । এটা শক্তিশালী পাছৱৰ্ডে বিত্তীয় প্ৰৱঞ্চনা আৰু পৰিচয় চুৰিৰ পৰা অত্যাৱশ্যকীয় সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে ।

হেকাৰসকলে কম্পিউটাৰত প্ৰৱেশ কৰা এটা আটাইতকৈ সচৰাচৰ উপায় হ'ল পাছৱৰ্ড অনুমান কৰা । সৰল আৰু সচৰাচৰ ব্যৱহৃত পাছৱৰ্ডবোৰে অনুপ্ৰৱেশকাৰীসকলক কম্পিউটিং ডিভাইচ এটাৰ প্ৰৱেশাধিকাৰ আৰু নিয়ন্ত্ৰণ সহজে লাভ কৰিবলৈ সক্ষম কৰে ।

ইয়াৰ বিপৰীতে, অনুমান কৰা কঠিন পাছৱৰ্ড এটাই সাধাৰণ হেকাৰসকলৰ বাবে এটা যন্ত্ৰত প্ৰৱেশ কৰাটো অত্যাধিক কঠিন কৰি তোলে আৰু তেওঁলোকক বিকল্প লক্ষ্য বিচাৰিবলৈ বাধ্য কৰিব । পাছৱৰ্ডটো যিমানে কঠিন হয়, এজনৰ কম্পিউটাৰ অবাঞ্ছিত অনুপ্ৰৱেশৰ বলি হোৱাৰ সম্ভাৱনা সিমানে কম হয় ।

দুৰ্বল পাছৱৰ্ডৰ বিপদাশংকা : চাইবাৰ সুৰক্ষাৰ ভাবুকি বৃদ্ধি পাইছে, ব্যক্তিগত আৰু কৰ্পোৰেট ডাটাৰ সহজ প্ৰৱেশাধিকাৰ লাভ কৰিবলৈ দুৰ্বল পাছৱৰ্ডবোৰ ব্যৱহাৰ কৰিছে । ভেৰিজন ডাটা ব্ৰিচ ইনভেষ্টিগেচন প্ৰতিবেদন অনুসৰি, প্ৰায় ৫০ শতাংশ ডাটা উলংঘনত দুৰ্বল বা চুৰি হোৱা পাছৱৰ্ড অন্তৰ্ভুক্ত থাকে । এই ঘটনাবোৰৰ ফলত বিত্তীয় লোকচান, পৰিচয় চুৰি আৰু কোম্পানীবোৰৰ গুৰুতৰ খ্যাতিৰ ক্ষতি হ'ব পাৰে ।

শক্তিশালী পাছৱৰ্ডৰ বিশেষত্ববোৰ কি ? : সাৱধান পাছৱৰ্ড ব্যৱস্থাপনাৰ জৰিয়তে আপোনাৰ গোপনীয়তা সুৰক্ষা বৃদ্ধি কৰাটো জটিল হোৱাৰ প্ৰয়োজন নাই । পাছৱৰ্ড সুৰক্ষা বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে ইয়াত কেইটামান নিৰ্দেশনা দিয়া হৈছে :

  • জটিল আৰু দৈৰ্ঘ্য : জটিল পাছৱৰ্ড সৃষ্টি কৰিবলৈ আপাৰকেছ আৰু ল'ৱাৰকেছ আখৰ, সংখ্যা আৰু চিহ্ন ব্যৱহাৰ কৰক । অতি কমেও ১২ টা বৰ্ণৰ ভিতৰত ব্যৱহাৰ কৰিব যাতে সেইবোৰ বিচাৰি উলিয়াবলৈ কঠিন হৈ পৰে ।
  • পৰিৱৰ্তনশীল : আপোনাৰ সকলো ডিজিটেল সম্পদৰ সৈতে আপোচ কৰাৰ পৰা এক উলংঘন প্ৰতিহত কৰিবলৈ বিভিন্ন একাউণ্টৰ বাবে বিভিন্ন পাছৱৰ্ড ব্যৱহাৰ কৰক ।
  • নৱীকৰণ : চুৰি হোৱা ডাটাৰ ক্ষতিৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস কৰিবলৈ নিয়মীয়াকৈ পাছৱৰ্ড সলনি কৰক ।
  • অপ্ৰত্যাশিত : সাধাৰণ শব্দ, সৰল প্ৰতিস্থাপন আৰু ব্যক্তিগত তথ্য পৰিহাৰ কৰিব যাক সামাজিক প্ৰ'ফাইলৰ পৰা সহজে অনুমান বা লাভ কৰিব পাৰি ।

পাছৱৰ্ড মেনেজাৰ ব্যৱহাৰ কৰা : পাছৱৰ্ড মেনেজাৰবোৰ একাধিক একাউণ্ট পৰিচালনা কৰোঁতে সহায়ক হয় কিয়নো তেওঁলোকে পাছৱৰ্ড সংৰক্ষণ আৰু এনক্ৰিপ্ট কৰিব পাৰে, শক্তিশালী ৰেণ্ডম পাছৱৰ্ড সৃষ্টি কৰিব পাৰে আৰু আনকি পাছৱৰ্ড পৰিৱৰ্তন স্বয়ংক্ৰিয় কৰিব পাৰে, শক্তি ত্যাগ নকৰাকৈ সুৰক্ষা সৰল কৰে ।

মাল্টি-ফেক্টৰ প্ৰমাণীকৰণৰ ভূমিকা (MFA) : এমএফএ যোগ কৰিলে সুৰক্ষাৰ আন এটা স্তৰ প্ৰৱৰ্তন কৰে । দ্বিতীয় প্ৰকাৰৰ প্ৰমাণীকৰণৰ প্ৰয়োজন হোৱাৰ দ্বাৰা পাছৱৰ্ড এটাৰ সৈতে আপোচ কৰা হ'লেও এমএফএয়ে একাউণ্ট উলংঘনৰ আশংকা যথেষ্ট হ্ৰাস কৰে । আপোনাৰ পাছৱৰ্ড আপডেট কৰিবলৈ কিছু সময় লৈ আপোনাৰ গোপনীয়তা আৰু আত্মসুৰক্ষিত কৰক । পোহনীয়া জন্তু বা পৰিয়ালৰ নাম, গুৰুত্বপূৰ্ণ তাৰিখ আৰু অন্যান্য চিনাক্তকৰণ তথ্য পৰিহাৰ কৰক ।

তথ্য আদান-প্ৰদান আৰু সুৰক্ষাৰ সমস্যা : আধুনিক প্ৰযুক্তিৰ বাবে কম্পিউটিং ডিভাইচবোৰ বিভিন্ন ৰূপত আহে, যেনে ডেস্কটপ মেচিন, লেপটপ, স্মাৰ্টফোন, সংগীত প্লেয়াৰ আৰু টেবলেট । এই ডিভাইচবোৰৰ যিকোনো এটা আন কম্পিউটিং ডিভাইচৰ সৈতে সংযোগ কৰিব পাৰে আৰু তথ্য শ্বেয়াৰ কৰিব পাৰে আৰু বহুক্ষেত্ৰত, তেওঁলোকে বিত্তীয় লেনদেন কৰিবলৈ বেংকৰ সৈতে সংযোগ কৰিব পাৰে ।

এই সকলোবোৰ যন্ত্ৰ অননুমোদিত ব্যৱহাৰকাৰীৰ দ্বাৰা অপব্যৱহাৰৰ সম্ভাৱনা আছে আৰু সেয়েহে, ব্যৱহাৰকাৰীসকলে নিতৌ সেইবোৰ পাছৱৰ্ডৰ দ্বাৰা সুৰক্ষিত কৰিব লাগে । পাছৱৰ্ড হৈছে এক উপায় যাৰ দ্বাৰা এজন ব্যৱহাৰকাৰীয়ে প্ৰমাণ কৰে যে তেওঁলোক কম্পিউটিং ডিভাইচ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ কৰ্তৃত্বপ্ৰাপ্ত । এটা ডিভাইচত একাধিক ব্যৱহাৰকাৰী থাকিব পাৰে আৰু প্ৰতিটোত তেওঁলোকৰ নিজা পাছৱৰ্ড থাকিব পাৰে ।

পাছৱৰ্ডবোৰ লক-এণ্ড-কী চিষ্টেমৰ দৰে নহয়, য'ত কেৱল সঠিক কীয়ে (key) এজন ব্যক্তিক প্ৰৱেশাধিকাৰ লাভ কৰিবলৈ সক্ষম কৰিব । পাৰ্থক্যটো হ'ল যে প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ একেখন দুৱাৰৰ বাবে এটা পৃথক চাবি থাকে ।

কিছুমান কম্পিউটিং ডিভাইচ, যেনে ডেস্কটপ কম্পিউটাৰ আৰু লেপটপত এজন মেনেজমেণ্ট-পৰ্যায়ৰ ব্যৱহাৰকাৰী, বা 'চুপাৰইউজাৰ' থাকে, যাৰ আন ব্যৱহাৰকাৰীসকলক নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ আৰু কম্পিউটিং ডিভাইচছ ছফ্টৱেৰ সংশোধন কৰাৰ ক্ষমতা আছে । এই চুপাৰইউজাৰ একাউণ্টটোক 'ৰুট' বা 'প্ৰশাসক' একাউণ্ট বুলিও কোৱা হয় ।

এইটো জনাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ কিয়নো যদিও হেকাৰসকলে তেওঁলোকে লাভ কৰিব পৰা যিকোনো পাছৱৰ্ডৰ চেষ্টা কৰিব, তেওঁলোকে সাধাৰণতে প্ৰথমে চুপাৰইউজাৰ পাছৱৰ্ড অনুমান কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিব, কিয়নো ই তেওঁলোকক এটা ডিভাইচৰ ওপৰত আটাইতকৈ বেছি নিয়ন্ত্ৰণ দিয়ে ।

ম'বাইল ডিভাইচ সুৰক্ষা: ম'বাইল ডিভাইচত, এটা পিন বা পাছ কোডৰ প্ৰয়োজন । এইটো কম্পিউটাৰ এটাৰ পাছৱৰ্ডৰ দৰে, কিন্তু ইয়াত নিম্নতম চাৰিটা বৰ্ণ বা অংক থাকিব পাৰে আৰু এনে এক বস্তু হ'ব পাৰে যি ব্যক্তিগত বা সহজে অনুমান কৰা নহয় । ডিভাইচৰ বাবে পাছ কোডবোৰো কম সময়ৰ পিচত সময় উকলিবলৈ ছেট কৰিব লাগে ।

সময় উকলি যোৱাৰ পিছত, কোডটো পুনৰ উল্লেখ কৰিব লাগিব । আদৰ্শভাৱে, সময়সীমা ২০ মিনিটতকৈ বেছি হ'ব নালাগে, অৱশ্যে সময়-আউটৰ মাজত কম সময় সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ ।

পাছৱৰ্ডৰ পৰা পাছকীলৈ (Passkey) : চাইবাৰ সুৰক্ষাত এক নতুন যুগৰ প্ৰৱেশ : পাছৱৰ্ডবোৰ দীৰ্ঘদিন ধৰি প্ৰমাণীকৰণৰ আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় উপায়, কিন্তু সেইবোৰ ত্ৰুটি অবিহনে নহয় । পাছৱৰ্ডৰ পুনৰাবৃত্তি আৰু জটিল সংমিশ্ৰণ মনত ৰখাত অসুবিধাৰ বাবে ,সেইবোৰ চাইবাৰ বিপদৰ সন্মুখীন হ'ব পাৰে ।

কিছুমান মানুহে কেৱল অতি জটিল পাছৱৰ্ড লৈ নাহে বুলি উল্লেখ নকৰিব । এটা পাছকী হৈছে এটা নিৰ্দিষ্ট অনলাইন একাউণ্টৰ বাবে এটা চমু ব্যৱহাৰকাৰী আইডি বিকল্প । এইটো এক এবাৰৰ প্ৰক্ৰিয়া আৰু এবাৰ সম্পন্ন হোৱাৰ পিচত ব্যৱহাৰকাৰীসকলে বিভিন্ন একাউণ্টৰ বাবে একাধিক পাছৱৰ্ড ছেট আপ কৰাৰ প্ৰয়োজন নাই । গুগলে এণ্ড্ৰইড ডিভাইচত পাছকী ফিচাৰ ডিফল্ট কৰি তুলিছে ।

যেতিয়াই এজন ব্যৱহাৰকাৰীয়ে ৱেবছাইট, মাধ্যমটো লক্ষ্য কৰে, সেয়া ফোন হওঁক বা ডেস্কটপ হওঁক, ইতিমধ্যে জানে যে ব্যক্তিজন কোন আৰু ই ব্যৱহাৰকাৰী আইডি আৰু পাছৱৰ্ড প্ৰমাণিত কৰিব । ব্যৱহাৰকাৰীয়ে কেৱল ডিভাইচৰ সুৰক্ষা প্ৰণালী যেনে ফোনত ফিংগাৰ প্ৰিণ্ট চেন্সৰ/ফেচ আইডি বা পিচিত উইণ্ডোচ হেলোৰ জৰিয়তে একাউণ্টত লগ ইন কৰিব পাৰে । যদি ডিভাইচটোত সেই বায়'মেট্ৰিক সুৰক্ষা সুবিধাবোৰৰ কোনো এটা নাই, তেন্তে তেওঁ কেৱল ডিভাইচৰ লক স্ক্ৰীণৰ স্ক্ৰীণ পেটাৰ্ণ বা পিন কোড মনত ৰাখিব লাগিব ।

আটাইতকৈ সচৰাচৰ পাছৱৰ্ড : অনলাইন পাছৱৰ্ড মেনেজমেণ্ট কোম্পানী নৰ্ডপাছৰ মতে পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ সচৰাচৰ অনলাইন পাছৱৰ্ড ১২৩৪৫৬ । নৰ্ডপাছে ১২৩৪৫৬ আটাইতকৈ বেয়া পাছৱৰ্ড বুলিও কয়, কিয়নো ইয়াক ৪.৫ নিযুতবাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে, হেকাৰসকলে ক্ৰেক কৰিবলৈ এক ছেকেণ্ডতকৈও কম সময় লয় - বাকী আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় অনলাইন পাছৱৰ্ডৰ দৰে ।

  • 123456
  • 123456789
  • password
  • 12345
  • 12345678
  • 111111
  • 1234567890
  • admin
  • 123
  • ********
  • Admin123
  • 000000
  • abc123
  • password1
  • guest

চাৰ্ফচাৰ্কৰ গৱেষণা অনুসৰি ২০২৩ চনত ৫.৩ নিযুত লিক হোৱা একাউণ্টৰ সৈতে সৰ্বাধিক উলংঘা কৰা দেশৰ তালিকাত ভাৰত পঞ্চম স্থানত আছে । বিশ্বব্যাপী, মুঠ ২৯৯.৮ নিযুত একাউণ্ট উলংঘা কৰা হৈছিল, আমেৰিকা প্ৰথম স্থানত আছিল আৰু জানুৱাৰীৰ পৰা ডিচেম্বৰৰ ভিতৰত সকলো উলংঘনৰ ৩২ শতাংশ আছিল ।

২০২২ চনৰ তুলনাত ২০২৩ চনত ভাৰতত উলংঘনৰ হাৰ ৫৬ শতাংশ কম আছিল । ইয়াৰ পূৰ্বে ২০২২ চনত ১২.৩ নিযুত একাউণ্ট উলংঘা হোৱাৰ সৈতে ভাৰত তালিকাৰ সপ্তম স্থানত আছিল । ২০২৩ চনত প্ৰায় ১০০ নিযুত অনলাইন একাউণ্ট ভংগ হোৱাৰ সৈতে আমেৰিকা ৩ গুণ বাৰ্ষিক বিকাশৰ পিচত প্ৰথম স্থানলৈ আহিছিল । ৰাছিয়াই দ্বিতীয় স্থান দখল কৰে, আনহাতে ফ্ৰান্সে তৃতীয় স্থান দখল কৰে, তাৰ পিচত আছে স্পেইন আৰু ভাৰত ।

টুইটাৰ, লিংকডইন আৰু অন্যান্য প্লেটফৰ্মসমূহে বৃহৎ পৰিমাণৰ তথ্য উলংঘনৰ সন্মুখীন হৈছে : চাইবাৰ নিৰাপত্তা গৱেষকসকলে ২৬ বিলিয়নতকৈও অধিক ব্যক্তিগত ৰেকৰ্ড উন্মোচিত হোৱাৰ সৈতে 'Mother of all Breaches' বুলি উল্লেখ কৰা হৈছে । এই ডাটা লিক, সম্ভৱত: এতিয়ালৈকে ৰেকৰ্ড কৰা সৰ্ববৃহৎ, টুইটাৰ, লিংকডইন আৰু ড্ৰপবক্সকে ধৰি অসংখ্য প্লেটফৰ্ম প্ৰভাৱিত কৰিছে ।

আপোচ কৰা ৰেকৰ্ডবোৰৰ ভিতৰত আছিল টেনচেণ্টৰ কিউকিউৰ পৰা ১.৫ বিলিয়ন, ৱেইবোৰ পৰা ৫০৪ নিযুত, মাইস্পেচৰ পৰা ৩৬০ নিযুত, টুইটাৰৰ পৰা ২৮১ নিযুত, লিংকডইনৰ পৰা ২৫১ নিযুত আৰু এডাল্ট ফ্ৰেণ্ডফাইণ্ডাৰৰ পৰা ২২০ নিযুত । লক্ষণীয়ভাৱে, এই লিকটোৱে আমেৰিকা, ব্ৰাজিল, জাৰ্মানী, ফিলিপাইনছ, তুৰস্ক আৰু অন্যান্য বিভিন্ন চৰকাৰী সংগঠনৰ ৰেকৰ্ডো অন্তৰ্ভুক্ত কৰিছে ।

আপোনাৰ ডিজিটেল জীৱন অধিক সুৰক্ষিত কৰিবলৈ কিছুমান পৰামৰ্শ :

  • আপোনাৰ পাছৱৰ্ডবোৰ আনক কেতিয়াও নক'ব ।
  • বিভিন্ন একাউণ্টৰ বাবে বিভিন্ন পাছৱৰ্ড ব্যৱহাৰ কৰক ।
  • পাছৱৰ্ড বনাওক যিবোৰ অনুমান কৰা কঠিন কিন্তু মনত ৰাখিবলৈ সহজ ।
  • মাল্টি-ফেক্টৰ প্ৰমাণীকৰণ (এমএফএ) ব্যৱহাৰ কৰক ।
  • পাছৱৰ্ড মেনেজাৰ ব্যৱহাৰ কৰক ।

চাইবাৰ পৃথিৱীত, সুৰক্ষিত পাছৱৰ্ড গুৰুত্বপূৰ্ণ । আপোনাৰ তথ্য অফলাইনত অহাৰ বাহিৰে, দীঘল, অনন্য আৰু জটিল পাছৱৰ্ডবোৰে আপোনাৰ মূল্যৱান তথ্য সৰ্বশ্ৰেষ্ঠভাৱে সুৰক্ষিত কৰে । আন এক কৌশল হৈছে প্ৰতি কেইমাহমানৰ পিচত বা আপুনি আপোনাৰ একাউণ্টৰ সৈতে আপোচ কৰা বুলি ভবা যিকোনো সময়তে আপোনাৰ পাছৱৰ্ড সলনি কৰা ।

আপোনাৰ ডিজিটেল জীৱন যিমান সম্ভৱ সুৰক্ষিত হোৱাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ কেৱল এই দিনটোত আপোনাৰ পাছৱৰ্ডবোৰ পৰীক্ষা কৰাই নহয় কিন্তু সেইবোৰ নিয়মীয়াকৈ পৰীক্ষা কৰাটোও আপোনাৰ বাবে এক ভাল ধাৰণা ।

লগতে পঢ়ক :বিশ্ব টুনা দিৱস: আমেৰিকান আহাৰত আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় মাছ বিধৰ বাবে সজাগতা বৃদ্ধিৰ এক প্ৰয়াস - World Tuna Day 2024

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.