নিউজ ডেস্ক, 20 ছেপ্টেম্বৰ: বহু সময়ত আপুনি বিমানেৰে যাত্ৰা কৰিছে ৷ বহুতৰে মনলৈ অহাৰ দৰে আপোনাৰো মনলৈ চাগে এই বিমান সন্দৰ্ভত এটি প্ৰশ্নৰ উদয় হয় - গাড়ীত পেট্ৰ’ল ব্যৱহাৰ কৰাৰ দৰে বিমানত কিয় ব্যৱহাৰ নহয় ? ইয়াৰ কাৰণ বিমান পৰিবহণৰ অনন্য চাহিদা আৰু বিভিন্ন ইন্ধনৰ ধৰ্ম ।
বিশেষ ইন্ধনৰ প্ৰয়োজনীয়তা
বিমানত এনেকুৱা ইন্ধনৰ প্ৰয়োজন হয় যিয়ে অতি উষ্ণতা, -50 ডিগ্ৰী চেলছিয়াছৰ পৰা 50 ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ (-58° ফাৰেনহাইটৰ পৰা 122 ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট) সহ্য কৰিব পাৰে আৰু উচ্চ উচ্চতাত ইয়াৰ কাৰ্যক্ষমতা বজাই ৰাখিব পাৰে । পেট্ৰ’ল বা গেছলিনে এই প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণ নকৰে । ইয়াৰ কম ফ্লেছ পইণ্ট, অস্থিৰতা আৰু সীমিত শক্তিৰ ঘনত্বই ইয়াক বিমান পৰিবহণৰ বাবে অনুপযুক্ত কৰি তোলে ।
বিমানসমূহে ATFৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে, যাক জেট ইন্ধন বুলিও কোৱা হয় । এই বিশেষ কেৰাচিন ভিত্তিক ইন্ধনৰ বৈশিষ্ট্য:
1) শক্তিৰ ঘনত্ব অধিক: ATF ত প্ৰতি একক ওজনত অধিক শক্তি থাকে, যাৰ ফলত উৰণৰ পৰিসৰ দীঘলীয়া আৰু ইন্ধনৰ ব্যৱহাৰ হ্ৰাস পোৱা যায় ।
2) উচ্চ ফ্লেছ পইণ্ট: ATF ৰ উচ্চ ফ্লেছ পইণ্টে হেণ্ডলিং আৰু উৰণৰ সময়ত ইগনিচনৰ আশংকা হ্ৰাস কৰে ।
3) উন্নত ঠাণ্ডা-বতৰৰ কাৰ্যক্ষমতা: ATF অতি কম উষ্ণতাত তৰল হৈ থাকে, ইঞ্জিনৰ সামঞ্জস্যপূৰ্ণ কাৰ্যক্ষমতা নিশ্চিত কৰে ।
বিমান ইন্ধনৰ প্ৰকাৰ
দুটা প্ৰাথমিক প্ৰকাৰৰ ATF ব্যৱহাৰ কৰা হয়:
1) Jet-A1: আটাইতকৈ বেছি ব্যৱহৃত এ টি এফ, যাৰ ফ্লেছ পইণ্ট 38 ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ (100 ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট)।
2) Jet-A: আমেৰিকাত ব্যৱহাৰ কৰা হয়, ইয়াৰ ফ্লেছ পইণ্ট 40 ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ (104 ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট) অলপ বেছি ।
ডিজেল বা অন্যান্য বিকল্প কিয় নহয়?
ডিজেল বা জৈৱ ইন্ধনৰ দৰে অন্যান্য ইন্ধন বিমান পৰিবহণৰ বাবে অন্বেষণ কৰা হৈছে । কিন্তু প্ৰত্যাহ্বানসমূহ এতিয়াও আছে:
1. সামঞ্জস্যতা: বৰ্তমানৰ ইঞ্জিন ডিজাইন আৰু আন্তঃগাঁথনি ATF ৰ বাবে অনুকূল কৰা হৈছে ।
2. শক্তি ঘনত্ব: বিকল্প ইন্ধনৰ শক্তি ঘনত্ব প্ৰায়ে কম হয়, যাৰ ফলত উৰণৰ পৰিসৰ আৰু কাৰ্যক্ষমতাত প্ৰভাৱ পৰে ।
3. প্ৰমাণীকৰণ: নতুন ইন্ধনৰ বাবে ব্যাপক পৰীক্ষা আৰু প্ৰমাণপত্ৰৰ প্ৰয়োজন হয় ।
বহনক্ষম বিমান ইন্ধনৰ ভৱিষ্যত
বিমান উদ্যোগে কাৰ্বন নিৰ্গমন হ্ৰাস কৰিব বিচৰাৰ লগে লগে গৱেষণাই বহনক্ষম বিমান ইন্ধন (SAF)ৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে । নবীকৰণযোগ্য উৎসৰ পৰা উৎপাদিত এছ এ এফে সেউজ গৃহ গেছৰ নিৰ্গমন 80% পৰ্যন্ত হ্ৰাস কৰিব পাৰে । কিন্তু খৰচ আৰু উৎপাদনৰ স্কেলেবিলিটি উল্লেখযোগ্যভাৱে বাধাপ্ৰাপ্ত হৈয়েই আছে ।
বিমান পৰিবহণৰ বাবে এক বিশেষ ইন্ধনৰ প্ৰয়োজন । গাড়ীৰ বাবে পেট্ৰ’ল আদৰ্শ হ’লেও ATF ৰ বৈশিষ্ট্যই ইয়াক বিমানৰ বাবে আটাইতকৈ নিৰাপদ আৰু কাৰ্যক্ষম পছন্দ কৰি তুলিছে । উদ্যোগটোৰ বিকাশৰ লগে লগে ইন্ধন প্ৰযুক্তিৰ উদ্ভাৱনে বহনক্ষম বিমান ভ্ৰমণৰ ভৱিষ্যত গঢ় দিয়াত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিব।
মূল পৰিসংখ্যা
- বিশ্বব্যাপী এটিএফৰ ব্যৱহাৰ: প্ৰতিদিনে 55 লাখ বেৰেল
- SAF উৎপাদনৰ প্ৰকল্পিত বৃদ্ধি: 2025 চনৰ ভিতৰত 1 বিলিয়ন লিটাৰ
- SAF ব্যৱহাৰ কৰি সেউজ গৃহ গেছৰ নিৰ্গমনৰ আনুমানিক হ্ৰাস: 70-80%