ETV Bharat / technology

ভূমিস্খলনৰ ঘটনা হ্ৰাস কৰাৰ উদ্দেশ্যৰে আই আই টি দিল্লীৰ অভিনৱ পদক্ষেপ - Rapid Landslide Mapping

Tool For Rapid Landslide Mapping: দেশত বানপানী আৰু ভূমিস্খলনৰ ফলত অকালতে বহু লোকে প্ৰাণ হেৰুৱাইছে । ইয়াক হ্ৰাস কৰিবলৈ আই আই টি দিল্লীয়ে এটা নতুন আহিলা প্ৰস্তুত কৰিছে । যিয়ে ভূমিস্খলনৰ ঘটনাৰ পূৰ্বানুমান কৰিব পাৰিব আৰু ইয়াৰ প্ৰভাৱ ক’ত ক’ত হ’ব সেয়া অৱগত কৰিব । আৰু পঢ়ক---

Etv Bharat
ভাৰতীয় প্ৰযুক্তিবিদ্যা প্ৰতিষ্ঠান,দিল্লী (ETV Bharat)
author img

By ETV Bharat Tech Team

Published : Oct 1, 2024, 3:51 PM IST

নিউজ ডেস্ক, 1 অক্টোবৰ: দৈনিক বৰষুণ, ধুমুহা, বানপানী, ভূমিস্খলনৰ দৰে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ এতিয়া দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত সংঘটিত হৈছে । ফলত সৰ্বসাধাৰণ লোকে কোনো সৰ্তকতামূলক ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰাৰ আগতেই মৃত্যুমুখত পৰা পৰিলক্ষিত হৈছে । চকুৰ পলকতে ক’ত কিমান ঘৰ, সা-সম্পত্তি ধ্বংসপ্ৰাপ্ত হৈছে তাৰ কোনো হিচাপ নাই । এই দিশলৈ লক্ষ্য ৰাখি দিল্লীৰ ভাৰতীয় প্ৰযুক্তিবিদ্যা প্ৰতিষ্ঠান (আই আই টি)ৰ চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিং বিভাগৰ একাংশ বিজ্ঞানীয়ে ভূমিস্খলনৰ দৰে দুৰ্যোগৰ বাবে উপগ্ৰহৰ তথ্য ব্যৱহাৰ কৰি এম এল-কাস্কেড নামৰ সঁজুলি এবিধ প্ৰস্তুত কৰিছে ।

এই সঁজুলিটো কিমান উপযোগী?

ক্লাউড কম্পিউটিং আৰু মেচিন লাৰ্নিং ভিত্তিক সঁজুলিয়ে অতি কম সময়ৰ ভিতৰতে ভূমিস্খলন নিৰ্ধাৰণ কৰিব পাৰে । যিয়ে মানচিত্ৰৰ জৰিয়তে ক’ত আৰু কিমান দূৰলৈ ভূমিস্খলন হ’ব সেয়া অৱগত কৰিব । ভূমিস্খলনৰ পূৰ্বেই এই সন্দৰ্ভত অৱগত হ’ব । এই আৰ্হি নিৰ্মাণৰ ক্ষেত্ৰত উপগ্ৰহৰ জৰিয়তে বিভিন্ন ঠাইৰ মাটি আৰু মাটিৰ তথ্য সংগ্ৰহ কৰা হৈছে ।

স্বনামধন্য আলোচনীত প্ৰকাশিত গৱেষণা

গৱেষক ছাত্ৰ নিৰ্দেশ কুমাৰ শৰ্মা আৰু চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিং বিভাগৰ জলবিজ্ঞান লেবৰ অধ্যাপক ড° মানবেন্দ্ৰ চহৰীয়াই লিখা এই গৱেষণাটো ভিত্তিক প্ৰৱন্ধটো প্ৰকাশ হৈছে ‘লেণ্ডস্লাইড’ নামৰ প্ৰতিষ্ঠিত আলোচনীখনত । উপগ্ৰহৰ ছবিত ভূমিস্খলনৰ মেপিং সাধাৰণতে হাতেৰে কৰা হয়, যিটো ব্যয়বহুল, ভুল আৰু যথেষ্ট সময়ৰ প্ৰয়োজন । ইয়াৰ উপৰিও বৃহৎ আৰু দূৰৱৰ্তী অঞ্চলত ক্ষেত্ৰ জৰীপ আৰু ভূ-স্থানীয় তথ্য সংগ্ৰহ সম্ভৱ নহয় । কিন্তু এই সঁজুলিটোৱে মেপিং প্ৰক্ৰিয়াটো সহজ কৰি তুলিছে । এই মডেলটো প্ৰস্তুত কৰিবলৈ 19 টা বৈশিষ্ট্য ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে ।

অধ্যাপক মানবেন্দ্ৰই কয় যে হিমালয় আৰু পশ্চিম ঘাটৰ দুটা ডাঙৰ ঘটনা কেছ ষ্টডি হিচাপে উপস্থাপন কৰা হৈছে আৰু হাজাৰ হাজাৰ ভূমিস্খলনত এই যন্ত্ৰটো ব্যাপকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে । বেছিভাগ ভূমিস্খলন দুৰ্গম অঞ্চলত হয়, গতিকে এনে সঁজুলি গঢ়ি তুলিবলৈ অভিজ্ঞতা, সময় আৰু কষ্টৰ প্ৰয়োজন । এই সঁজুলিটো বৰ্তমান আই আই টি দিল্লীৰ গৱেষকসকলে ৰাষ্ট্ৰীয় ঐতিহাসিক ভূমিস্খলনৰ তথ্য প্ৰস্তুত কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰি আছে, যিয়ে ভূমিস্খলনৰ আগতীয়া সতৰ্কবাণী দিব । ইয়াৰ সহায়ত ভৱিষ্যতৰ বানপানী, বনাঞ্চল ধ্বংস, বালি খনন আৰু অন্যান্য পৰিৱেশগত প্ৰত্যাহ্বানৰ মানচিত্ৰ নিৰ্মাণ কৰিব পাৰি ।

লগতে পঢ়ক: ভূমিস্খলনৰ আগতীয়া সতৰ্কতা ব্যৱস্থা; ৰাজ্যিক দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা কৰ্তৃপক্ষৰে ভাৰতীয় ভূতাত্ত্বিক জৰীপৰ বুজাবুজি চুক্তি - landslide in Assam

দুৰ্যোগৰ পৰা ৰক্ষা পাবলৈ সামূহিক স্তৰলৈকে আগতীয়া সতৰ্কবাণী বিয়পোৱাটোৱেই মূল চাবিকাঠি : বিশেষজ্ঞ - LANDSLIDE IN WAYANAD

নিউজ ডেস্ক, 1 অক্টোবৰ: দৈনিক বৰষুণ, ধুমুহা, বানপানী, ভূমিস্খলনৰ দৰে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ এতিয়া দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত সংঘটিত হৈছে । ফলত সৰ্বসাধাৰণ লোকে কোনো সৰ্তকতামূলক ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰাৰ আগতেই মৃত্যুমুখত পৰা পৰিলক্ষিত হৈছে । চকুৰ পলকতে ক’ত কিমান ঘৰ, সা-সম্পত্তি ধ্বংসপ্ৰাপ্ত হৈছে তাৰ কোনো হিচাপ নাই । এই দিশলৈ লক্ষ্য ৰাখি দিল্লীৰ ভাৰতীয় প্ৰযুক্তিবিদ্যা প্ৰতিষ্ঠান (আই আই টি)ৰ চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিং বিভাগৰ একাংশ বিজ্ঞানীয়ে ভূমিস্খলনৰ দৰে দুৰ্যোগৰ বাবে উপগ্ৰহৰ তথ্য ব্যৱহাৰ কৰি এম এল-কাস্কেড নামৰ সঁজুলি এবিধ প্ৰস্তুত কৰিছে ।

এই সঁজুলিটো কিমান উপযোগী?

ক্লাউড কম্পিউটিং আৰু মেচিন লাৰ্নিং ভিত্তিক সঁজুলিয়ে অতি কম সময়ৰ ভিতৰতে ভূমিস্খলন নিৰ্ধাৰণ কৰিব পাৰে । যিয়ে মানচিত্ৰৰ জৰিয়তে ক’ত আৰু কিমান দূৰলৈ ভূমিস্খলন হ’ব সেয়া অৱগত কৰিব । ভূমিস্খলনৰ পূৰ্বেই এই সন্দৰ্ভত অৱগত হ’ব । এই আৰ্হি নিৰ্মাণৰ ক্ষেত্ৰত উপগ্ৰহৰ জৰিয়তে বিভিন্ন ঠাইৰ মাটি আৰু মাটিৰ তথ্য সংগ্ৰহ কৰা হৈছে ।

স্বনামধন্য আলোচনীত প্ৰকাশিত গৱেষণা

গৱেষক ছাত্ৰ নিৰ্দেশ কুমাৰ শৰ্মা আৰু চিভিল ইঞ্জিনিয়াৰিং বিভাগৰ জলবিজ্ঞান লেবৰ অধ্যাপক ড° মানবেন্দ্ৰ চহৰীয়াই লিখা এই গৱেষণাটো ভিত্তিক প্ৰৱন্ধটো প্ৰকাশ হৈছে ‘লেণ্ডস্লাইড’ নামৰ প্ৰতিষ্ঠিত আলোচনীখনত । উপগ্ৰহৰ ছবিত ভূমিস্খলনৰ মেপিং সাধাৰণতে হাতেৰে কৰা হয়, যিটো ব্যয়বহুল, ভুল আৰু যথেষ্ট সময়ৰ প্ৰয়োজন । ইয়াৰ উপৰিও বৃহৎ আৰু দূৰৱৰ্তী অঞ্চলত ক্ষেত্ৰ জৰীপ আৰু ভূ-স্থানীয় তথ্য সংগ্ৰহ সম্ভৱ নহয় । কিন্তু এই সঁজুলিটোৱে মেপিং প্ৰক্ৰিয়াটো সহজ কৰি তুলিছে । এই মডেলটো প্ৰস্তুত কৰিবলৈ 19 টা বৈশিষ্ট্য ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে ।

অধ্যাপক মানবেন্দ্ৰই কয় যে হিমালয় আৰু পশ্চিম ঘাটৰ দুটা ডাঙৰ ঘটনা কেছ ষ্টডি হিচাপে উপস্থাপন কৰা হৈছে আৰু হাজাৰ হাজাৰ ভূমিস্খলনত এই যন্ত্ৰটো ব্যাপকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে । বেছিভাগ ভূমিস্খলন দুৰ্গম অঞ্চলত হয়, গতিকে এনে সঁজুলি গঢ়ি তুলিবলৈ অভিজ্ঞতা, সময় আৰু কষ্টৰ প্ৰয়োজন । এই সঁজুলিটো বৰ্তমান আই আই টি দিল্লীৰ গৱেষকসকলে ৰাষ্ট্ৰীয় ঐতিহাসিক ভূমিস্খলনৰ তথ্য প্ৰস্তুত কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰি আছে, যিয়ে ভূমিস্খলনৰ আগতীয়া সতৰ্কবাণী দিব । ইয়াৰ সহায়ত ভৱিষ্যতৰ বানপানী, বনাঞ্চল ধ্বংস, বালি খনন আৰু অন্যান্য পৰিৱেশগত প্ৰত্যাহ্বানৰ মানচিত্ৰ নিৰ্মাণ কৰিব পাৰি ।

লগতে পঢ়ক: ভূমিস্খলনৰ আগতীয়া সতৰ্কতা ব্যৱস্থা; ৰাজ্যিক দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা কৰ্তৃপক্ষৰে ভাৰতীয় ভূতাত্ত্বিক জৰীপৰ বুজাবুজি চুক্তি - landslide in Assam

দুৰ্যোগৰ পৰা ৰক্ষা পাবলৈ সামূহিক স্তৰলৈকে আগতীয়া সতৰ্কবাণী বিয়পোৱাটোৱেই মূল চাবিকাঠি : বিশেষজ্ঞ - LANDSLIDE IN WAYANAD

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.