বিশেষ প্ৰতিবেদন : পৃথিৱীয়ে 2024 বৰ্ষত আটাইতকৈ গৰম বছৰ হিচাপে ৰেকৰ্ড কৰিছে । কেইবাটাও বতৰ নিৰীক্ষণ সংস্থাই শুকুৰবাৰে এই কথা ঘোষণা কৰিছে । লগতে এইটো এটা ইমান ডাঙৰ জাঁপ যে প্ৰাণীৰ বসতিস্থান গ্ৰহটোৱে অস্থায়ীভাৱে এক মুখ্য জলবায়ুৰ সীমা অতিক্ৰম কৰে ।
যোৱা বছৰৰ বিশ্বজুৰি গড় তাপমাত্ৰাই সহজে ২০২৩ চনৰ অভিলেখ উষ্ণতা অতিক্ৰম কৰিছে আৰু অধিক উচ্চতালৈ গতি কৰি আছিল । ইউৰোপীয় আয়োগৰ কপাৰনিকাছ জলবায়ু সেৱা, ব্ৰিটেইনৰ বতৰ বিজ্ঞান কাৰ্যালয় আৰু জাপানৰ বতৰ সংস্থাৰ মতে, ই 2015 চনৰ পেৰিছ জলবায়ু চুক্তিৰ দ্বাৰা আহ্বান জনোৱা 1800 দশকৰ শেষৰ দীৰ্ঘম্যাদী উষ্ণতাৰ সীমা 1.5 ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ (2.7 ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট) অতিক্ৰম কৰিছে ।
ইউৰোপীয় দলটোৱে উষ্ণতাৰ 1.6 ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ (2.89 ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট) গণনা কৰিছিল । ইউৰোপীয় সময় অনুসৰি শুকুৰবাৰে পুৱা প্ৰকাশ কৰা সমন্বিত তথ্যত জাপানে 1.57 ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ (2.83 ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট) আৰু ব্ৰিটেইনে 1.53 ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ (2.75 ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট) পাইছিল ।
আমেৰিকান নিৰীক্ষণ দল নাছা, ৰাষ্ট্ৰীয় মহাসাগৰীয় আৰু বায়ুমণ্ডলীয় প্ৰশাসন আৰু ব্যক্তিগত সংস্থা বাৰ্কলে আৰ্থে শুকুৰবাৰে দিনটোৰ শেষত তেওঁলোকৰ পৰিসংখ্যা প্ৰকাশ কৰিবলগা আছিল । কিন্তু সকলোৱে সম্ভৱতঃ ২০২৪ চনৰ বাবে এক অভিলেখ উষ্ণতা প্ৰদৰ্শন কৰিব বুলি ইউৰোপীয় বিজ্ঞানীসকলে কয় । ছয়টা গোটে 1850 চনৰ পৰা এতিয়ালৈকে কৰা পৰ্যবেক্ষণবোৰৰ তথ্যৰ ব্যৱধানৰ ক্ষতিপূৰণ বিভিন্ন ধৰণে কৰে, যাৰ বাবে সংখ্যাবোৰ সামান্য তাৰতম্য ঘটিছে ।
"এই অভিলেখ উষ্ণতাৰ প্ৰাথমিক কাৰণ হৈছে কয়লা, তেল আৰু গেছ জ্বলোৱাৰ পৰা বায়ুমণ্ডলত সেউজগৃহ গেছ জমা হোৱা ।" কপাৰনিকাছৰ কৌশলগত জলবায়ুক নেতৃত্ব দিয়া সামান্থা বাৰ্জেছে কয় । তেওঁ কয়, "যিহেতু বায়ুমণ্ডলত সেউজগৃহ গেছ জমা হৈ আছে, সাগৰকে ধৰি তাপমাত্ৰা বৃদ্ধি হৈ আছে, সাগৰৰ স্তৰ বৃদ্ধি হৈ আছে আৰু হিমবাহ আৰু বৰফৰ চাদৰ গলি গৈ আছে, তাৰ বাবেই এইটো হৈছে ।"
যোৱা বছৰ ইউৰোপীয় ডাটাবেছত 2023 চনৰ তাপমাত্ৰাতকৈ এক ডিগ্ৰী চেলছিয়াছৰ এক অষ্টমাংশতকৈ (এক ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইটৰ এক পঞ্চমাংশতকৈ অধিক) অধিক তাপমাত্ৰা ৰেকৰ্ড কৰা হৈছিল । এইটো এক অস্বাভাৱিকভাৱে বৃদ্ধিৰ এক ডাঙৰ জাঁপ; বিজ্ঞানীসকলে কৈছে যে বিগত কেইটামান অতি গৰম বছৰলৈকে বিশ্বজুৰি উষ্ণতাৰ ৰেকৰ্ড কেৱল এক ডিগ্ৰীৰ এশ ভাগৰ এভাগহে অতিক্ৰম কৰিছিল । বাৰ্জেছে কয় যে বিগত 10 বছৰৰ ৰেকৰ্ডত 10 টা সৰ্বাধিক গৰম বছৰ ৰেকৰ্ড কৰা হৈছে আৰু 1,25,000 বছৰত আটাইতকৈ গৰম বছৰ হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে ।
কপাৰনিকাছে পোৱা তথ্য মতে, মানুহে ৰেকৰ্ড কৰা আটাইতকৈ গৰম দিন আছিল ১০ জুলাই, পৃথিৱীৰ গড় আছিল ১৭.১৬ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ (৬২.৮৯ ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট) ।
কেইবাগৰাকীও বিজ্ঞানীয়ে কয় যে এতিয়ালৈকে ৰেকৰ্ড উষ্ণতা বৃদ্ধিত আটাইতকৈ ডাঙৰ অৱদান হৈছে জীৱাশ্ম ইন্ধন জ্বলোৱা । কেন্দ্ৰীয় প্ৰশান্ত মহাসাগৰৰ এক অস্থায়ী প্ৰাকৃতিক এল নিনো উষ্ণতাই সামান্য পৰিমাণে অৰিহণা যোগাইছিল আৰু ২০২২ চনত সাগৰৰ তলৰ আগ্নেয়গিৰিৰ বিস্ফোৰণে বায়ুমণ্ডল শীতল কৰি তুলিছিল, কিয়নো ই বায়ুমণ্ডলৰ লগতে জলীয় বাষ্পত অধিক প্ৰতিফলিত কণা এৰিছিল । বাৰ্জেছে কয় ।
জৰ্জিয়া বিশ্ববিদ্যালয়ৰ বতৰ বিজ্ঞানৰ অধ্যাপক মাৰ্শ্বেল শ্বেফৰ্ডে কয়, "এইটো পৃথিৱীৰ ডেশ্বব'ৰ্ডলৈ এক সতৰ্কবাণী যাৰ ওপৰত তাৎক্ষণিক মনোযোগৰ প্ৰয়োজন ।" ঘূৰ্ণীবতাহ হেলেন, স্পেইনত বানপানী আৰু কেলিফ'ৰ্ণিয়াত দাবানলক ইন্ধন যোগোৱা বতৰৰ আঘাত এই দুৰ্ভাগ্যজনক জলবায়ুৰ গিয়েৰ পৰিৱৰ্তনৰ লক্ষণ । আমি এতিয়াও কেইটামান গিয়েৰ যাবলৈ বাকী আছে ।"
উডৱেল জলবায়ু গৱেষণা কেন্দ্ৰৰ বিজ্ঞানী জেনিফাৰ ফ্ৰান্সিছে কয়, "জলবায়ু পৰিৱৰ্তন সম্পৰ্কীয় বিপদ ঘণ্টা প্ৰায় নিৰন্তৰ বাজি আছে, যাৰ কাৰণে মানুহে এই জৰুৰী অৱস্থাৰ প্ৰতি উদাসীন হৈ গৈছে, যেনেদৰে নিউয়ৰ্ক চহৰৰ আৰক্ষীয়ে চাইৰেন বজায় ।" তেওঁ লগতে কয়, "কিন্তু জলবায়ুৰ ক্ষেত্ৰত এই বিপদ ঘণ্টা অধিক বৃদ্ধি হৈ গৈ আছে আৰু জৰুৰীকালীন অৱস্থা এতিয়া কেৱল উষ্ণতাতকৈ অধিক আগবাঢ়ি গৈছে ।" বীমা প্ৰতিষ্ঠান মিউনিখ ৰিৰ এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি, যোৱা বছৰ বিশ্বত জলবায়ু সম্পৰ্কীয় দুৰ্যোগৰ ক্ষতিৰ পৰিমাণ আছিল 140 বিলিয়ন ডলাৰ, যিটো তৃতীয় সৰ্বাধিক অভিলেখ, য'ত উত্তৰ আমেৰিকা সৰ্বাধিক প্ৰভাৱিত হৈছে ।
এৰিজোনা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ জল বিজ্ঞানী কেথি জেকবছে কয়, "বিশ্বজুৰি উষ্ণতা বৃদ্ধি ত্বৰান্বিত হোৱাৰ অৰ্থ হৈছে সম্পত্তিৰ অধিক ক্ষতি আৰু মানৱ স্বাস্থ্য আৰু আমি নিৰ্ভৰশীল পৰিৱেশতন্ত্ৰৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পেলোৱা ।"
বাৰ্কলে আৰ্থৰ দ্বাৰা ৰেকৰ্ড কৰা কেৱল 2023 চনৰ জোখৰ বাহিৰে যিকোনো বছৰত এইটো প্ৰথমবাৰৰ বাবে 1.5 ডিগ্ৰীৰ সীমা অতিক্ৰম কৰিছে । উল্লেখ্য যে বাৰ্কলে আৰ্থক মূলতঃ গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ বিষয়ে সন্দিহান সমাজহিতৈষী লোকসকলে পুঁজি যোগান ধৰিছিল ।
বিজ্ঞানীসকলে তৎক্ষণিকভাৱে আঙুলিয়াই দিছে যে 1.5 ৰ লক্ষ্য হৈছে দীৰ্ঘম্যাদী উষ্ণতাৰ বাবে, যাক এতিয়া 20 বছৰৰ গড় হিচাপে সংজ্ঞায়িত কৰা হৈছে । দীৰ্ঘম্যাদী সময়ত প্ৰাক-ঔদ্যোগিক সময়ৰ পৰা উষ্ণতা এতিয়া 1.3 ডিগ্ৰী চেলছিয়াছত (2.3 ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ) আছে ।
"1.5 ডিগ্ৰী চেণ্টিগ্ৰেড কেৱল এটা সংখ্যা নহয়, ই এক ৰঙা পতাকা । আনকি এটা বছৰৰ বাবেও ইয়াক অতিক্ৰম কৰিলে ই দেখুৱায় যে পেৰিছ চুক্তিৰ দ্বাৰা নিৰ্ধাৰিত সীমা উলংঘা কৰাৰ বাবে আমি কিমান বিপজ্জনকভাৱে ওচৰ চাপি আছোঁ ।" নৰ্দাৰ্ণ ইলিনয় বিশ্ববিদ্যালয়ৰ জলবায়ু বিজ্ঞানী ভিক্টৰ জেনচিনিয়ে এক ই-মেইলত কয় । ২০১৮ চনত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ এক বিস্তৃত অধ্যয়নত দেখা গৈছিল যে পৃথিৱীৰ তাপমাত্ৰা ১.৫ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছৰ তলত ৰাখিলে প্ৰবাল প্ৰাচীৰবিলাক বিলুপ্ত হোৱাৰ পৰা ৰক্ষা কৰিব পাৰে, এণ্টাৰ্কটিকাত বৃহৎ বৰফৰ শ্বিটবোৰক ক্ষতিৰ পৰা দূৰৈত ৰাখিব পাৰে আৰু বহু লোকৰ মৃত্যু আৰু কষ্ট প্ৰতিহত কৰিব পাৰে । ফ্ৰান্সিছে এই সীমাক 'পানীত মৃত্যু' বুলি অভিহিত কৰিছিল ।
বাৰ্জেছে ইয়াক অত্যন্ত সম্ভৱ বুলি অভিহিত কৰি কৈছিল যে পৃথিৱীয়ে 1.5 ডিগ্ৰী সীমা অতিক্ৰম কৰিব । কিন্তু পেৰিছ চুক্তিক এক 'অসাধাৰণ গুৰুত্বপূৰ্ণ আন্তৰ্জাতিক নীতি' বুলি অভিহিত কৰিছিল, যাৰ প্ৰতি সমগ্ৰ বিশ্বৰ ৰাষ্ট্ৰসমূহে প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ থাকিব লাগে ।
ইউৰোপীয় আৰু ব্ৰিটিছ গণনা অনুসৰি, যোৱা বছৰৰ গৰম লা নিনাৰ পৰিৱৰ্তে ঠাণ্ডা লা নিনাৰ সৈতে 2025 চনত 2024-ৰ দৰে যথেষ্ট গৰম নহ'ব পাৰে । তেওঁলোকে ভৱিষ্যদ্বাণী কৰিছে যে ই তৃতীয় উষ্ণতম বৰ্ষ হ'ব । অৱশ্যে কপাৰনিকাছৰ অনুমান অনুসৰি, জানুৱাৰীৰ প্ৰথম ছয় দিন পূব আমেৰিকাত শীতল তাপমাত্ৰা সত্ত্বেও গড় সামান্য গৰম আছিল আৰু এতিয়ালৈকে এই বছৰৰ আটাইতকৈ গৰমৰ আৰম্ভণি ।
অৱশ্যে গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধি ত্বৰান্বিত হৈছেনে নাই সেই বিষয়ে বিজ্ঞানীসকল দ্বিধাবিভক্ত হৈ আছে । বায়ুমণ্ডলীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিত ত্বৰণ লক্ষ্য কৰিবলৈ পৰ্যাপ্ত তথ্য নাই, কিন্তু মহাসাগৰৰ তাপৰ পৰিমাণ কেৱল বাঢ়ি যোৱাই নহয় কিন্তু দ্ৰুত গতিত বৃদ্ধি হোৱা যেন লাগিছে । কপাৰনিকাছৰ সঞ্চালক কাৰ্লো বুনটেম্পোৱে কয় । "আমি এক অতি নতুন জলবায়ু আৰু নতুন প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছোঁ, সেয়া হৈছে জলবায়ু প্ৰত্যাহ্বান । যাৰ বাবে আমাৰ সমাজ প্ৰস্তুত নহয় ।" বুনটেম্পোৱে কয় ।