বিশেষ প্ৰতিবেদন, 18 ফেব্ৰুৱাৰী : প্ৰাক-ঔদ্যোগিক যুগৰ (1850-1900) পৰা, বিশ্বব্যাপী উষ্ণতাৰ ৰেকৰ্ডে বিশ্বব্যাপী গড় পৃষ্ঠৰ উষ্ণতাত আই ডিগ্ৰী চেলছিয়াছৰ গড় বৃদ্ধি দেখুৱাই ৷ উষ্ণতাৰ এই প্ৰৱণতাই 2016, 2017 আৰু 2019 আৰু 2023 চনত আংশিকভাৱে 1.5 ডিগ্ৰী সীমা অতিক্ৰম কৰিছে ৷ জলবায়ু বিজ্ঞানীসকলৰ দ্বাৰা ভৱিষ্যতবাণী কৰা হৈছে যে 2024 চনৰ কোনোবা সময়ত আন্তৰ্জাতিকভাৱে সন্মত 1.5 ডিগ্ৰী সীমা অতিক্ৰম কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে ৷
বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে, ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ভাৰতকে ধৰি বিশ্বৰ বহু ঠাইত উষ্ণতাই জীয়াই থকাৰ সীমা অতিক্ৰম কৰিব, যাৰ বাবে নিষ্ক্ৰিয় শীতল ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিব লাগিব ৷ অতিৰিক্ত তাপে আঞ্চলিক আৰু ঋতুভিত্তিক উষ্ণতাৰ চৰম সীমাবদ্ধতাক আগুৱাই লৈ যায়, মেৰু অঞ্চল আৰু হিমালয়ৰ দৰে পৰ্বতৰ শৃংখলৰ ওপৰত বৰফৰ আৱৰণ হ্ৰাস কৰে, প্ৰচণ্ড বৰষুণ তীব্ৰতৰ কৰে আৰু উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণীৰ বাসস্থানৰ পৰিসৰ আৰু লগতে মানুহৰ বাসস্থানত প্ৰভাৱ পেলায় ৷
ভাৰতকে ধৰি বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত ভূমিস্খলন, বনাঞ্চলৰ জুই, ক্ষন্তেকীয়া বানপানী আৰু ঘূৰ্ণীবতাহৰ ধুমুহাৰ দৰে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ সঘনতা আমি প্ৰত্যক্ষ কৰি আছো, যাৰ ফলত ব্যাপক মানৱ আৰু অৰ্থনৈতিক লোকচান হৈছে ৷ ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চৰকাৰী পেনেলৰ শেহতীয়া প্ৰতিবেদনত সতৰ্ক কৰি দিয়া হৈছে যে গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিয়ে আৰম্ভ কৰা পৰিৱৰ্তনসমূহ “যুগ যুগ ধৰি সহস্ৰাব্দৰ পৰা অপ্ৰত্যাৱৰ্তনীয়, বিশেষকৈ সাগৰ, বৰফৰ তৰপ আৰু বিশ্ব সমুদ্ৰপৃষ্ঠৰ পৰিৱৰ্তন ৷” গতিকে বৈজ্ঞানিক গৱেষণাৰ পৰা নিৰ্গত সতৰ্কবাণী স্পষ্ট ৷
জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰত্যাহ্বানসমূহ মোকাবিলা কৰিবলৈ সমাজে প্ৰশমন আৰু অভিযোজন দুয়োটাৰে লক্ষ্যত উপনীত হ’বলৈ সামৰ্থ্য বিকাশ কৰিব লাগিব ৷ আলোচনাৰ প্ৰশমন অংশ কাৰ্বন নিৰ্গমন হ্ৰাস কৰাত কেন্দ্ৰিত আৰু 2022 চনত প্ৰকাশিত জোখ-মাখ অনুসৰি বায়ুমণ্ডলীয় কাৰ্বন ডাই অক্সাইডৰ তাপ আৱদ্ধ হোৱাৰ বৰ্তমানৰ অনুমান প্ৰতি মিলিয়নত 417 অংশ ৷
চি.ও.পি.-ৰ দৰে সভাবোৰে সন্মিলনৰ দলবোৰক বিশ্বব্যাপী তাপমাত্ৰা বৰ্তমানৰ স্তৰৰ পৰা 1.5 ডিগ্ৰী চেলছিয়াছলৈ বৃদ্ধি কৰি ৰাখিবলৈ সময়সীমা আৰু নিৰ্গমনৰ উৰ্ধসীমাৰ ওপৰত চিন্তা-চৰ্চা আৰু বিবাদ কৰাৰ বাবে মঞ্চ আগবঢ়ায় ৷ প্ৰশমন হৈছে কাৰ্বন নিৰ্গমন হ্ৰাস কৰা আৰু দেশবোৰে নিৰ্গমনৰ সময়সীমা আৰু উৰ্ধসীমাৰ ওপৰত যিধৰণে বিতৰ্ক কৰি আহিছে, বিশ্বব্যাপী গড় উষ্ণতা অতিক্ৰম কৰিব আৰু 1.5 ডিগ্ৰী চেলছিয়াছত উপনীত হ'ব লাগিব ৷ এই পৰিস্থিতিয়ে আমাক অভিযোজন কৌশলসমূহক বহুত বেছি গুৰুত্বসহকাৰে ল’বলৈ প্ৰেৰণা দিয়ে । যদিও দীৰ্ঘম্যাদী প্ৰশমন কৌশলৰ ওপৰত হোৱা আলোচনাৰ বিষয়ে আমি বহুত শুনিবলৈ পাওঁ, অভিযোজন কৌশলৰ বিষয়ে বহুত কম শুনা যায় ৷
জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ সৈতে সম্ভৱপৰ উত্তম পদ্ধতিৰে খাপ খুৱাই লোৱাটোৱেই হৈছে জলবায়ুৰ প্ৰতি স্থিতিস্থাপক সমাজ গঢ়ি তোলাৰ পথ ৷ পেৰিছ চুক্তিৰ অধীনত স্থাপন কৰা বিশ্বব্যাপী অভিযোজন কাৰ্যসূচীৰ বাবে নিৰ্দিষ্ট লক্ষ্যসমূহৰ ভিতৰত আছে অভিযোজন ক্ষমতা বৃদ্ধি আৰু স্থিতিস্থাপকতা শক্তিশালী কৰা, যাৰ ফলত জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰতি দুৰ্বলতা হ্ৰাস পায় ৷ আই পি চি চিৰ প্ৰতিবেদনত জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ দ্বাৰা বিৰূপ প্ৰভাৱ পৰাৰ প্ৰৱণতা হিচাপে দুৰ্বলতাক সংজ্ঞায়িত কৰা হৈছে আৰু ই কেৱল মানুহৰ ক্ষেত্ৰতে নহয়, পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ বহনক্ষমতাৰ ক্ষেত্ৰতো প্ৰযোজ্য ৷
জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ লগত খাপ খুৱাই লোৱাটোৱে পৰিৱেশ, সমাজ, জনস্বাস্থ্য, অৰ্থনীতি আৰু বহুতো ওপৰত গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ বিৰূপ প্ৰভাৱ কমোৱাৰ বাবে সমাজে গ্ৰহণ কৰিব পৰা বিস্তৃত পদক্ষেপক বুজায় ৷ এই প্ৰভাৱসমূহৰ সৈতে খাপ খুৱাবলৈ হ’লে প্ৰতিখন দেশ, অঞ্চল বা সম্প্ৰদায়ৰ বাবে নিৰ্মিত ব্যৱহাৰিক সমাধানৰ প্ৰয়োজন ৷ সেয়েহে জলবায়ুৰ ফলত হোৱা প্ৰত্যাহ্বানৰ প্ৰকৃতি আৰু চৰিত্ৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি সম্প্ৰদায়সমূহে তেওঁলোকৰ বাসস্থানৰ নিৰ্দিষ্ট আঞ্চলিক প্ৰয়োজনীয়তাৰ সৈতে মিলি যোৱা ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিব লাগিব ৷
ইয়াৰ ব্যৱস্থা নবীকৰণযোগ্য শক্তি উৎপাদনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি পৰিৱেশ তন্ত্ৰ পুনৰুদ্ধাৰলৈকে হ’ব পাৰে ৷ নতুন প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰি মানুহে জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱৰ লগত খাপ খুৱাবলৈ প্ৰকৃতিভিত্তিক সমাধান ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে ৷ অৱক্ষয়ী পৰিৱেশ তন্ত্ৰ পুনৰুদ্ধাৰ কৰিলে বতৰৰ চৰম পৰ্যায়ৰ বিৰুদ্ধে আৰু সাগৰৰ জলপৃষ্ঠ বৃদ্ধিৰ বাবে বা অধিক তীব্ৰ হৈ অহা ধুমুহাৰ বাবে উপকূলীয় প্লাৱনৰ পৰা বাফাৰ হিচাপে কাম কৰা সুৰক্ষা হয় ৷ ভূগৰ্ভস্থ পানী পুনৰ পূৰ্ণ কৰা, পৰিৱেশ-বন্ধুত্বপূৰ্ণ পশুধন ব্যৱস্থাপনা, বহনক্ষম কৃষি আৰু উপকূলীয় বাসস্থান পুনৰুদ্ধাৰৰ বাবে নতুন কৌশল গ্ৰহণ কৰিবলগীয়া হ’ব পাৰে ৷
কৃষি বিজ্ঞানীসকলে আঙুলিয়াই দিয়াৰ দৰে কৃষি-পৰিৱেশ প্ৰযুক্তিৰ ফলপ্ৰসূ ব্যৱহাৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি জলবায়ু-স্থিতিস্থাপক কৃষি ব্যৱস্থা গঢ়ি তোলাৰ প্ৰয়োজন আছে যিয়ে আমাক কম পানী আৰু সাৰ ব্যৱহাৰ কৰাত সহায় কৰে আৰু কম খেতি কৰাত সহায় কৰে ৷ বন্য শস্যৰ জাতৰ বীজ পুনৰ পথাৰত ৰাখিবলৈও পৰামৰ্শ দিয়ে, বা নতুন সংকৰ প্ৰজাতিৰ উৎপাদন কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয় যিবোৰ প্ৰাকৃতিকভাৱে কোনো বিশেষ অণুজলবায়ুৰ বাবে ভালদৰে উপযোগী ৷ ইয়াৰ দ্বাৰা নতুন কীট-পতংগ বা নতুন বিৰূপ জলবায়ুৰ অৱস্থাৰ দ্বাৰা বিস্তৃত একক কৃষি নিঃশেষ হ’লে হ’ব পৰা ব্যাপক শস্যৰ বিকলতা ৰোধ কৰাত সহায়ক হ’ব পাৰে ৷
অণুজলবায়ুৰ পৰিৱৰ্তনৰ লগত খাপ খোৱা বন্য শস্যৰ জাত বা নতুন সংকৰৰ কাৰ্যকাৰিতা ৷ এই জাতবোৰ লৱণযুক্ত পানীৰ অনুপ্ৰৱেশৰ ক্ষেত্ৰত, খৰাং বা কীট-পতংগৰ আক্ৰমণৰ সঘনাই চক্ৰৰ ক্ষেত্ৰত পৰীক্ষা কৰিব লাগিব ৷ জলবায়ুৰ অভিযোজনত উপকূলীয় চহৰ বা নদীৰ ওচৰত অৱস্থিত অভ্যন্তৰীণ জনসংখ্যা কেন্দ্ৰসমূহক সুৰক্ষিত কৰিবলৈ উন্নত বান-ৰক্ষা আন্তঃগাঁথনিৰ ডিজাইন কৰাৰ লগতে জলবায়ুৰ ফলত হোৱা দুৰ্যোগৰ বাবে বৰ্তমানৰ আগতীয়া সতৰ্কবাণী ব্যৱস্থাৰ উন্নতি, আৰু চৰম বতৰৰ বিৰুদ্ধে বাফাৰ হিচাপে কাম কৰা পৰিৱেশ তন্ত্ৰ পুনৰুদ্ধাৰ কৰা আদি ব্যৱস্থাও অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে ৷
পুনঃব্যৱহাৰৰ জৰিয়তে বৃত্তাকাৰ অৰ্থনীতিক উৎপাদন আৰু ব্যৱহাৰৰ আৰ্হি হিচাপে জনসাধাৰণৰ বুজাবুজি বৃদ্ধি কৰাটোও গুৰুত্বপূৰ্ণ যাৰ ফলত আৱৰ্জনা হ্ৰাস পায় ৷ বিশেষকৈ অতি দুৰ্বলসকলৰ মাজত প্ৰশমন কাৰ্যসূচীৰ বাবে পুঁজিৰ বাবে নতুন ব্যৱসায়িক মডেল ৰূপায়ণ কৰাৰ লগতে চৰকাৰ আৰু সামগ্ৰিকভাৱে সমাজৰ মাজত সহযোগিতা নিশ্চিত কৰাটোও প্ৰয়োজন ৷ ব্যৱসায়িক মডেলসমূহৰ ভিতৰত আছে সেউজ প্ৰযুক্তি ৰূপায়ণ যিয়ে কাৰ্বন-নিবিড় প্ৰযুক্তি অচল হৈ পৰাৰ লগে লগে উচ্চ লাভৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিব পাৰে ৷
5 জুলাই, 2023 তাৰিখৰ ৰাষ্ট্ৰসংঘ ফাউণ্ডেচনৰ দ্বাৰা প্ৰকাশিত এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি, চি.ও.পি.21 আৰু চি.ও.পি.26-ৰ মাজত অভিযোজনৰ ওপৰত গোলকীয় লক্ষ্য (জি.জি.এ.)ৰ ওপৰত 'সামান্য দৃঢ় প্ৰগতি' হৈছিল, যদিও 2015 চনৰ পেৰিছ চুক্তিয়ে এক অংশীদাৰী আকাংক্ষা হিচাপে অভিযোজনৰ ওপৰত গোলকীয় লক্ষ্য (জিজিএ) প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল ৷ এনে বৈঠকৰ শৃংখলাৰ শেহতীয়া, য'ত জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ পৰা উদ্ভৱ হোৱা প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ মোকাবিলা কৰাৰ এনে বিশ্বব্যাপী লক্ষ্যৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হয়, যোৱা বছৰ ডুবাইত চিঅ'পি 28-য়ে অভিযোজন ৰণনীতিৰ বিষয়ে আমাৰ বুজাবুজি উন্নীত কৰাৰ বাবে এক প্ৰয়োজনীয় মঞ্চ আগবঢ়াইছিল ৷
অভিযোজনৰ যিকোনো আলোচনাৰ বাবে, জলবায়ু বিত্তৰ ওপৰত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ গুৰুত্ব দিয়া হ'ব ৷ গ্লোবেল চাউথৰ দুৰ্বল দেশবোৰে নতুনকৈ গঠন কৰা দুৰ্যোগ পুঁজিৰ জৰিয়তে কোটি কোটি অধিক বিচাৰিছে, অৱশ্যে বৰ্তমানৰ প্ৰতিশ্ৰুতিবোৰ মাত্ৰ 700 নিযুত ডলাৰৰ ৷ চি.ও.পি.২৮-ত প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়া পৰিমাণটো প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওচৰলৈও নাহে ৷ আগন্তুক বছৰবোৰত, প্ৰত্যাহ্বান হ'ব এই পুঁজিৰ ব্যৱধানটো আঁতৰ কৰা ৷ এই সকলোবোৰ অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক অভিযোজন ব্যয়ত আহিব ৷ কিন্তু বিশেষজ্ঞসকলে কোৱাৰ দৰে, দীৰ্ঘম্যাদী সময়ত, নিষ্ক্ৰিয়তাৰ ব্যয় কাৰ্যৰ ব্যয়তকৈ বহু বেছি হ'ব ৷
- " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data="">
লগতে পঢ়ক : ইছৰো আৰু নাছাৰ যুটীয়া NISAR মিছন
