নিৰ্বাচনী ৰাজনীতিৰ কোলাহলৰ মাজতে দুটা গুৰুত্বপূৰ্ণ ঘটনাই ভাৰতীয় কাহিনী ৰচনাত মহিলাসকলৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ অৱদানৰ ওপৰত আলোকপাত কৰিছে । প্ৰথমটো মেজৰ ৰাধিকা সেনৰ সৈতে সম্পৰ্কিত, যি কংগো গণতান্ত্ৰিক গণৰাজ্য (ডিআৰচি) শান্তি ৰক্ষা অভিযানত নিযুক্ত আছিল, যাক ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সামৰিক লিংগ এডভোকেচী অফ দ্য ইয়েৰ বঁটাও প্ৰদান কৰা হৈছে ।
সংঘৰ্ষগ্ৰস্ত ডিআৰচিত যুৱতী আৰু মহিলাসকলক মুক্তি দিয়া আৰু সৱলীকৰণ কৰাত তেওঁৰ অসাধাৰণ নেতৃত্বই বহুতো গুৰুত্ব লাভ কৰিছে আৰু বহুতো মহিলাক তেওঁলোকৰ অধিকাৰ দাবী কৰিবলৈ সাহসী পদক্ষেপ গ্ৰহণৰ বাবে অনুপ্ৰাণিত কৰিছে । পোছাকক উদগনি দিয়াৰ লগতে শান্তি ৰক্ষা অভিযানৰ নেতৃত্ব দি, তেওঁ সামাজিক কলংক আৰু পুৰুষতান্ত্ৰিক কুসংস্কাৰবোৰ ধ্বংস কৰাৰ ক্ষেত্ৰতো গুৰুত্বপূৰ্ণ পদক্ষেপ লৈছে । সহানুভূতি আৰু অন্তৰ্ভুক্তিৰ উপযোগিতা, তেওঁৰ দৰে মহিলাই এক ন্যায়সংগত আৰু সমতাবাদী সামাজিক শৃংখলা গঢ়ি তোলাত এক নতুন দৃষ্টান্তৰ সূচনা কৰিব ।
একেদৰে এগৰাকী কূটনীতিবিদ হিচাপে ৩৫ বছৰ সেৱা আগবঢ়োৱাৰ পিচত ৰাষ্ট্ৰসংঘত ভাৰতৰ প্ৰথম মহিলা স্থায়ী প্ৰতিনিধি ৰুচিৰা কম্বোজৰ অৱসৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত সামাজিক বিকাশ লক্ষণীয় । প্ৰায় ৪ দশক জুৰি এক সুন্দৰ কেৰিয়াৰত, তেওঁ ইউপিএছচি পৰীক্ষাত সকলো মহিলা প্ৰাৰ্থীৰ মাজত প্ৰথম স্থান লাভ কৰাৰ পৰা বহুতো অভিলেখ গঢ়িছে । বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ত (এমইএ) আটাইতকৈ দীঘলীয়া সময়ৰ বাবে মুখ্য প্ৰটোকল বিষয়া হোৱাৰ লগতে পিচত ৰাষ্ট্ৰসংঘত স্থায়ী প্ৰতিনিধি হিচাপে নিযুক্তি তাৰ ভিতৰত অন্যতম ।
ৰাষ্ট্ৰসংঘত, তেওঁ ২০২২ চনৰ ডিচেম্বৰত সফলতাৰে নিৰাপত্তা পৰিষদৰ সভাপতিত্ব কৰিছিল আৰু সেই আসনখনৰ অনুগ্ৰহ আৰু মৰ্যাদা ৰক্ষা কৰিছিল । সাধাৰণ সভা, নিৰাপত্তা পৰিষদ আৰু অন্যান্য সমিতিৰ দৰে বিভিন্ন মঞ্চত তেওঁৰ হস্তক্ষেপক ভাৰতীয় নীতিত অন্তৰ্ভুক্ত 'বসুদেৱ কুটুম্বকম'ৰ মানৱীয় নীতিৰ প্ৰতি অনবদ্য সততা আৰু অটল প্ৰতিশ্ৰুতিৰে চিহ্নিত কৰা হৈছিল ।
তেওঁৰ কাৰ্যকালত বিশ্বই বহু সংকটৰ সাক্ষী হৈছে যেনে-ৰাছিয়া-ইউক্ৰেইন সংঘৰ্ষ, মধ্য প্ৰাচ্যৰ সংঘাতত চুদান গৃহযুদ্ধৰ দৰে অন্যান্য দুৰ্যোগৰ কথা উল্লেখ কৰিব পাৰি । বিশ্বব্যাপী শৃংখলাৰ তীব্ৰ মেৰুকৰণ আৰু বিভাজনে দক্ষিণৰ দেশসমূহৰ বাবে বহুতো প্ৰত্যাহ্বানৰ সৃষ্টি কৰিছিল । এই বিপদজনক পৰিস্থিতিত তেওঁ ভাৰতৰ বৈদেশিক নীতিক শক্তিশালীভাৱে উত্থাপন কৰিছিল । তেওঁ নিজেই ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ এখন সংবাদমেলত কোৱাৰ দৰে, "ভাৰত হৈছে এক দলং নিৰ্মাতা আৰু সংযমৰ কণ্ঠস্বৰ । ই শান্তিৰ সমৰ্থনত দৃঢ়ভাৱে থিয় দিছে ।"
যি সময়ত বৃহৎ শক্তিয়ে ভাৰতক সিদ্ধান্ত লোৱাৰ মেজত এক নিৰ্দিষ্ট স্থিতি গ্ৰহণ কৰিবলৈ বাধ্য কৰিছিল, সেই সময়ত তেওঁৰ নেতৃত্বত থকা ভাৰতে বিশ্ব ব্যাপী দক্ষিণৰ এজন নেতা হিচাপে ৰাষ্ট্ৰীয় স্থিতি স্পষ্টভাৱে প্ৰকাশ কৰিছে । পাকিস্তানৰ জঘন্য প্ৰস্তাৱৰ ওপৰত তেওঁৰ তীক্ষ্ণ মন্তব্যৰ দ্বাৰা তেওঁ ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সন্মুখত সেই দেশৰ নৈতিক স্বাৰ্থও প্ৰকাশ কৰিছে ।
ৰাষ্ট্ৰসংঘত তেওঁৰ সমগ্ৰ কাৰ্যকালত এটা কথা স্পষ্ট হৈছে যে নিৰাপত্তা পৰিষদকে ধৰি বহুপাক্ষিক প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ সংস্কাৰৰ বাবে নতুনকৈ জোৰ দিয়া হৈছে । তেওঁ ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সংস্কাৰৰ বাবে আন্তঃচৰকাৰী আলোচনাত অংশগ্ৰহণ কৰে, লগতে জি-৪ ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ (ভাৰত, জাৰ্মানী, ব্ৰাজিল, জাপান) অংশ হিচাপে সংস্কাৰৰ বাবে এক পৰিকাঠামো উপস্থাপন কৰে ।
ওপৰোক্ত দুটা উদাহৰণে নাৰীশক্তিক প্ৰদৰ্শন কৰে যি ভাৰতৰ সামাজিক গাঁথনি শক্তিশালী কৰি তুলিছে । এনে মহিলাসকল সঁচাকৈয়ে দেশৰ আন অগণন মহিলা আৰু যুৱতীৰ বাবে আশা আৰু আকাংক্ষাৰ আলোকচিত্ৰ । ২০৪৭ চনৰ ভিতৰত 'বিকশিত' হোৱাৰ অন্বেষণত ভাৰতে নাৰীশক্তিৰ প্ৰকৃত সম্ভাৱনাক ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ কাম কৰিব লাগিব ।
এই সফলতাৰ কাহিনীবোৰে এক সামাজিক মন্থন প্ৰতিফলিত কৰে । অৱশ্যে শ্ৰমিক শক্তিৰ অংশগ্ৰহণ, উচ্চ শিক্ষাত নামভৰ্তি আৰু প্ৰযুক্তিৰ প্ৰৱেশাধিকাৰৰ ক্ষেত্ৰত মহিলাসকলক তেওঁলোকৰ প্ৰকৃত সম্ভাব্য লিংগ বৈষম্য উপলব্ধি আৰু উন্মুক্ত কৰাত বাধা দিয়া সামাজিক সাংস্কৃতিক ধাৰণাবোৰ উৎখাত কৰিবলৈ এতিয়াও বহুতো কৰিব লাগিব ।
বিশ্ব অৰ্থনৈতিক মঞ্চৰ 'গ্লোবেল জেণ্ডাৰ গেপ ৰিপ'ৰ্ট ২০২৩' অনুসৰি লিংগ সমতাৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতে ১৪৬ খন দেশৰ ভিতৰত ১২৭ সংখ্যক স্থান লাভ কৰিছে । অন্যান্য প্ৰত্যাহ্বান যেনে ঘৰুৱা হিংসা, যৌতুকৰ বাবে অত্যাচাৰ, অবৈতনিক শ্ৰমিকৰ বোজা আৰু মহিলাৰ বিৰুদ্ধে অপৰাধৰ দৰে অন্যান্য প্ৰত্যাহ্বানবোৰে মহিলাৰ এক বৃহৎ অংশক প্ৰভাৱিত কৰি আছে ।
ওপৰত উল্লেখ কৰা দুয়োগৰাকী বিশেষ মহিলাৰ বাবে এইটো এক উপযুক্ত পদক্ষেপ হ'ব যদি আমি সমাজত এনে বহুতো মহিলা নায়কক জন্ম দিব পাৰো । সঁচাকৈয়ে অন্তৰ্ভুক্ত আৰু সামাজিকভাৱে ন্যায়সংগত ভাৰতৰ সপোন পূৰণ কৰাৰ বাবে এতিয়া আমাৰ সকলোৰে বাবে এই কাম কৰাটো অতি প্ৰয়োজন । আশা কৰো শেহতীয়াকৈ সৰ্বসন্মতিক্ৰমে গৃহীত 'নাৰীশক্তি বন্দন বিধেয়ক'য়ে ইয়াৰ বিশেষ অধিবেশনৰ সময়ত জনসাধাৰণৰ সদনত এই আকাংক্ষাবোৰ উত্থাপন কৰিব ।
(বিশেষ টোকা: এই প্ৰবন্ধটোত প্ৰকাশিত মতামতবোৰ লেখকৰ ব্যক্তিগত । ইয়াত প্ৰকাশিত তথ্য আৰু মতামতে ইটিভি ভাৰতৰ মতামত প্ৰতিফলিত নকৰে )
