প্ৰতিবছৰে 10 ছেপ্টেম্বৰত বিশ্ব আত্মহত্যা প্ৰতিৰোধ দিৱস উদযাপন কৰা হয় । আত্মহত্যাৰ কলংক হ্ৰাস কৰা আৰু চৰকাৰী সংগঠন আৰু সাধাৰণ ৰাইজৰ মাজত সজাগতা বৃদ্ধিৰ বিষয়টোত গুৰুত্ব দি এই দিৱসটো উদযাপন কৰা হয় । এই দিনটোৱে এই তাৎপৰ্য বহন কৰে যে আত্মহত্যা প্ৰতিৰোধ হৈছে এক ৰাজহুৱা স্বাস্থ্যৰ অগ্ৰাধিকাৰ আৰু আত্মহত্যাৰ দ্বাৰা হোৱা মৃত্যুৰ হাৰ হ্ৰাস হোৱাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ জৰুৰী পদক্ষেপৰ প্ৰয়োজন ।
ইতিহাস আৰু তাৎপৰ্য
2003 চনত বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ সৈতে একত্ৰিত হৈ আত্মহত্যা প্ৰতিৰোধৰ বাবে আন্তৰ্জাতিক সংস্থাই বিশ্ব আত্মহত্যা প্ৰতিৰোধ দিৱস (World Suicide Prevention Day, WSPD) প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল । এই দিৱসটোৱে এক স্পষ্ট বাৰ্তা প্ৰদান কৰে যে আত্মহত্যা প্ৰতিৰোধযোগ্য ।
সামাজিক, আৱেগিক আৰু অৰ্থনৈতিক ক্ষেত্ৰত সুদূৰপ্ৰসাৰী পৰিণামৰ সৈতে আত্মহত্যা হৈছে এক মুখ্য ৰাজহুৱা সমস্যা । আনহাতে, আত্মহত্যা এক গুৰুত্বপূৰ্ণ বিশ্বজনীন সমস্যাও হৈ পৰিছে । ইয়াৰ দ্বাৰা সমগ্ৰ বিশ্বজুৰি ব্যক্তি আৰু সম্প্ৰদায়ক প্ৰভাৱিত হৈছে । আত্মহত্যাৰ ওপৰত থকা মনোভাব সলনি কৰাৰ উদ্দেশ্য হৈছে ব্যক্তি, সম্প্ৰদায়, সংগঠন আৰু চৰকাৰক আত্মহত্যা আৰু আত্মহত্যাৰ আচৰণৰ বিষয়ে মুক্ত আৰু সৎ আলোচনাত লিপ্ত হ'বলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰা ।
আত্মহত্যা প্ৰতিৰোধৰ বাবে আন্তৰ্জাতিক সংস্থা
আত্মহত্যা প্ৰতিৰোধৰ বাবে আন্তৰ্জাতিক সংস্থা (The International Association for Suicide Prevention, IASP) হৈছে এক অনা লাভজনক সংগঠন । এই স্বেচ্ছাসেৱী সংগঠনটো আত্মহত্যা আৰু আত্মহত্যাৰ আচৰণ প্ৰতিৰোধ কৰা আৰু ইয়াৰ প্ৰভাৱবোৰ দূৰ কৰাৰ কামত সমৰ্পিত । আই এ এছ পিয়ে আত্মহত্যা আৰু আত্মহত্যাৰ আচৰণৰ ঘটনা হ্ৰাস কৰাৰ বাবে শক্তিশালী সহযোগিতামূলক অংশীদাৰিত্ব সৃষ্টি কৰা আৰু প্ৰমাণ-ভিত্তিক পদক্ষেপৰ প্ৰচাৰ কৰাত এক সক্ৰিয় কাৰ্যকৰী মঞ্চ কৌশলগতভাৱে বিকশিত কৰি আত্মহত্যা প্ৰতিৰোধত বিশ্বজুৰি গ্ৰহণ কৰা ভূমিকাৰ নেতৃত্ব দিয়ে ।
আত্মহত্যাৰ বিষয়ত বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ পূৰ্বানুমান
বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাই পূৰ্বানুমান কৰিছে যে প্ৰতিবছৰে 700,000 ৰো অধিক লোকে আত্মহত্যা কৰে । আনহাতে, বিশ্বজুৰি আত্মহত্যাৰ প্ৰায় 77 শতাংশ নিম্ন আৰু মধ্য উপাৰ্জনৰ দেশবোৰত হয় । ইয়াৰ উপৰি আত্মহত্যাৰ ফলত হোৱা মৃত্যুৰ ঘটনাৰ উপৰি আত্মহত্যাৰ চেষ্টা কৰা বা আত্মহত্যাৰ দৰে চৰম চিন্তা কৰা আন বহুতো ঘটনাও আছে । আত্মহত্যাৰ আচৰণে পৰিয়াল আৰু সম্প্ৰদায়ক গভীৰভাৱে প্ৰভাৱিত কৰে আৰু ইয়াৰ দ্বাৰা লাখ লাখ লোক প্ৰভাৱিত হোৱাৰ বাবে এক সাৰ্বজনীন প্ৰত্যাহ্বান হৈ পৰে । আত্মহত্যাৰ দ্বাৰা হোৱা মৃত্যুৰ সংখ্যা হ্ৰাস কৰাটো বিশ্বজুৰি এক গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয় আৰু এক শীৰ্ষ ৰাজহুৱা স্বাস্থ্য বিষয়ক বিবেচনা ।
২০২৪ চনৰ বিষয়বস্তু
এই বছৰৰ বিশ্ব আত্মহত্যা প্ৰতিৰোধ দিৱসৰ বিষয়বস্তু হৈছে 'আত্মহত্যাৰ ওপৰত থকা বৰ্ণনা সলনি কৰা– আলোচনা আৰম্ভ কৰা' । আত্মহত্যাৰ ধাৰণাক কলঙ্ক আৰু নীৰৱতাৰ পৰা বুজাবুজি আৰু সমৰ্থনলৈ লৈ যোৱাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াটো হৈছে এই বিষয়বস্তুৰ অৰ্থ ।
মানসিক সুস্থতাৰ প্ৰচাৰৰ বাবে বেনাৰস হিন্দু বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অভিযান
৪ ছেপ্টেম্বৰত দেশৰ সন্মানীয় বেনাৰস হিন্দু বিশ্ববিদ্যালয়ে আত্মহত্যা প্ৰতিৰোধ দিৱস সন্দৰ্ভত এক সপ্তাহজোৰা অভিযান আৰম্ভ কৰে । এই অভিযানক বিভিন্ন স্তৰত শিক্ষাৰ্থীসকলক নিয়োজিত কৰাৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা হৈছিল । ইয়াৰ লক্ষ্য হৈছে সজাগতা বৃদ্ধি কৰা, সহায় বিচৰা আচৰণত উদগনি দিয়া আৰু সামগ্ৰিক কল্যাণ বৃদ্ধি কৰা । এই প্ৰচাৰ অভিযানটোত অন্তৰ্ভুক্ত বিভিন্ন কাৰ্যসূচীৰ ভিতৰত আছে পোষ্টাৰ লিখা, মুকলি আলোচনা, শ্লোগান লিখা, মত বিনিময়, নাটক প্ৰদৰ্শন আৰু বিষয়বস্তুৰ সৈতে সংযুক্ত অন্যান্য অনুষ্ঠান ।
ভাৰত হৈছে বিশ্বৰ সৰ্বাধিক আত্মহত্যাৰ ঘটনাৰ দেশ
ৰাষ্ট্ৰীয় অপৰাধ ৰেকৰ্ড ব্যুৰ'ৰ (এন চি আৰ বি) তথ্য অনুসৰি, ভাৰতে বিশ্বত সৰ্বাধিকসংখ্যক আত্মহত্যা কৰাৰ এক অনাকাংক্ষিত গৌৰৱৰ অধিকাৰী হৈছে । এন চি আৰ বিৰ তথ্য অনুসৰি, 2022 চনত ভাৰতত আত্মহত্যাৰ ফলত 1.71 লাখ লোকৰ মৃত্যু হৈছিল । 2021 চনৰ তুলনাত এইটো হৈছে 4.2 শতাংশ বৃদ্ধি । আনহাতে, 2018 চনৰ তুলনাত ই 27 শতাংশ বৃদ্ধি হৈছে । ২০২২ চনত প্ৰতি এক লাখ জনসংখ্যাত আত্মহত্যাৰ হাৰ ১২.৪ লৈ বৃদ্ধি পাইছে ।
বিভিন্ন অধ্যয়নে এইটো সূচায় যে আত্মহত্যাৰ ফলত মৃত্যু হোৱা প্ৰায় 50-90 শতাংশ ব্যক্তি মানসিক ৰোগ যেনে হতাশা, উদ্বেগ আৰু বাইপ'লাৰ বিকাৰত ভোগে ।
আত্মহত্যাৰ মুখ্য কাৰকসমূহ
কেইবাটাও কাৰকে মানুহক আত্মহত্যাৰ দৰে চৰম পদক্ষেপ ল'বলৈ বাধ্য কৰায় । আত্মহত্যাৰ বাবে প্ৰৰোচিত হোৱা কিছুমান মুখ্য কাৰকৰ ভিতৰত আছে পাৰিবাৰিক সমস্যা, ঘৰুৱা হিংসা, ৰোগ, ড্ৰাগছ/সুৰাৰ আসক্তি, বিবাহ সম্পৰ্কীয় সমস্যা, প্ৰেম সম্পৰ্কীয় সমস্যা, দেউলিয়া বা ঋণগ্ৰস্ততা, পৰীক্ষাত বিফলতা, নিবনুৱা, পেছাদাৰী আৰু কেৰিয়াৰৰ সমস্যা, সম্পত্তিৰ বিবাদ, মৰমৰ ব্যক্তিৰ মৃত্যু, দৰিদ্ৰতা আৰু সন্দেহজনক আৰু লগতে অবৈধ সম্পৰ্ক ।
শিক্ষাৰ্থীসকলৰ মাজত আত্মহত্যাৰ প্ৰৱণতা
এন চি আৰ বিৰ তথ্য অনুসৰি, মহাৰাষ্ট্ৰত সৰ্বাধিকসংখ্যক ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ আত্মহত্যাৰ ৰেকৰ্ড আছে । ৰাজ্যখনত ১,৮৩৪ গৰাকী শিক্ষাৰ্থীৰ আত্মহত্যাৰ ফলত মৃত্যুৰ তথ্য আছে । ইয়াৰ পিচত মধ্যপ্ৰদেশত ১,৩০৮ গৰাকী আৰু তামিলনাডুত ১,২৪৬ গৰাকীৰ আত্মহত্যাৰ ফলত মৃত্যু হৈছে । আনহাতে, 2021 চনত 13,089 গৰাকী শিক্ষাৰ্থীয়ে আত্মহত্যা কৰিছে । 2020 চনত 12,526 গৰাকীয়ে আত্মহত্যাৰ দৰে চূড়ান্ত সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছিল । ইয়াৰে ভিতৰত 43.49 শতাংশ ছাত্ৰী আৰু 56.51 শতাংশ ছাত্ৰ আছিল ।
সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ প্ৰতি ভাবুকি
ইয়াৰ উপৰি ২০১৪ চনৰ পৰা ২০২১ চনৰ ভিতৰত ভাৰতীয় সশস্ত্ৰ বাহিনীত মুঠ ৭৮৭ টা আত্মহত্যাৰ ঘটনাৰ তথ্য পোৱা গৈছে । ইয়াৰে ভিতৰত অৰ্ধসামৰিক বাহিনীত ৫৯১ টা আত্মহত্যাৰ ঘটনা, নৌসেনাত ৩৬ টা আৰু ভাৰতীয় বায়ু সেনাত ১৬০ জন লোকৰ আত্মহত্যাৰ ফলত মৃত্যুৰ তথ্য প্ৰদান কৰিছে । তাৎপৰ্যপূৰ্ণভাৱে অৰ্ধসামৰিক বাহিনীৰ আধাতকৈও অধিক কৰ্মচাৰী তীব্ৰ চাপত আছে আৰু আত্মহত্যা, হতাশা আৰু অপ্ৰীতিকৰ ঘটনাৰ ফলত বহু লোকে প্ৰাণ হেৰুৱাইছে ।
সশস্ত্ৰ বাহিনীত আত্মহত্যা প্ৰতিৰোধৰ বাবে চৰকাৰী পদক্ষেপ
চৰকাৰে আৱণ্টন কৰা পুঁজিৰ সহায়ত সেনা জোৱানৰ জীৱন ধাৰণৰ পৰিস্থিতিৰ গুণগত উন্নতি সাধন কৰা হৈছে । প্ৰতিবন্ধী ব্যক্তিৰ সবলীকৰণ বিভাগৰ (ডি ই পি ডব্লিউ ডি) ২৪ ঘণ্টীয়া টোল-ফ্ৰী নম্বৰ 18005990019 সশস্ত্ৰ বাহিনী পৰ্যায়ত মুকলি কৰা হৈছে, যাতে বাহিনীৰ কৰ্মচাৰীসকলে পৰামৰ্শৰ বাবে মনোবিজ্ঞানীৰ কাষ চাপিব পাৰে ।
চি এ পি এফৰ হৈ নতুন দিল্লীৰ বি এছ এফ আৰু এইমছৰ মাজত এক বুজাবুজিৰ চুক্তি স্বাক্ষৰিত হৈছে আৰু নতুন দিল্লীৰ এইমছৰ এজন মনোবিজ্ঞানীৰ মোবাইল নম্বৰ আৰু ৱাটছএপ নম্বৰ বাহিনীৰ কৰ্মচাৰীসকলক ২৪ ঘণ্টাই পৰামৰ্শ দিয়াৰ বাবে মুকলি কৰা হৈছে ।
ইয়াৰ উপৰি এক শক্তিশালী অভিযোগ নিষ্পত্তি ব্যৱস্থা স্থাপন কৰা হৈছে আৰু সেনা জোৱানৰ সৈতে কমাণ্ডাৰসকলৰ সঘনাই বাৰ্তালাপ নিশ্চিত কৰা হৈছে । সুস্বাস্থ্য বজাই ৰখাৰ বাবে আৰু জোৱানসকলে সন্মুখীন হোৱা চাপ, যদি থাকে, সেয়া দূৰ কৰিবলৈ পুৱাৰ সমাবেশত যোগ পাঠ্যক্ৰমৰ আয়োজন কৰাৰ বাবে নিৰ্দেশনা জাৰি কৰা হৈছে ।
