প্ৰতিবছৰে ১ জুনত বিশ্বজুৰি পালন কৰা হয় বিশ্ব প্ৰবাল প্ৰাচীৰ সজাগতা দিৱস ৷ এই দিৱসত গ্ৰাহক, ব্যৱসায়ী আৰু সংস্থাসমূহৰ বাবে সাগৰৰ প্ৰবাল প্ৰাচীৰৰ সুক্ষ্ম পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ ওপৰত চিন্তা-চৰ্চাৰ বাবে এক আহ্বান জনোৱা হয় । এই দিৱসত সাধাৰণ জনতা, প্ৰভাৱশালী আৰু পৰামৰ্শদাতা নেতাসকলক একত্ৰিত কৰি শিক্ষা আৰু নিয়োজনৰ জৰিয়তে সক্ৰিয় পৰিৱৰ্তন সৃষ্টি কৰা হয় । প্ৰবাল প্ৰাচীৰ হৈছে আচৰিত, সুন্দৰ পৰিৱেশ তন্ত্ৰ যিবোৰ সাগৰৰ পৃষ্ঠৰ ঠিক তলত আছে ।
এই অবিশ্বাস্য অঞ্চলসমূহ বহু ডুবাৰুৱে অন্বেষণ কৰিছে আৰু মাছ আৰু অন্যান্য পানীৰ তলৰ বন্যপ্ৰাণীৰ অবিশ্বাস্য দৃশ্য চোৱাৰো সুবিধা প্ৰদান কৰে । দৰাচলতে এই প্ৰবালৰ বহুবোৰ প্ৰবাল উদ্ভিদ নহয় বৰঞ্চ প্ৰাণীহে । দুখৰ বিষয় যে কমেও ২৫টা ভিন্ন প্ৰজাতিৰ প্ৰবাল বিপন্ন বা অতিবিপন্ন বুলি তালিকাভুক্ত কৰা হৈছে । বিশ্ব প্ৰবাল প্ৰাচীৰ সজাগতা দিৱসে প্ৰকৃতিৰ এই মনোমোহা আৰু গুৰুত্বপূৰ্ণ সম্পদসমূহৰ প্ৰতি দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰে ।
লগতে পঢ়ক: ৰাছিয়া-ইউক্ৰেইন যুদ্ধত ভাৰতৰ অংশীদাৰিত্ব - Russia Ukraine war
বিশ্ব প্ৰবাল প্ৰাচীৰ সজাগতা দিৱসৰ ইতিহাস
২০১৯ চনত সংযুক্ত ৰাষ্ট্ৰ ৰ’ এলিমেণ্টছৰ প্ৰচাৰৰ বাবেই বিশ্ব প্ৰবাল প্ৰাচীৰ সজাগতা দিৱস আৰম্ভ কৰা হৈছিল, যাৰ উদ্দেশ্য আছিল প্ৰবাল প্ৰাচীৰসমূহ যি জটিল অৱস্থাত আছে তাৰ প্ৰতি দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰা । এই দিৱসটো স্থাপন হোৱাৰ পিছৰে পৰা ৰীফ এপাৰেল কোম্পানীকে ধৰি বিশ্ব প্ৰবাল প্ৰাচীৰ সজাগতা দিৱসৰ সহযোগত অন্যান্য বহনক্ষম মনোভাৱৰ কোম্পানীসমূহেও অভিযানত নামি পৰিছে ।
প্ৰবাল প্ৰাচীৰৰ গুৰুত্ব
- ইহঁতে উপকূলসমূহক ঢৌৰ ক্ৰিয়া আৰু গ্রীষ্মমণ্ডলীয় ধুমুহাৰ ক্ষতিকাৰক প্রভাৱৰ পৰা ৰক্ষা কৰে
- ইহঁতে বহুতো সাগৰীয় জীৱৰ বাসস্থান আৰু আশ্ৰয়ৰ ব্যৱস্থা কৰে
- সাগৰীয় খাদ্য শৃংখলৰ বাবে নাইট্ৰ’জেন আৰু অন্যান্য প্ৰয়োজনীয় পুষ্টিকৰ পদাৰ্থৰ উৎস
- ইহঁতে কাৰ্বন আৰু নাইট্ৰ’জেন-ফিক্সিঙত সহায় কৰে
- ইহঁতে পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ পুনঃব্যৱহাৰত সহায় কৰে
- বিগত নিযুত বছৰৰ জলবায়ুৰ পৰিঘটনাৰ বৈজ্ঞানিকভাৱে পৰীক্ষাযোগ্য ৰেকৰ্ডৰ বাবে প্ৰবাল প্ৰাচীৰৰ অধ্যয়ন অতি প্ৰয়োজনীয়
- মাছ ধৰা উদ্যোগটোও প্ৰবাল প্ৰাচীৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল । তাত বহুতো মাছে পোনা মেলে আৰু পোনা মাছে মুকলি সাগৰলৈ যোৱাৰ আগতে তাত সময় কটায়
- গ্ৰেট বেৰিয়াৰ ৰীফে মাছ ধৰা আৰু পৰ্যটনৰ পৰা অষ্ট্ৰেলিয়াৰ অৰ্থনীতিৰ বাবে বছৰি ১.৫ বিলিয়ন ডলাৰতকৈ অধিক উপাৰ্জন কৰে
- প্ৰবাল প্ৰাচীৰসমূহো বিশ্ব পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্যৰ মূল সূচক । জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ জৰুৰীভাৱে মোকাবিলা নকৰিলে আন কম সংবেদনশীল ব্যৱস্থা যেনে নদীৰ বদ্বীপৰ কি হ’ব পাৰে তাৰ আগতীয়া সতৰ্কবাণী হিচাপে কাম কৰে
লগতে পঢ়ক: আন্তৰ্জাতিক এভাৰেষ্ট দিৱস: ইতিহাস আৰু উদযাপনৰ তাৎপৰ্য - Mount Everest Day
এটা সুস্থ প্ৰবাল প্ৰাচীৰৰ উপকাৰীতা
সুস্থ প্ৰবাল প্ৰাচীৰ পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ সুফল সাগৰৰ বহু ওপৰলৈকে গৈছে । প্ৰবাল প্ৰাচীৰ হ'ল:
- উদ্ভিদ আৰু মাছৰ জীৱনৰ বাবে অপৰিহাৰ্য
- এটা সজীৱ মাছ ধৰা উদ্যোগত অৰিহণা যোগায়
- বিল আৰু উপকূলসমূহক খহনীয়াৰ পৰা ৰক্ষা কৰক
- সাগৰবোৰে ফিল্টাৰ কৰাৰ দৰে কাম কৰে
- জীৱন ৰক্ষাকাৰী ঔষধ আৰু সম্ভৱতঃ প্লাষ্টিক ব্যৱহাৰ কৰিব পৰা গ্ৰহটোৰ একমাত্ৰ প্ৰাণী
প্ৰবাল প্ৰাচীৰৰ প্ৰকাৰ
প্ৰবাল প্ৰাচীৰক ইয়াৰ আকৃতি, প্ৰকৃতি আৰু সংঘটনৰ ধৰণৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি তিনিটা ভাগত বিভক্ত কৰা হয় ।
ফ্ৰিংগিং প্ৰবাল প্ৰাচীৰ: ভূমিৰ অতি ওচৰত পোৱা আৰু ব’ট চেনেল নামেৰে জনাজাত অগভীৰ লেগুন গঠন কৰা প্ৰবাল প্ৰাচীৰবোৰক ফ্ৰিংগিং প্ৰবাল প্ৰাচীৰ বোলা হয় । দ্বীপ আৰু মহাদেশীয় প্ৰান্তৰ কাষে কাষে ফ্ৰিংগিং প্ৰবাল প্ৰাচীৰ বিকশিত হয় । ইহঁত সাগৰৰ গভীৰ তলৰ পৰা গজে আৰু ইহঁতৰ সাগৰমুখী ফালটো গভীৰ সাগৰৰ মাজলৈ ঠেককৈ ঢাল খাই থাকে । তিনিটাৰ ভাগৰ ভিতৰত ফ্ৰিংগিং প্ৰবাল প্ৰাচীৰ আটাইতকৈ বেছিকৈ পোৱা যায় । উদাহৰণস্বৰূপে দক্ষিণ ফ্ল’ৰিডাৰ প্ৰবাল প্ৰাচীৰৰ নিউ হেব্ৰিডছৰ ছাকাউ দ্বীপ ।
বেৰিয়াৰ প্ৰবাল প্ৰাচীৰ: তিনিটা প্ৰবাল প্ৰাচীৰৰ ভিতৰত বেৰিয়াৰ প্ৰবাল প্ৰাচীৰক আটাইতকৈ ডাঙৰ, উচ্চতম আৰু বহল প্ৰবাল প্ৰাচীৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয় । উপকূলৰ পৰা আৰু পাৰৰ সমান্তৰালভাৱে ইহঁতে এটা ভঙা আৰু অনিয়মিত আঙঠি হিচাপে বিকশিত হয় । সকলোৰে ভিতৰত আটাইতকৈ ডাঙৰ প্ৰবাল প্ৰাচীৰ হোৱাৰ বাবে ইহঁতে ১০০ কিলোমিটাৰ পৰ্যন্ত বিস্তাৰ হয় আৰু ইয়াৰ বহল কেইবা কিলোমিটাৰ হ’ব পাৰে । বেৰিয়াৰ প্ৰবাল প্ৰাচীৰৰ এটা উদাহৰণ হ’ল অষ্ট্ৰেলিয়াৰ গ্ৰেট বেৰিয়াৰ প্ৰবাল প্ৰাচীৰ যিটো ১২০০ মাইল দীঘল ।
এটল: এটলক মোটামুটিভাৱে বৃত্তাকাৰ আৰু এটা বৃহৎ কেন্দ্ৰীয় লেগুনক আগুৰি থকা এটা প্ৰবাল প্ৰাচীৰ বুলি সংজ্ঞায়িত কৰিব পাৰি । এই লেগুনটো বেছিভাগেই গভীৰ আৰু ইয়াৰ গভীৰতা ৮০-১৫০ মিটাৰ । গভীৰ সাগৰৰ পৰা আঁতৰত অৱস্থিত এই এটলসমূহ কোনো দ্বীপৰ চাৰিওফালে বা ছাবমেৰিনৰ মঞ্চত উপবৃত্তাকাৰ ৰূপত পোৱা যায় । উদাহৰণস্বৰূপে ফিজি এটল, মালদ্বীপৰ ছুভাডিভো আৰু এলিছৰ ফুনাফুথিছ এটল ।
লগতে পঢ়ক: দেশৰ অৰ্থনৈতিক বিকাশ সীমান্ত সুৰক্ষাৰ ওপৰতে নিৰ্ভৰশীল - Border Security
বিশ্ব প্ৰবাল প্ৰাচীৰ সজাগতা দিৱসৰ বিষয়ে আমোদজনক তথ্য
প্ৰবাল প্ৰাচীৰ আচলতে জীৱ, উদ্ভিদ নহয়: বহুতে বিশ্বাস কৰে যে প্ৰবাল উদ্ভিদ কিন্তু আচলতে ই প্ৰাণী । সাগৰত কঠিন আৰু কোমল দুয়োবিধ প্ৰবাল থাকে যিবোৰ একেলগে বৃহৎ গোটত বাস কৰে যাক কলনী বুলি কোৱা হয় ।
ডেৰ বিলিয়ন লোকে খাদ্যৰ বাবে প্ৰবাল প্ৰাচীৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে: প্ৰবাল প্ৰাচীৰে বিভিন্ন ধৰণৰ মাছৰ বাবে খাদ্য যোগান ধৰে, সেই মাছ অৱশ্যেই আমাৰ খাদ্যত ব্যৱহাৰ হয় । ৰীফ-ৱৰ্ল্ড ফাউণ্ডেচনৰ তথ্য অনুসৰি বিশ্বৰ প্ৰায় ৫০ কোটি লোকে প্ৰবাল প্ৰাচীৰত বাস কৰা মাছ গ্ৰহণ কৰে ।
প্ৰবাল প্ৰাচীৰকো আমাৰ দৰেই সূৰ্যৰ পোহৰৰ প্ৰয়োজন: প্ৰবাল প্ৰাচীৰ পৰিষ্কাৰ, অগভীৰ পানীত ফুলি উঠে । প্ৰায় ৭০ মিটাৰ উচ্চতাৰ পানীত ইহঁতে ফুলি উঠে যাতে সূৰ্যৰ পোহৰ সহজেই ইহঁতৰ ওচৰ পাব পাৰে ।
অত্যধিক তাপ ক্ষতিকাৰক হ’ব পাৰে: প্ৰবাল আৰু শেলাইৰ মাজত এক সুন্দৰ, সহজীৱী সম্পৰ্ক আছে । কিন্তু যেতিয়া সাগৰখন বেছি গৰম হয়, তেতিয়া প্ৰবালে শেলাইবোৰ বাহিৰ কৰি দিয়ে যাৰ ফলত প্ৰবালবোৰ বগা হৈ পৰে । ই ব্লিচিং বুলি জনাজাত এক প্ৰক্ৰিয়া । তীব্ৰ উচ্চ তাপমাত্ৰাৰ মাজেৰে যুঁজি জীয়াই থকাৰ প্ৰয়াসত প্ৰবালে স্পন্দনশীল ৰং নিৰ্গত কৰা বুলি জনা গৈছে, যিটো পৰিঘটনাক গ্ল’ইং নামেৰে জনাজাত ।
লগতে পঢ়ক: বিশ্ব ক্ষুধা দিৱস: সমৃদ্ধিশালী মাতৃ, সমৃদ্ধিশালী বিশ্ব - WORLD HUNGER DAY 2024
প্ৰবাল প্ৰাচীৰে পানী ফিল্টাৰ হিচাপে কাম কৰে: প্ৰবাল আৰু ইয়াৰ বন্ধু সাগৰ ফেনাই প্ৰায়ে ইয়াৰ চাৰিওফালে থকা সাগৰত পোৱা কণাবোৰ খায় । ইয়াৰ ফলত চাৰিওফালৰ পানী পৰিষ্কাৰ আৰু স্বচ্ছ হৈ পৰে ৷
সিহঁত পুৰণি: সঁচাকৈয়ে পুৰণিৰ দৰে ৷ কিমান বয়সৰ আপুনি সুধিব পাৰে ? ই প্ৰায় ২৪ কোটি বছৰ পুৰণি ।
ইহঁতে পানী পৰিষ্কাৰ কৰে: প্ৰবাল আৰু ইয়াৰ ওচৰত বাস কৰা সাগৰ ফেনাই প্ৰায়ে ইহঁতৰ চাৰিওফালে থকা কণাবোৰ খায় যাৰ ফলত অবিশ্বাস্যভাৱে পৰিষ্কাৰ পানী পোৱা যায় ।
ধুমুহাৰ সময়ত ইহঁত বাধা: প্ৰবাল প্ৰাচীৰে ধুমুহা আৰু পানীৰ ঢৌৰ সময়ত উপকূলীয় চহৰসমূহক সুৰক্ষা দিয়ে । পানীৰ গতি লেহেমীয়া কৰি উপকূলীয় খহনীয়া লেহেমীয়া কৰাত সহায় কৰে ।
লগতে পঢ়ক: অৰ্থনৈতিক সমীক্ষা: ভাৰত বিশ্বৰ এক উদীয়মান অৰ্থনৈতিক মহাশক্তি - Emerging economic superpower
বিশ্ব প্ৰবাল প্ৰাচীৰ সজাগতা দিৱসৰ বাবে কাৰ্য
- প্ৰবাল প্ৰাচীৰৰ সুবিধা হোৱাকৈ সূৰ্যৰ তাপৰ পৰা ৰক্ষাৰ বাবে বিকল্প লওক
- এখন মহাসাগৰৰ অনুকূল বাগিচা ৰোপণ কৰক
- কোনো সমাগ্ৰী সাগৰলৈ নিক্ষেপ কৰাৰ আগতে তললৈ চাওক
- আপোনাৰ আৱৰ্জনা আৰু নলা প্ৰদূষণৰ কথা মনত ৰাখক
- জলবায়ু সচেতন সিদ্ধান্ত লোৱা আৰু পোষকতা কৰক
ভাৰতৰ প্ৰবাল প্ৰাচীৰ
প্ৰকৃতিৰ প্ৰচুৰ সৌন্দৰ্যৰে ভৰা এখন দেশ ভাৰত । ইয়াত জীপাল সেউজীয়া ভূখণ্ড, পাহাৰ, নদী, জলপ্ৰপাত, হ্ৰদ, বিল, বন্যপ্ৰাণী, হিমবাহ আৰু বহুতো সৌন্দৰ্যৰ আকৰ আছে ।
- লক্ষদ্বীপ দ্বীপপুঞ্জৰ প্ৰবাল প্ৰাচীৰ
- আন্দামান আৰু নিকোবৰ দ্বীপপুঞ্জ
- কচ্চ উপসাগৰ
- কৰ্ণাটকৰ নেত্ৰানি দ্বীপ
- মান্নাৰ উপসাগৰ
- মালভান, মহাৰাষ্ট্ৰ
