প্ৰতি বছৰে ৮ অক্টোবৰত পালন কৰা হয় বিশ্ব হাইড্ৰ'জেন আৰু ইন্ধন কোষ (এইচ2এফচি) দিৱস। এই দিৱসৰ উদ্দেশ্য় হৈছে এক পৰিষ্কাৰ আৰু বহনক্ষম শক্তিউৎস হিচাপে হাইড্ৰ'জেনৰ সজাগতা আৰু বুজাবুজি বৃদ্ধি কৰা । ইন্ধন কোষৰ বহুমুখী প্ৰযুক্তিৰ বাবে এক বিশ্বব্যাপী পদক্ষেপ বুলি কোৱা হয় ।
এই বিশেষ দিনটোৱে জলবায়ু পৰিৱৰ্তন, শক্তি সুৰক্ষা আৰু পাৰিপাৰ্শ্বিক স্থিৰতাৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰত্যাহ্বানৰ মোকাবিলা কৰাৰ ক্ষেত্ৰত হাইড্ৰ'জেন আৰু ইন্ধন কোষৰ সম্ভাৱনা সম্পৰ্কে গ্ৰহণ কৰাৰ এক মঞ্চ হিচাপে কাম কৰে ।
ইতিহাস আৰু তাৎপৰ্য
বিশ্ব হাইড্ৰ'জেন আৰু ইন্ধন কোষ দিৱস পালন কৰাৰ ধাৰণাটো আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ইন্ধন কোষ আৰু হাইড্ৰ'জেন শক্তি উদ্যোগৰ বাণিজ্য সংস্থা ফুৱেল চেল এণ্ড হাইড্ৰ'জেন এনাৰ্জি এছ'চিয়েচনে (এফচিএইচইএ) আৰম্ভ কৰিছিল। পৰৱৰ্তী সময়ত 2015 চনত জুনত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ চিনেটে প্ৰতি বছৰৰ ৮ অক্টোবৰক বিশ্ব হাইড্ৰ'জেন আৰু ইন্ধন কোষ দিৱস হিচাপে স্বীকৃতি প্ৰদান কৰে ।
প্ৰচুৰ সম্ভাৱনাময় প্ৰযুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত শক্তি সুৰক্ষা, স্থিতিস্থাপকতা সক্ষম কৰাৰ বাবে পৰিবহণ, স্থিৰ শক্তি আদিৰ বাবে একাধিক খণ্ডত হাইড্ৰ'জেন আৰু ইন্ধন কোষ ব্যৱহাৰ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত এইচ2এফচি দিৱসত গুৰুত্ব প্ৰদান কৰা হৈছে ।
হাইড্ৰজেন
ইয়াৰ উৎপাদন পদ্ধতি আৰু কাৰ্বন ডাই অক্সাইড (চি.ও.2) নিৰ্গমনৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি হাইড্ৰ'জেনক সেউজীয়া হাইড্ৰ'জেন, নীলা হাইড্ৰ'জেন আৰু ধূসৰ হাইড্ৰ'জেনকে ধৰি তিনি প্ৰকাৰত শ্ৰেণীবদ্ধ কৰা হয় । সেউজীয়া হাইড্ৰ'জেন নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ উৎসৰ পৰা উৎপাদিত বিদ্যুৎ ব্যৱহাৰ কৰি পানীৰ বৈদ্যুতিক বিশ্লেষণৰ দ্বাৰা উৎপন্ন হয় । নীলা হাইড্ৰ'জেন প্ৰাকৃতিক গেছৰ দৰে হাইড্ৰ'কাৰ্বনৰ পৰা আহৰণ কৰা হয় । কিন্তু ইয়াৰ নিৰ্গমন প্ৰভাৱ হ্ৰাস কৰিবলৈ কাৰ্বন কেপচাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয় । আনহাতে, ধূসৰ হাইড্ৰ'জেন জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ পৰা সৃষ্টি হয় ।
ইন্ধন কোষ
ইন্ধন কোষ হৈছে এক বৈদ্যুতিক ৰাসায়নিক শক্তি ৰূপান্তৰ সঁজুলি যি বিদ্যুৎ, তাপ আৰু পানী উৎপাদন কৰিবলৈ হাইড্ৰ'জেন আৰু অক্সিজেন ব্যৱহাৰ কৰে । ই পৰিষ্কাৰ আৰু দক্ষতাৰে বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰিবলৈ হাইড্ৰ'জেন বা অন্যান্য ইন্ধনৰ ৰাসায়নিক শক্তি ব্যৱহাৰ কৰে ।
ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰীয় সেউজ হাইড্ৰ'জেন মিছন
যোৱা বছৰ বিশ্ব হাইড্ৰ'জেন আৰু ইন্ধন কোষ দিৱসৰ লগত সংগতি ৰাখি, নতুন আৰু নৱীকৰণযোগ্য শক্তি মন্ত্ৰালয়ে 400 কোটি টকাৰ বাজেটৰ সৈতে 'ৰাষ্ট্ৰীয় সেউজ হাইড্ৰজেন মিছন'ৰ বাবে গৱেষণা আৰু বিকাশ (গৱেষণা আৰু বিকাশ) ৰোডমেপ উন্মোচন কৰে । ইয়াৰ লক্ষ্য হৈছে সেউজীয়া আৰু বহনক্ষম শক্তি হিচাপে হাইড্ৰ'জেনৰ সম্ভাৱনা আহৰণ কৰা।
ৰাষ্ট্ৰীয় সেউজ হাইড্ৰ'জেন মিছনৰ লক্ষ্য হৈছে সেউজীয়া হাইড্ৰ'জেনৰ বাণিজ্যিকীকৰণৰ বাবে এক শক্তিশালী গৱেষণা আৰু বিকাশ পৰিৱেশ-প্ৰণালীৰ বিকাশত সহায় কৰা আৰু ভাৰতৰ জলবায়ু আৰু শক্তি লক্ষ্যত অৰিহণা যোগোৱা ।
