বিশেষ প্ৰতিবেদন, ১৮ ছেপ্টেম্বৰ : প্ৰতিবছৰে 18 ছেপ্টেম্বৰত বিশ্ব বাঁহ দিৱস উদযাপন কৰা হয় । এই দিৱসে এই দ্ৰুত গতিত বিকশিত হোৱা উদ্ভিদবিধৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধি কৰে । এই দিনটোত বিশ্বজুৰি বাঁহৰ গুৰুত্বক স্বীকৃতি প্ৰদান কৰা হয় । বাঁহ হৈছে বিভিন্ন উদ্দেশ্যৰ বাবে ব্যৱহৃত আটাইতকৈ বহনক্ষম, পৰিৱেশ-অনুকূল তথা নৱীকৰণযোগ্য প্ৰাকৃতিক সম্পদ । ইয়াক ক্ষুদ্ৰ সামগ্ৰী, আচবাব তৈয়াৰ কৰিবলৈ লগতে ঘৰ আৰু আন্তঃগাঁথনি নিৰ্মাণ কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয় ।
বিশ্ব বাঁহ দিৱস হৈছে বাঁহৰ খেতি আৰু ব্যৱহাৰৰ লগতে স্থানীয়ভাৱে আৰু সম্প্ৰদায় ভিত্তিক পৰম্পৰাগত ব্যৱহাৰৰ জৰিয়তে অৰ্থনৈতিক বিকাশৰ বাবে প্ৰচাৰ তথা বিশ্বজুৰি বাঁহৰ সজাগতা বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে জাগতা সৃষ্টিৰ এটা দিন ।
বাঁহ গছ নে ঘাঁহ ?
বৈজ্ঞানিকভাৱে বাঁহ গছ নহয় ঘাঁহ । কিন্তু ভাৰতীয় বন আইন, 1927-এ ইয়াক গছ বুলি গণ্য কৰিছে । সেই অনুসৰি, বাহিৰৰ অৰণ্যৰ পৰা বাঁহ কাটি ইয়াক পৰিবহণ কৰাটো বেআইনী কৰা হৈছিল । 2017 চনত ভাৰতীয় বন আইন, 1927-ত এক সংশোধনী কৰা হয় আৰু গছৰ শ্ৰেণীৰ পৰা বাঁহক আঁতৰোৱা হৈছে । সেয়ে বৰ্তমান বনাঞ্চলৰ বাহিৰতো বাঁহগছৰ খেতি বা কটাত কোনো নিষেধাজ্ঞা নাই ।
বিশ্ব বাঁহ দিৱসৰ ইতিহাস
বিশ্ব বাঁহ সংগঠনে (World Bamboo Organization, WBO) ২০০৯ চনত বেংককত অষ্টম বিশ্ব বাঁহ কংগ্ৰেছৰ সময়ত ১৮ ছেপ্টেম্বৰৰ দিনটোক বিশ্ব বাঁহ দিৱস হিচাপে ঘোষণা কৰে । প্ৰায় ১০০ খন ৰাষ্ট্ৰৰ প্ৰতিনিধিসকলৰ সৰ্বসন্মতিক্ৰমে এই সিদ্ধান্তটো লোৱা হয় । এই দিৱসটো উদযাপন ডব্লিউ বি অ'ৰ প্ৰাক্তন সভাপতি কামেশ ছালামে আৰম্ভ কৰিছিল । তেতিয়াৰে পৰা এই দিৱসটো হৈছে মানৱতাৰ বাবে উদ্ভিদৰ সংগী হিচাপে বাঁহৰ গুৰুত্ব প্ৰকাশ কৰিবলৈ লাখ লাখ লোকক একত্ৰিত কৰা এক বিশ্বজনীন অনুষ্ঠান ।
থাইলেণ্ডৰ ৰাজকীয় চৰকাৰে পালন কৰা ৰয়েল থাই বন দিৱসৰ লগত সংগতি ৰাখি ১৮ ছেপ্টেম্বৰৰ দিনটোত সৰ্বসন্মতিক্ৰমে এই দিৱসটো ঘোষণা কৰা হৈছিল । বিশ্ব বাঁহ দিৱসৰ উদ্দেশ্য হৈছে বাঁহে অৰ্থনৈতিকভাৱে আগবঢ়োৱা লাভালাভ আৰু উদীয়মান উদ্যোগসমূহৰ বাবে ইয়াক বৃদ্ধি কৰাৰ গুৰুত্বৰ বিষয়ে জনসজাগতা বৃদ্ধি কৰা ।
বিশ্ব বাঁহ দিৱসৰ তাৎপৰ্য
দক্ষিণ-পূব এছিয়া, পূব এছিয়া আৰু দক্ষিণ এছিয়াত বাঁহ অৰ্থনৈতিক আৰু সাংস্কৃতিক দৃষ্টিকোণৰ পৰা অত্যন্ত মূল্যৱান । বিশ্ব বাঁহ দিৱসৰ তাৎপৰ্য হৈছে বাঁহৰ ব্যৱহাৰ আৰু সুৰক্ষাৰ লাভালাভৰ বিষয়ে প্ৰচাৰ কৰা । এই দিনটোত মানুহে ব্যক্তিগত আৰু পেছাদাৰী দুয়োধৰণৰ পৰিৱেশত উদ্ভিদৰ বহুতো ব্যৱহাৰৰ বিষয়ে অধিক সচেতন হয় ।
বাঁহত থকা অসাধাৰণ শক্তিৰ বাবে বাদ্যযন্ত্ৰ, কলা আৰু নিৰ্মাণ সামগ্ৰী তৈয়াৰ কৰাৰ বাবে ই উপযোগী ।
বাঁহৰ ব্যৱহাৰ
ঘৰ, বিদ্যালয় আৰু অন্যান্য অট্টালিকা : বৰ্তমান বিশ্বৰ এক বিলিয়নতকৈও অধিক লোকে বাঁহৰ ঘৰত বাস কৰে । ইউনেস্কোৰ মতে, 70 হেক্টৰ বাঁহে 1000 টা ঘৰ নিৰ্মাণ কৰিবলৈ পৰ্যাপ্ত সামগ্ৰী উৎপাদন কৰে । যদি ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে কাঠ ব্যৱহাৰ কৰা হয়, ইয়াৰ বাবে ইতিমধ্যে হ্ৰাস হোৱা অৰণ্যৰ পৰা গছকটাটো পুনৰ প্ৰয়োজন হ'ব পাৰে ।
ৰাস্তা আৰু দলং : বাঁহক ভাৰতত পথ শক্তি বৃদ্ধিত ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে আৰু চীনত নিৰ্মিত দলংবোৰতো ব্যৱহাৰ কৰা হয় । এই দলংবোৰে 16 টনতকৈ অধিক ওজনৰ ট্ৰাক বহন কৰিবলৈ সক্ষম ।
ঔষধ : চীনত ক'লা বাঁহগাজৰ উপাদানবোৰে বৃক্কৰ ৰোগৰ চিকিৎসাত সহায় কৰে । শিপা আৰু পাতবোৰো যৌন ৰোগ আৰু কৰ্কট ৰোগৰ চিকিৎসাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে ।
বাঁহৰ কাপোৰ : ই হৈছে এক নতুন উদ্ভাৱন । ইয়াৰ দ্বাৰা কেনভাছৰ দৰে অলপ শক্তিশালী আৰু দীৰ্ঘম্যাদী কাপোৰ তৈয়াৰ কৰিব পাৰি আৰু ইয়াক সকলো ধৰণৰ কাপোৰৰ দৰে তৈয়াৰ কৰিব পাৰি । ইয়াৰ উপৰি বাঁহৰ কাপোৰ উশাহ ল'ব পৰা, তাপ নিয়ন্ত্ৰণযোগ্য, পলিয়েষ্টাৰ কাপোৰতকৈ আৰ্দ্ৰতাৰ প্ৰদৰ্শন ভাল, গোন্ধ প্ৰতিৰোধ কৰে আৰু সোনকালে শুকাব পাৰি আৰু যিকোনো কপাহ বা পলিয়েষ্টাৰ কাপোৰৰ তুলনাত অধিক আৰামদায়ক কৰি ৰাখে । অৱশ্যে এটা কথাত সাৱধান, ইয়াক এক ৰাসায়নিক প্ৰক্ৰিয়াত ৰেয়ন হিচাপে তৈয়াৰ কৰা হয়, যিটো বহনক্ষম নহয় ।
আনুষঙ্গিক সামগ্ৰী : ইয়াক নেকলেছ, ব্ৰেচলেট, কাণফুলি আৰু অন্যান্য প্ৰকাৰৰ গহনা তৈয়াৰ কৰিবলৈও ব্যৱহাৰ কৰা হয় ।
খাদ্য : মুখ্যত এছিয়ান খাদ্য সম্ভাৰত বাঁহগাজ ব্যৱহাৰ কৰা হয় । জাপানত বাঁহৰ ছালৰ এণ্টিঅক্সিডেণ্ট গুণাগুণে বেক্টেৰিয়াৰ বিকাশ প্ৰতিহত কৰে আৰু প্ৰাকৃতিক খাদ্য সংৰক্ষক হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয় ।
ইন্ধন : এই উদ্ভিদৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা কাঠকয়লা চীন আৰু জাপানত ৰন্ধন ইন্ধন হিচাপে বহু শতাব্দী ধৰি ব্যৱহাৰ হৈ আহিছে । কাঠকয়লা তৈয়াৰ কৰোঁতে বাঁহৰ ভিনেগাৰ বা পাইৰোলিগনিয়াছ এচিড আহৰণ কৰা হয় আৰু প্ৰায় সকলো ক্ষেত্ৰতে চিকিৎসাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয় । এই তৰলত 400 টা বিভিন্ন ৰাসায়নিক যৌগ থাকে আৰু ইয়াক প্ৰসাধন, কীটনাশক, ডিঅ'ড্ৰেণ্ট, খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ আৰু কৃষিকে ধৰি বহুতো উদ্দেশ্যৰ বাবে প্ৰয়োগ কৰিব পাৰি ।