ইন্টাৰনেশ্যনেল ডেস্ক, 14 মে’ : শেহতীয়া সপ্তাহবোৰত পাকিস্তানৰ প্ৰতি আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জো বিডেনৰ মনোভাৱ সলনি হোৱাৰ লক্ষণ দেখা গৈছিল ৷ যাৰ ফলত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ নিৰাপত্তা আৰু নিৰাপত্তাৰ বাহিৰত পাকিস্তানৰ সৈতে সম্পৰ্ক পুনৰ স্থাপন কৰাৰ অভিপ্ৰায় আছে নেকি সেই বিষয়ে চিন্তা কৰা হৈছিল ৷ পাকিস্তানৰ সংসদীয় নিৰ্বাচন আৰু 2024 চনৰ মাৰ্চ মাহত পাকিস্তান মুছলিম লীগৰ (এন এছ) নেতা শ্বাহবাজ শ্বৰীফক প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে লৈ মিত্ৰজোঁটৰ চৰকাৰ গঠনৰ পিচতে এই সংকেতসমূহ আহিছিল ৷
এই সূচকবোৰৰ গুৰুত্ব বুজিবলৈ মনত ৰাখিব পাৰি যে কেইবা দশক ধৰি পাকিস্তানে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ নিৰাপত্তা মেট্ৰিকত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থান দখল কৰি আহিছিল ৷ বিশেষকৈ আফগানিস্তানত আমেৰিকা/নাটোৰ স্বাৰ্থৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত ৷ 2021 চনৰ 15 আগষ্টত আফগানিস্তানৰ পৰা আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ অনানুষ্ঠানিক আৰু খৰখেদাকৈ প্ৰত্যাহাৰ আৰু তালিবানক ক্ষমতালৈ ঘূৰাই অনাৰ লগে লগে পৰিস্থিতি সলনি হৈছিল ৷
আফগানিস্তানৰ পৰা অপমানজনক প্ৰত্যাহাৰৰ ফলত জো বিডেনৰ জনপ্ৰিয়তা নিম্নগামী হয় (যি কেইমাহমান আগতে 2021 চনৰ জানুৱাৰীত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতি হিচাপে দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিছিল), যদিও তেওঁৰ পূৰ্বসূৰী ডনাল্ড ট্ৰাম্পৰ কাৰ্যকালত নাটো প্ৰত্যাহাৰৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছিল ৷ ইয়াৰ পৰা ৰাষ্ট্ৰপতি বিডেনে পাকিস্তানী নেতৃত্বৰ প্ৰতি উদাসীন মনোভাৱ বিকশিত কৰে; বিশেষভাৱে তেতিয়াৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী ইমৰান খান বা শ্বাহবাজ শ্বৰীফৰ সৈতে বিডেনৰ যোগাযোগৰ অনুপস্থিতিত প্ৰতিফলিত হৈছিল ৷
বিডেনে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ সৈতে পাকিস্তানৰ সম্পৰ্কত ভূ-অৰ্থনীতি পুনৰ নিৰ্ধাৰণৰ বাবে ইমৰান খানৰ আকাংক্ষাৰ প্ৰতি সঁহাৰি দিয়া নাছিল ৷ 2022 চনৰ অক্টোবৰ মাহত বিডেনে এক মন্তব্যত পাকিস্তানক 'আটাইতকৈ বিপদজনক ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ ভিতৰত এক' বুলি বৰ্ণনা কৰে আৰু ইয়াৰ পাৰমাণৱিক সুৰক্ষা প্ৰটক’লৰ ওপৰত প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰে ৷
ইফালে, পাকিস্তান আৰু তালিবানৰ মাজত সীমান্ত তথা ডুৰাণ্ড লাইনক লৈ উত্তেজনা বাঢ়ি গৈছিল, আফগানিস্তান তালিবানৰ দ্বাৰা পাকিস্তান বিৰোধী সন্ত্ৰাসবাদী সংগঠন টিটিপিৰ পৃষ্ঠপোষকতা আৰু আফগান শৰণাৰ্থীসকলক প্ৰত্যাৱৰ্তন কৰাৰ অভিযোগ; ইয়াৰ অৰ্থ হ'ল যে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ নিৰ্দেশত তালিবানক প্ৰভাৱিত কৰাৰ পাকিস্তানৰ ক্ষমতা হ্ৰাস পাইছিল ৷
এইটো সুৰক্ষিতভাৱে অনুমান কৰিব পাৰি যে 2021 চনত আফগানিস্তানৰ বিপৰ্যয়ৰ পিচত, পাকিস্তানে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ দৃষ্টিকোণৰ পৰা অঞ্চলটোত ইয়াৰ কৌশলগত গুৰুত্ব হেৰুৱাইছিল ৷ এইটোও উল্লেখ কৰিব লাগিব যে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ দ্বৈত-ট্ৰেক নীতিৰ অংশ হিচাপে, যদিও বিডেনে পাকিস্তানী নেতৃত্বক শীতল কৰিছিল, আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বিদেশ বিভাগে ভৱিষ্যতৰ বাবে দুৱাৰ মুকলি ৰাখিবলৈ পাকিস্তানক জড়িত কৰি ৰাখিছিল ৷
বিডেনৰ মনোভাৱৰ প্ৰথম গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰস্থান দেখা গৈছিল যেতিয়া তেওঁ 2024ৰ মাৰ্চৰ আৰম্ভণিতে প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে শপত গ্ৰহণ অনুষ্ঠানৰ কেইসপ্তাহমানৰ ভিতৰতে নৱ নিৰ্বাচিত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৱাজ শ্বৰীফলৈ ব্যক্তিগত পত্ৰ লিখিছিল ৷ আকৌ এবাৰ নিৰাপত্তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হৈছিল ৷ বিডেনে কয়- "আমাৰ ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ মাজত স্থায়ী অংশীদাৰীত্ব আমাৰ জনসাধাৰণ আৰু সমগ্ৰ বিশ্বৰ লোকসকলৰ নিৰাপত্তা নিশ্চিত কৰাৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ আছে আৰু আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰই আমাৰ সময়ৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ গোলকীয় আৰু আঞ্চলিক প্ৰত্যাহ্বানৰ মোকাবিলা কৰিবলৈ পাকিস্তানৰ সৈতে থিয় হৈ থাকিব ৷" স্বাস্থ্য সুৰক্ষা, সকলোৰে বাবে শিক্ষা, পৰিৱেশ আদিৰ বিষয়েও উল্লেখ কৰা হৈছিল ৷
2024 চনত তেওঁৰ চাৰি বছৰীয়া কাৰ্যকালৰ শেষৰ ফালে পাকিস্তানৰ নেতৃত্বৰ প্ৰতি বিডেনৰ এই ইংগিত আহিছে ৷ সেয়েহে কিছুমান পৰ্যবেক্ষকে ইয়াক ঘৰুৱা সমষ্টিসমূহক সম্বোধন কৰাৰ বাবে ৰাজনৈতিক ভাৱে উদ্দেশ্যপ্ৰণোদিত পদক্ষেপ হিচাপে আঁতৰাই দিয়াটো বিচাৰিব ৷ অৱশ্যে, এইটো মন কৰিবলগীয়া যে এই পত্ৰখন ইজৰাইল-হামাছ সংঘৰ্ষ আৰু ইৰাণ আৰু ইজৰাইলৰ মাজৰ সম্পৰ্কৰ অৱনতিৰ পটভূমিত আহিছিল যিয়ে মধ্য প্ৰাচ্যত বৃহত্তৰ সংঘৰ্ষৰ সম্ভাব্য প্ৰাদুৰ্ভাৱৰ ভাবুকি দিছিল ৷
আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ধাৰণাত, পাকিস্তান এই সন্দৰ্ভত উপযোগী হ'ব পাৰে ৷ বিশেষকৈ ইৰাণৰ সৈতে পাকিস্তানৰ বৰ্ধিত ঘনিষ্ঠতাৰ ক্ষেত্ৰত ৷ আমোদজনক ভাৱে, ইৰাণৰ ৰাষ্ট্ৰপতিৰ পাকিস্তান ভ্ৰমণ (22-24, এপ্ৰিল 2024) ইজৰাইলৰ ওপৰত ইৰাণৰ পোনপটীয়া আক্ৰমণৰ পিচতে হৈছিল ৷ 2024 চনৰ ফেব্ৰুৱাৰী মাহৰ সংসদীয় নিৰ্বাচনৰ পিচত এজন ৰাষ্ট্ৰপ্ৰধানৰ এইটো প্ৰথম পাকিস্তান ভ্ৰমণ আছিল ৷ দুয়োপক্ষই লগতে পাকিস্তানৰ শক্তিৰ প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণৰ বাবে ইৰাণ-পাকিস্তান গেছ পাইপলাইন সম্পূৰ্ণ কৰাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰে; পাকিস্তানৰ বাবে ইৰাণক জড়িত কৰাৰ বাবে কেৱল শক্তিৰ কাৰকটো যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ ৷
চমুকৈ সুৰক্ষিতভাৱে অনুমান কৰিব পাৰে যে পাকিস্তানে লাহে লাহে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ নিৰাপত্তা গণনাত ইয়াৰ কৌশলগত গুৰুত্ব ঘূৰাই পাইছে আৰু আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰই এইবাৰ মধ্য প্ৰাচ্যত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ স্বাৰ্থ সুৰক্ষিত কৰিবলৈ ইৰাণক প্ৰভাৱিত কৰিবলৈ পাকিস্তানৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰা দেখা গৈছে ৷ একে সময়তে, আমেৰিকাই পাকিস্তানক ইৰাণৰ প্ৰভাৱৰ ক্ষেত্ৰত পৰি থকাটো চাব নিবিচাৰে - ইজৰাইল আৰু লগতে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ এক কট্টৰ বিৰোধী ৷
ইৰাণৰ ৰাষ্ট্ৰপতিৰ পাকিস্তান ভ্ৰমণৰ পিছতে 2024 চনৰ এপ্ৰিলৰ আৰম্ভণিতে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ সহকাৰী বিদেশ সচিবৰ ইছলামাবাদ ভ্ৰমণৰ এটা টোকাও লোৱা হ'ব পাৰে য'ত নিৰাপত্তাৰ বাহিৰে আন কেইবাটাও বিষয়ৰ ওপৰতো আলোচনা কৰা হৈছিল বুলি জানিব পৰা গৈছে ৷ পাকিস্তানৰ সৈতে অ-পৰম্পৰাগত ক্ষেত্ৰত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰই নৱীকৰণ কৰা কৌশলগত মিত্ৰতা আৰু/বা সহযোগিতা শক্তিশালী কৰাত কিমান দূৰ আগবাঢ়িব সেয়া চাবলৈ বাকী আছে ৷
এটা প্ৰাসংগিক প্ৰশ্ন উত্থাপিত হৈছে:
ভাৰতৰ বাবে চিন্তাৰ কোনো কাৰণ আছে নেকি? সম্ভৱতঃ একো নহয় ৷ প্ৰথম আৰু সৰ্বাধিক, পাকিস্তানৰ সৈতে শক্তিশালী আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ মিত্ৰতা স্বত্বেও আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ সৈতে ভাৰতৰ ব্যাপক গোলকীয় কৌশলগত অংশীদাৰীত্ব বিকশিত হৈছে ৷ তদুপৰি বেছিভাগ প্ৰভাৱশালী গোলকীয় খেলুৱৈয়ে ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ সৈতে তেওঁলোকৰ সম্পৰ্ক কঢ়িয়াই আনে ৷ সমানে গুৰুত্বপূৰ্ণ কথাটো হ'ল যে ভাৰত-আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ সম্পৰ্কৰ প্ৰচাৰ আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ আৰু পাকিস্তানৰ মাজত যিকোনো মিত্ৰতাৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হ'ব নোৱাৰে যেতিয়ালৈকে ই ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰীয় স্বাৰ্থ উলংঘন নকৰে ৷
লগতে পঢ়ক : আমেৰিকা আৰু চীনৰ সম্পৰ্কৰ উত্থান-পতন, ভাৰতৰ ভূমিকা - US China Relations
