বেইৰুট : ইছলামপন্থী নেতৃত্বাধীন বিদ্ৰোহীৰ আক্ৰমণৰ ফলত ছিৰিয়াত অস্থিৰতা অব্যাহত আছে । ইতিমধ্যে বিদ্ৰোহীৰ দখলত ছিৰিয়াৰ বিভিন্ন অঞ্চল । দেওবাৰে বিদ্ৰোহীসকল দামাস্কাছত প্ৰৱেশ কৰিছে বুলি জানিব পৰা গৈছে । তাৰ মাজতে ছিৰিয়াৰ যুদ্ধ নিৰীক্ষকৰ মতে ৰাষ্ট্ৰপতি বাছাৰ আল-আছাদে ইতিমধ্যে দেশ ত্যাগ কৰিছে ।
ছিৰিয়াৰ ৰাজধানীৰ বাসিন্দাসকলে সংবাদ মাধ্যমত কয় যে প্ৰচণ্ড গুলীবৰ্ষণ আৰম্ভ হৈছে । হিজবুল্লাহৰ ঘনিষ্ঠ সূত্ৰই কয় যে আছাদৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ মিত্ৰদলৰ যুঁজাৰুসকলে দামাস্কাছৰ চাৰিওফালে তেওঁলোকৰ অৱস্থান ত্যাগ কৰিছে ।
আছাদ পৰিয়ালৰ ৫ দশকতকৈও অধিক শাসনক প্ৰত্যাহ্বান জনাই ইছলামপন্থী হায়াত তাহবিৰ আল-শ্বাম (এইচটিএছ) গোটে অভিযান আৰম্ভ কৰাৰ দুসপ্তাহৰো কম সময়ৰ পিছতে ৰাষ্ট্ৰপতিৰ প্ৰস্থানৰ খবৰ আহিছে ।
ছিৰিয়ান অবজাৰ্ভেটৰী ফৰ হিউমেন ৰাইটছৰ মুৰব্বী ৰামি আব্দেল ৰহমানে সংবাদ মাধ্যমক কয়, "নিৰাপত্তা বাহিনী আঁতৰি যোৱাৰ পূৰ্বে আছাদে দামাস্কাছ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিমানবন্দৰৰ জৰিয়তে ছিৰিয়া ত্যাগ কৰিছে ।" অৱশ্যে এই প্ৰতিবেদন এতিয়াও নিশ্চিত নহয় ।
ইছলামপন্থী হায়াত তাহবিৰ আল-শ্বাময়ে (এইচটিএছ) তেওঁলোকৰ বাহিনী ৰাজধানীলৈ গৈ আছে বুলি কোৱাৰ পিছতে "চেদনায়াৰ কাৰাগাৰত অত্যাচাৰৰ যুগৰ সমাপ্তি" ঘোষণা কৰিছে । ছিৰিয়াৰ অন্ধকাৰ শাসনৰ সমাপ্তি বুলিও ঘোষণা কৰা হৈছে । এইচটিএছয়ে ৰাজধানীলৈ যোৱাৰ পথত হোমছৰ কৌশলগত চহৰ দখল কৰা বুলি কোৱাৰ কেইঘণ্টামান পিছতহে দামাস্কাছত দ্ৰুত উন্নয়ন ঘটিছে ।
বিদ্ৰোহীসকলে হোমছত প্ৰৱেশ কৰা কথাটো পূৰ্বে প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ে অস্বীকাৰ কৰিছে । মন্ত্ৰালয়ে তাত পৰিস্থিতি সুৰক্ষিত আৰু সুস্থিৰ বুলি বৰ্ণনা কৰিছিল । হোমছ ৰাজধানীৰ পৰা প্ৰায় ১৪০ কিলোমিটাৰ (৮৫ মাইল) উত্তৰে অৱস্থিত আৰু ২৭ নৱেম্বৰত বিদ্ৰোহীসকলে তেওঁলোকৰ অগ্ৰগতি আৰম্ভ কৰা তৃতীয়খন মুখ্য চহৰ আছিল ।
হিজবুল্লাহৰ গমন
দামাস্কাছৰ ঘটনাসমূহ নিৰীক্ষণ কৰি ব্ৰিটেইনস্থিত অবজাৰ্ভেটৰীয়ে নিশ্চিত কৰিছে যে কুখ্যাত 'ছেদনায়া' কাৰাগাৰৰ দুৱাৰ হাজাৰ হাজাৰ বন্দীৰ বাবে মুকলি কৰা হৈছে । ইয়াৰ পূৰ্বে, আছাদ চৰকাৰে অস্বীকাৰ কৰিছিল যে সেনাই দামাস্কাছৰ চাৰিওফালৰ অঞ্চলৰ পৰা প্ৰত্যাহাৰ কৰিছিল ।
ৰাজধানীৰ চাৰিওফালে সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ দ্বাৰা এক অতি শক্তিশালী নিৰাপত্তা আৰু সামৰিক বেষ্টনী স্থাপন কৰা হৈছিল আৰু কোনো এই প্ৰতিৰক্ষামূলক ৰেখাত প্ৰৱেশ কৰিব নোৱাৰে বুলি অভ্যন্তৰীণ মন্ত্ৰী মহম্মদ আল-ৰহমুনে ৰাজ্যিক দূৰদৰ্শনক কৈছিল । দলটোৰ হাতত থকা এক সূত্ৰ অনুসৰি আছাদক বহু বছৰ ধৰি লেবানিজ হিজবুল্লাহৰ সমৰ্থন আছিল ।
সূত্ৰটোৱে সংবাদ মাধ্যমত জনোৱা মতে হিজবুল্লাহে শেহতীয়াকৈ ইয়াৰ সদস্যসকলক হোমছ অঞ্চলৰ পৰা আঁতৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিছে । কিছুমানে লাটাকিয়া (ছিৰিয়াত) আৰু আন কিছুমান লেবাননৰ হাৰমেল অঞ্চললৈ গৈছে । হিজবুল্লাহৰ এক সূত্ৰই পূৰ্বে কৈছিল যে লেবানন সীমান্তৰ ওচৰৰ এটা অঞ্চললৈ নিজৰ স্থিতি ৰক্ষা কৰিবলৈ তেওঁলোকে ২,০০০ সদস্যক ছিৰিয়ালৈ প্ৰেৰণ কৰিছিল ।
হঠাতে সকলো আতংকিত
প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ে পূৰ্বে কৈছিল, "আমাৰ সশস্ত্ৰ বাহিনীক দামাস্কাছৰ ওচৰৰ অঞ্চলৰ পৰা প্ৰত্যাহাৰৰ দাবী কৰা বাতৰিৰ কোনো সত্যতা নাই...।" ছিৰিয়াৰ সেনাই কৈছিল যে দামাস্কাছৰ চাৰিওফালৰ এলেকাৰ উপৰিও, ই দক্ষিণৰ অৱস্থানবোৰ শক্তিশালী কৰি তুলিছে আৰু বিদ্ৰোহীসকলৰ বিৰুদ্ধে হামা, হোমছ আৰু দাৰা অঞ্চলত অভিযান আৰম্ভ হৈছে ।
এএফপিয়ে চৰকাৰ আৰু বিদ্ৰোহীসকলৰ দ্বাৰা প্ৰদান কৰা কিছুমান তথ্য স্বতন্ত্ৰভাৱে পৰীক্ষা কৰিবলৈ অক্ষম হৈছে, কিয়নো ইয়াৰ সাংবাদিকসকলে দামাস্কাছৰ চাৰিওফালৰ অঞ্চলত উপস্থিত হ'ব নোৱাৰে য'ত বিদ্ৰোহীসকল উপস্থিত আছে । ৰাজধানীৰ বাসিন্দাসকলে এএফপিক এক আতংকৰ অৱস্থাৰ কথা বৰ্ণনা কৰিছে কিয়নো যান-জঁটৰ ফলত চহৰৰ কেন্দ্ৰটো বন্ধ হৈ গৈছিল, মানুহে সামগ্ৰী বিচাৰি ফুৰিছে আৰু এটিএমৰ পৰা ধন উলিয়াবলৈ শাৰী পাতিবলগীয়া হৈছে ।
এগৰাকী মহিলাই বৰ্ণনা কৰিছে, "আজি পুৱা যেতিয়া মই মোৰ ঘৰৰ পৰা ওলাই আহিছিলো তেতিয়া পৰিস্থিতি এনেকুৱা নাছিল...হঠাতে সকলোৱে আতংকিত হৈছিল ।" দামাস্কাছৰ এক উপনগৰত সাক্ষীসকলে কয় যে প্ৰতিবাদকাৰীসকলে আছাদৰ পিতৃ স্বৰ্গীয় নেতা হাফেজ আল-আছাদৰ এটা প্ৰতিমূৰ্তি ভাঙি পেলোৱা হৈছিল ।
ছিৰিয়াৰ চতুৰ্থ বৃহত্তম চহৰ হামাৰ এএফপি টিভিৰ দৃশ্যত পৰিত্যক্ত টেংক আৰু অন্যান্য সজ্জিত বাহন দেখুওৱা হৈছিল, যাৰ ভিতৰত এটা ভিডিঅ'ত জুই জ্বলি আছিল । হামা নিবাসী খাৰফান মনচুৰে কৈছিল যে তেওঁ হামাৰ মুক্তি আৰু আছাদ শাসনৰ পৰা ছিৰিয়াৰ মুক্তিত সুখী ।
ইৰাকলৈ পলায়ন সেনাৰ
অবজাৰ্ভেটৰীয়ে কয় যে চৰকাৰী সেনা বাহিনীয়ে অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থানৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাইছে । ২০১১ চনৰ পৰা হোৱা বিদ্ৰোহৰ ফলত দক্ষিণ দাৰা প্ৰদেশৰ নিয়ন্ত্ৰণ হেৰুৱাইছিল । সেনাই কয় যে তেওঁলোকে দাৰা আৰু আন এটা দক্ষিণ প্ৰদেশ ছুইদাত পুনৰ নিয়োজিত আৰু পুনৰ অৱস্থিতি কৰি আছে । অৱজাৰ্ভেটৰীয়ে লগতে কৈছে যে সেনা বাহিনীয়ে ইজৰাইল-সংযুক্ত গোলান হাইটছৰ ওচৰৰ কুনিত্ৰাৰ চৌকিসমূহো খালী কৰি আছে ।
জৰ্ডানে ইয়াৰ নাগৰিকসকলক যিমান সম্ভৱ সোনকালে চুবুৰীয়া ছিৰিয়া এৰি যাবলৈ আহ্বান জনাইছে । দাৰাত এএফপিৰ এজন সংবাদদাতাই স্থানীয় যুঁজাৰুসকলক ৰাজহুৱা সম্পত্তি আৰু অসামৰিক প্ৰতিষ্ঠানসমূহত পহৰা দিয়া প্ৰত্যক্ষ কৰিছে ।
ছুইদাত এজন স্থানীয় যুঁজাৰুয়ে এএফপিক কয় যে চৰকাৰী বাহিনীয়ে তেওঁলোকৰ পদ আৰু মুখ্য কাৰ্যালয়ৰ পৰা আঁতৰি যোৱাৰ পিছত তেওঁলোকে এতিয়া গুৰুত্বপূৰ্ণ সুবিধাবোৰ সুৰক্ষিত কৰি আছে । ইৰাকীৰ এক প্ৰতিৰক্ষা সূত্ৰই এএফপিক জনাইছে যে বাগদাদে আল-কাইম সীমান্ত পাৰ হৈ সন্মুখৰ শাৰীৰ পৰা পলায়ন কৰা শ শ ছিৰিয়ান সেনাক অনুমতি দিছে । দ্বিতীয় সূত্ৰৰ মতে বিষয়াসহ ২,০০০ সেনা আছিল ।
'যুদ্ধ, ৰক্ত আৰু আৰ্তনাদ'
এইচটিএছ হৈছে আল-কায়দাৰ ছিৰিয়ান শাখা । পশ্চিমীয়া চৰকাৰৰ দ্বাৰা সন্ত্ৰাসবাদী সংগঠন হিচাপে নিৰ্ধাৰিত, ই শেহতীয়া বছৰবোৰত ইয়াৰ ভাবমূৰ্তি শিথিল কৰিব বিচাৰিছে আৰু তেওঁলোকে এতিয়া চিন্তা নকৰিবলৈ নিয়ন্ত্ৰিত অঞ্চলত বাস কৰা সংখ্যালঘু গোটবোৰক কৈছে । আক্ৰমণ আৰম্ভ হোৱাৰ পৰা অতি কমেও ৮২৬ গৰাকী লোক নিহত হৈছে । তাৰ বেছিভাগ যুঁজাৰু যদিও ১১১ গৰাকী সাধাৰণ লোক আছে বুলি অৱজাৰ্ভেটৰীয়ে কৈছে ।
ৰাষ্ট্ৰসংঘই কৈছে যে এই হিংসাৰ ফলত ৩,৭০,০০০ লোক স্থানচ্যুত হৈছে । ছিৰিয়াত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বিশেষ দূত গেইৰ পেডাৰছেনে ২০১৫ চনৰ নিৰাপত্তা পৰিষদৰ এক প্ৰস্তাৱ কাৰ্যকৰী কৰিবলৈ জৰুৰী ৰাজনৈতিক আলোচনাৰ আহ্বান জনাইছিল, যিয়ে মীমাংসাৰ বাবে এক ৰোডমেপ নিৰ্ধাৰণ কৰিছিল ।
বিদায়ী আমেৰিকাৰ বিদেশ সচিব এণ্টনি ব্লিংকেনে শুকুৰবাৰে তুৰ্কীৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰী হাকান ফিদানৰ এক আহ্বানত সংঘৰ্ষৰ ৰাজনৈতিক সমাধানৰ বাবে আহ্বান জনোৱাৰ পিছতে আমেৰিকাৰ নিৰ্বাচিত ৰাষ্ট্ৰপতি ড'নাল্ড ট্ৰাম্পে তেওঁৰ ট্ৰুথ ছ'চিয়েল প্লেটফৰ্মত পোষ্ট কৰিছে যে আমেৰিকা জড়িত হোৱা উচিত নহয় ।
শনিবাৰে ফিদান আৰু তেওঁৰ ইৰাণী আৰু ৰাছিয়াৰ প্ৰতিনিধিয়ে কাটাৰত ছিৰিয়াৰ বিষয়ে আলোচনা কৰাৰ পিছত ইৰাণৰ শীৰ্ষ কূটনীতিবিদ আব্বাছ আৰাঘচিয়ে কৈছিল যে তেওঁলোকে ছিৰিয়া চৰকাৰ আৰু বৈধ বিৰোধী গোটসমূহৰ মাজত ৰাজনৈতিক আলোচনা আৰম্ভ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত সন্মত হৈছে ।
ৰাছিয়াৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰী ছেৰ্গেই লাভৰভে কৈছে যে এটা সন্ত্ৰাসবাদী গোটক ছিৰিয়াৰ ভূখণ্ডৰ নিয়ন্ত্ৰণ ল'বলৈ দিয়াটো গ্ৰহণযোগ্য নহয় । যুদ্ধৰ সময়ত মস্কো আৰু তেহৰানে আছাদ চৰকাৰ আৰু সেনাক সমৰ্থন জনাইছে ।
উত্তৰ ছিৰিয়াৰ কিছুমান সশস্ত্ৰ গোটক সমৰ্থন কৰা তুৰ্কীৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ৰিচেপ তায়িপ এৰ্দোগান চৰকাৰে শনিবাৰে কৈছে যে ছিৰিয়া যুদ্ধ, ৰক্ত আৰু আৰ্তনাদৰ বাবে মৰ্মাহত হৈছে ।
