নিউজ ডেস্ক, ১৬ এপ্ৰিল: শেহতীয়াকৈ ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকে ইয়াৰ ৯০ সংখ্যক প্ৰতিষ্ঠা দিৱস উদযাপন কৰিছে । ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংক আইন ১৯৩৪ ৰ অধীনত আৰ বি আই গঠন কৰা হৈছিল আৰু ১৯৩৫ চনৰ ১ এপ্ৰিলৰ পৰা ইয়াৰ কাৰ্যকলাপ আৰম্ভ হৈছিল । ১৯৪৯ চনত ইয়াক ৰাষ্ট্ৰীয়কৰণ কৰা হৈছিল । প্ৰতিষ্ঠা হোৱাৰ সময়ত ইয়াৰ মুখ্য কাৰ্যালয় কলিকতা (বৰ্তমান কলকাতা)ত আছিল আৰু ১৯৩৭ চনত বোম্বে (বৰ্তমান মুম্বাই)লৈ স্থানান্তৰ কৰা হয় । এইটো মূলতঃ উন্নত মুদ্ৰা ব্যৱস্থাপনাৰ বাবে এটা প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে গঠন কৰা হৈছিল ।
আজি উন্নয়নশীল দেশৰ কেন্দ্ৰীয় বেংকৰ মাজত আৰ বি আইৰ অতুলনীয় বিশ্বাসযোগ্যতা আছে । বিশ্বৰ প্ৰধান কেন্দ্ৰীয় বেংকসমূহৰ মানদণ্ড অনুসৰি আৰ বি আই ৯০ বছৰ বয়সৰ সত্ত্বেও আচলতে যথেষ্ট কম বয়সীয়া । বিশ্বৰ প্ৰথমটো কেন্দ্ৰীয় বেংক হৈছে ১৬৬৮ চনত স্থাপিত ছুইডেনৰ ৰিক্সবেংক আৰু ১৬৯৪ চনত বেংক অৱ ইংলেণ্ড প্ৰতিষ্ঠা কৰা হয় । আৰ বি আইৰ দৰেই এই দুয়োটা চৰকাৰী ঋণ ক্ৰয় কৰিবলৈ যৌথ ষ্টক কোম্পানী হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল ।
১৮০০ চনত নেপোলিয়নে অতি মুদ্ৰাস্ফীতিৰ বাবে মুদ্ৰা সুস্থিৰ কৰি তোলা আৰু চৰকাৰক ঋণ বৃদ্ধি কৰাত সহায় কৰাৰ দ্বৈত উদ্দেশ্যেৰে ফ্ৰান্সৰ কেন্দ্ৰীয় বেংক, বেংক ডি ফ্ৰান্স স্থাপন কৰে । আমেৰিকাৰ ফেডাৰেল ৰিজাৰ্ভ বহু পিছৰ সংযোজন আৰু ই বিংশ শতিকাত আহিছিল ।
বৰ্তমান সময়ত কেন্দ্ৰীয় বেংকসমূহক বেছিভাগেই ফলপ্ৰসূ মুদ্ৰানীতি ব্যৱস্থাপনা, মুদ্ৰা আৰু বেংকিং কাৰ্যকলাপ আৰু শেষ উপায়ৰ ঋণদাতা হিচাপে কাম কৰাৰ দায়িত্ব দিয়া হয় । আমেৰিকাৰ ফেডাৰেল ৰিজাৰ্ভ আৰু আৰ বি আইকে ধৰি বেছিভাগ কেন্দ্ৰীয় বেংকৰ দ্বৈত লক্ষ্য হৈছে মুদ্ৰা স্থিতিশীলতা আৰু অৰ্থনৈতিক উন্নয়ন । বিশেষকৈ আধুনিক যুগত আৰু গোল্ড ষ্টেণ্ডাৰ্ড ভাঙি পেলোৱাৰ পিছত যিবোৰ লক্ষ্যৰ মাজত ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰাটো সততে কঠিন ।
মুদ্ৰাস্ফীতিৰ প্ৰত্যাহ্বান
সহজ ভাষাত আৰু সাধাৰণীকৰণ হিচাপে ক’বলৈ গ’লে কেন্দ্ৰীয় বেংকাৰৰ বাবে জীৱনটো বহুত সহজ হৈ পৰিছিল যেতিয়া ১৯১৪ চনলৈকে সোণৰ মানদণ্ড প্ৰচলিত আছিল কাৰণ বেংকিং আৰু বিশ্ব বাণিজ্য কম জটিল আছিল । অধিক উন্নত দেশবোৰত আৰু সেই দিনবোৰত, সোণৰ ভাণ্ডাৰ হ্ৰাস হোৱাৰ ফলত এখন দেশৰ মুদ্ৰা দুৰ্বল হৈ পৰে আৰু ইয়াৰ ফলত প্ৰায়ে কেন্দ্ৰীয় বেংকবোৰে সূতৰ হাৰ বৃদ্ধি কৰে । যাৰ ফলত সাধাৰণতে উচ্চ সূতৰ হাৰৰ সুবিধা লোৱাৰ বাবে আন অংশৰ পৰা দেশলৈ সোণৰ প্ৰবাহ ঘূৰি আহে ।
অৱশ্যে ভাৰতৰ দৰে দেশত যিবোৰ দেশৰ শাসন আছিল, স্থানীয় মুদ্ৰাৰ ভাগ্য মাতৃ উপনিবেশৰ সৈতে জড়িত আছিল (ভাৰতৰ ক্ষেত্ৰত গ্ৰেট ব্রিটেইনৰ সৈতে)। আন বেছিভাগ কেন্দ্ৰীয় বেংকৰ দৰেই প্ৰতিষ্ঠাৰ সময়ত আৰ বি আইকো শ্বেয়াৰহোল্ডাৰৰ সৈতে যৌথ ষ্টক কোম্পানী হিচাপে নিগমিত কৰা হৈছিল ।
ভাৰতত আৰ বি আই প্ৰতিষ্ঠা হোৱাৰ পূৰ্বে বেংকিং ক্ষেত্ৰখনত প্ৰেচিডেন্সি বেংক তিনিটা (বেংক অৱ বেংগল, বেংক অৱ মাদ্ৰাজ আৰু বেংক অৱ বম্বে)ৰ আধিপত্য আছিল । যিবোৰ ১৯৩৫ চনত একত্ৰিত কৰি ইম্পেৰিয়েল বেংক অৱ ইণ্ডিয়া গঠন কৰা হয় আৰু পিছলৈ ৰাষ্ট্ৰীয়কৰণ কৰা হয় । তাৰ পিচতেই এই বেংক ভাৰতীয় ষ্টেট বেংক নামেৰে জনাজাত হ’ল ।
গঠন হোৱালৈকে ব্ৰিটিছ ভাৰত চৰকাৰে পোনপটীয়াকৈ মুদ্ৰা ব্যৱস্থাপনা কৰিছিল আৰু প্ৰেচিডেন্সি বেংক/ইম্পেৰিয়েল বেংকক চৰকাৰৰ হৈ ঋণ লোৱাৰ দায়িত্ব দিয়া হৈছিল আৰু চৰকাৰৰ হৈ বেংকিং কাম-কাজ হাতত লোৱা হৈছিল । প্ৰথম দশকবোৰত আৰ বি আইৰ বাবে আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কাম আছিল বাণিজ্যৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ সম্পদ উৎপাদন কৰা কৃষিজাত সামগ্ৰীৰ মূল্যৰ ওপৰত সতৰ্ক দৃষ্টি ৰখা ।
১৯৯১ চনত অৰ্থনীতিৰ উদাৰীকৰণৰ আগলৈকে বছৰবোৰত আৰ বি আইৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কাম আছিল মুদ্ৰাস্ফীতি নিয়ন্ত্ৰণ কৰা আৰু কৃষি আৰু উদ্যোগৰ বাবে পৰ্যাপ্ত পৰিমাণৰ মূলধন উপলব্ধ হোৱাটো নিশ্চিত কৰা । এই কাম ভাৰত সংঘৰ সৈতে পঞ্চবাৰ্ষিক পৰিকল্পনাৰ অধীনত বৃহত্তৰ পৰিকল্পিত অৰ্থনৈতিক আৰ্হিৰ অংশ হিচাপে গ্ৰহণ কৰা হৈছিল ।
উদাৰীকৰণৰ প্ৰাকক্ষণত আৰ বি আইয়ে মোকাবিলা কৰিবলগীয়া হোৱা এটা ডাঙৰ সমস্যা আছিল অহৰহ বৃদ্ধি পোৱা বিত্তীয় ঘাটি আৰু অৰ্থনীতিৰ নিয়ন্ত্ৰিত আৰু নিষিদ্ধ প্ৰকৃতিৰ বাবে বিদেশী বিনিয়োগৰ মাত্ৰা কম হোৱাৰ বাবে সম্পদ সংগ্ৰহৰ অসুবিধা । ইয়াৰ প্ৰতিফলন ঘটিছে কেন্দ্ৰ আৰু ৰাজ্যসমূহৰ সংযুক্ত বিত্তীয় ঘাটিত যি ১৯৮৪-৮৫ চনত জিডিপিৰ ৮.৮ শতাংশৰ পৰা ১৯৯০-৯১ চনত জিডিপিৰ ৯.৪ শতাংশলৈ বৃদ্ধি পাইছিল ।
উপসাগৰীয় যুদ্ধৰ সময়ত তেলৰ মূল্য বৃদ্ধিয়ে পেমেণ্টৰ ভাৰসাম্যত হেঁচা প্ৰয়োগ কৰিছিল যাৰ বাবে শেষত বৈদেশিক মুদ্ৰাৰ নাটনি আৰু পৰৱৰ্তী সময়ত অৰ্থনীতিৰ উদাৰীকৰণ দূৰ কৰিবলৈ আই এম এফৰ সৈতে সোণৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়াৰ প্ৰয়োজন হৈছিল । উদাৰীকৰণৰ পিছত আৰু ধনৰ প্ৰবাহৰ সৈতে মুদ্ৰাস্ফীতিৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়া আৰু জমাকাৰীক সুৰক্ষা দিয়াটো আৰ বি আইৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ কাম আছিল ।
নতুন প্ৰত্যাহ্বান
মুদ্ৰাক সুস্থিৰ কৰাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা যিকোনো মুদ্ৰানীতিৰ বাবে বাণিজ্য আৰু বৈদেশিক মুদ্ৰাৰ প্ৰবাহ আৰু বহিঃপ্ৰবাহৰ ওপৰত তীক্ষ্ণ নিৰীক্ষণৰ প্ৰয়োজন হয় । ভাৰতৰ ক্ষেত্ৰত আৰ বি আইৰ সদায় বৈদেশিক মুদ্ৰাৰ সম্পদ পৰিচালনাৰ সমস্যা আছে যিহেতু আমদানিৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ বস্তুটো হৈছে তেল আৰু ইয়াৰ মূল্য ডলাৰত নিৰ্ধাৰণ কৰা হয় ।
তদুপৰি তেলৰ অন্যতম অস্থিৰ সম্পদ হিচাপে সুনাম আছে আৰু তেলৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বাণিজ্য আমেৰিকান ডলাৰত নিষ্পত্তি কৰা হয় । গড়ে ২০১১ চনৰ পৰা ভাৰতে বছৰি প্ৰায় ১০ লাখ কোটি টকা তেল আমদানি কৰিছে । বিগত দুবছৰত ক্ৰমে প্ৰায় ১২ লাখ আৰু ১৬ লাখ কোটি টকা ।
ইউক্ৰেইনত ৰাছিয়াই আক্ৰমণ আৰু তাৰ পিছত আমেৰিকাৰ নিষেধাজ্ঞাই এই আমদানি আৰু ইয়াৰ ধন পৰিশোধ আৰু অধিক জটিল কৰি তুলিছে । আনটো গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰত্যাহ্বান হৈছে আৰ বি আইয়ে বৃদ্ধি পোৱা বিদেশী পৰ্টফলিঅ’ ইনফ্ল’ (এফ পি আই) পৰিচালনা কৰা ।
এইটো গুৰুত্বপূৰ্ণ যিহেতু এফ পি আই, প্ৰত্যক্ষ বিদেশী বিনিয়োগ (এফ ডি আই)ৰ বিপৰীতে "গৰম ধন" বুলি গণ্য কৰা হয় যি দ্ৰুতগতিত প্ৰৱেশ আৰু অস্তিত্ব লাভ কৰে । যোৱা প্ৰায় ১৫ বছৰ ধৰি আৰ বি আই আৰু কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে টকাত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বাণিজ্য নিষ্পত্তি কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰিবলৈ যৎপৰোনাস্তি চেষ্টা কৰি অহাটো আচৰিত কথা নহয় ।
অলপ সময়ৰ বাবে অৰ্থাৎ ১৯৬০ চনত উপসাগৰীয় অঞ্চলৰ কিছুমান দেশ যেনে কুৱেইট, কাটাৰ, বাহৰেইন আৰু সংযুক্তত আৰৱ ৰাষ্ট্ৰত টকা আইনী মুদ্ৰা আছিল । ১৯৬৬ চনত ভাৰতীয় মুদ্ৰাৰ বিমুদ্ৰাকৰণৰ ফলত ইয়াৰ প্ৰত্যাহাৰ হয় ।
ছোভিয়েট ইউনিয়নৰ পতনৰ পূৰ্বে ভাৰত আৰু ইউ এছ এছ আৰৰ বৃহৎ টকা – ৰুবল ট্ৰেড আছিল য’ত দুয়োখন দেশে বিক্ৰী কৰা সামগ্ৰীসমূহ নিজ নিজ মুদ্ৰা আৰু পাৰস্পৰিক চুক্তিৰ দ্বাৰা গণনা কৰা নিৰ্দিষ্ট মূল্যত নিষ্পত্তি কৰা হৈছিল ।
কিন্তু ছোভিয়েট ইউনিয়নৰ পতনৰ লগে লগে এই পথটো বন্ধ হৈ গ’ল । বিগত সময়ত বিশ্বৰ বিত্তীয় সংকট আৰু ইয়াৰ ফলত বিশ্ব বাণিজ্যত সৃষ্টি হোৱা জটিলতাৰ বাবে এই প্ৰচেষ্টাসমূহে ফল দিব পৰা নাছিল । টকাৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বাণিজ্যৰ নিষ্পত্তিৰ ওপৰত গুৰুত্ব বৃদ্ধি কৰাৰ প্ৰচেষ্টাই ক’ভিডৰ পিছত আৰু বিশেষকৈ ২০২২ চনৰ পিছত টান লাভ কৰিছিল ।
বৰ্ধিত ভূ-ৰাজনৈতিক উত্তেজনা আৰু বিশ্বৰ কেন্দ্ৰীয় বেংকসমূহে নিজৰ বিদেশী মুদ্ৰাৰ অংশীদাৰিত্বৰ বৈচিত্ৰ্যতা বৃদ্ধিৰ প্ৰৱণতাৰ উপৰিও ডি-ডলাৰাইজেচনৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াটোৱেও সহায় কৰিছে । ২০২৩ চনৰ আগষ্ট মাহত আৰ বি আইয়ে ব্ৰিটেইন, জাৰ্মানী, বাংলাদেশ, ৰাছিয়া, ইজৰাইল আৰু শ্ৰীলংকাকে ধৰি ২২খন বিদেশী দেশৰ বেংকক বিশেষ টকাৰ ভষ্ট্ৰ’ একাউণ্ট (এছ পি ভি এ) খোলাৰ অনুমতি দিছিল ।
২০১৬ চনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে ভোষ্ট্ৰ’ একাউণ্টৰ অনুমতি দিয়া হৈছিল আৰু ই এক বিশেষ সুবিধা য’ত বিদেশী বেংকক ভাৰতীয় টকাত বিদেশী মুদ্ৰা ৰখাৰ অনুমতি দিয়া হয় যাতে বিদেশী বেংকৰ প্ৰকৃততে দেশত উপস্থিতি নথকাকৈ বিদেশী বেংকৰ ক্লায়েণ্টৰ বাবে ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰিব পৰা যায়। "Vostro" শব্দটো এটা লেটিন শব্দ যাৰ অৰ্থ "আপোনাৰ"।
ইয়াক বিদেশী বেংকে ভাৰতীয় বেংকক একাউণ্ট নিষ্পত্তি কৰিবলৈ আৰু দেশৰ ভিতৰতে কাউণ্টাৰ পাৰ্টিক ধন পৰিশোধ কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দি পৰিচালনা কৰে । ইংগিত পোৱা গৈছে যে প্ৰায় ৬৪খন দেশে এনে এছ পি ভি এ টকাৰ ব্যৱসায়ৰ বাবে মুকলি কৰাৰ আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিছে কাৰণ এইবোৰে বিদেশী মুদ্ৰাত প্ৰত্যাৱৰ্তনৰ সুবিধা প্ৰদান কৰে ।
ভাৰতৰ বাবে সুবিধাটো হ’ল বহুমূলীয়া বিদেশী মুদ্ৰা সঞ্চয় কৰাৰ সমান্তৰালকৈ ই টকাৰ আন্তৰ্জাতিককৰণৰ ভেটি স্থাপন কৰাৰ সম্ভাৱনা প্ৰদান কৰে আৰু বিশ্ব বাণিজ্যত ব্যৱহৃত মুদ্ৰাৰ টোপোলাত ভাৰতীয় টকা গুৰুত্বপূৰ্ণ মুদ্ৰা হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰাৰ দীৰ্ঘম্যাদী লক্ষ্য ।
বৰ্তমানলৈকে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বাণিজ্যত ব্যৱহৃত আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ মুদ্ৰাসমূহৰ আধিপত্য আছে আমেৰিকান ডলাৰ যিটো সৰ্বাধিক ব্যৱহৃত হয় আৰু তাৰ পিছতে আছে ইউৰো, ব্ৰিটিছ পাউণ্ড আৰু জাপানীজ য়েন; এইবোৰক প্ৰায়ে “ডাঙৰ চাৰিটা মুদ্ৰা” বুলি কোৱা হয় । এই বিগ ফোৰক আন সকলো জাতিয়েও বৈদেশিক মুদ্ৰাৰ মজুত হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰে ।
কিন্তু বিশ্বৰ বিত্তীয় সংকটৰ পিছৰে পৰা আৰু বিশেষকৈ ২০১৩ চনৰ পিছত দেশসমূহে অন্যান্য অধিক তৰল আৰু গ্ৰহণযোগ্য মুদ্ৰাসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত কৰি নিজৰ মুদ্ৰা মজুতৰ বৈচিত্ৰ্যতা বৃদ্ধিৰ সচেতন প্ৰচেষ্টা চলাইছে ।
এই কথাটো এনে পৰিসংখ্যাৰ পৰা প্ৰমাণিত হৈছে যিয়ে দেখুৱাইছে যে ১৯৯৯ চনত বিশ্বৰ মুঠ মুদ্ৰাৰ মজুতৰ মাত্ৰ ২ শতাংশ আছিল অ-বৃহৎ ৪ মুদ্ৰাৰ ব্যৱহাৰ ২০২৩ চনৰ ভিতৰত ১২ শতাংশলৈ বৃদ্ধি পাইছে অৰ্থাৎ দেশসমূহে ক্ৰমান্বয়ে ডি- ডলাৰায়ন (অৰ্থাৎ, আমেৰিকান ডলাৰৰ বাহিৰেও অন্য মুদ্ৰাত মুদ্ৰাৰ মজুত ৰাখিবলৈ বিচৰা)।
ইয়াতেই ভাৰতে স্থানীয় মুদ্ৰাৰে দ্বিপাক্ষিক বাণিজ্যিক চুক্তিত উপনীত হোৱাৰ প্ৰচেষ্টাই দেশসমূহৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰভাৱ পেলাইছে । ভাৰতৰ বাবে স্থানীয় মুদ্ৰাৰ ব্যৱসায়েও বৈদেশিক মুদ্ৰাৰ মজুতৰ ওপৰত হেঁচা হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিব পাৰে আৰু তাৰ দ্বাৰা মুদ্ৰাস্ফীতিৰ বিৰুদ্ধে বৃহত্তৰ যুঁজত সহায় কৰিব পাৰে ।
আৰ বি আইয়ে এতিয়া যুঁজিবলগীয়া আন এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয় হ’ল প্ৰযুক্তিৰ গুৰুত্ব বৃদ্ধি পোৱা আৰু প্ৰযুক্তিৰ বাবে এতিয়া সহজ হৈ পৰা সীমা অতিক্ৰম কৰি ধনৰ প্ৰবাহৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তা । ক্ৰিপ্টো কাৰেন্সী আৰু ডিজিটেল মুদ্ৰাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাটো আৰ বি আইৰ বাবে আটাইতকৈ ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বান হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰাটো নিশ্চিত ।
ক্ৰিপ্টোকাৰেন্সী ইছ্যুটোৱে স্পষ্টভাৱে দেখুৱাইছিল যে ইণ্টাৰনেটৰ যুগত সীমা অতিক্ৰম কৰি ধনৰ দ্ৰুত বহিঃপ্ৰবাহৰ আশংকা যেতিয়া কেই ছেকেণ্ড বা মিনিটৰ ভিতৰতে ধন মহাদেশসমূহৰ মাজেৰে গতি কৰিব পাৰে । ইয়াৰ ফলত ধন সৰবৰাহ আৰু অন্যান্য অবৈধ প্ৰবাহ বন্ধ কৰাৰ সমস্যা আৰু প্ৰত্যাহ্বানৰ সৃষ্টি হয় ।
ডিজিটেল মুদ্ৰা আন এটা ক্ষেত্ৰ যিটো আৰ বি আইয়ে পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা কৰি থকাৰ কথা ঘোষণা কৰিছে । ডিজিটেল মুদ্ৰা বেংকিং খণ্ডৰ বাবে একক বৃহৎ প্ৰত্যাহ্বান হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিব পাৰে কাৰণ আৰ বি আইয়ে ডিজিটেল মুদ্ৰাৰ সমস্যা আৰু প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হ’ব লাগিব । টুইন ইছ্যুটো হ’ল নাগৰিকক পতিয়ন নিয়াবলৈ যে তেওঁলোকৰ ধন সুৰক্ষিত হ’ব আৰু চৰকাৰে ৰাজনৈতিক বা অন্যান্য বিবেচনাৰ বাবে ইয়াক নিজৰ কৰি লোৱা বা জব্দ নকৰে আৰু আনহাতে ইয়াৰ দ্বাৰা বেংকিং ব্যৱস্থাত কি প্ৰভাৱ পৰিব ।
কাৰণ ডিজিটেল মুদ্ৰা যদি নিৰ্ধাৰিত বাণিজ্যিক বেংকত ৰখাই থোৱা হয় তেন্তে বেংকৰ শাখাত জমা কৰা ভৌতিক ধনৰ পৰা কাৰ্যতঃ কোনো পাৰ্থক্য নহয় । কিন্তু, ডিজিটেল ধনৰ আকৰ্ষণ হ’ব ইয়াৰ সুৰক্ষা, বিশেষকৈ যদিহে বৃহৎ অৰ্থনৈতিক সমস্যা বা আতংকৰ বাবে বেংকিং ব্যৱস্থা অস্থিৰ হৈ পৰে ।
এনে ক্ষেত্ৰত নিৰৱচ্ছিন্নভাৱে মানুহে নিজৰ ডিজিটেল ধন সুৰক্ষিত ৰাখিব বিচাৰিব আৰু আৰ বি আইৰ ওচৰত ৰখাতকৈ সুৰক্ষিত আৰু একো নাথাকিব । কিন্তু যদি সকলো ডিজিটেল ধন কেন্দ্ৰীয় বেংকলৈ যায় তেন্তে ই এটা ৰান সৃষ্টি কৰি স্ব-পূৰ্ণতাপূৰ্ণ কেছকেডৰ সৃষ্টি কৰে যিহেতু জমা ধন কেন্দ্ৰীয় বেংকলৈ স্থানান্তৰিত হ’ব ।
যদি এনে সুৰক্ষা নাগৰিকৰ বাবে উপলব্ধ নহয় কাৰণ আৰ বি আই আইন অনুসৰি গ্ৰাহক সেৱা বা গ্ৰাহকৰ জমা ধন ৰখাৰ ব্যৱসায়ত নহয় বৰঞ্চ বেংকাৰ বেংক আৰু বেংকৰ বাবে শেষ উপায়ৰ ঋণদাতা ।
সেয়েহে ৯০ বছৰ বয়সত আৰ বি আইয়ে সন্মুখীন হোৱা নীতিগত প্ৰত্যাহ্বানসমূহ ১৯৭০ চনৰ পৰা যিকোনো সময়তকৈ নহয়, এতিয়া অধিক জটিল হৈ পৰিছে । প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ ভিতৰত চীনৰ উত্থান, ভূ-ৰাজনৈতিক সংঘাত বৃদ্ধি আৰু ইয়াৰ দ্বাৰা বিত্তীয় প্ৰবাহৰ ওপৰত সৃষ্টি হোৱা হেঁচা, বহুমেৰু বিশ্বৰ সম্ভাৱ্য পুনৰ উত্থানৰ সৈতে মুদ্ৰাৰ প্ৰত্যাহ্বান আৰু ক্ৰমবৰ্ধমান সংঘাত আদি অন্যতম ।
লগতে পঢ়ক : অব্যাহত আছে সোণ-ৰূপৰ দাম বৃদ্ধিৰ দৌৰ, হতাশ ক্ৰেতা - Gold and Silver rate India
