বিশেষ প্ৰতিবেদন, ২৭ মাৰ্চ : সঠিক আয়কৰ ব্যৱস্থা বাছনি কৰাটো যিকোনো কৰদাতাৰ বাবে এক জটিল কাম হ'ব পাৰে । ইয়াৰ বাবে কেন্দ্ৰীয় প্ৰত্যক্ষ কৰ পৰিষদে (চিবিডিটি) দুটা বিকল্প আগবঢ়াইছে । প্ৰথমটো হৈছে পৰম্পৰাগত পুৰণি ব্যৱস্থা আৰু আনটো এক সৰলীকৃত নতুন ব্যৱস্থা, যাক 2020 চনৰ কেন্দ্ৰীয় বাজেটত প্ৰৱৰ্তন কৰা হৈছিল । প্ৰত্যেকৰে নিজা সুবিধা আৰু অসুবিধা আছে । সেয়েহে সিদ্ধান্ত লোৱাৰ পূৰ্বে এইবোৰ বুজি পোৱাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ ।
ইয়াত দুয়োটা কৰ ব্যৱস্থাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে, যাতে আপুনি আপোনাৰ প্ৰয়োজনীয়তা অনুসৰি সৰ্বশ্ৰেষ্ঠটো বাছনি কৰিব পাৰে ।
পুৰণি আয়কৰ ব্যৱস্থা : পুৰণি কৰ ব্যৱস্থা, যাক নিয়মীয়া ব্যৱস্থা বুলিও কোৱা হয়, ই এক পৰিচিত আৰু প্ৰতিষ্ঠিত কৰ গাঁথনি প্ৰদান কৰে । ইয়াৰ মুখ্য বৈশিষ্ট্যবোৰ হৈছে :
1. উচ্চতৰ কৰ বন্ধনী
এই ব্যৱস্থাই বিস্তৃত কৰ শ্লেবক বুজায়, অৰ্থাৎ আপোনাৰ উপাৰ্জনৰ এক ডাঙৰ অংশ কম কৰ হাৰৰ অধীনত পৰে । ই উচ্চ উপাৰ্জনকাৰীসকলৰ বাবে লাভজনক হ'ব পাৰে, যিসকলে তেওঁলোকৰ সামগ্ৰিক কৰ বোজা হ্ৰাস কৰিবলৈ এই বন্ধনীবোৰ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে ।
2. কেইবাটাও ৰেহাই
পুৰণি ব্যৱস্থাই এজন কৰদাতাক আয়কৰ আইনৰ বিভিন্ন ধাৰাৰ অধীনত কেইবাটাও কৰ্তন আৰু ৰেহাই দাবী কৰিবলৈ অনুমতি দিয়ে । এই কৰ্তনবোৰে ৰাজহুৱা ভৱিষ্যনিধি (পিপিএফ), ইকুইটি লিংকড ছেভিংছ আঁচনি (ইএলএছএছ), চিকিৎসা ব্যয়, ঘৰভাড়া ভাট্টা (এইচ আৰ এ) আৰু শিক্ষা ঋণৰ দৰে সঁজুলিত বিনিয়োগ সামৰি লয় । কৌশলগতভাৱে এই কৰ্তনবোৰ ব্যৱহাৰ কৰি এজন উপাৰ্জন কৰদাতাই তেওঁৰ কৰযোগ্য উপাৰ্জন যথেষ্ট হ্ৰাস কৰিব পাৰে ।
উদাহৰণ স্বৰূপে, স্ব-অধিকৃত সম্পত্তিৰ বাবে ধাৰা 24(বি)ৰ অধীনত প্ৰতি বছৰে 2 লাখ টকালৈকে গৃহ ঋণৰ বাবে পৰিশোধ কৰা সুতৰ ওপৰত কৰ কৰ্তন দাবী কৰিব পাৰি । এই কৰ্তন নতুন কৰ ব্যৱস্থাৰ অধীনত উপলব্ধ নহয় । একেদৰে ধাৰা 10(13এ), ধাৰা 10(5)ৰ অধীনত এলটিচি, ধাৰা 80চিচিডি(1বি)ৰ অধীনত এনপিএছ অৱদানৰ অধীনত এইচআৰএৰ দৰে অন্যান্য কৰ্তন নতুন কৰ ব্যৱস্থাৰ ধাৰা 115 বিএচিৰ অধীনত উপলব্ধ নহয় ।
অৱশ্যে, পুৰণি কৰ ব্যৱস্থাৰ নিজা ত্ৰুটি আছে :
উদাহৰণ স্বৰূপে, ৰেকৰ্ড বৰ্তাই ৰখাৰ প্ৰয়োজন আছে; কিয়নো পুৰণি আয়কৰ ব্যৱস্থাৰ অধীনত কৰ্তন দাবী কৰাৰ বাবে ৰচিদ আৰু নথিপত্ৰ বৰ্তাই ৰখাৰ প্ৰয়োজন । যাৰ ফলত কৰ দাখিল প্ৰক্ৰিয়া অধিক জটিল হয় । এই জটিলতা সময় সাপেক্ষ আৰু ত্ৰুটিৰ সম্ভাৱনা থাকিব পাৰে ।
1. পৰীক্ষাৰ সম্ভাৱনা :
আয়কৰ আইনৰ অধীনত কেইবাটাও কৰ্তন আৰু ৰেহাইৰ সৈতে পুৰণি আয়কৰ ব্যৱস্থা বাছনি কৰা কৰদাতাই কৰ কৰ্তৃপক্ষৰ পৰা পৰীক্ষা আকৰ্ষণ কৰিব পাৰে, যাৰ বাবে ন্যায্যতাৰ বাবে অতিৰিক্ত সময় আৰু প্ৰচেষ্টাৰ প্ৰয়োজন হ'ব পাৰে ।
নতুন আয়কৰ ব্যৱস্থা :
নতুন আয়কৰ ব্যৱস্থা, যি এতিয়া ডিফল্ট কৰ ব্যৱস্থাত পৰিণত হৈছে, প্ৰথমবাৰৰ বাবে 2020 চনত বাজেটত প্ৰৱৰ্তন কৰা হৈছিল । নতুন ব্যৱস্থাই হ্ৰাস কৰা হাৰৰ সৈতে এক সুশৃংখল কৰ গাঁথনি আগবঢ়ায় । ইয়াত ইয়াৰ মুখ্য দিশবোৰৰ এক বিভাজন আছে :
1. নতুন কৰ ব্যৱস্থাৰ অধীনত কৰ হাৰ হ্ৰাস :
নতুন আয়কৰ ব্যৱস্থাই পুৰণি আয়কৰ ব্যৱস্থাৰ তুলনাত কম কৰ শ্লেব প্ৰদান কৰে, বিশেষকৈ 15 লাখ টকাৰ তলৰ আয়ৰ বন্ধনীৰ বাবে । ই এই শ্ৰেণীবোৰৰ ব্যক্তিসকলৰ বাবে কম কৰ দায়বদ্ধতালৈ ৰূপান্তৰ কৰিব পাৰে ।
2. নতুন কৰ ব্যৱস্থাৰ অধীনত সৰলীকৃত ফাইলিং :
নতুন আয়কৰ ব্যৱস্থাই পুৰণি আয়কৰ ব্যৱস্থাৰ অধীনত উপলব্ধ আটাইতকৈ বেছি কৰ্তন আৰু ৰেহাই প্ৰত্যাহাৰ কৰিছে, যাৰ ফলত কৰ দাখিল প্ৰক্ৰিয়া যথেষ্ট সৰল হৈ পৰিছে । পৰিচালনা কৰিবলৈ কম গণনা আৰু নথিপত্ৰৰ সৈতে আয়কৰ ৰিটাৰ্ণ দাখিল কৰাটো উপাৰ্জন কৰদাতাৰ বাবে কম সময় সাপেক্ষ আৰু ত্ৰুটি-প্ৰৱণ হৈ পৰে ।
অৱশ্যে নতুন কৰ ব্যৱস্থাৰ সীমাবদ্ধতা আৰু ত্ৰুটিও আছে ।
কৰ্তন ত্যাগ কৰি কোনো কৰদাতাই বিনিয়োগ, চিকিৎসা ব্যয় আৰু অন্যান্য ব্যয়ৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কৰ লাভালাভহে হেৰুৱাব পাৰে । ই কৰ সঞ্চয়ত গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে, বিশেষকৈ সেইসকল ব্যক্তিৰ বাবে যিসকলে পুৰণি কৰৰ অধীনত এই কৰ্তনবোৰ সক্ৰিয়ভাৱে ব্যৱহাৰ কৰে ।
1. নতুন কৰ ব্যৱস্থাৰ অধীনত মানক কৰ্তন :
নতুন ব্যৱস্থাটোৱে পুৰণি আয়কৰ ব্যৱস্থাৰ অধীনত প্ৰযোজ্য ৰেহাই আৰু কৰ্তনৰ অভাৱৰ আংশিক ক্ষতিপূৰণৰ বাবে 50,000 টকাৰ মানক কৰ্তন আগবঢ়ায় । অৱশ্যে এই স্থিৰ কৰ্তন পুৰণি ব্যৱস্থাত উপলব্ধ অনুকূলিত কৰ্তনৰ দৰে লাভজনক নহ'ব পাৰে ।
2. সঠিক আয়কৰ ব্যৱস্থা বাছনি কৰা :
ব্যক্তিগত কৰদাতাৰ বাবে সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ আয়কৰ ব্যৱস্থা বাছনি কৰাৰ ক্ষেত্ৰত কোনো এক আকাৰৰ উত্তৰ নাই । সিদ্ধান্ত লওঁতে বিবেচনা কৰিবলগা কিছুমান কাৰক ইয়াত আছে ।
3. উপাৰ্জনৰ স্তৰ :
যদি কোনো কৰদাতাৰ উপাৰ্জন বিত্তীয় বৰ্ষত 10 লাখ টকাৰ তললৈ যায় তেনেহ'লে নতুন ব্যৱস্থাত কম কৰ হাৰ অধিক আকৰ্ষণীয় হ'ব পাৰে । অৱশ্যে উচ্চ উপাৰ্জনকাৰীসকলৰ বাবে পুৰণি ব্যৱস্থাৰ অধীনত কৰ লাভালাভবোৰ অলপ বেছি কৰ হাৰতকৈ অধিক হ'ব পাৰে ।
4. কৰ সঞ্চয় সঁজুলি হিচাপে বিনিয়োগ :
যদি কৰদাতাই পিপিএফ, ইএলএছএছ বা গুৰুত্বপূৰ্ণ চিকিৎসা ব্যয় দাবী কৰাৰ দৰে সঁজুলিত যথেষ্ট বিনিয়োগ কৰে, পুৰণি ব্যৱস্থাৰ দ্বাৰা আগবঢ়োৱা কৰ্তন যথেষ্ট লাভজনক হ'ব পাৰে । অৱশ্যে যদি আপোনাৰ বিনিয়োগ নিম্নতম হয়, নতুন ব্যৱস্থাৰ সৰলতা অধিক আকৰ্ষণীয় হ'ব পাৰে ।
5. সময় সঞ্চয় কৰ দাখিল প্ৰক্ৰিয়া :
যদি কৰদাতাই এক অসুবিধামুক্ত কৰ দাখিল প্ৰক্ৰিয়া পছন্দ কৰে, নতুন ব্যৱস্থাৰ সুশৃংখল দৃষ্টিভংগী এটা ভাল বিকল্প হ'ব পাৰে । অৱশ্যে যদি কৰদাতা এজনে নথিপত্ৰ পৰিচালনা কৰাত আৰু কৰ্তনৰ বাবে ৰেকৰ্ড বৰ্তাই ৰখাত স্বাচ্ছন্দ্য বোধ কৰে, তেনেহ'লে পুৰণি ব্যৱস্থাই অধিক কৰ সঞ্চয় আগবঢ়াব পাৰে ।
6. শেহতীয়া পৰিৱৰ্তনসমূহ :
কেন্দ্ৰীয় বাজেট, ২০২৩-ত কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিৱৰ্তন প্ৰৱৰ্তন কৰা হৈছিল আৰু নতুন আয়কৰ ব্যৱস্থাক ডিফল্ট কৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে । পুৰণি ব্যৱস্থাৰ বাবে বাছনি কৰা কৰদাতাসকলে এতিয়া তেওঁলোকৰ ৰিটাৰ্ণ দাখিল কৰোঁতে ইয়াক স্পষ্টভাৱে বাছনি কৰিব লাগিব ।
7. হ্ৰাস কৰা চাৰ্চাৰ্জ :
5 কোটি টকাৰ অধিক উপাৰ্জনৰ বাবে চাৰ্চাৰ্জৰ হাৰ হ্ৰাস কৰা হৈছে, যাৰ ফলত উচ্চ মুঠ মূল্যৰ ব্যক্তিসকলৰ বাবে কাৰ্যকৰী কৰ হাৰ প্ৰভাৱিত হৈছে ।
আপোনাৰ বাবে কি সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ বাছনি কৰক !
আপোনাৰ বাবে সঠিক আয়কৰ ব্যৱস্থা বাছনি কৰাৰ পূৰ্বে আপোনাৰ উপাৰ্জন, বিনিয়োগৰ অভ্যাস আৰু সময়ৰ সীমাবদ্ধতা সাৱধানে মূল্যাঙ্কন কৰক। আপুনি এজন পেছাদাৰী কৰ পৰামৰ্শদাতা যেনে চাৰ্টাৰ্ড একাউণ্টেণ্টৰ পৰামৰ্শ ল'ব পাৰে বা কৰ ৰিটাৰ্ণ প্ৰস্তুতকৰ্তাৰ (টিআৰপি) পৰাও সহায় ল'ব পাৰে ।
অনুগ্ৰহ কৰি এটা কথা মনত ৰাখিব যে আপোনাৰ বিকশিত বিত্তীয় পৰিস্থিতিৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি আপোনাৰ বাবে সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ আয়কৰ ব্যৱস্থা বিত্তীয় বৰ্ষৰ পৰা বিত্তীয় বৰ্ষলৈ সলনি হ'ব পাৰে। নিয়মীয়াকৈ আপোনাৰ প্ৰয়োজনীয়তা মূল্যাঙ্কন কৰক আৰু আপুনি আপোনাৰ কৰ লাভালাভ সৰ্বাধিক কৰাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ প্ৰয়োজন অনুসৰি সালসলনি কৰক ।
লগতে পঢ়ক :কৰ-সঞ্চয় আঁচনিবোৰ কৰদাতাৰ বাবে কিমান সহায়ক - Tax Saving Instruments