বিশেষ প্ৰতিবেদন,২৮ জুলাই : ডিহাইড্ৰেচন আৰু ডায়েৰিয়াৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াৰ লক্ষ্যৰে ২৯ জুলাইত ৱৰ্ল্ড অ'ৰেল ৰিহাইড্ৰেচন ছলিউশ্যন (অ'আৰএছ) দিৱস পালন কৰা হয় । এই দিনটোত মানুহক অ'আৰএছৰ লাভালাভ আৰু ব্যৱহাৰৰ বিষয়ে সজাগতা কৰাৰ গুৰুত্বৰ ওপৰত আলোকপাত কৰা হয় ।
ইতিহাস আৰু তাৎপৰ্য
অ'ৰেল ৰিহাইড্ৰেচন ছলিউশ্যন এগৰাকী ভাৰতীয় শিশু ৰোগ বিশেষজ্ঞ ডাঃ দিলীপ মহালানাবিছে আৱিষ্কাৰ কৰিছিল । যিয়ে ১৯৭১ চনৰ যুদ্ধৰ সময়ত পশ্চিমবংগৰ বনগাঁৱৰ শৰণাৰ্থী শিবিৰত স্বেচ্ছাই সেৱা আগবঢ়াই আছিল । পিচলৈ ২০০১ চনত ইণ্ডিয়ান একাডেমী অফ পেডিয়াট্ৰিক্স (আই.এ.পি.)ৰ দ্বাৰা বিশ্ব অ'আৰএছ দিৱস আৰম্ভ কৰা হয়, যাৰ উদ্দেশ্য আছিল ডায়েৰিয়া আৰু ডিহাইড্ৰেচনৰ ফলত হোৱা শিশুৰ মৃত্যু সম্পৰ্কে সজাগতা বৃদ্ধি কৰা আৰু মৃত্যুৰ সংখ্যা হ্ৰাস কৰা । এই দিনটোত শিশুৰ জীৱন ৰক্ষা কৰাত সহায় কৰাৰ বাবে অ'আৰএছৰ ভূমিকাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰা হয় ।
অ'আৰএছ কি ?
ডায়েৰিয়া আৰু ডিহাইড্ৰেচনৰ দৰে স্থিতি উন্নত আৰু নিৰাময় কৰাত অ'আৰএছয়ে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে । এই দুয়োটা পৰিস্থিতি বিভিন্ন কাৰণত হয় । অ'আৰএছয়ে গ্লুক'জ-ইলেক্ট্ৰলাইটত প্ৰচুৰ পৰিমাণে থকা দ্ৰৱণ প্ৰস্তুত কৰাত সহায় কৰে । অ'আৰএছয়ে প্ৰয়োজনীয় পৰিমাণৰ গ্লুক'জ, ছডিয়াম আৰু অন্যান্য ইলেক্ট্ৰলাইট প্ৰদান কৰাত সহায় কৰে ।
অ'আৰএছ হৈছে এক মৌখিক তৰল যাৰ গঠন বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাই (বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থা) তৰল আৰু ইলেক্ট্ৰলাইটৰ অন্ত্ৰৰ শোষণ সৰ্বাধিক কৰাৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰিছিল । ডিহাইড্ৰেচন আৰু ডায়েৰিয়াৰ ফলত মৃত্যুৰ হাৰ হ্ৰাস কৰাৰ বাবে অ'আৰএছ ব্যৱহাৰ কৰা হয় । শ্লেষ্মা নিঃসৰণ বৃদ্ধি কৰা ৰোগজনিত প্ৰক্ৰিয়াৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত নহৈ অ'আৰএছয়ে জেজুনেল গ্লুক'জ-ছডিয়াম কোট্ৰান্সপোৰ্টাৰবোৰক অন্ত্ৰৰ শ্লেষ্মাৰ ওপৰেৰে তৰল টানি নিবলৈ উদ্দীপিত কৰে যাৰ ফলত চিৰাম অস্মোলেৰিটি সলনি নকৰাকৈ এক্সট্ৰাচেলুলাৰ ফ্লুইড কম্পাৰ্টমেণ্টৰ সম্প্ৰসাৰণ বৃদ্ধি হয় ।
অ'আৰএছ সন্দৰ্ভত ইণ্ডিয়ান একাডেমী অফ পেডিয়াট্ৰিক্স
ইণ্ডিয়ান একাডেমী অফ পেডিয়াট্ৰিক্সৰ মতে, ভাৰতত ৫ বছৰৰ তলৰ শিশুৰ নিউমোনিয়াৰ পিচতে ডায়েৰিয়া হৈছে মৃত্যুৰ দ্বিতীয় মুখ্য কাৰণ । চতুৰ্থ ৰাষ্ট্ৰীয় পাৰিবাৰিক স্বাস্থ্য জৰীপে জনাইছে যে পূৰ্বৰ দশকবোৰত ৫ বছৰৰ তলৰ ৯.২ শতাংশ শিশুৰ ডায়েৰিয়া হৈছিল । এক দশকৰ পিচতো পৰিস্থিতি একে আছিল, কিয়নো ২০০৫ চনত এই হাৰ ৯ শতাংশ আছিল । ডায়েৰিয়াৰ ফলত মৃত্যু মুখ্যতঃ ডিহাইড্ৰেচন আৰু ইয়াৰ জটিলতাৰ পৰা হয় ।
ইণ্ডিয়ান একাডেমী অফ পেডিয়াট্ৰিক্সে কয়, "উপযুক্ত ৰিহাইড্ৰেচন থেৰাপী ব্যৱস্থাপনা প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়ত আছে । আণৱিক প্ৰযুক্তিৰ অগ্ৰগতিয়ে ডায়েৰিয়াৰ ইটিঅ'লজী আৰু পেথোফিজিঅ'লজী ভালদৰে বুজাত সহায় কৰিছে । ই মৌখিক ৰিহাইড্ৰেচন থেৰাপীৰ ধাৰণা আৰু উন্নত কৰাত সহায় কৰিছিল ।"
অ'আৰএছ কেতিয়া খাব লাগে
যেতিয়া ডায়েৰিয়া, ডিহাইড্ৰেচন আৰু বমিৰ দৰে তিনিটা মৌলিক স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় সমস্যাই দেখা দিয়ে যেতিয়া অ'আৰএছ গ্ৰহণ কৰাটো উপযোগী হ'ব পাৰে । ডায়েৰিয়াৰ ফলত ডিহাইড্ৰেচন হ'ব পাৰে আৰু শক্তিৰ স্তৰ যথেষ্ট কম হ'ব পাৰে । অ'আৰএছ সেৱনে এই লক্ষণবোৰ উন্নত কৰাত সহায় কৰিব পাৰে আনহাতে হিট ষ্ট্ৰোক বা সঠিক আহাৰ আৰু পানী সেৱনৰ অভাৱৰ বাবে ডিহাইড্ৰেচন হ'ব পাৰে । অ'আৰএছয়ে আমাক পুনৰ হাইড্ৰেট কৰাত সহায় কৰে । ডায়েৰিয়াৰ দৰে বমি কৰিলেও শৰীৰত পানী আৰু শক্তিৰ স্তৰ হ্ৰাস হ'ব পাৰে । অ'আৰএছয়ে শক্তি বৃদ্ধি কৰাত সহায় কৰিব পাৰে ।
বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ বিশ্বব্যাপী ডায়েৰিয়া নিয়ন্ত্ৰণ কাৰ্যসূচী
বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ মতে ৫ বছৰৰ তলৰ শিশুৰ মৃত্যুৰ দ্বিতীয় মুখ্য কাৰণ হৈছে ডায়েৰিয়া । ডায়েৰিয়া হৈছে ভাৰতত শৈশৱৰ মৃত্যুৰ তৃতীয় মুখ্য কাৰণ । দুৰ্বল অনাময় আৰু পৰিচ্ছন্নতাৰ ফলত সঘনাই হোৱা ডায়েৰিয়াৰ গুৰুতৰ, আনকি মাৰাত্মক ফলাফল হ'ব পাৰে । ডায়েৰিয়া সম্পৰ্কীয় ডিহাইড্ৰেচনৰ সাধাৰণ লক্ষণে বিশেষকৈ নৱজাতক, শিশু আৰু বৃদ্ধ লোকক প্ৰভাৱিত কৰে ।
বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাই ১৯৭৮ চনত ইয়াৰ মূল ৰণনীতি হিচাপে মৌখিক ৰিহাইড্ৰেচন থেৰাপী (অ'আৰটি)ৰ সৈতে এক বিশ্বব্যাপী ডায়েৰিয়া ৰোগ নিয়ন্ত্ৰণ কাৰ্যসূচী আৰম্ভ কৰিছিল । হাইপাৰনেট্ৰেমিয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কিত হোৱাৰ বাবে, বিশেষকৈ কলেৰা নোহোৱা ডায়েৰিয়া থকা শিশুৰ ক্ষেত্ৰত বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থা আৰু ইউনিচেফৰ দ্বাৰা এক সাৰ্বজনীন সমাধান হিচাপে এক কম অস্মোলাৰ অ'আৰএছ (এলঅ'আৰএছ) প্ৰস্তুত কৰাৰ পৰামৰ্শ দিয়া হৈছিল য'ত ডায়েৰিয়াত ডিহাইড্ৰেচন সংশোধন কৰিবলৈ এলঅ'আৰএছক সুৰক্ষিত আৰু কাৰ্যকৰী হিচাপে পৰামৰ্শ দিয়া হৈছিল । ভাৰত চৰকাৰে এই নিৰ্দেশ অনুসৰণ কৰিছিল আৰু একক ৰিহাইড্ৰেচন ছলিউশ্যন হিচাপে এলওআৰএছৰ একেই গঠনত অনুমোদন জনাইছিল ।
বিশেষজ্ঞৰ দৰ্শন
প্ৰখ্যাত শিশু ৰোগ বিশেষজ্ঞ ডাঃ সংগীতা যাদৱে কয় যে বিশ্বব্যাপী প্ৰতি বছৰে ৫ বছৰতকৈ কম বয়সৰ প্ৰায় ১.৭ বিলিয়ন শিশুৰ ডায়েৰিয়া হয় আৰু প্ৰতি বছৰে প্ৰায় ৫,২৫,০০০ শিশুৰ মৃত্যু হয় । বিশ্বব্যাপী ডায়েৰিয়া হৈছে ৫ বছৰতকৈ কম বয়সৰ শিশুৰ মৃত্যুৰ দ্বিতীয় মুখ্য কাৰণ । ভাৰতত, ই শৈশৱৰ মৃত্যুৰ তৃতীয় মুখ্য কাৰণ আৰু ৫ বছৰৰ তলৰ শিশুৰ প্ৰতি বছৰে হোৱা মৃত্যুৰ ১৩ শতাংশ ।
যাদৱে কয়, "ডায়েৰিয়াত গুৰুতৰ ডিহাইড্ৰেচন আৰু তৰল হ্ৰাস হোৱাৰ ফলত বেছিভাগ শিশুৰ মৃত্যু হয় । ডায়েৰিয়াৰ ফলত হোৱা ডিহাইড্ৰেচন প্ৰতিৰোধ কৰিব পাৰি আৰু অ'আৰএছ দি কাৰ্যকৰীভাৱে চিকিৎসা কৰিব পাৰি । ১৯৮০ চনৰ আৰম্ভণিৰ পৰা ই আটাইতকৈ কাৰ্যকৰী চিকিৎসা ।"
