নিউজ ডেস্ক, 11 ছেপ্টেম্বৰ: ভাৰতত প্ৰতি বছৰে ১১ ছেপ্টেম্বৰত ৰাষ্ট্ৰীয় বন শ্বহীদ দিৱস পালন কৰা হয় । ভাৰতৰ বনাঞ্চল আৰু বন্যপ্ৰাণীৰ সুৰক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত চূড়ান্ত ত্যাগ কৰা অগণন কৰ্মীক সন্মান জনোৱাৰ বাবে উৎসৰ্গিত এই দিনটো । ২০১৩ চনত পৰিৱেশ, বন আৰু জলবায়ু পৰিৱৰ্তন মন্ত্ৰণালয়ে এই তাৰিখটো বিশেষভাৱে বাছি লৈ ৰাষ্ট্ৰীয় বন শ্বহীদ দিৱস আৰম্ভ কৰিছিল, ঐতিহাসিক খেজৰলি হত্যাকাণ্ডৰ স্মৰণত এই দিনটো বাছি লোৱা হৈছিল ।
ৰাষ্ট্ৰীয় বন শ্বহীদ দিৱসৰ তাৎপৰ্য:
যিহেতু ভাৰতত বহুসময়ত বনাঞ্চল আৰু বন্যপ্ৰাণী ৰক্ষাৰ স্বাৰ্থত বনৰক্ষী, ৰেঞ্জাৰ আৰু অন্যান্য কৰ্মীয়ে নিজৰ কৰ্তব্য পালনৰ মাজতেই প্ৰাণ হেৰুৱাব লগাত পৰে, সেই ত্যাগক সন্মান আৰু স্বীকৃতি দিয়াৰ উদ্দেশ্যে ৰাষ্ট্ৰীয় বন শ্বহীদ দিৱস গুৰুত্বপূৰ্ণ । এই দিনটোৱে বনাঞ্চল সংৰক্ষণ কৰাটো কিমান গুৰুত্বপূৰ্ণ সেই বিষয়েও সজাগতা সৃষ্টিৰ কাম কৰে ।
ই এক সোঁৱৰণী হিচাপে কাম কৰে যে অৰণ্য কেৱল গছৰ সংগ্ৰহতকৈও অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ ৷ কিয়নো অৰণ্যবোৰ এক জটিল পৰিৱেশ তন্ত্ৰ, যিয়ে বিভিন্ন প্ৰজাতিৰ প্ৰাণীক আশ্ৰয় প্ৰদান কৰে, পৰিৱেশগত সমন্বয় ৰক্ষা কৰে আৰু মানুহক বহুতো সুবিধা প্ৰদান কৰে । চোৰাং চিকাৰ, কাঠ কটা, বেদখল আদি অবৈধ কাৰ্যকলাপৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াৰ ক্ষেত্ৰত বনৰক্ষীসকলে সন্মুখীন হোৱা বিপদৰ প্ৰতিও দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰা হয় ।
ইতিহাস:
ভাৰতত ৰাষ্ট্ৰীয় বন শ্বহীদ দিৱসৰ ইতিহাস পৰিৱেশ সচেতনতা, নিস্বাৰ্থতা, ত্যাগৰ বিষয়বস্তুৰ সৈতে গভীৰভাৱে জড়িত হৈ আছে ।
প্ৰেৰণাৰ বীজ:
১৯ শতিকাৰ শেষৰ ফালে আৰু ২০ শতিকাৰ আৰম্ভণিতে সৃষ্টি হোৱা সজাগতা: বনাঞ্চল ৰক্ষাৰ বাবে সদায় বীৰত্বৰ কাম চলি আহিছে যদিও ১৯ শতিকাৰ শেষৰ ফালে আৰু ২০ শতিকাৰ আৰম্ভণিতে ভাৰতৰ বনাঞ্চলে সন্মুখীন হোৱা বিপদৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধি পাইছিল । নিজৰ কৰ্তব্য পালন কৰাৰ সময়ত সঘনাই বিপদ আৰু প্ৰতিকূলতাৰ সন্মুখীন হোৱা নিষ্ঠাবান লোক, যেনে জিম কৰ্বেট আৰু ই.পি. গীয়ে বনাঞ্চল সংৰক্ষণৰ প্ৰচেষ্টাক আগুৱাই লৈ গৈছিল ।
খেজাৰলি হত্যাকাণ্ড: বন শ্বহীদ দিৱসৰ ইতিহাসত এটা টাৰ্নিং পইণ্ট আছিল এই ভয়াৱহ ঘটনা । বিষ্ণৈ জনগোষ্ঠীৰ শ্ৰদ্ধাৰ খেজৰি গছ কাটিবলৈ মাৰোৱাৰ ৰাজ্যৰ মহাৰাজা অভয় সিঙে এক নিৰ্দেশ দিয়ে । কিন্তু অমৃতা দেৱী বিষ্ণৈৰ নেতৃত্বত গছসমূহক আঁকোৱালি লৈ স্বেচ্ছাই প্ৰাণ দিলে বহু গাঁওবাসীয়ে । এই শান্তিপূৰ্ণ প্ৰতিবাদ এটা জাতীয় আন্দোলন আৰু পৰিৱেশ সম্পৰ্কীয় কাৰ্যৰ এক শক্তিশালী প্ৰতীকলৈ ৰূপান্তৰিত হয় ।
দুৰ্ভাগ্যৰ পৰা স্মৃতি সজীৱ হোৱালৈ...
১৯৭২–১৯৮২: খেজাৰলি হত্যাকাণ্ডই বন সংৰক্ষণৰ বাবে পুনৰ আন্দোলনৰ জন্ম দিয়ে । প্ৰচাৰক আৰু পৰিৱেশ সংগঠনসমূহে প্ৰাকৃতিক জগতখনক ৰক্ষা কৰাসকলে কৰা ত্যাগক স্বীকাৰ কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছিল । ১৯৮২ চনত ভাৰত চৰকাৰে অৱশেষত তেওঁলোকৰ স্মৃতিত সন্মান জনাই ১১ ছেপ্টেম্বৰ অৰ্থাৎ ৰাষ্ট্ৰীয় বন শ্বহীদ দিৱসত ৰাষ্ট্ৰীয় বন্ধৰ দিন ঘোষণা কৰে ।
পৰিৱৰ্তিত স্মৃতি: সময়ৰ লগে লগে ভাৰতৰ বনাঞ্চল আৰু বন্যপ্ৰাণীৰ ৰক্ষাৰ বাবে প্ৰাণ আহুতি দিয়া সকলোকে স্মৰণ কৰি বন শ্বহীদ দিৱসৰ বিকাশ ঘটিছে । এই দিনটোত আমি বন বিষয়া, ৰেঞ্জাৰ, বন্যপ্ৰাণী কৰ্মী, স্থানীয় জনগোষ্ঠী আৰু চোৰাং চিকাৰ তথা বনাঞ্চল ধ্বংসৰ দৰে ভাবুকিৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়া সকলোকে সন্মান জনাইছো ।
ৰাষ্ট্ৰীয় বন শ্বহীদ দিৱস ২০২৪ কেনেকৈ পালন কৰা হ’ব ?
গছপুলি ৰোপণ অভিযান: বন সংৰক্ষণত সহায় কৰিবলৈ, গছপুলি ৰোপণ অভিযানত অংশগ্ৰহণ কৰক বা নেতৃত্ব দিয়ক । বনাঞ্চল ৰক্ষা কৰি প্ৰাণ হেৰুওৱা সকলক মনত পেলোৱাৰ এটা অন্যতম উপায় হ’ল গছপুলি ৰোপণ ।
শৈক্ষিক কাৰ্যসূচী: বনাঞ্চলৰ মূল্য, বন্যপ্ৰাণী সংৰক্ষণ আৰু বন শ্বহীদসকলে কৰা ত্যাগৰ বিষয়ে জনসচেতনতা বৃদ্ধি কৰিবলৈ বিদ্যালয়, মহাবিদ্যালয়, আৰু সম্প্ৰদায় কেন্দ্ৰসমূহে আলোচনা চক্ৰ, কৰ্মশালা আৰু অন্যান্য শৈক্ষিক অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত কৰিব পাৰে ।
স্মৃতিচাৰণ অনুষ্ঠান: স্মৃতিচাৰণ অনুষ্ঠানৰ আয়োজন বা অংশগ্ৰহণ কৰি বন শ্বহীদসকলক সন্মান জনাব লাগে । মৌন প্ৰাৰ্থনা, বক্তৃতা, পৰিৱেশ ৰক্ষা কৰি প্ৰাণ হেৰুওৱা সকলৰ সাহসিকতাৰ কাহিনী প্ৰচাৰ এই অনুষ্ঠানবোৰত সঘনাই অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয় ।
সজাগতা অভিযান: বন সংৰক্ষণৰ মূল্য আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় বন শ্বহীদ দিৱসৰ তাৎপৰ্যৰ বিষয়ে জনসাধাৰণ সজাগ কৰা, ৱেবিনাৰ, ছ’চিয়েল মিডিয়া অভিযান, আৰু অন্যান্য কাৰ্যকলাপৰ আয়োজন বা পৃষ্ঠপোষকতা কৰা উচিত ।
বনাঞ্চল পৰিষ্কাৰ কৰাৰ বাবে কাৰ্যকলাপ: ওচৰৰ সেউজীয়া অঞ্চল আৰু বনাঞ্চলত চাফাই অভিযানত অংশগ্ৰহণ কৰক বা পৰিকল্পনা কৰক । ইয়াৰ দ্বাৰা পৰিৱেশ সুৰক্ষাৰ প্ৰতি এক নিষ্ঠা প্ৰদৰ্শন কৰা হয় আৰু এই স্থানসমূহৰ প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য সংৰক্ষণত অৰিহণা যোগায় ।
পৰিৱেশ সংস্থাসমূহৰ সৈতে স্বেচ্ছাসেৱী কামত অংশগ্ৰহণ কৰক: আপোনাৰ সময় আৰু বিশেষজ্ঞতা আগবঢ়াই বনাঞ্চল সুৰক্ষা আৰু সংৰক্ষণৰ বাবে চেষ্টা কৰা স্থানীয় পৰিৱেশ এন জি অ’ আৰু বন বিভাগসমূহক সহায় কৰক ।
বহনক্ষম পদ্ধতিক উৎসাহিত কৰক: এই দিনটোত নিজৰ আচৰণৰ হিচাপ লওক আৰু অধিক পৰিৱেশ অনুকূল অভ্যাস আঁকোৱালি লোৱাৰ সংকল্প লওক । এই পদ্ধতিৰ কিছুমান উদাহৰণ হ’ল কাগজৰ ব্যৱহাৰ কমাব পৰা, একক ব্যৱহৃত প্লাষ্টিকৰ পৰা আঁতৰি থকা, পৰিৱেশ অনুকূল সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰা ।
তথ্যচিত্ৰ বা ছবি চাওক: আপোনজন বা ওচৰ-চুবুৰীয়াৰ সৈতে একত্ৰিত হৈ বন্যপ্ৰাণী, বনাঞ্চল আৰু অন্যান্য প্ৰাকৃতিক সম্পদ সংৰক্ষণৰ বাবে নিজৰ জীৱন উৎসৰ্গা কৰা লোকসকলৰ কাহিনীক উজ্জ্বল কৰি তোলা তথ্যচিত্ৰ বা ছবি চাওক ।
বলিদানৰ কাহিনী কওক: বন সংৰক্ষণৰ তাৎপৰ্য আৰু বন শ্বহীদৰ কাহিনী ছ’চিয়েল মিডিয়াত শ্বেয়াৰ কৰক । ইয়াৰ ফলত সজাগতা বৃদ্ধিৰ প্ৰসাৰ ঘটে আৰু আনেও পৰিৱেশ সুৰক্ষাৰ পদক্ষেপক সমৰ্থন কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত হয় ।
বনাঞ্চল বা সংৰক্ষিত অঞ্চল ভ্ৰমণ: প্ৰকৃতিৰ সৈতে সংযোগৰ অনুভূতি গঢ়ি তুলিবলৈ, ইয়াৰ সৌন্দৰ্যক স্বীকাৰ কৰিবলৈ আৰু এই প্ৰাকৃতিক সম্পদসমূহ বজাই ৰখাৰ তাৎপৰ্য বিবেচনা কৰিবলৈ ওচৰৰ অৰণ্য, ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান বা বন্যপ্ৰাণী অভয়াৰণ্যত এদিন কটাওক ।
লগতে পঢ়ক: ভাৰতৰ কৌশলগত তেলৰ ভাণ্ডাৰৰ গুৰুত্ব - India strategic oil storage
