ETV Bharat / bharat

মুছলিম মহিলা অধিকাৰ দিৱস 2024 : তিনি তালাক নিষিদ্ধকৰণ আইন গ্ৰহণৰ উদযাপন - TRIPLE TALAQ

author img

By ETV Bharat Assamese Team

Published : Jul 31, 2024, 11:55 PM IST

Muslim Womens Rights Day : কেন্দ্ৰই ২০১৯ চনৰ ১ আগষ্টত এখন আইন প্ৰণয়ন কৰিছিল ৷ য’ত তিনি তালাকক অপৰাধ অপৰাধ হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে। এই আইন প্ৰণয়নৰ স্মৃতিত সমগ্ৰ দেশতে ১ আগষ্টত মুছলমান নাৰী অধিকাৰ দিৱস পালন কৰা হয়।

Muslim Womens Rights Day
মুছলিম মহিলা অধিকাৰ দিৱস 2024 (ETV Bharat (File Photo))

সমগ্ৰ দেশজুৰি 1 আগষ্টত মুছলিম মহিলা অধিকাৰ দিৱস পালন কৰা হয় ৷ 2019 চনৰ 1 আগষ্টৰ পৰা কাৰ্যকৰী হোৱা তিনি তালাক নিষিদ্ধ কৰা আইনখন গ্ৰহণ কৰাৰ স্মৃতিত এই দিৱস পালন কৰা হয় ৷

এই আইনক সন্মান জনাই সংখ্যালঘু পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে 2019 চনত ঘোষণা কৰিছিল যে 1 আগষ্টক মুছলমান নাৰী অধিকাৰ দিৱস হিচাপে স্বীকৃতি দিয়া হ’ব ৷ ফলস্বৰূপে 2021 চনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে মুছলমান মহিলা অধিকাৰ দিৱস উদযাপন কৰা হয় ৷ এই ঐতিহাসিক পদক্ষেপৰ আধাৰশিলা আছিল ছায়েৰা বানু বনাম ইউনিয়ন অৱ ইণ্ডিয়াৰ গোচৰ ৷

তিনি তালাক আৰু দিনটোৰ আঁৰৰ ইতিহাস :

তলাক-ই-বিদ্দাত, যাক তিনি তালাক বুলিও কোৱা হয়, তৎকালীন বিবাহ বিচ্ছেদৰ এক পদ্ধতি যিয়ে মুছলমান পুৰুষে যিকোনো ধৰণে তিনিবাৰকৈ "তালাক" শব্দটো উচ্চাৰণ কৰি নিজৰ বিবাহৰ অন্ত পেলাব পাৰে ৷ এই প্ৰথাই নাৰীৰ প্ৰতি পক্ষপাতিত্ব কৰা আৰু তেওঁলোকৰ মৌলিক অধিকাৰ খৰ্ব কৰাৰ বাবে তীব্ৰ সমালোচনাৰ সন্মুখীন হৈছে ৷

বিবাহ বিচ্ছেদৰ এক প্ৰকাৰ তিনি তালাকৰ ইছলামত দীৰ্ঘদিনীয়া ইতিহাস আছে যদিও 19 শতিকাত বিশেষকৈ ব্ৰিটিছ শাসনত ই অধিক প্ৰচলিত হৈ পৰে ৷ ব্ৰিটিছ চৰকাৰে ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰি মুছলমান মহিলাৰ ক্ষমতা হ্ৰাস কৰি পুৰুষৰ বাবে বিবাহ বিচ্ছেদ সৰল কৰি তুলিছিল ৷ 1937 চনত তেতিয়াৰ ব্ৰিটিছ চৰকাৰে ইয়াক মুছলিম পাৰ্চনেল ল এক্টৰ অধীনত আনুষ্ঠানিক কৰি লৈছিল আৰু ইয়াক ধৰ্মনিৰপেক্ষ আইনতকৈ আইনী মৰ্যাদা প্ৰদান কৰিছিল ৷

2016 চনত উত্তৰাখণ্ডৰ ছায়েৰা বানু নামৰ এগৰাকী মুছলমান মহিলাই তিনি তালাকৰ বিৰুদ্ধে উচ্চতম ন্যায়ালয়ত সাংবিধানিক প্ৰত্যাহ্বান দাখিল কৰিছিল ৷ বানুৱে দাবী কৰিছিল যে তিনি তালাক এক প্ৰকাৰৰ লিংগ বৈষম্য আৰু ই তেওঁলোকৰ মৌলিক অধিকাৰ খৰ্ব কৰে ৷

  • 2017 চনৰ মে’ মাহত উচ্চতম ন্যায়ালয়ে এই গোচৰৰ শুনানি গ্ৰহণ কৰি 2017 চনৰ 22 আগষ্টত সিদ্ধান্ত জাৰি কৰে ৷
  • 3:2 ৰায়দানত উচ্চতম ন্যায়ালয়ে তিনি তালাক অসাংবিধানিক আৰু বাতিল বুলি ৰায় দিয়ে ৷
  • আদালতে সিদ্ধান্ত লয় যে এই প্ৰথাই মুছলমান মহিলাৰ মৌলিক অধিকাৰ, যেনে সমতা, জীৱন আৰু মৰ্যাদা উলংঘা কৰে ৷
  • উচ্চতম ন্যায়ালয়ে ইয়াক "স্পষ্টভাৱে স্বেচ্ছাচাৰী" বুলি সমালোচনা কৰি কয় যে ইয়াৰ দ্বাৰা এজন পুৰুষক "নিজৰ মতে বিবাহ ভাঙিবলৈ" অনুমতি দিয়ে ৷
  • ছায়াৰা বানো গোচৰত উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ ৰায়দানে ভাৰতত মুছলমান মহিলাৰ অধিকাৰৰ বাবে এক উল্লেখযোগ্য বিজয়ৰ প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছিল। এই ৰায়দানৰ জৰিয়তে ভাৰতত মুছলমান মহিলাৰ অধিকাৰ সুৰক্ষা আৰু লিংগ সমতাৰ প্ৰসাৰত অৰিহণা যোগাইছিল।
  • 2019 চনৰ জুলাই মাহত ভাৰতীয় সংসদে মুছলমান মহিলা (বিবাহৰ অধিকাৰ সুৰক্ষা) আইনত অনুমোদন জনাইছিল, য'ত তিনি তালাকক অপৰাধমূলক বুলি গণ্য কৰা হৈছিল ৷
  • আইনৰ মতে এজন মুছলমান পুৰুষে পত্নীক তিনি তালাকৰ দ্বাৰা বিবাহ বিচ্ছেদ কৰাটো গুৰুতৰ অপৰাধ ৷
  • বিবাহ বিচ্ছেদ হোৱা মহিলাসকলে আইন অনুসৰি ক্ষতিপূৰণ হিচাপে পাঁচ লাখ টকা পৰ্যন্ত লাভ কৰিব পাৰে ৷

লগতে পঢ়ক : আত্ম-যত্ন দিৱস : প্ৰয়োজনীয়তা আৰু জানিবলগীয়া কিছু কথা - Self Care Day 2024

তাৎপৰ্য :

এই দিনটো অত্যন্ত তাৎপৰ্যপূৰ্ণ কাৰণ চৰকাৰে অনুভৱ কৰে যে এই আইনখনে "দেশৰ মুছলমান মহিলাসকলৰ আত্মনিৰ্ভৰশীলতা, আত্মসন্মান, আত্মবিশ্বাস বৃদ্ধি কৰিছে আৰু তিনি তালাকৰ বিৰুদ্ধে আইন আনি তেওঁলোকৰ সাংবিধানিক, মৌলিক আৰু গণতান্ত্ৰিক অধিকাৰসমূহ সুৰক্ষিত কৰিছে ৷"

মুছলমান মহিলাৰ বাবে উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ বিগ এলিমনি অৰ্ডাৰ (2024):

এক ঐতিহাসিক ৰায়দানত উচ্চতম ন্যায়ালয়ে ঘোষণা কৰে যে এগৰাকী বিবাহ বিচ্ছেদ হোৱা মুছলমান মহিলাই ফৌজদাৰী প্ৰক্ৰিয়া আইন (চি আৰ পি চি)ৰ 125 নং ধাৰাত নিজৰ প্ৰাক্তন স্বামীৰ পৰা ভৰণ-পোষণ বিচাৰিব পাৰে ৷

আদালতে আৰু কয় যে যদি কোনো মুছলমান মহিলাই ধাৰা 125 চি আৰ পি চিৰ অধীনত তেওঁৰ আবেদন বিচাৰাধীন হৈ থকাৰ সময়তে বিবাহ বিচ্ছেদ কৰে তেন্তে তেওঁ মুছলমান মহিলা (বিবাহৰ ওপৰত অধিকাৰ সুৰক্ষা) আইন, 2019ৰ অধীনত সকাহ বিচাৰিব পাৰে ৷ চি আৰ পি চিৰ 125 নং ধাৰাৰ লগতে এই বিধিত অধিক প্ৰতিকাৰ উল্লেখ আছে ৷

স্বীকৃতিপ্ৰাপ্ত মুছলমান মহিলাৰ শ্ৰম :

উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ এই সিদ্ধান্তই আইনৰ সম প্ৰয়োগ আৰু লিংগ সমতাৰ আদৰ্শত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি ভাৰতৰ নাৰীবাদী আন্দোলনক শক্তিশালী কৰি তুলিছে ৷

বিভিন্ন ধৰ্ম, জাতি, সম্প্ৰদায়ৰ মহিলাসকলৰ অৱদানকো এই বিচাৰপীঠে স্বীকৃতি দিছে ৷ মহিলাসকলে ঘৰত ৰন্ধা-বঢ়া আৰু চাফ-চিকুণ কৰাৰ লগতে শিশু আৰু পৰিয়ালৰ বৃদ্ধ সদস্যৰ যত্ন লোৱাকে ধৰি বিভিন্ন ধৰণৰ বিনা বেতনে কাম কৰিব বুলি আশা কৰা হয় ৷ তেওঁলোকৰ প্ৰায়ে দৰমহা পোৱা চাকৰি বিচাৰিবলৈ সময় আৰু স্বাধীনতাৰ অভাৱ হয় ৷ মহিলাৰ শ্ৰমে পৰিয়াল আৰু অৰ্থনীতিক সহায় কৰে আৰু প্ৰায়ে সমাজ সেৱাৰ নাটনি পূৰণ কৰে ৷ কিন্তু স্বাভাৱিক অৰ্থত ইয়াক "কাম" বুলি গণ্য কৰা নহয় ৷ উচ্চতম ন্যায়ালয়ে মহিলাসকলৰ শ্ৰমক জীৱিকাৰ দাবীৰ ক্ষমতা প্ৰদান কৰি স্বীকৃতি দিছিল ৷

লগতে পঢ়ক : আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় লাইফগাৰ্ড প্ৰশংসা দিৱস: জীৱন ৰক্ষা কৰাসকলক সন্মান জনোৱা দিন - Lifeguard Appreciation Day

সমগ্ৰ দেশজুৰি 1 আগষ্টত মুছলিম মহিলা অধিকাৰ দিৱস পালন কৰা হয় ৷ 2019 চনৰ 1 আগষ্টৰ পৰা কাৰ্যকৰী হোৱা তিনি তালাক নিষিদ্ধ কৰা আইনখন গ্ৰহণ কৰাৰ স্মৃতিত এই দিৱস পালন কৰা হয় ৷

এই আইনক সন্মান জনাই সংখ্যালঘু পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে 2019 চনত ঘোষণা কৰিছিল যে 1 আগষ্টক মুছলমান নাৰী অধিকাৰ দিৱস হিচাপে স্বীকৃতি দিয়া হ’ব ৷ ফলস্বৰূপে 2021 চনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে মুছলমান মহিলা অধিকাৰ দিৱস উদযাপন কৰা হয় ৷ এই ঐতিহাসিক পদক্ষেপৰ আধাৰশিলা আছিল ছায়েৰা বানু বনাম ইউনিয়ন অৱ ইণ্ডিয়াৰ গোচৰ ৷

তিনি তালাক আৰু দিনটোৰ আঁৰৰ ইতিহাস :

তলাক-ই-বিদ্দাত, যাক তিনি তালাক বুলিও কোৱা হয়, তৎকালীন বিবাহ বিচ্ছেদৰ এক পদ্ধতি যিয়ে মুছলমান পুৰুষে যিকোনো ধৰণে তিনিবাৰকৈ "তালাক" শব্দটো উচ্চাৰণ কৰি নিজৰ বিবাহৰ অন্ত পেলাব পাৰে ৷ এই প্ৰথাই নাৰীৰ প্ৰতি পক্ষপাতিত্ব কৰা আৰু তেওঁলোকৰ মৌলিক অধিকাৰ খৰ্ব কৰাৰ বাবে তীব্ৰ সমালোচনাৰ সন্মুখীন হৈছে ৷

বিবাহ বিচ্ছেদৰ এক প্ৰকাৰ তিনি তালাকৰ ইছলামত দীৰ্ঘদিনীয়া ইতিহাস আছে যদিও 19 শতিকাত বিশেষকৈ ব্ৰিটিছ শাসনত ই অধিক প্ৰচলিত হৈ পৰে ৷ ব্ৰিটিছ চৰকাৰে ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰি মুছলমান মহিলাৰ ক্ষমতা হ্ৰাস কৰি পুৰুষৰ বাবে বিবাহ বিচ্ছেদ সৰল কৰি তুলিছিল ৷ 1937 চনত তেতিয়াৰ ব্ৰিটিছ চৰকাৰে ইয়াক মুছলিম পাৰ্চনেল ল এক্টৰ অধীনত আনুষ্ঠানিক কৰি লৈছিল আৰু ইয়াক ধৰ্মনিৰপেক্ষ আইনতকৈ আইনী মৰ্যাদা প্ৰদান কৰিছিল ৷

2016 চনত উত্তৰাখণ্ডৰ ছায়েৰা বানু নামৰ এগৰাকী মুছলমান মহিলাই তিনি তালাকৰ বিৰুদ্ধে উচ্চতম ন্যায়ালয়ত সাংবিধানিক প্ৰত্যাহ্বান দাখিল কৰিছিল ৷ বানুৱে দাবী কৰিছিল যে তিনি তালাক এক প্ৰকাৰৰ লিংগ বৈষম্য আৰু ই তেওঁলোকৰ মৌলিক অধিকাৰ খৰ্ব কৰে ৷

  • 2017 চনৰ মে’ মাহত উচ্চতম ন্যায়ালয়ে এই গোচৰৰ শুনানি গ্ৰহণ কৰি 2017 চনৰ 22 আগষ্টত সিদ্ধান্ত জাৰি কৰে ৷
  • 3:2 ৰায়দানত উচ্চতম ন্যায়ালয়ে তিনি তালাক অসাংবিধানিক আৰু বাতিল বুলি ৰায় দিয়ে ৷
  • আদালতে সিদ্ধান্ত লয় যে এই প্ৰথাই মুছলমান মহিলাৰ মৌলিক অধিকাৰ, যেনে সমতা, জীৱন আৰু মৰ্যাদা উলংঘা কৰে ৷
  • উচ্চতম ন্যায়ালয়ে ইয়াক "স্পষ্টভাৱে স্বেচ্ছাচাৰী" বুলি সমালোচনা কৰি কয় যে ইয়াৰ দ্বাৰা এজন পুৰুষক "নিজৰ মতে বিবাহ ভাঙিবলৈ" অনুমতি দিয়ে ৷
  • ছায়াৰা বানো গোচৰত উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ ৰায়দানে ভাৰতত মুছলমান মহিলাৰ অধিকাৰৰ বাবে এক উল্লেখযোগ্য বিজয়ৰ প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছিল। এই ৰায়দানৰ জৰিয়তে ভাৰতত মুছলমান মহিলাৰ অধিকাৰ সুৰক্ষা আৰু লিংগ সমতাৰ প্ৰসাৰত অৰিহণা যোগাইছিল।
  • 2019 চনৰ জুলাই মাহত ভাৰতীয় সংসদে মুছলমান মহিলা (বিবাহৰ অধিকাৰ সুৰক্ষা) আইনত অনুমোদন জনাইছিল, য'ত তিনি তালাকক অপৰাধমূলক বুলি গণ্য কৰা হৈছিল ৷
  • আইনৰ মতে এজন মুছলমান পুৰুষে পত্নীক তিনি তালাকৰ দ্বাৰা বিবাহ বিচ্ছেদ কৰাটো গুৰুতৰ অপৰাধ ৷
  • বিবাহ বিচ্ছেদ হোৱা মহিলাসকলে আইন অনুসৰি ক্ষতিপূৰণ হিচাপে পাঁচ লাখ টকা পৰ্যন্ত লাভ কৰিব পাৰে ৷

লগতে পঢ়ক : আত্ম-যত্ন দিৱস : প্ৰয়োজনীয়তা আৰু জানিবলগীয়া কিছু কথা - Self Care Day 2024

তাৎপৰ্য :

এই দিনটো অত্যন্ত তাৎপৰ্যপূৰ্ণ কাৰণ চৰকাৰে অনুভৱ কৰে যে এই আইনখনে "দেশৰ মুছলমান মহিলাসকলৰ আত্মনিৰ্ভৰশীলতা, আত্মসন্মান, আত্মবিশ্বাস বৃদ্ধি কৰিছে আৰু তিনি তালাকৰ বিৰুদ্ধে আইন আনি তেওঁলোকৰ সাংবিধানিক, মৌলিক আৰু গণতান্ত্ৰিক অধিকাৰসমূহ সুৰক্ষিত কৰিছে ৷"

মুছলমান মহিলাৰ বাবে উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ বিগ এলিমনি অৰ্ডাৰ (2024):

এক ঐতিহাসিক ৰায়দানত উচ্চতম ন্যায়ালয়ে ঘোষণা কৰে যে এগৰাকী বিবাহ বিচ্ছেদ হোৱা মুছলমান মহিলাই ফৌজদাৰী প্ৰক্ৰিয়া আইন (চি আৰ পি চি)ৰ 125 নং ধাৰাত নিজৰ প্ৰাক্তন স্বামীৰ পৰা ভৰণ-পোষণ বিচাৰিব পাৰে ৷

আদালতে আৰু কয় যে যদি কোনো মুছলমান মহিলাই ধাৰা 125 চি আৰ পি চিৰ অধীনত তেওঁৰ আবেদন বিচাৰাধীন হৈ থকাৰ সময়তে বিবাহ বিচ্ছেদ কৰে তেন্তে তেওঁ মুছলমান মহিলা (বিবাহৰ ওপৰত অধিকাৰ সুৰক্ষা) আইন, 2019ৰ অধীনত সকাহ বিচাৰিব পাৰে ৷ চি আৰ পি চিৰ 125 নং ধাৰাৰ লগতে এই বিধিত অধিক প্ৰতিকাৰ উল্লেখ আছে ৷

স্বীকৃতিপ্ৰাপ্ত মুছলমান মহিলাৰ শ্ৰম :

উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ এই সিদ্ধান্তই আইনৰ সম প্ৰয়োগ আৰু লিংগ সমতাৰ আদৰ্শত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি ভাৰতৰ নাৰীবাদী আন্দোলনক শক্তিশালী কৰি তুলিছে ৷

বিভিন্ন ধৰ্ম, জাতি, সম্প্ৰদায়ৰ মহিলাসকলৰ অৱদানকো এই বিচাৰপীঠে স্বীকৃতি দিছে ৷ মহিলাসকলে ঘৰত ৰন্ধা-বঢ়া আৰু চাফ-চিকুণ কৰাৰ লগতে শিশু আৰু পৰিয়ালৰ বৃদ্ধ সদস্যৰ যত্ন লোৱাকে ধৰি বিভিন্ন ধৰণৰ বিনা বেতনে কাম কৰিব বুলি আশা কৰা হয় ৷ তেওঁলোকৰ প্ৰায়ে দৰমহা পোৱা চাকৰি বিচাৰিবলৈ সময় আৰু স্বাধীনতাৰ অভাৱ হয় ৷ মহিলাৰ শ্ৰমে পৰিয়াল আৰু অৰ্থনীতিক সহায় কৰে আৰু প্ৰায়ে সমাজ সেৱাৰ নাটনি পূৰণ কৰে ৷ কিন্তু স্বাভাৱিক অৰ্থত ইয়াক "কাম" বুলি গণ্য কৰা নহয় ৷ উচ্চতম ন্যায়ালয়ে মহিলাসকলৰ শ্ৰমক জীৱিকাৰ দাবীৰ ক্ষমতা প্ৰদান কৰি স্বীকৃতি দিছিল ৷

লগতে পঢ়ক : আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় লাইফগাৰ্ড প্ৰশংসা দিৱস: জীৱন ৰক্ষা কৰাসকলক সন্মান জনোৱা দিন - Lifeguard Appreciation Day

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.